Οι εξελίξεις στην ενέργεια Η Ευρώπη μπροστά σε μεγάλες αποφάσεις

1. Οι εξελίξεις στην ενέργεια Η Ευρώπη μπροστά σε μεγάλες αποφάσεις Κωνσταντίνος Κατώπης Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ Συντονιστής της Θεματικής Ομάδας Κλιματικής Αλλαγής & Ενέργειας των Οικολόγων Πράσινων Απρίλιος 2012

2. Η αγορά ηλεκτρισμού σήμερα • Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας • Εγγυημένη τιμή • Προτεραιότητα απορρόφησης • Συμβατικές – Χονδρεμπορική αγορά • Δημοπρασία προσφοράς ενέργειας (ημερήσια αγορά) • Αγορά ξεκινά από τη φθηνότερη, η ακριβότερη καθορίζει την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) • Τεχνικά ελάχιστα συμβατικών μονάδων • Ορίζουν το κατώτατο επίπεδο απορρόφησης συμβατικής παραγωγής • “Διορθωτικοί” μηχανισμοί • Πχ Διαθεσιμότητας ισχύος, ανάκτησης μεταβλητού κόστους (φα) • Επιβάρυνση λόγω ΑΠΕ • Εγγυημένες τιμές ΑΠΕ – ΟΤΣ • Μεταφέρεται στους καταναλωτές / κοινωνία

3. Αυξάνουν οι ΑΠΕ... • Meritordereffect • Όταν αυξάνεται η παραγωγή των ΑΠΕ δεν θα χρειασθούν κάποιες μονάδες, και μάλιστα οι ακριβότερες, προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. • Η ΟΤΣ μειώνεται, η συμβατική ηλεκτροπαραγωγή γίνεται φθηνότερη. Στην Ελλάδα το 2011 κατά 735 εκ. Ευρώ. (Π. Κάπρος, Εργαστήριο Ενεργειακής Οικονομίας ΕΜΠ) • Το “κόστος” των ΑΠΕ (Εγγ. Τιμές – ΟΤΣ) αυξάνεται. «Παράδοξο»: Όσο μεγαλώνει η διείσδυση των ΑΠΕ, το φαινομενικό τους κόστος αυξάνεται, ακόμα κι αν το πραγματικό (οι εγγυημένες τιμές) μειώνεται! John Farrell“Feed-in Tarrifs in America

4. … το σύστημα κλονίζεται … • Συχνές περίοδοι όπου οι ΑΠΕ καλύπτουν πλήρως τη ζήτηση • Δεν υπάρχει αγορά για τα συμβατικά, ΟΤΣ=0 • Συμβατικοί σταθμοί • Οι παλιοί δεν μπορούν να καλύψουν τα λειτουργικά τους • Οι νέοι γίνονται μη-βιώσιμοι • Οι ακριβότεροι τίθενται εκτός αγοράς (χαμηλή τιμή CO2  φα εκτός) • ΑΠΕ • Μεγιστοποίηση Merit Order Effect, έλλειμμα λογαριασμού ΑΠΕ GW Early February (CW 6) GW Early April (CW 14) 80 60 40 20 80 60 40 20 Mo Tu We Th Fr Sa Su Mo Tu We Th Fr Sa Su

5. …και οδεύει προς κατάρρευση • Ελλείμματα και χρέη • Των συμβατικών παραγωγών • Του λογαριασμού ΑΠΕ • Αναστολή επενδύσεων • Κινδυνεύει η ασφάλεια εφοδιασμού • Οι υποδομές απαρχαιώνονται • Το ηλεκτρικό σύστημα δεν προσαρμόζεταιστα νέα δεδομένα

6. Επιστροφή στο κάρβουνο; • Διατήρηση του σημερινού μοντέλου «απελευθερωμένης» αγοράς • Ανάσχεση και περιορισμός των ΑΠΕ σε συμπληρωματικό ρόλο • Περιορισμένη μείωση εκπομπών ΑτΘ • Ανάπτυξη πυρηνικής

7. Ενεργειακή στροφή [1] • Προς ένα σύστημα μηδενικών εκπομπών • 100% ΑΠΕ μέχρι το 2050 • Ορθολογική χρήση κι εξοικονόμηση • Μια κοινωνία χαμηλής κατανάλωση ενέργειας • Οριστική εγκατάλειψη της πυρηνικής • Αποκέντρωση και διασπορά παραγωγής • Από τα οικιακά φ/β μέχρι τα υπεράκτια αιολικά οι μονάδες ΑΠΕ σπάνια φθάνουν το μέγεθος των συμβατικών σταθμών

8. Ενεργειακή στροφή [2] • Διασύνδεση ηλεκτρικών συστημάτων • Εξισορρόπηση της μεταβλητότητας των ΑΠΕ • Αποθήκευση ενέργειας • Απαραίτητη στην τελευταία φάση ανάπτυξης των ΑΠΕ • Ενσωμάτωση μεταφορών και θέρμανσης κτιρίων • Διαχείριση ζήτησης, «έξυπνα» δίκτυα • Οι ΑΠΕ & εξοικονόμηση στο επίκεντρο, οι συμβατικές σε συμπληρωματικό ρόλο UweLeprich, IZES gGmbH

9. Τα εμπόδια • Οικονομική κρίση • Αυτό που είναι φθηνό σήμερα (Πτολεμαΐδα 5) • Μεταφορά του βάρους στις επόμενες γενεές • Επενδυμένα συμφέροντα • Ορυκτών καυσίμων (οικονομικά, γεωπολιτικά, το όνειρο των εξορύξεων) • Πυρηνικής (περίπτωση Μ. Βρετανίας) • Οικονομικός & πολιτικός έλεγχος • Ένα συγκεντρωτικό ενεργειακό σύστημα στα χέρια των λίγων

10. Τα κίνητρα • Είναι τεχνικά & οικονομικά εφικτό • Ευρωπαϊκός Ενεργειακός Χάρτης 2050 • Πλήθος μελετών (πιο πρόσφατες: Αυστραλία και Πολιτεία Νέας Υόρκης 100% ΑΠΕ ως το 2030!) • Διέξοδος από την κρίση • Μακροπρόθεσμα πιο αποδοτικό • Νέες δραστηριότητες και θέσεις εργασίας • Αποκέντρωση της ενέργειας • Πιο δημοκρατική κοινωνία (πχ net metering) Αλλά, πάνω από όλα …

11. Καλοκαίρι 2012 Αρκτική - Ρεκόρ μείωσης του παγοκαλύματος Χειμώνας 2012 Αυστραλία - Πρωτοφανείς καύσωνες και πυρκαγιές Φθινόπωρο 2012 ΗΠΑ - Τυφώνας Σάντυ Άνοιξη 2012Μ. Βρετανία - Βαριές χιονοπτώσεις

12. Ευχαριστώ!