Մթնոլորտ

1. Մթնոլորտը ( հունարեն՝ ατμός - <<գոլորշի>> և σφαῖρα - «ոլորտ»), երկնայինմարմնիգազայինծածկ է, որը նրա շուրջը պահպանվում է ձգողականության շնորհիվ: Քանի որ մթնոլորտի և միջմոլորակայինտարածությունների միջև չկա հստակ սահման, ապա ընդունված է մթնոլորտ համարել գազային այն միջավայրը, որը պտտվում է մոլորակի հետ զուգընթաց որպես մեկ ամբողջություն: Մի շարք մոլորակների մթնոլորտային շերտը, որը հիմնականում բաղկացած է գազերից (գազայինմոլորակներ), կարող է չափազանց հաստ լինել: Աստղերի արտաքին միջավայրը բնութագրելու համար, որը սկսվում է ֆոտոսֆերայից, օգտագործվում է աստեղային մթնոլորտ հասկացությունը: Երկիրմոլորակի մթնոլորտը ներառում է թթվածին, որն օգտագործվում է կենդանի օրգանիզմների շնչառության համար, և ածխածնի երկօքսիդ, որն օգտագործում են բույսեր, ջրիմուռներ, բակտերիաները ֆոտոսինթեզի համար: Մթնոլորտը հանդես է գալիս նաև որպես մոլորակը արևի ուլտրամանուշակագույնճառագայթներ ից պաշտպանող շերտ: Մթնոլորտը առկա է մեծ զանգված ունեցող բոլոր մարմինների մոտ, ինչպիսիք են օրինակ երկրանման մոլորակները կամ գազային հսկաները: Աստղերը նույնպես զուրկ չեն մթնոլորտից, օրինակ Արևը: Մթնոլորտ

2. Մթնոլորտային ճնշում Մթնոլորտային ճնշումը մթնոլորտի հիդրոստատիկճնշումնէ նրա բաղադրության մեջ մտնող բոլոր մարմինների վրա: Մթնոլորտային ճնշումը ձևավորվում է օդի ` գրավիտացիոն ձգողականությամբ դեպի մոլորակը: Ճնշման չափման միավորը, որը կոչվում է նաև մթնոլորտ, որոշված է 101325 Պա կամ 760 մմ սնդիկի սյուն: Մթնոլորտային ճնշումը նվազում է բարձրադիր վայրերում` պայմանավորված գազի շերտի ծավալի նվազմամբ:

3. Մթնոլորտի բաղադրությունը Մոլորակի մթնոլորտի սկզբնական բաղադրությունը կախված է մոլորակի ձևավորման փուլում արևի քիմիական և ջերմային հատկություններից , ինչպես նաև հետագա փուլում մթնոլորտային շերտ այլ գազերի մուտքով: Հետո գազային ծածկի բաղադրությունը էվոլյուցիայի է ենթարկվում տարբեր գործոնների ազդեցության հետևանքով: Վեներայի (Արուսյակ) և Մարսի մթնոլորտը հիմնականում բաղկացած է ածխածնի երկօքսիդից, ինչպես նաև ազոտի, արգոնի, թթվածնի և այլ գազերի աննշան չափաբաժնից: Երկիր մոլորակի մթնոլորտը մեծ մասամբ հանդիսանում է կենդանի օրգանիզմների կենսագործունեության նախապայման: Երկրի մթնոլորտային օդի մոտավոր բաղադրությունը. ազոտ` 78,08%,թթվածին` 20,95%, արգոն` 0,93%, ածխածնիերկօքսիդ0,038%, ջրային գոլորշի` մոտ 1%: Բացի այս չնչին քանակությամբ պարունակվում է նաև ջրածին,հելիում, մի շարք այլ ՙազնիվ գազեր՚ և աղտոտիչներ: Ցածր ջերմաստիճան ունեցող գազային հսկաները, ինչպիսիք ենՅուպիտերը,Սատուրն,Ուրանը և Նեպտունըհիմնականում ունակ են իրենց շուրջը պահպանել փոքր մոլեկուլային զանգված ունեցող գազեր` ջրածին և հելիում: Բարձր ջերմաստճանային հսկաները, օրինակ Օսիրիսը կամ Պեգաս 51 b –ն, ընդհակառակը, չեն կարողանում պահել այն և նրանց մթնոլորտային գազերի մոլեկուլները ցրվում են տարածության մեջ: Այս գործընթացը դանդաղ և անընդհատ շարունակական բնույթ ունի:

4. ՄթնոլորտայինօդիաղտոտմանհիմնականաղբյուրներըՄթնոլորտայինօդիաղտոտմանհիմնականաղբյուրները Մթնոլորտիաղտոտումըլինումէտեղականուգլոբալ:Տեղականաղտոտումըգլխավորապես ,կապվածէքաղաքներիուխոշորարդյունաբերականձեռնարկություններառկայությանհետ:Մարկությանըվաղուցհայտնիէայսկարգիաղտոտմանմասին: Օրինակ` ԱՄՆ-ումպետությունըմշակելէմիցրագիր` carpooling, որիէությունըկայանումէնրանում, որամենմիթաղամասիայնմարդիկ, որոնքաշխատումենմիընկերությունում, առավոտյանաշխատանքիենգնումայդթաղամասիորևէմեկիավտոմեքենայովևամենշաբաթկամամենօրօրակարգըփոխվումէ: Օրինակ` Միթաղամասում 4 հոգիաշխատումենմիընկերությունումևնրանքբոլորնէլունենավտոմեքենաներ: Փոխանակամենօրնրանցիցամենմեկըիրավտոմեքենայովգնաաշխատանքի, նրանքմիհոգուավտոմեքենայովենգնումևայդպեսշարունակ: Այդամենիցհետևումէ, որավելիքիչբենզինէծախսվումևհետևաբարէլմթնոլորտըավելիքիչէկեղտոտվում:

6. Մթնոլորտից է կախված Կլիման Ածխաթթու գազը շատ մեծ դեր ունի կլիմայի համար: Քանի որ ածխաթթու գազը ունի ջերմոցային էֆեկտ: Արևից Երկրագունդ թափանցող ջեմությունը մնում է երկրագնդում:Եվ դա կհանգեցնի գլոբալ տաքացման: Գլոբալ տաքազմանը նպաստում է նաև օզոնի շերտի քայքայումը: Դա էլ կնպաստի սարցադաշտերի հալման և 60 սանտիմետրով կբարձրանա համաշխարհային օվկիանոսի մակարդակը:

7. Մթնոլորտըքիչաղտոտելուտարբերակներիցմեկնէլբենզինիհետկապարպարունակողմիացություններչխառնելնէ: Էդդեպքումավելիշատէծախսվում, բայցքիչաղտոտվում: ԷնէլՀայաստանումդեռչենհրաժարվումկապարիմիացություններից: ՀենցՀայաստանումառաջինտեղումտրանսպորտնէ, երկրորդտեղում՝ արդյունաբերությունը: Մեքենաներիպատճառածվնասըգնալովփոքրանումէ, եթեհաշվիառնենքտեխնիկականառաջընթացըևայլընտրանքայինէներգակիրներիօգտագործումը; Ուամենատխուրնէնա, որամենաշատկեղտոտողը ԱՄՆ-նա, բայցոչամենաշատկեղտոտվողը: ՕրինակԲելգիայումևՀոլանդիայումշատպաշտոնյաներմեծահարուստներաշխատանքիենգնումհեծանիվովիսկայլքաղաքգնալուհամարօգտվումենգնացքներիցևավտոբուսներիցորպեսզիչաղտոտենբնությունըէլչէմասումհասարակբնակիչներիհամար : Եսօրինակկառաջարկեի, որգոնեերիտասարդներըսկսեինհեծանիվքշել, բայցդաևսմիխնդիրէ, քանիորհեծանիվներիհամարհատուկճանապարներչկան:

8. : Ոգտվել եմ 1.http://emanuelagjoyan.blogspot.com/2013/01/blog-post_4868.html 2.http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A9%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%BF 3.http://emanuelagjoyan.blogspot.com/2013/01/blog-post_8617.html