Thiết kế và thi công hòn non bộ

1. Giới thiệu HÒN NON BỘ Nguồn chi tiết tài liệu về non bộ: https://nonbo.net.vn/hon-non-bo Hònnon bộ là nghệ thuật thiết kế, sắp đặt, chế tác nhằm thu nhỏ, biến những ngọn núi to có kích thước lớn ngoài tự nhiên vào không gian sân vườn, trong nhà đểlàm đẹp, trang trí và thu hút phong thủy. Non bộđược biết đến là thú chơi tao nhã, có mặt ở nhiều Quốc gia, dân tộc trên thế giới đặc biệt là người Á Đông, ở mỗi Quốc gia lại có tên gọi khác nhau như Nhật Bản là Bonkei, Trung Quốc là Penjing nhưng tựu trung lại vẫn là nghệ thuật non bộnhư ở Việt Nam. Nếu như non bộngười Việt kết hợp hài hòa giữa yếu tố nước với các hòn núi thu nhỏ thì Nhật Bản và Trung Quốc lại coi trọng yếu tố cây cỏ trên non bộ. Lịch sử Việt Nam từng ghi nhận trong cuốn “Đại Việt sửký “, vào tháng 6 năm Ất Dậu tức năm 985, nhân lễ sinh nhật vua Lê Đại Hành, người ta đắp một quả núi giả trên chiếc bè nổi giứa sông để vua cùng quần thần bơi thuyền xung quanh thưởng ngoạn. Trong sách “Phương danh bị khảo” cũng đề cập đến việc trong dân gian có thú chơi “Bồn trì” và “Giảsơn” tức là “Bể cạn” và “Non bộ”. 1.Bố cục hòn non bộ cần đảm bảo các tiêu chí về ngọn, sườn và chân núi Hòn non bộ thực chất là một tác phẩm nghệ thuật được sắp xếp và tạo dựng dưới bàn tay nghệnhân, cũng giống như các sản phẩm thủ công, mỹ nghệ, tạo hình khác, hòn non bộ cũng cần có bố cục. Theo quan niệm của người chơi non bộ, bố cục của núi chịu ảnh hưởng của quy luật không gian ba chiều là: cao thấp – xa gần –trên dưới. Ngọn núi: Trong non bộ, ngọn, đỉnh hay chóp núi là phần cao nhất. Nghệ thuật chơi • non bộ lấy tiêu chí, đỉnh nhọn là núi trẻ, đỉnh tròn đầu là núi già. Núi trẻthường được ưa chuộng hơn nên các hòn non bộthưởng vút thẳng, biểu trưng cho sựvươn cao, tiến tới. Chót đỉnh núi phải thoáng để có thểhướng lên trời, nếu có vật cản như cây cối là sai nguyên tắc.

2. Sườn núi:Sườn núi là phần nằm khoảng giữa đỉnh và chân núi, sườn núi lớn nhất, • quan trọng nhất. Hòn non bộ có thẩm mỹ hay không phụ thuộc nhiều vào bài trí của sườn. Sườn núi mang biểu trưng cho người, có ghềnh, thác, hang động, khe rãnh và những cây cỏliên quan đến sự sống. Chân núi: Chân núi là phần nền của non bộ, phần nền nổi trên mặt nước, có phần đá • ngầm làm đế. Chân núi tượng trưng cho sự vững trãi, là đất đai phì nhiều. Tùy vào phần này mà người nghệ nhân có thể tạo sông, suối, ao hồ, ruộng vườn, sự sống. 2.Các thế núi trong nghệ thuật sắp xếp và chế tác non bộ Trong nghệ thuật chơi non bộ, có nhiều phương thức biểu thị thẩm mỹ ngọn núi, sắp xếp các ngọn núi là một trong sốđó. Các thếnúi như độc phong, song phong, đa phong, kỳ phong,… đều mang biểu trưng ý nghĩa riêng mà người chơi non bộ muốn thể hiện. Độc phong: Độc phong là thuật ngữ chỉ thếnúi đơn độc, không có núi phụ, đồi, gò • phụ bên cạnh. Núi độc phong dáng cao, hiểm trở, đơn độc nhưng rất ngạo nghễ. Dáng núi này tượng trưng cho người anh hùng lừng lững, đầu đội trời, chân đạp đất, uy thế không biết kiêng sợ ai. Song phong: Song phong chỉ thế núi non bộ có 02 ngọn, thường là một núi cao, một • núi thấp, vị trí ngang hàng nhau. Hai ngọn núi này đều mang thế cao vút, bứt phá, song song với nhau. Thế song phong khác thế phu thê, phụ tửở chỗ thế phu thê phụ tử thường có một ngọn cao nghiêng về phía ngọn thấp. Đa phong: Hòn non bộđa phong có trên hai ngọn, có thể ba hoặc bốn ,… nối tiếp • nhau tạo hình trùng trùng điệp điệp, thành dãy trường sơn. Các ngọn trong thếđa phong cao thấp khác nhau, nhiều tầng lớp tuy nhiên vẫn cần có một núi chủ, cao to nhất. Kỳ phong: Kỳ phong là thế núi biệt lập ra một nơi, tách xa các ngọn núi nhỏ, thế núi • cao lớn dịthường, kỳbí và để lại ấn tượng cho người đọc về sựđộc đáo. Thế núi non bộ kỳ phong cao vút, cách xa một trời một vực với các ngọn còn lại, không ăn nhập với tổng thểnúi đá, thường đặt trong góc vườn rộng thể hiện vị thế.

3. Cương lĩnh: Là thế núi già, ngọn bằng và thấp, xung quanh nhiều đồi trọc. Thế núi • này nhẹ nhàng và có thể chếtác được nhiều sông suối, ao hồ, cây cỏ, đường mòn tạo cảnh trí đẹp mắt. Long thăng: Thếlong thăng hình ảnh của rồng đang trỗi dậy bay lên trời, hiểm trở, • sườn nghiêng, dốc lên cao, tượng trưng cho sự trỗi dậy và sức sống mạnh mẽ, không chịu khuất phục. Lập chương: Hòn non bộ có thế lập chương thường vừa cao vừa rộng, nhìn xa như • bức bình phong có vách đá dựng đứng, bằng phẳng hoặc trơn tuột, có thể ngọn như gươm nhọn, hiểm trởvô lường. Kỳ nham: Thế núi này lạ, độc đáo, dạng đặc biệt như tàng cây, mang hình thù của • người hoặc vật như núi Voi Phục, hòn Trống Mái, Mẹ Bồng Con,… Thếnày đưa vào non bộthường không đẹp tuy nhiên nếu được gọt giũa tinh vi thì rất bắt mắt. 3.Ý nghĩa và giá trị khi bài trí hòn non bộ trong không gian sống Hòn non bộ có thểđược bài trí trong nhiều vị trí thuộc không gian sống gia đình, trụ sở, cơ quan như trong góc nhà, góc vườn, trước cửa, đại sảnh,… Mỗi vị trí và một loại non bộ lại mang hiệu quảlàm đẹp và biểu trưng cho một ý nghĩa khác nhau. Cụ thể: Trang trí làm đẹp: Công dụng trang trí làm đẹp không gian thường là công dụng đầu • tiên mà người chơi non bộhướng tới. Nghệ thuật chế tác non bộ là thu nhỏ núi do đó, khi chiêm ngưỡng các tác phẩm non bộ, người thưởng thức có cảm giác thư thái và sảng khoái. Việc bài trí hòn non bộtrong gia đình cũng giúp cuộc sống vui vẻhơn, an nhiên tự tại, tô điểm không gian. Phong thủy: Ngoài công dụng làm đẹp trang trí, hòn non bộ còn mang nhiều ý nghĩa • phong thủy. Trong không gian sống, bài trí hòn non bộ giúp hòa hợp âm dương, tương sinh thuận hòa giữa trời đất –con người. Nghệ thuật non bộ sử dụng thủ pháp chế tác theo sựlưu thông của ngũ hành.

4. -Núi là nơi hội tụ tinh anh, sựvươn lên trỗi dậy, sức sống trường tồn với thời gian -Nước là nơi thu hút tiền tài danh vọng -Cây cối là sự sinh sôi nảy nở, phát triển không ngừng -Đất là nền tảng phát triển, nguồn sống và nảy sinh của sự vật. Sự kết hợp các yếu tố trên cùng không gian giúp gia chủcó được tiền tài, danh vọng, luôn phát triển thịnh vượng, an nhàn. Mà theo Quách Huy – Trung Quốc: “Nước lấy núi làm mặt, lấy chim thú, cây cảnh làm tinh thần, núi lấy nước làm huyết mạch…” Thể hiện vị thế và tinh thần: Gia chủtrưng bày hòn non bộ giúp thể hiện vị thế, • niềm tự hào, tự tin của bản thân với khách viếng thăm. Thường gia chủ bài trí núi non bộ theo thế nào là thể hiện con người thếấy. Tinh thần của gia chủcũng thể hiện trong chính cái hồn của hòn non bộ, có thểcương trực, kiên trì, vững trãi, bền bỉ hoặc yêu quý thiên nhiên,… 4.Làm sao để chếtác và bài trí được một hòn non bộ vừa đảm bảo thẩm mỹ vừa thu hút phong thủy? Để có thểhình thành được một hòn non bộ cần rất nhiều khâu, bước và đòi hỏi nghệ nhân chế tác phải am hiểu tinh thông phong thủy, yêu quý thiên nhiên, có con mắt tinh tường và chi tiết. Các bước để hình thành một hòn non bộ chuẩn bao gồm: vẽ phác thảo, chuẩn bị vật liệu, đồ trang trí phụ, cây trồng và đồ nghề. Phác thảo: Việc phác thảo hình dáng, kiến trúc hòn non bộ trên giấy giúp hình dung • rõ ràng hơn bố cục của sản phẩm. Người chế tác có thểdùng đá để chế tác mô hình từ đó cho ra sản phẩm tốt nhất. Vật liệu: Vật liệu chính làm non bộlà đá (đá san hô), xi măng, cát, sắt,… giúp kết nối • các khối, xây hồ, bể cạn,… Đồ trang trí phụ: Muốn có được hòn non bộđẹp cần bổ sung những đồ trang trí phụ • như: chùa, nhà, chim, thú, ngư, tiều, canh, mục, cây cảnh,…

5. Cây trồng: Cây cần có kích thước tương xứng với hòn non bộ, nhỏ nhắn, dáng cổ • thụ, chịu hạn và rễbám đá tốt. Các loại cây thường dùng như cần thăng, sung, kim quýt, đinh lăng lá nhỏ, sanh, si, bồđề, thạch tùng, la hán tùng, dương sỉ,…. 5.Hòn non bộ có những loại nào và có thểtrưng bày ở vị trí nào trong không gian? Căn cứ vào phương thức chế tác và vịtrí trưng bày, có thể phân chia hòn non bộ thành nhiều loại khác nhau như hòn non bộsân vườn, hòn non bộtrong nhà,… trong mỗi vị trí lại có một loại nhỏ theo phong cách bài trí. Hòn non bộ ngoài trời • Hòn non bộsân vườn được bài trí trong không gian rộng lớn, thoáng đãng, không chỉ có tác dụng làm đẹp mà còn có tác dụng phong thủy. Việc sắp xếp hòn non bộsân vườn có thể tuân theo những nguyên tắc nhất định đểmang đến sự hài hòa trong kiến trúc và ý nghĩa phong thủy. -Hòn non bộsân vườn: Đối với nhà nhiều tầng, non bộkhông nên đặt ở tầng trên cùng. Đối với sân vườn rộng lớn, có thểđặt phía trước hoặc sau nhà tùy kiến trúc để tạo thế nhà vững chắhay làm “vững huyền vũ” cho phong thủy. Đối với nhà nhỏ, sân trước rộng có thểđặt trước cửa tạo thành tiền án hay chính là “chu tước” theo phong thủy. Các hướng non bộsân vườn mang ý nghĩa đặc trưng riêng biệt: Hướng Tây: Hướng Tây là cát, có thể bố trí thêm nhiều cây để chống nắng nóng. Hướng Tây Bắc: Hướng đại cát nhưng cần phối hợp trồng nhiều cây xanh khác nhau để làm tăng thêm mỹ quan. Hướng Bắc: Địa hình non bộnên cao để thu hút tài lộc Hướng Nam: Hướng không tốt do tài trí và năng lực bị hãm, kém phát triển. Hướng Tây Nam: Hướng này bất lợi cho việc thiết kế và không thuận lợi với gia chủ. -Hòn non bộ cho hồ cá: Hòn non bộ cho hồ cá là một trong những loại hòn non bộ ướt được nhiều người ưa chuộng. Đây là phương pháp kết hợp hoàn hảo giữa thủy và sơn, đúng chuẩn mô hình núi nước tựnhiên. Núi tượng trưng cho tinh anh hùng kiệt, nước lại thu hút may mắn, tiền tài. Hồ cá non bộkhông chỉđơn thuần là hồ cá tự xây dựng với kích thước lớn mà có thể nhỏ hoặc đặt linh hoạt ở nhiều vị trí.

6. Hòn non bộ trong nhà • Hòn non bộ trong nhà hay chính là hòn non bộ mini, là loại hòn non bộ có kích thước nhỏ gọn, thích hợp với nhiều không gian từchung cư đến nhà mặt đất. Người chơi hòn non bộ mini thường yêu thích sự nhỏ gọn, tinh tế, và không gian sống hiện đại. Hòn non bộ trong nhà có thểđặt ở nhiều vịtrí như dưới chân cầu thang, trên bàn,… -Hòn non bộđặt ở cầu thang: Chân cầu thang được xem là góc chết trong ngôi nhà, thường không được sử dụng vào mục đích chính mà chủ yếu đựng chứa đồđạc, dụng cụ. Tuy nhiên, một không gian đẹp cần được chăm chút từ góc nhỏ nhất. Hòn non bộ dưới chân cầu thang là giải pháp vừa làm đẹp lại vừa mang lại ý nghĩa phong thủy. Gầm cầu thang mang nhiều sát khí, thuộc thanh hỏa, khi đặt hòn non bộcó nước ở đây sẽ mang hành thủy, tính động, thoáng đãng nên không phù hợp, gây ẩm thấp và không sạch sẽ. Vì thếdưới gầm cầu thang nên được bố trí hòn non bộ khô, có cây xanh nhỏvà đá sỏi. -Hòn non bộđể bàn: Hòn non bộđể bàn lấy cảm hứng từnon nước, phù hợp với không gian bàn làm việc, bàn tiếp khách, các quán cà phê có trang trí. Trưng bày hòn non bộđể bàn đem lại sựtương thông ngũ hành trong gia đình hay nơi làm việc, giúp gia chủ khỏe mạnh, may mắn và tài lộc. Hòn non bộ mini hiện nay được nhiều gia đình ưa chuộng sử dụng, phù hợp với nhiều không gian và dễ bài trí, vận chuyển cũng như lắp đặt. giá hòn non bộ mini cũng không quá đắt đỏnhư các sản phẩm non bộ ngoài trời, non bộsân vườn,… 6.Địa chỉ phân phối chế tác hòn non bộ tại Việt Nam Tại Việt Nam, có nhiều địa chỉ chế tác, phân phối các sản phẩm non bộthường là các làng nghề khai thác chếtác đá. Sản phẩm hòn non bộ mini, nhỏđược chế tác sẵn, phân phối đến người dùng. Đối với những loại non bộsân vườn to lớn, có thể chế tác, ghép nối, sắp xếp theo nhu cầu, sở thích của khách hàng. Đểcho ra đời một sản phẩm non bộ ưng ý cần kết hợp nhiều yếu tốnhư nguyên vật liệu, khảnăng sắp xếp, ghép nối và quan trọng nhất là ý tưởng của người chếtác và người yêu cầu. Khi thống nhất được ý tưởng,

7. cách bài trí thì việc xây dựng, thiết kếcũng như bố cục sản phẩm non bộ không có gì khó khăn. Tại Hà Nội cũng như các tỉnh thành khác trên toàn quốc, khách hàng có thể tham khảo địa chỉ http://nonbo.net.vn. Đây là đơn vị lớn, hoạt động trong lĩnh vực phân phối, thiết kế non bộ - tiểu cảnh mini hoặc sân vườn. Các sản phẩm tại đây luôn đảm bảo được tính thẩm mỹ, phong thủy và có độ bền cao. Liên hệ các mạng xã hội của chúng tôi: •https://flipboard.com/@congtynonbo •http://www.folkd.com/user/non-bo • https://www.plurk.com/nonbo/ • https://ask.fm/nonbo • https://twitter.com/honnonbo •https://www.diigo.com/profile/congtynonbo •https://getpocket.com/@congtynonbo •https://www.instapaper.com/p/nonbo •https://linkhay.com/u/nonbo •https://www.scoop.it/u/gpsolar •https://ok.ru/nonbo •https://www.narro.co/ •http://digg.com/u/nonbo •https://plus.google.com/communities/108008354833405047167 •https://www.linkedin.com/company/nonbo/ •https://www.flickr.com/people/nonbo/ •https://soundcloud.com/tieucanhnonbo •https://reddit.com/user/non-bo/ •https://vimeo.com/nonbo •https://www.behance.net/nonbo/ •http://non-bo.business.site •https://goo.gl/maps/PRXqsDtxYar