200 likes | 327 Views
Στατιστική διαγνωστικών δοκιμασιών. Καμπύλη ROC. Διαγνωστικός έλεγχος. Οι ιατρικοί διαγνωστικοί έλεγχοι έχουν τρεις στόχους: Να δώσουν αξιόπιστες πληροφορίες για την κατάσταση ενός ασθενούς Να επηρεάσουν το πλάνο αντιμετώπισης της ασθένειας.
E N D
Στατιστική διαγνωστικών δοκιμασιών Καμπύλη ROC
Διαγνωστικός έλεγχος • Οι ιατρικοί διαγνωστικοί έλεγχοι έχουν τρεις στόχους: • Να δώσουν αξιόπιστες πληροφορίες για την κατάσταση ενός ασθενούς • Να επηρεάσουν το πλάνο αντιμετώπισης της ασθένειας. • Να γίνει κατανοητός ο μηχανισμός της ασθένειας και η φυσική της ιστορία μέσα από την έρευνα. • Ένας έλεγχος μπορεί να εξυπηρετήσει αυτούς τους στόχους μόνο όταν ερμηνεύεται σωστά από τον ιατρό. • Αυτό γίνεται μέσα από την αξιολόγηση της διαγνωστικής ακρίβειας του ελέγχου – δηλ. της ικανότητας του ελέγχου να διαχωρίζει μεταξύ των καταστάσεων ασθένειας (ασθενής-υγιής).
Διαγνωστικός έλεγχος • Αποτελέσματα δοκιμασίας (εργαστηριακές εξετάσεις) • Ποσοτικά (π.χ.PSA, χοληστερίνη) • Διατακτικά (π.χ.σταδιοποίηση καρκίνου Ι-V) • Διχότομα (αρνητικά/θετικά, π.χ. CRP ) • Νόσος ενδιαφέροντος (Αλήθεια) • Διχότομη (παρούσα/απούσα)
Μέτρα διαγνωστικής ακρίβειας • Θετική προγνωστική αξία: Για άτομο με θετικό αποτέλεσμα ποια η πιθανότητα να είναι ασθενής; • PPV=TP/TP+FP • Αρνητική προγνωστική αξία: Για άτομο με αρνητικό • αποτέλεσμα ποια η πιθανότητα να είναι υγιής; • NPV = TN/FΝ+TN
Παράδειγμα PPV=TP/TP+FP = 14/22 = 0.6464% Επιπολασμός Prev = 15/114 = 13% NPV = TN/FΝ+TN = 91/92 = 0.9999% • Bibbo N. et al. Acta Cytol 1988
Παράδειγμα Χωρίς ψηλαφιτές μάζες • Prev = 13% • Sens = 93% • Spec = 92% • PPV = 64% • NPV = 99% Με ψηλαφιτές μάζες • Prev = 38% • Sens = 93% • Spec = 92% • PPV = 88% • NPV = 96%
Μειονεκτήματα PPV & NPV • Επηρεάζονται από τον επιπολασμό της νόσου • Δεν μπορούν να εφαρμοστούν ή να γενικευτούν σε άλλους κλινικούς πληθυσμούς με διαφορετικά κριτήρια εισαγωγής • Δεν μπορούν να συγκριθούν μεταξύ διαφορετικών διαγνωστικών δοκιμασιών
Μέτρα διαγνωστικής ακρίβειας • Ευαισθησία : Η πιθανότητα ορθής διάγνωσης νόσου • Sens = TP/TP+FN • Ειδικότητα: Η πιθανότητα ορθής διάγνωσης απουσίας νόσου • Spec = ΤΝ/FP+TN
Παράδειγμα Sens = TP/TP+FN = 14/15 = 0.93 93% Spec = ΤΝ/FP+TN = 91/99 = 0.92 92% • Bibbo N. et al. Acta Cytol 1988 (Book: Medical Epidemiology)
ΠλεονεκτήματαSens & Spec • Δεν επηρεάζονται από τον επιπολασμό της νόσου • Εφαρμόζονται σε διαφορετικούς κλινικούς πληθυσμούς • Μπορούν να συγκριθούν μεταξύ μελετών με διαφορετικά κριτήρια εισόδου • Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη σύγκριση της διαγνωστικής ακρίβειας μεταξύ διαφορετικών δοκιμασιών
όριο Α όριο Β όριο Γ φυσιολογικοί ασθενείς Παράμετρος αύξηση ευαισθησίας ελάττωση ειδικότητας ελάττωση ευαισθησίας αύξηση ειδικότητας
όριο φυσιολογικοί ασθενείς Παράμετρος ειδικότητα: 100% ευαισθησία:100%
Λόγοι πιθανοφανειών (LR) • Λόγος πιθανοφανειών για ένα θετικό αποτέλεσμα δοκιμασίας LR+ LR+=Sens/(1-Spec) (0, ∞) LR+=1 καμία διαγνωστική αξία ΘέλουμεLR+ > 1(όσο μεγαλύτερος τόσο καλύτερα) • Λόγος πιθανοφανειών για ένα αρνητικό αποτέλεσμα δοκιμασίας LR- LR-= (1-Sens)/Spec (0, ∞) LR-=1 καμία διαγνωστική αξία ΘέλουμεLR- < 1 (όσο μικρότερος τόσο καλύτερα)
Aποτελέσματα I • Ευαισθησία= TP=0,82 • 1-ευαισθησία= FN=0,18 • Eιδικότητα= TN=0,77 • 1-ειδικότητα= FP=0,23 • LR=TP/TN= 0,82/(1-0,77)=3,56
Διαστήματα εμπιστοσύνης αναλογιών ευαισθησίας και ειδικότητας • SE √p(1-p)/n • Width SE*1,96 • Eρμηνεία; • 70,6%- 93,4% των ασθενών με κάταγμα θα έχουν θετική ακτινογραφία • 69%-85% των ασθενών χωρίς κάταγμα θα έχουν αρνητική ακτινογραφία • 6,6%-29% των ασθενών με κάταγμα θα έχουν αρνητική ακτινογραφία • 15%-31% των ασθενών χωρίς κάταγμα θα έχουν θετική ακτινογραφία
Καμπύλη ROC • Εύρεση ιδανικού διαχωριστικού ορίου • Χρήσιμη για τη σύγκριση μεταξύ δύο ή περισσότερων δοκιμασιών • Υπολογίζεται η επιφάνεια κάτω από την καμπύλη ΑUC • 0.5 <AUC < 1.0 • AUC=0.5 καμία διαγνωστική αξία (διακεκομμένη γραμμή)