بسمه تعالی مرور فصلنامه بهورز پاییز 91

1. بسمه تعالیمرور فصلنامه بهورز پاییز 91

2. موارد استفاده از کیف آب گرم :گرفتگي عضلات دردهاي مزمن نظير درد هاي روماتيسميقبل از فعاليتهايي که موجب تحريک آسيب هاي مزمن عضلاني مي شوند 2

3. موارد استفاده از کیف یخ :-کمتر از 48 ساعت از وقوع آسیب گذشته باشد - وجود تورم ویا کبودی در ناحیه آسیب دیده 3

4. دستور العمل سلامت کار در کارگاه ه هاي کوچک ساختمان کارگاه باید متناسب با وضع آب وهوای محل ساخته شده باشد وارتفاع کارگاه نباید از 3 متر کمتر باشد وبرای هر کارگاه باید حداقل 3 متر مربع سطح منظور شود . و سطح اشغال شده به وسیله ماشین آلات وابزار و اثاثیه مربوط به کار و فاصله آنها ازهم ومسیر عبور ومرور وسایل نقلیه جزء سطح مذبور محسوب نمی شود . 4

5. HSE آشنایی با سیستم مدیریت یکپارچه بهداشت ، ایمنی ومحیط زیست نظامی است هدفمند وسازماندهی شده با برنامه ریزی خاص که با تهیه دستورالعملها ، روشهای اجرایی واستانداردها و مقررات جاری استقرار یافته و مورد بازنگری قرار می گیرد ودر مقاطع زمانی مختلف اصلاح می شود 5

6. عناصر مدیریت بهداشت ، ایمنی ومحیط زیست • رهبري وتعهد: در اين بخش اعتقاد نيروي انساني در سازمان براي رسيدن به موفقيت اين نظام مديريت مورد بررسي قرار مي گيرد. • خط مشي واهداف :در اين بخش مقاصدوخواسته هاي مديريت وهدف از بهبود کارايي عملکردHSE درسازمان بيان مي شود. • سازماندهي منابع ومستند سازي : دراين بخش سازمان دهي نيروي انساني، منابع ومستند سازي براي کارايي عملکردHSE مورد بحث قرار مي گيرد. 6

7. ادامه • ارزيابي ومديريت خطر پذيري : دراين بخش چگونگي تعيين عوامل آسيب رسان براي تمام فعاليتها ومحصولات وخدمات مورد ارزيابي قرار مي گيرد. • طرح ريزي : در اين بخش برنامه ريزي لازم براي دست يابي به اهداف واقدامات مربوط به اجراي HSE مد نظر قرار مي گيرد. • اجرا وبازبيني: در اين بخش همه فعاليتها ووظائف اجرا وباز بيني ميشود. • مميزي: دراين بخش ارزيابي دوره اي کارايي عملکردواثر بخشي نظام مورد بررسي قرار مي گيرد. • 7

9. عوامل موثر در بروز سوء تغذیه :- تغذیه باشیری غیر از شیر مادر-نا آگاهی های تغذیه ایی والدین و توجه نا کافی به کیفیت وکمیت غذا -ابتلائ مکرر کودک به بیماریهای عفونی وانگلی - زود یا دیر شروع کردن غذای کمکی و یا قطع ناگهانی شیر -رعایت نکردن بهداشت فردی وبهداشت مواد غذایی 9

10. انواع روغنهای مفید : • روغن زیتون در پیشگیری ودرمان بیماریهای قلبی وعروقی ، فشار خون ، زخم های گوارشی و...روغن کلزا (کانولا ) : این روغن مناسب ترین روغن برای سرخ کردن می باشد روغن هسته انگور : نقش بسیار موثر در جلوگیری از بیماریهای قلبی دارد و مانع لخته شدن خون در رگها مي شود. ولي به دليل پايين بودن مقاومت دربرابر اکسيداسيون ونقطه دود پايين براي سرخ کردن مناسب نمي باشدروغن کنجد : باعث خوش طعم شدن موادغذایی شده وبرای تهیه • سالاد توصیه می شود وبرای سرخ کردن مناسب است

11. دو نوع مهم اسیدهای چرب غیر اشباع امگا3 و امگا 6 هستند . انسانها توانایی سنتز امگا 3 وامگا6 را در بدن ندارند ولی گیاهان این توانایی را دارند منابع غذایی دارای امگا3 عبارتند از : روغن ماهی ماهیها بخصوص ماهی های چرب مثل آزاد ، ساردین، قزل الاو...میگو روغن موجود در گردو ( روزی 2 عدد گردو توصیه می شود )منابع غذایی دارای امگا 6:انواع روغنهای نباتی ( افتاب گردان ، گلرنگ ، ذرت وسویا ) ، دانه ها و مغز ها 11

13. فاکتور های لازم برای رشد باکتری های مسموم کننده غذا،دما، رطوبت ، زمان ، غذا ، اکسیژن PH حرارت مطلوب برای باکتری هایی که ایجاد مسمومیت غذایی می کنند دمای بدن انسان (37 درجه سانتیگراد ) است در این دما میزان رشد و تکثیر حداکثر است . دمای 63-5 درجه سانتیگراد دمای منطقه خطر نام دارد که همه باکتری ها در آن تکثیر میابند و باکتریها در اکثر مواد غذایی به ویژه آنهایی که پروتئین و رطوبت بالا وپی اچ طبیعی دارند ، زندگی کرده و تکثیر یابند 12

14. مکمل یاری در کودکان :با توجه به اینکه قطره مولتی ویتامین یا آ. د با فرمول دریافت روزانه 1500 واحدویتامین آ و400 واحد ویتامین د و آهن المنتال ( خا لص )با فرمول حداکثر 15 میلی گرم در روز مطابق با دستورالعمل وزارت بهداشت در کشور تولید می شود الزامی است کارکنان شاغل در مراکز بهداشتي درماني بطور اکيد از توصيه ومصرف هر گونه مکمل دارويي تجارتي که فرمولاسيون آنها با نسبت فوق مغايرت دارد خودداري نمايند. 13

15. توصیه های لازم در مورد مصرف قطره آهن :برای جلوگیری از تداخل در جذب آهن این قطره همراه با شیر یا فراورده های حاوی کلسیم استفاده نشود و قطره بین 2 وعده شیردهی در عقب دهان شیر خواران چکانده و سپس مقداری آب به او بدهند تا از تیره شدن رنگ دندانها جلوگیری کند . به طور طبیعی قطره آهن موجب تیره شدن رنگ مدفوع می شود . مصرف قطره آهن با ویتامین ث موجب افزایش جذب آن می شود . 14

16. نخ دندان :برای تمییز کردن سطوح بین دندانی به جای نخ دندان از وسایل سخت ونوک تیز مثل سنجاق ، چوب کبریت وخلال دندان که موجب آسیب به لثه می شود استفاده نگرددو بهترین زمان استفاده از نخ دندان قبل از مسواک زدن ، روزانه 2 بار صبح وشب می باشد 15

17. مراقبت از دندانهای مصنوعی :-دندانهای مصنوعی را حداقل یکبار در روز از دهان خارج کرده وبا مسواک نرم بشویید -برای شستن دندان مصنوعی از مایع ظرفشویی استفاده گردد و سپس به خوبی با آب بشویید -شبها دندان مصنوعی را از دهان خارج کرده ودر یک ظرف آب یا آب نمک تمییز قرار دهیید -حداقل هر 12-6 ماه یکبار به دندان پزشک مراجعه کنید 16

19. ( VISION 2020 پيشگيري وکنترل نابينايي قابل اجتناب در کودکان (طبق براورد سازمان جهانی بهداشت نزدیک به 80 درصد موارد نابینایی با بکارگیری دانش وتکنولوژی موجود قابل پیشگیری ودرمان است و 75 درصد نابیناییهایی کهدر کشورهای درحال توسعه رخ می دهد مربوط به آب مروارید ، تنبلی چشم ، عیوب انکساری ،تراخم وگلوکم است که همگی قابل پیشگیری ودرمان هستند بر همین اساس سازمان جهانی بهداشت طرح ویژن2020 را پیشنهاد کرد که هدف آن حذف نابیناییهای قابل اجتناب تا سال 2020 است دراین طرح کودکان در سه مقطع سنی نوزادی ، 3-2ماهگی و 6-4 سالگی مورد بررسی ومعاینه بینایی قرار می گیرند 17

20. اتيسم وبرخي نشانه هاي آن • اتيسم عبارت است از تخريب کيفيت تعامل اجتماعي ، تخريب ارتباط ، و........ • اتيسم يا درخود ماندگي قبل از سه سالگي شروع مي شود وممکن است تا سنين بالاتر شناسايي نشود . • نشانه هاي اتيسم : • تخريب کيفي درتعامل اجتماعي • اختلال هاي ارتباط وزبان • بي ثباتي خلق وعاطفه • واکنش شديدتر يا خفيف تراز معمل به محرکها

21. ادامه نشانه هاي اتيسم:رفتارهای قالبی مانند پیچش یا حرکت شبیه بال زدن در دستها یا انگشتان یا حرکات پیچیده کلی بدن -در 75-70 درصد کودکان مبتلا عملکرد هوشی درحد کم توان ذهنی است -در استفاده از رفتارهای غیر کلامی مانند حالت چهره ، وضعیت بدنی و ایما واشاره برای برقراری ارتباط ناتوان هستند -اگرچه آزمایشهای شنوایی آنها سالم است اما در برابر نام خود و دستورات کلامی بی تفاوت هستند 18

22. علائم بیماری آرتروز:کم شدن قابلیت ارتجاعی مفاصل صدای غیر طبیعی در حین حرکت در مفصلورم و جمع شدن مایع در مفصل بعد از فعالیت شدید تب ، بی اشتهایی و کاهش وزن وجود ندارد 20

23. عوامل ایجاد آرتروز :عوامل متعددی از جمله وراثت ، چاقی ، صدمات مفصل ، استفاده بیش از حد از مفصل ، ضعف عضلات ، اسیبهای اعصاب و بیماری های استخوان مجاور مفصل در بروز آرتروز نقش دارند . 21

25. نقش همکاری بین بخشی در سلامت :انسان سالم ،محور توسعه است و سلامت فرد منتج از سلامت جامعه است و سلامت جامعه به تمام عرصه ها مانند فرهنگ ،سیاست ، اقتصاد ،آموزش وعدالت در منابع بستگی دارد . به اعتقاد برخی از صاحبنظران تاثیر سیستم بهداشت ودرمان در ایجاد وحفظ سلامت به میزان 25 درصد می باشد و 75 درصد آن به کنش و واکنش سایر بخش های توسعه وابسته می باشد.البته این نقش 25 درصدی نقشی کلیدی و محوری است که می تواند نظر سایر سازمان ها را حول اهداف مهم خود جمع کرده واز توان ایشان برای پیشبرد اهداف تبیین کننده سلامت استفاده کند . 22

26. بار بیماری مجموع عمر از دست رفته در نتیجه مرگ زودرس ناشی از بیماری به علاوه زمان سپری شده توام با نا توانی ومعلولیت کمی شده برای هر بیماری وآسیب در قالب یک شاخصمی باشد. 25

27. نحوه تکمیل ذیج حیاتی1- جدول مرگ مادران به دلیل عوارض حاملگی وزایمان بر حسب سن مادر وعلت مرگ در طول سال هر گونه مرگ مادر در اثر عوارض بارداری ،زایمان وتا 42 روز بعد از زایمان را برحسب سن مادر به تفکیک به علتهای عمده(خونریزی ،عفونت بعداز زایمان،مسمومیت حاملگی،بیماری قلبی)مرگ به علت حوادث در زیج ثبت نمی شود.2- جدول علت مرگ در کودکان کمتر از 5سال این جدول علت مرگ به تفکیک جنس وسن ومنطقه نمایش داده می شود.مرگ ناشی از عارضه کمبود وزن هنگام تولد شامل مرگ نوزادی است که بعد از هفته 37 بارداری وبا وزن کمتر از 2500 گرم به دنیا آمده است 26

29. شپش شپش يک انگل خارجي است. سه نوع شپش انسان را آلوده مي کند که عبارتند از شپش سر – شپش بدن وشپش عانه . آلودگي به شپش را پديکولوزيس مي نامند. نشانه هاي عمومي : 1- خارش شديد در بدن به دليل تزريق ماده بزاقي به زير پوست فرد آلوده 2-عفونتهاي ثانويه مانند زرد زخم در اثرخاراندن شديد پوست 3-ضايعات پوستي به صورت بثورات ريز قرمز رنگ 4- افسردگي ، پريشان رواني وبي خوابي 5 - خستگي عمومي

30. راههای انتقال بیماری مالاریا 1- انتقال از طریق نیش پشه آنوفل: عمده ترین راه انتقال است.2- انتقال از راه تلقیح:انتقال از طریق خون –پیوند اعضاء-جفت –سرنگ آلوده وآلودگی شغلی 27

31. روشهای مبارزه با بیماری مالاریاشامل زهکشي آبهاي راکد ، پرکردن باتلاقها ، سالم سازي :1-روش مکانیکیبرکه ها و چشمه ها و......... 2- روش شيميايي: شامل استفاده از مواد نفتي ولاروکش هاي شيميايي وسموم 3- روش بیولوژیکی:شامل استفاده از ماهی گامبوزیا در آبهای که امکان خشک کردن آنها وجود ندارد4- محافظت فردي : شامل جلو گيري ازگزش پشه ، خوابيدن در داخل پشه بند آغشته به حشره کش ، نصب توري در وپنجره و ................. 28

32. عامل ايجاد کننده بيماري مالاريا چهار گونه ا نگل مالاريا به نامهاي (ويواکس - فالسيپارم – مالاريه – اووال ) عامل بيماري ملاريا هستند که با گزش وخونخواري توسط پشه آنوفل از فردي به فرد ديگر منتقل مي شوند. کشور ما يکي از مناطق مهم مالاريا خيز جهان است . از چهار نوع انگل نا م برده شده تنها ( ويواکس وفا لسيپارم ) بطور عمده در مناطق جنوب شرقي کشور در استان سيستان وبلوچستان - کرمان وهرمزگان شايع است

34. تیم سلامت (بهورزان ،کاردانان،کارشناسان و پژشکان) مهمترین بازوی نظام بهداشتی کشور در موفقیت درمان بیماران مسلول هستند.نظام سلامت عبارت است از تمام سازمان ها، موسسات ومنابعی که به ارایه یا تولید اقدامات سلامت اختصاص دارند.مردم،دولت،سازمان های ارایه کننده خدمات بهداشت ودرمان در بخش های دولتی وخصوصی وسازمانهای بیمه گر هر یک بخشی از نظام سلامت را تشکیل می دهند 31

35. عوامل ایجاد کننده کبد چرب:چاقی شکمی،دیابت ،کم کاری تیروئید،مصرف زیاد آهن،کاهشیا افزایش ناگهانی وزناقدامات لازم برای پیشگیری از ایجاد کبد چرب:- تغذیه صحیح -استفاده از مواد غذایی تازه- استفاده نکردن از فست فودها - ورزش 33

36. بازنشستگیخانواده بهترین یاری دهنده وآرامش بخش فرد بازنشسته است .توصیه هایی برای سالم ماندن بازنشسته :-توکل به خدا - ورزش -تغذیه صحیح- ایجاد سرگرمی مفید 34

37. موفق باشید مرکز آموزش بهورزی قوچان