Download
1 / 23
410 likes | 1.52k Views
UKŁAD DOKREWNY. Układ hormonalny. 1. Podwzgórze 2. Przysadka mózgowa 3. Szyszynka 4. Tarczyca 5. Przytarczyce 6. Grasica 7. Trzustka 8. Nadnercza 9. Jądra 10. Jajniki. Gruczoły dokrewne.
E N D
Układ hormonalny 1. Podwzgórze 2. Przysadka mózgowa 3. Szyszynka 4. Tarczyca 5. Przytarczyce 6. Grasica 7. Trzustka 8. Nadnercza 9. Jądra 10. Jajniki
Gruczoły dokrewne • to narządy gruczołowe, które nie mają przewodów wyprowadzających i oddają swą wydzielinę bezpośrednio do krwi. Substancje wydzielane przez te gruczoły nazywamy hormonami.
HORMONY • To chemiczni „posłańcy”, którzy wywołują głębokie zmiany w komórkach
Hormony pełnią w organizmie bardzo ważne funkcję: • umożliwiają i zapewniają rozwój fizyczny, płciowy i umysłowy, • regulują i koordynują czynności narządów przyczyniając się do utrzymania stałości.
Rozróżnia się trzy rodzaje działania hormonów: • endokrynowe – działanie na komórki odległe, • parakrynowe – działanie lokalne przez dyfuzję na komórki sąsiedzkie, • autokrynowe – działanie na komórkę własną.
Komórka docelowa: • Reaguje na dany hormon, ponieważ jest wyposażona w receptor dla tego hormonu.
PRZYSADKA • jest nieparzystym gruczołem, ważącym ok. 0,5 g, kształtu owalnego, położonym u podstawy mózgu. Rozróżniamy w przysadce płat przedni i płat tylny.
Przysadka jest nadrzędnym gruczołem dokrewnym wydzielającym zestaw hormonów, które wywierają wpływ na komórki ustroju i regulują praktycznie wszystkie procesy fizjologiczne. • Przysadka nazywana „królową” gruczołów dokrewnych pozostaje pod wpływem podwzgórza, które jest łącznikiem układu nerwowego z układem dokrewnym.
Podwzgórze: • To centralna stacja odbiorcza wszelkiego rodzaju bodźców czuciowych • Na poziomie podwzgórza następuje integracja wszystkich informacji napływających z receptorów (narządów zmysłów) i w zależności od aktualnych potrzeb odbywa się tu wydzielanie odpowiednich substancji
Gruczoł tarczowy • zwany pospolicie tarczycą, jest narządem nieparzystym, położnym w przedniej okolicy szyi przed tchawicą i krtanią. Składa się on z dwóch płatów bocznych i z części środkowej zwanej węziną.
Hormony tarczycy: • tyroksyna T4, • trijodotyronina T3, • kalcytonina.
Wpływ na inne narządy: • Układ krążenia. Hormony tarczycy przyspieszają czynność serca, zwiększają kurczliwość mięśnia sercowego i rzut minutowy. Powodują także rozszerzenie naczyń krwionośnych, zwiększając dopływ krwi do wielu narządów.
Ośrodkowy układ nerwowy. Nadmiar jak i niedobór hormonów powodują zmianę stanu psychicznego. Nadczynność tarczycy powoduje nadmierne pobudzenie i nerwowość; niedoczynność – spowolnienie, osłabienie, ospałość i otępienie.
Układ rozrodczy. Od prawidłowego stężenia hormonów tarczycy zależne jest prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego. Szczególnie niedoczynność wiąże się z niepłodnością.
GRUCZOŁY PRZYTARCZYCZNE • W liczbie dwóch par leżą na tylnej powierzchni tarczycy, a często są ukryte w jej utkaniu. Maja one kształt okrągławych lub owalnych nieco spłaszczonych tworów długości 6-8 mm. • W odróżnieniu od innych gruczołów dokrewnych czynność gruczołów przytarczycznych nie jest regulowana przez przysadkę mózgową ani przez układ nerwowy.
Parathormon stymuluje co najmniej trzy procesy: • uruchamia wapń z kości i uwalnia sole wapnia do krwi. • zwiększa wchłaniane wapnia w jelicie cienkim. • hamuje wydalanie wapnia z moczem, zwiększając jego wchłaniane zwrotne w kanalikach nerkowych.
Trzustka • Aparat wysepkowy trzustki składa się z tzw. wysp trzustki Langerhansa • Komórki trzustki mają "własny" zegar, który decyduje o porze i ilości wydzielonej insuliny. Zegar informuje, kiedy i ile w danej chwili jej potrzeba.
Insulina • jest hormonem białkowym, którego zadanie polega na obniżaniu poziomu cukru we krwi. Produkowana jest w komórkach beta trzustki, a następnie wydzielana do krwi w małych ilościach przez całą dobę oraz w momencie gdy zobaczysz lub poczujesz zapach jedzenia następuje zwiększenie produkcji insuliny.
