Web 2.0 Teknolojilerine ve Uygulamalarına Genel Bakış

1. Web 2.0 Teknolojilerine ve Uygulamalarına Genel Bakış Yaşar Tonta Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/

2. Plan Bilgi artışı Dijital yerliler, dijital göçmenler, “dijital insanlar” “Tuğla ve harç”tan oluşan kütüphaneler – sanal kütüphaneler Web 2.0 Library 2.0 Semantik Web “Yakınsama” ve bilgi hizmetlerine etkisi Gelecek

3. Genişleyen / Patlayan Dijital Evren - 2008 http://www.emc.com/collateral/analyst-reports/diverse-exploding-digital-universe.pdf http://www.emc.com/about/destination/digital_universe/pdf/Expanding_Digital_Universe_IDC_WhitePaper_022507.pdf

4. 6 yılda 9 kat artış CERN’deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı projesindeki sadece bir deneyde saniyede 40 TB sıkıştırılmış veri gönderilecek

5. Growing / Grown Up Digital

6. Dijital Yerliler, Dijital Göçmenler Farkı türlerdeki deneyimler farklı beyin yapılarına yol açıyor. -Dr. Bruce D. Berry, Baylor Tıp Fakültesi http://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20-%20Digital %20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf “Bilgisayarla büyüyen çocuklar bizden farklı düşünüyorlar. Hipermetin akıllar geliştiriyorlar. Oradan oraya atlıyorlar. Sanki bilişsel yapıları sıralı değil paralel.” . . . “Eğitim sistemlerimizdeki halihazırdaki baskın doğrusal düşünme süreçleri oyun ve bilgisayardaki web sörf süreçleriyle gelişmiş beyinlerin öğrenmesini gerçekte yavaşlatabilir.” http://d.scribd.com/docs/25yfw2gwramobinjk3vt.pdf Tonta, Digital natives... 1 J une 2009, Krakow, Poland

7. Dijital Yerliler Bilgiye hızlı erişim Paralel işlem Metin yerine grafik Rastgele erişim (hipermetin) Sürekli bağlantılı Oyunlar

8. Dijital Göçmenler

9. Dijital İnsan “Teknoloji tek başına sezgi, iyi muhakeme, sorun çözme yeteneklerive berrak bir ahlaki pusulanın yerini alamaz. Ama hayal edilemeyecek kadar karmaşık bir gelecekte,ne kadar akıllı olursa olsun dijital olarak güçlendirilmemiş bir insan, en akılsız ama dijital olarak güçlendirilmiş bir insanın sahip olduğu bilgelik araçlarına bile erişemeyebilir.”

10. Yeni Web Portalları olarak Sosyal Ağlar Sosyal ağlar: web içinde web’ler Sosyal ağlar Web 2.0 kullanarak çeşitli hizmetlere tek noktadan erişim sağlıyor Facebook 300.000 farklı uygulama sunuyor Facebook kullanıcıları GÜNDE 6 milyar dakika (4 milyon gün) harcıyorlar Google’ın misyonu “dünyanın içeriğini düzenlemek”, sosyal ağların misyonu “dünyanın insanlarını düzenlemek” Misyon sanal güzergahlar yaratmak değil bağlantılılık, iletişim ve içeriği birleştirerek takımyıldızı kümeleri yaratmak

11. Sosyal Medya Devrimi YouTube - Sosyal Medya Devrimi – http://www.youtube.com/watch... http://www.youtube.com/watch?v=sIFYPQjYhv8

12. “Ortam Mesajdır ... İzleyiciler içeriktir" (McLuhan, 1964)

13. Blog’lar

14. Wiki’ler > Wikipedia Info

15. “You are what you tweet”! . . CNN görüntüyü görür görmez Hollandalı resmi makamları arayarak uçağın düştüğünü doğrulattı. “Birkaç dakikada haberi vermeye başladık. Daha sonra görüntünün Twitter kullanıcısına ait olduğunu doğrulattık ve yayımladık. Barnett “Bu, sosyal ağ sitelerinin yeni haberleri duyurma ve görgü tanıklarının ifadelerine ulaşma açısından gerçek bir değer olduğunu ispatlıyor ama web her zaman büyük dikkatle ele alınmalıdır" dedi.

16. Twitter

17. Kütüphane nerede? D. Kohl, Where's the library? (Editorial), The Journal of Academic Librarianship32 (2) (2006), pp. 117–118.

18. Kütüpuzay / Kütüpnetik

19. Second Life “Bilgi Adası” (Info Island) 45. Kütüphane Haftası, 3 Nisan 2009, İstanbul

20. Web 2.0 nedir? “. . .Web’de iletişimi, güvenli bilgi paylaşımını, birlikte çalışabilirliği ve işbirliğini kolaylaştıran ikinci kuşak web geliştirme ve tasarımı. Web 2.0 kavramları sosyal ağ siteleri, video paylaşım siteleri, wiki’ler, blog’lar ve folksonomiler gibi web tabanlı toplulukların ve uygulamaların gelişmesine ve evrilmesine yol açtı.” Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Web_2.0 Tonta, Digital natives... 1 J une 2009, Krakow, Poland

21. Web 2.0 özellikleri • Zengin kullanıcı deneyimi • Kullanıcı katılımı • dinamik içerik • metadata • web standartları ve ölçeklenebilirlik • açıklık • özgürlük • Kullanıcı katılımı yoluyla ortak akıl Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Web_2.0

22. Web 2.0 Kavram Haritası Kaynak: http://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what-is-web-20.html

23. Akademik kütüphanelerde Web 2.0 kullanımı Kaynak: Xu, C., Ouyang, F.F., & Chu, H.T. (2009). The academic library meets Web 2.0: Applications and implications. J. of Acad. Librarianship, 35, 324-331, s. 326.

24. Web 2.0 + Library = Library 2.0 (Miller, 2005) Library 2.0modern kütüphane hizmeti için gevşek tanımlanmış bir model:hizmetlerin kullanıcılara iletim biçimi açısından kütüphane dünyasında bir geçişi yansıtıyor. Odak noktası içerik ve topluluk yaratmada kullanıcı merkezli değişim ve katılım. Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Library_2.0

25. Library 2.0’ın dört özelliği Kaynak: Xu, C., Ouyang, F.F., & Chu, H.T. (2009). The academic library meets Web 2.0: Applications and implications. J. of Acad. Librarianship, 35, 324-331, s. 328.

26. Web 2.0 ve kütüphaneler Kaynak: Xu, C., Ouyang, F.F., & Chu, H.T. (2009). The academic library meets Web 2.0: Applications and implications. J. of Acad. Librarianship, 35, 324-331, s. 328.

27. Academic Library 2.0 Model Kaynak: Xu, C., Ouyang, F.F., & Chu, H.T. (2009). The academic library meets Web 2.0: Applications and implications. J. of Acad. Librarianship, 35, 324-331, s. 330.

28. Library 2.0 Kavram Haritası Kaynak: http://www.flickr.com/photos/42538191@N00/113222147/

29. Her zaman hizmete hazır kütüphaneler. . .

30. Konu etiketleri bulutu, AquaBrowser, Şikago Üniv. Kütüphanesi ön ucu

31. Huddersfield Üniv. Kütüphanesi Kataloğu

32. HÜK kataloğunun “Amazoogle” benzeri özellikleri

33. The Horizon Report, 2009 • Cep telefonları • Bulut hesaplama • Yer-uzam bilgisi • Kişisel web • Semantik uygulamalar • Akıllı nesneler (“Şeylerin Internet’i”) http://net.educause.edu/ir/library/pdf/CSD5612.pdf

34. Gezgin kütüphaneler

35. M-NYPL Info

36. Text a Librarian

37. Web 3.0 = Web 2.0 + Semantik Web • Sosyal semantik Web • Anlam • Bilgiyi otomatik olarak bulma ve dağıtma • Basit akıl yürütme Greaves & Mika, 2008

38. Aramanın geleceği. . .

39. WolframAlpha

40. WolframAlpha

41. Yakınsama olgusu “teknolojilerin birbirinin içine geçmesi, fingirdeşmesi” Cep telefonu artık sadece bir iletişim aracı değil Kullanıcıların iş, öğrenme ve özel yaşamları yakınsıyor

42. Kütüphanelerde yakınsama “yer olarak kütüphane”nin azalan önemi Bilgi kaynaklarına uzaktan erişim Kütüphane ve bilgi hizmetlerinde artan rekabet Kütüphane türlerinin yakınsaması Yakınsayan teknolojiler aracılığıyla bilgi hizmetleri sağlama Bilgi hizmetlerini kullanıcıların olduğu yerlere taşıma (iş, öğrenme, ev ve seyahat çevreleri) Dış bilgi kaynakları ve hizmetlerini kütüphaneninkilerle bütünleştirme Kullanıcı tarafından sağlanan içerikle standart içeriği bütünleştirme

43. Kütüphaneleri gelecekte neler bekliyor? Dijital yerliler bilgi kaynaklarının ve hizmetlerinin iş, çalışma ve sosyal çevrelerine iliştirilmesini talep edecekler Bilgi kaynakları ve hizmetleri kullanıcılara Web 2.0, Web 3.0 ve Semantik Web aracılığıyla sunulacak Bilgi hizmetleri kaynak merkezli olmaktan çok ilişki merkezli olacak (Lagoze, 2000) Gerçek ve sanal kütüphane hizmetleri birlikte sunulacak Dijital bilginin kalıcı bir biçimde korunması çok önemli hale gelecek Bilgi yönetimi eğitimi diğer disiplinlerle birleşecek/melezleşecek

44. Web 2.0 Teknolojilerine ve Uygulamalarına Genel Bakış Yaşar Tonta Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/