Adaptief onderwijs

1. Adaptief onderwijs

2. Het ontstaan van adaptief onderwijs • 1987: Minocenw geeft Stevens (UU) en Doornbos (UvA) opdracht om onderzoek te doen naar groei en mogelijkheden binnen speciaal onderwijs aansluiten bij capaciteiten van de kinderen (adaptief onderwijs), uitstroom naar speciaal onderwijs beperken. • 1990: Prof. Doornbos (UvA) Hoe adaptief onderwijs realiseren in scholen? • 1990: Notitie WSNS van minister Wallage • 1992: Invoering WSNS (onderwijs op maat) • 1993: Beleidsanalyse WSNS, adaptief onderwijs om toegesneden onderwijs te geven aan leerlingen die specifieke onderwijskundige behoeften met zich meebrengen • 1993-heden: Ontwikkelingen in adaptief onderwijs.

3. Achtergrond adaptief onderwijs • Luc Stevens: Het uitgangspunt is relatie, competentie en autonomie. Allereerst gaat het om een goede relatie tussen alle bewoners van de school: leerlingen en leraren. Ze luisteren naar elkaar, ondersteunen en vertrouwen elkaar. Met competentie bedoel ik dat kinderen uitgedaagd worden en dat die uitdaging aansluit bij wat ze al kunnen. Tenslotte moet je de kinderen de ruimte geven autonome keuzes te maken, hun leerpad uit te stippelen en daar verantwoordelijkheid voor te dragen. Als aan die voorwaarden voldaan is, kom je verder. Die voorwaarden gelden overigens net zo goed voor leraren. Een goede leraar houdt goede relaties met zijn collegae en leerlingen, krijgt de ruimte om zijn individuele talenten te ontwikkelen en in te zetten voor de school en krijgt de verantwoordelijkheid een eigen invulling te geven aan het onderwijs.

4. Luc Stevens Zin in leren is ons allemaal gegeven. Mensen zijn gemotiveerd om te laten zien wat ze kunnen en gemotiveerd om meer te kunnen. Mensen hebben plezier in ontwikkeling. Maar we moeten dan wel scholen maken die bij kinderen passen, we moeten kinderen de gelegenheid bieden bewust te werken aan hun eigen ontwikkeling. Maar wel elk kind in zijn eigen tempo.

5. Waarom dit traject op De Holtbanck? • Om in te spelen en aan te sluiten op verschillende behoeften, interesses en competenties van de leerlingen • Om leerlingen meer verantwoordelijkheid en eigenaarschap te geven voor hun ontwikkeling (autonomie) • Om relaties tussen leerlingen onderling en leerling-leerkracht te bevorderen en te verbeteren • Als antwoord en voorbereiding op ontwikkelingen binnen het onderwijs (passend onderwijs).

6. Ontwikkelingen tot dusver… • Begeleiding van APS, Algemeen Pedagogisch Studiecentrum. • Projectgroep van leerkrachten • Studiedagen voor team • Adaptief overleg in bouwvergaderingen • Experimenteren in de groep • Delen van ervaringen, tops en tips

7. Holtbanckspecifiek • Kern in traject van adaptief onderwijs op De Holtbanck is zelfsturing: Kinderen invloed geven op het leven en leren op school. Om hierin te kunnen participeren leren de kinderen hun denken en handelen zelf te sturen. Zo ontwikkelen ze verantwoordelijkheid te dragen voor zichzelf en anderen. Voorbeeld: Kinderen hebben invloed op het gebruik van de scharen en de lijmpotten. De leerkracht vraagt aan de kinderen hoe ze met de scharen en lijm denken om te gaan. In een kringgesprek geven de kinderen aan dat ze er netjes mee omgaan, dus netjes opruimen op de afgesproken plek. De afspraak is met de kinderen gemaakt, ze worden zo mede verantwoordelijk.

8. Holtbanckspecifiek • Uitgangspunten zijn de basisbehoeften • Relatie: Welkom zijn • Autonomie: ruimte krijgen • Competentie: Voor vol worden aangezien

9. Holtbanckspecifiek • Om in de basisbehoeften te voorzien voert een leerkracht regie op de volgende gebieden: • Klimaat: kinderen zijn mede-eigenaar • Vaardigheden: om op eigen benen te staan • Betekenisvolle leersituaties: kinderen kunnen ook zelf vorm en inhoud geven aan leren 4. Reflectie: ontwikkelen reflectieve houding

10. Holtbanckspecifiek • Vanuit basisbehoeften en regiegebieden is er in de groepen geëxperimenteerd. Van groep 1 t/m 8 is het volgende koersplan (rode draad/doorgaande lijn) ontstaan: 1. Kinderen kunnen en mogen kiezen, waarbij minimaal één keuzemogelijkheid door de kinderen zelf is bedacht. 2. Kinderen registreren hun keuze. De registratie geeft aan wat ze hebben gedaan en hoe ze het hebben gevonden. 3. Kinderen reflecteren op hun keuze (wat ging goed, wat kan beter, wat heb ik geleerd, was het een goede keuze) kiezen en het registreren (wat is de reden dat ik het (niet) leuk vond?) . In en door de reflectie is ontwikkeling zichtbaar.

11. Holtbanckspecifiek • Koersplan wordt uitgewerkt in de bouwen. Hoe en wat? Dat ziet u in de ‘workshops’.

12. Indeling workshops