“ Bedende Belirti Üretmek” Yapay Bozukluk

1. “Bedende Belirti Üretmek”Yapay Bozukluk Doç. Dr. Burhanettin Kaya

2. Tanım İstemli bir şekilde fizik ve/veya psikolojik belirti/hastalık üretme Hasta rolü oynama Emosyonel doyum sağlama

3. Hasta olarak kabul edilme gereksinimi içindedir (bilinçdışı motivasyon)

4. Bilerek, isteyerek fizik ve/veya psikolojik bir hastalık ortaya çıkarır (istemli üretim)

5. Bu davranışını açıklayacak herhangi bir neden bulunmaz (ikincil kazanç yokluğu)

6. Tarihçe… En erken tanımı1843 (Chowne) Bilateral orşiektomi olan bir olgu..

7. Tarih… 18. YY Londra’da tavşanlar doğurduğunu iddia eden bir kadın…

8. Tarihçe 1873 Almanya Psikojenik ağrı’da amputasyon yapılan bir olgu…

9. Tarihçe 1951 yılında  R. Asher MUNCHAUSEN SENDROMU “18. yüzyılda yaşamış bir Alman baronu olan ve Rus ordusunda paralı süvarilik yapan Karl Fredrich von Münchausen”

10. Tarihçe Klasik münchausen… Abdominal, hemorajik ve nörolojik belirtileri olan bir olgu

11. Laparatomophilia migrans Haemorogica histironica Neurologica diabolica

12. Van Gogh Sendromu Yahudi Gezgini

13. Tarih… Bir psikiyatrik bozukluk olarak “YAPAY BOZUKLUK” 1968 Blackwell

14. Schneider İlgi avcıları

15. Epidemioloji Gerçek sıklık ve yaygınlık oranları belirli değil, Epidemiolojik yöntemler geçersiz kalıyor Kapsamlı araştırmalar yok Olgu sunuları (bilinçli aldatmaca)

16. Epidemio... Psikiyatri konsültasyonları %0.8 (Sutherland ve Rodin, 2000)

17. Epidemio... Nedeni bilinmeye ateş olgularının % 9.3’ü (Aduan ve ark 1979)

18. Psikiyatri kliniğinde yatanlar içinde %0.5-6.4 (Bhugra 1988, Wallach 1994)

19. Epidemio... Kadınlar Yüksek eğitimliler İş sahibi olanlar Genç erişkinlikte başlangıç İşlevsellik beklenenden iyi…

20. Bozukluk en sık sağlık çalışanlarında, yada yakınları sağlık alanında çalışanlarda görülmektedir

21. Yaygınlık oranlarının saptanmasını güçleştiren durumlar… Veriler fizik belirtilerle giden YB üzerine odaklı Hastaların büyük bölümü genel hastane acil servislerine başvuruyor

22. Üç klinik form… Klasik Münchausen Yapay bozukluk Münchausen by proxy

23. Münchausen (çekirdek) Erkek… Gezgin… Sık ve uzun süreli yatış Sağlık harcamaları yüksek… Sınır IQ

24. Yapay… (çekirdek olmayan) Zeki… Eğitimli… Tıpla ilgili alanlarda çalışan… Kadın…

25. M by Proxy Kadın… Ana baba ya da eşler…

26. M by Proxy Vekaleten hastalık Bakım verenin yapay bozukluğu Ebeveyn tarafından oluşturulan YB Meadow sendromu Polle sendromu

27. M by Proxy İngiltere TBc Menenjiti oaln bir çocuk 4 çocuk öldürülmüş 3 çocukta girişim olan bir aile…

28. M by Proxy Mortalite %10 Tanımlanamamış ölümler %11 Morbidite %8 Cinsel İstismar…

29. Etiyoloji Ebeveyn tarafından ihmal, kötüye kullanım, terkedilme Ebeveynlerin yakın ilişki kurmada beceriksiz ve reddedici olmaları Yeterince doyurulmamış bağımlılık gereksinimi

30. Etiyoloji... Doyurulmamış kendilik değeri Onaylanma duygusunun gelişmemiş olması Çocukluk ya da ergenlikte gerçek bir hastalık nedeniyle hastaneye yatmış olma öyküsü

31. Neden hastalık üretiyor? Hastane çevresi ve doktorlar bağımlılık ve onaylanma gereksinimlerini gideren en güçlü sevgi kaynağı (anne ) olarak algılanıyorlar

32. Bu anlamda hastalık ve maruz kalınan tüm tıbbi-cerrahi girişimler “kişiye acı verici” olmaktan çok “ilgi ve sevgi aracı” işlevi görmektedir.

33. Psikodinamik görüşler... Travmatize edici erken çocukluk yaşantılarını nesne ilişkilerini ve ego gelişimini bozması (Borderline kişilik bozukluğu benzeri bir örüntü)

34. Klasik psikanalitik görüşler… Hasta hekim ilişkisindeki agresyon ödipal ilişkinin yeniden canlanması Kastrasyon anksiyetesine karşı savunma (kendine zarar vermemazokistik bir anlam)

35. Klasik… Ana-babayı öldürmeye ilişkin bilinçdışı fantaziler Selfe döndürülen agresyon

36. Psikanalitik… Patolojik beden imgelerine ağır regresyon… bedenin ölü olduğuna ilişkin inanç ve fantaziler???

37. Beden??? Sınırları olmayan açık bölgeler… Kapatılan gözkapatılan self “Üretilen belirti selfteki açılmayı kapatmayı amaçlıyor”

38. Beden-self… Beden ve self yapısındaki bozukluklar yalnızca travmatik deneyimler sonucu değil Bedenin savunma amaçlı yanlış kullanımı (strese bir yanıt)

39. Beden-self… Psikolojik olarak dayanılmaz olan-dayanılması gereken bedene yansıtılır.. Bedenselleştirmeden farkı ne?

40. Beden-self… Fantazilerbilinçli kurgular Bedenle ilişki normal değil fantastik bir biçimde kuruluyor “kurgusal”

41. Kimlik? Yetersiz kimlik oluşumu… Kimlik algısında bozulmasimulasyon yeni bir kimlik üretme Belirti=Kimlik “hasta kimliğihasta rolü”

42. Kimlik? İnvazif tıbbi girişimler kimlik dağılmasına karşı koymak için gerçekleştirildiği öne sürülen “yapay davranışlar”

43. Biyolojik... Olguların %20-25’inde beyin görüntüleme ve nöropsikolojik testlerde anormallikler (bilgi işleme süreci)

44. Biyolojik... Bazı olgular sağ fronto-parietal beyin hasarı…

45. Klinik görünüm Belli yöntemler kullanarak doğrudan bedeninde hastalık belirtileri oluşturma

46. Bedenine zara vermeksizin yanlış bilgi sağlama yoluyla hasta olduğuna inandırma

47. YB ta görülen ortak özellikler Çok sayıda yatış öyküsü Nedeni saptanamayan yakınmalar Uygun tedaviye rağmen düzelmeyen yakınmalar Anlatılan öyküler için tanık bulunmayışı dikkat çekici

48. YB ta görülen ortak özellikler... Ziyaretçi eksikliği Yakın ilişki geliştirememe Sürekli değişen yakınmalar Tıbbi bilgi düzeyinin yüksekliği Değişen abartılı sahte öyküler Tıbbi sonuçlarda tutarsızlık Her tür tanısal işleme gönüllülük

49. Davranışsal Özellikler Sürekli isteme,araştırma ve öğrenme çabası Özel bir hasta olma gereksinimi İstekleri karşılanmadığında öfke, kızgınlık gösterme Hekim değiştirme eğilimi Tedavi ekibini duygusal olarak bölme

50. Alt tipler Daha çok fizik belirti ve bulguları olan Daha çok psikolojik belirtileri ve bulguları Psikolojik ve belirti v e bulguları bir arada olan BTA Yapay bozukluk