Zarządzanie ruchem na drogach,

1. Zarządzanie ruchem na drogach, zasady regulujące wprowadzanie nowej organizacji ruchu i zmian w dotychczasowej organizacji ruchu.

2. Podstawy prawne • Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym/Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm./ • Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych /Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 stycznia 2007 r. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115/ • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem/Dz. U. z 2003 r. Nr 177, poz. 1729/ • Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie /Dz. U. z 1999 r. Nr 43, poz. 430/

3. Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych /Dz. U. z 2002 r. Nr 170, poz. 1393/ • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach /Dz. U. z 2003 r. nr 220, poz. 2181/

4. Zarządzanieruchemnadrogach: • Art. 19.ustawy o drogachpublicznych • 1. Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do któregowłaściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu,utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. • 2. Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5 i 8, są dla dróg: • 1) krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad; • 2) wojewódzkich – zarząd województwa; • 3) powiatowych – zarząd powiatu; • 4) gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).

5. Do zarządcy drogi należy w szczególności: 1) opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; 2) opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich; 3) pełnienie funkcji inwestora; 4) utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu

6. 5) realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu; 6) przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju; 7) koordynacja robót w pasie drogowym; 8) wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych; 9) prowadzenie ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom; 9a) sporządzanie informacji o drogach publicznych oraz przekazywanie ich Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad; 10) przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu

7. drogowego; 11) wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających; 12) przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników; 13) przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg; 14) wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia; 15) dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;

8. 16) utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów; 17) nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości; 18) nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt 17 na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego do nich prawa; 19) zarządzanie i utrzymywanie kanałów technologicznych i pobieranie opłat

9. Wprowadzanie nowych organizacji ruchu, zmiany w istniejących oraz oznakowanie i zabezpieczenie robót drogowych.

10. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURYz dnia 23 września 2003 r.w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem Organizację ruchu - rozumie się przez to, mające wpływ na ruch drogowy: • a) geometrię drogi i zakres dostępu do drogi, • b) sposób umieszczania znaków pionowych, poziomych, sygnalizatorów i urządzeń bezpieczeństwa ruchu, • c) zasady i sposób działania sygnalizacji, znaków świetlnych, znaków o zmiennej treści i innych zmiennych elementów; Projekt organizacji ruchu - rozumie się przez to dokumentację sporządzoną w celu zatwierdzenia organizacji ruchu przez właściwy organ zarządzający ruchem.

11. Działania w zakresie zarządzania ruchem realizowane są przez: 1) podejmowanie czynności organizacyjno-technicznych, w szczególności: a) sporządzanie projektów organizacji ruchu, b) przedstawianie projektów organizacji ruchu do zatwierdzenia, c) rozpatrywanie projektów organizacji ruchu, d) zatwierdzanie organizacji ruchu, e) przekazywanie zatwierdzonej organizacji ruchu do realizacji, f) nadzór nad zgodnością istniejącej organizacji ruchu z zatwierdzoną organizacją ruchu, g) nadzór i analiza istniejącej organizacji ruchu w zakresie bezpieczeństwa ruchu i jego efektywności, h) nadzór nad zarządzaniem ruchem;

12. 2) obsługę systemów sterowania ruchem, sterowanie ruchem za pomocą znaków świetlnych, znaków o zmiennej treści i innych zmiennych elementów; 3) wprowadzanie tymczasowych zakazów lub ograniczeń w ruchu w przypadku zdarzeń, w wyniku których może nastąpić zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego.

13. Organ sprawujący nadzór nad zarządzaniem ruchem dokonuje oceny organizacji ruchu w zakresie: a) zgodności z obowiązującymi przepisami, b) bezpieczeństwa ruchu drogowego;

14. Podstawą do wprowadzenia organizacji ruchu na nowo wybudowanej drodze lub jej zmiany na drodze istniejącej, jest zatwierdzenie organizacji ruchu przez organ zarządzający ruchem. • Zatwierdzona stała organizacja ruchu, związana z budową lub przebudową drogi albo z budową dojazdu do obiektu przy drodze, stanowi integralną część dokumentacji budowy.

15. § 5. 1. Projekt organizacji ruchu powinien zawierać :plan orientacyjny w skali od 1:10 000 do 1:25 000 z zaznaczeniem drogi lub dróg, których projekt dotyczy

16. Plan sytuacyjny w skali 1:500 lub 1:1000 (w uzasadnionych przypadkach organ zarządzający ruchem może dopuścić skalę 1:2 000 lub szkic bez skali) zawierający: • a) lokalizację istniejących, projektowanych oraz usuwanych znaków drogowych, urządzeń sygnalizacyjnych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu; dla projektów zmian stałej organizacji ruchu dopuszcza się zaznaczenie lokalizacji tylko znaków i urządzeń dla nowej organizacji ruchu, • b) parametry geometrii drogi;

18. 3) program sygnalizacji i obliczenia przepustowości drogi - w przypadku projektu zawierającego sygnalizację świetlną; • 4) zasady dokonywania zmian oraz sposób ich rejestracji - w przypadku projektu zawierającego znaki świetlne lub znaki o zmiennej treści oraz w przypadku projektu dotyczącego zmiennej organizacji ruchu lub zawierającego inne zmienne elementów mające wpływ na ruch drogowy; • 5) opis techniczny zawierający charakterystykę drogi i ruchu na drodze, a w przypadku organizacji ruchu związanej z robotami prowadzonymi w pasie drogowym, opis występujących zagrożeń lub utrudnień; przy robotach prowadzonych w dwóch lub więcej etapach opis powinien zawierać zakres planowanych robót dla każdego etapu i stan pasa drogowego po zrealizowaniu etapu robót; • 6) przewidywany termin wprowadzenia czasowej organizacji ruchu oraz termin wprowadzenia nowej stałej organizacji ruchu lub przywrócenia poprzedniej stałej organizacji ruchu - w przypadku projektu dotyczącego wykonywania robót na drodze; • 7) nazwisko i podpis projektanta.

19. W przypadku robót związanych z utrzymaniem drogi niewymagających całkowitego zamknięcia jezdni dla ruchu pojazdów samochodowych, które wymagają zmian w organizacji ruchu wyłącznie w czasie wykonywania czynności, organ zarządzający ruchem może dopuścić wprowadzanie zmian organizacji ruchu na podstawie projektu uproszczonego zawierającego: • 1) opis techniczny zawierający charakterystykę robót; • 2) powtarzalny schemat umieszczenia na drodze znaków drogowych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu; • 3) sposób rozmieszczenia i oznakowania pojazdów zabezpieczających lub wykonujących roboty lub czynności wykonywane na drodze; w szczególności dotyczy to robót i czynności przesuwających się wzdłuż drogi.

20. Kompetencje do zatwierdzenia projektu organizacji ruchu • 1. Organizację ruchu zatwierdza, na podstawie projektu organizacji ruchu, organ zarządzający ruchem właściwy dla danej drogi. Dla dróg gminnych i powiatowych organem tym jest Starosta .. • 2. Organizację ruchu na skrzyżowaniu dróg o różnych organach zarządzających ruchem, zatwierdza organ zarządzający ruchem właściwy dla drogi wyższej kategorii. • 3. W przypadku zamknięcia drogi dla ruchu lub wprowadzenia na drodze ograniczenia ruchu powodującego konieczność prowadzenia objazdów drogami różnej kategorii, czasową organizację ruchu zatwierdza organ zarządzający ruchem właściwy dla drogi, na której wprowadzono ograniczenia.

21. Niezbędne opinie • Do przedstawionego do zatwierdzenia projektu organizacji ruchu powinny być dołączone opinie: • 1) komendanta wojewódzkiego Policji - w przypadku projektu obejmującego drogę krajową lub wojewódzką, z zastrzeżeniem pkt 3; • 2) komendanta powiatowego Policji - w przypadku projektu obejmującego drogę powiatową z zastrzeżeniem pkt 3; • 3) komendanta miejskiego Policji - w przypadku projektu obejmującego drogę położoną w mieście na prawach powiatu lub w mieście stołecznym Warszawie, z wyjątkiem autostrady i drogi ekspresowej; • 4) zarządu drogi, jeżeli nie jest on jednostką składającą projekt; • 5) organu zarządzającego ruchem na drodze krzyżującej się, lub objętej objazdem Opinia Policji nie jest wymagana w przypadku projektu organizacji ruchu obejmującego wyłącznie drogi gminne oraz w przypadku projektu uproszczonego.

22. Uprawnienia zarządcy dróg w zakresie projektów organizacji ruchu • Po rozpatrzeniu złożonego projektu organizacji ruchu organ zarządzający ruchem może: • 1) zatwierdzić organizację ruchu w całości lub w części: • a) bez zmian, • b) po wprowadzeniu zmian, lub wpisaniu uwag dotyczących wdrożenia organizacji ruchu; • 2) odesłać projekt celem wprowadzenia poprawek; • 3) odrzucić projekt w przypadku: a/ gdy projektowana organizacja ruchu zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego; b/ niezgodności projektu z przepisami dotyczącymi warunków umieszczania na drogach znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.

23. Zabezpieczenie i oznakowanie miejsca awarii w pasie drogowym, w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

24. Zgodnie z § 10 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 177, poz. 1729) tymczasowe ograniczenia lub zakazy ruchu mogą wprowadzić: • Policja, Żandarmeria Wojskowa lub wojskowe organy porządkowe – w przypadku zdarzeń, w wyniku których może nastąpić zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, życia lub zdrowia osób lub możliwość wystąpienia szkód materialnych w znacznym rozmiarze; • zarząd drogi lub właściwe służby – w nagłym przypadku awarii urządzenia w pasie drogowym lub w jego pobliżu, w wyniku której nastąpiło zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego lub możliwość wystąpienia szkód materialnych;

25. Wprowadzając tymczasowe ograniczenia lub zakazy, należy: • wyznaczyć niezbędne objazdy; • bezzwłocznie powiadomić właściwy organ (organy) zarządzający ruchem oraz zarząd (zarządy) drogi, przedstawiając: • szkic sytuacyjny z zaznaczeniem na nim odcinka drogi o ograniczonym lub zamkniętym ruchu; • zmienioną organizację ruchu; • przewidywany termin przywrócenia stanu pierwotnego.

26. Sankcje karne związane z oznakowaniem i prowadzeniem robót drogowych art. 84 kw. Nieodpowiednie oznaczanie przeszkody w ruchu drogowym. • Kto wbrew obowiązkowi nie oznacza w sposób odpowiadający wymaganiom i łatwo dostrzegalny, zarówno w dzień jak i w porze nocnej, jakiejkolwiek przeszkody w ruchu drogowym, urządzenia lub przedmiotu znajdujących się na drodze lub też miejsca prowadzonych robót, jeżeli to może zagrozić bezpieczeństwu ruchu albo utrudnić ruch na drodze, • podlega karze aresztu albo grzywny. • mandat karny – od 20 do 500 PLN

27. Jeżeli nieoznaczenie przeszkody, urządzenia, przedmiotu, miejsca prowadzenia robót było przyczyną wypadku drogowego, niebezpieczeństwa katastrofy lub katastrofy w ruchu drogowym, sprawca odpowie za przestępstwo z art. 177(spowodowanie wypadku drogowego), 174 (sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy) lub 173 kk (sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym) i nie będzie już odrębnie odpowiadał za wykroczenie z art. 84 kw, gdyż czyn ten ulegnie pochłonięciu.

28. Art. 85. § 1. Kto samowolnie ustawia, niszczy, uszkadza, usuwa, włącza lub wyłącza znak, sygnał, urządzenie ostrzegawcze lub zabezpieczające albo zmienia ich położenie, zasłania je lub czyni niewidocznymi, • podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. • mandat karny – od 20 do 500 PLN

29. Przykładowe nieprawidłowości w oznakowaniu podczas prowadzenia robót drogowych : • nie zachowana odległość znaków od jezdni oraz wysokość ich umieszczenia, • oznakowanie sprzeczne z obowiązującymi przepisami, • brak znaku odwołującego wprowadzone zakazy, jeżeli zakazy mają być odwołane przed skrzyżowaniem dróg, • prowadzenie robót bez uzyskania zezwolenia lub bez sporządzenia projektu organizacji ruchu • nieczytelność znaków, • stosowanie znaków niezgodnych z rozporządzeniem

30. Przykłady wadliwego oznakowania dróg

35. Dziękuję za uwagę podinsp. Robert Froń Zastępca Naczelnika Wydziału Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w Ostrzeszowie

36. O B O W I Ą Z K I § 12. 1.Jednostka wprowadzająca organizację ruchu zawiadamia organ zarządzający ruchem, zarząd drogi oraz właściwego komendanta Policji o terminie jej wprowadzenia, na co najmniej 7 dni przed dniem wprowadzenia organizacji ruchu. >>> Kopie zatwierdzenia organizacji ruchu Starosta przesyła do zarządu danej drogi i komendanta Policji– co zwalnia jednostkę!! Oczywiście nie dotyczy to sytuacji, gdy … 2. W przypadku, o którym mowa w § 5 ust. 2, ( czyli W przypadku robót związanych z utrzymaniem drogi niewymagających całkowitego zamknięcia jezdni dla ruchu pojazdów samochodowych, które wymagają zmian w organizacji ruchu wyłącznie w czasie wykonywania czynności) jednostka wprowadzająca organizację ruchu zawiadamia organ zarządzający ruchem, zarząd drogi oraz właściwego komendanta Policji o planowanym rozpoczęciu prac, (…) , co najmniej na 24 godziny przed ich rozpoczęciem. Organizacja ruchu może być wprowadzona pod warunkiem braku sprzeciwu ze strony organu zarządzającego ruchem. 3. ( … ) 4. ( … )

37. N A D Z Ó R 5. Niezależnie od kontroli dotyczących wprowadzenia nowych , stałych organizacji ruchu, organ zarządający drogami, czyli w tym wypadku Starosta, ma obowiązek kontrolowania na drogach mu podleglych prawidłowości zastosowania, funkcjonowania I utrzymania znaków drogowych oraz urzadzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. W związku z powyższym oraz tym, że ustawa o drogach publicznych w art. 20 wymienia zadania należące do zarządcy drogi , a wszczególności : 1)Opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowe,(…); 5)Realizacje zadań w zakresie inzynierii ruchu; 9)Prowadzenia ewidencji dróg, oraz innych obiektow drogowych; 10)Prowadzenie okresowych kontroli stanu dróg oraz innych obiektów majacych wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego. 6. W razie stwierdzenia nieprawidłowości organ zarządzający ruchem może żądać od jednostki odpowiedzialnej za utrzymanie w podjęcia odpowiednich działań ( naprawy, wymiany lub uzupełnienia oznakowania )

38. N A D Z Ó R • Wniosek …… w okresie 6 miesięcy czyli do 31 października 2011r. • Prosimy o przeprowadzenie przegladu podległych Państwu dróg i oznakowania oraz urządzeń bezpieczeństwa ; • Wprowadzenie niezbędnych zmian, oczywiście po przedłożeniu wymaganych projektów organizacji ruchu. • Pozwoli to uniknąć sytuacji związanych z koniecznością ingerencji organu zarządzającego ruchem na drogach w stan organizacji ruchu na terenie danego zarządcy drogi .

39. Zarządzanieruchemnadrogach- Koniec