1 / 55

ORTAK GİRİŞİMLER

ORTAK GİRİŞİMLER. Ekonomik yapının dayatması Büyüyen pazarlar Giderek daha büyük ölçeklerde projelerin ortaya çıkması gibi nedenlerle bir şirketin bu koşulları tek başına dayanmasının nesnelliği ortadan kalkmaktadır. büyük inşaat firmalarının daha esnek bir yapıya kavuşmaya çalışması,

nenet
Download Presentation

ORTAK GİRİŞİMLER

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ORTAK GİRİŞİMLER

  2. Ekonomik yapının dayatması Büyüyen pazarlar Giderek daha büyük ölçeklerde projelerin ortaya çıkması gibi nedenlerle bir şirketin bu koşulları tek başına dayanmasının nesnelliği ortadan kalkmaktadır.

  3. büyükinşaat firmalarının daha esnek bir yapıya kavuşmaya çalışması, departmanlarını kapatarak ve ya ayrı şirketler haline gelerek küçülmeleri, bununla birlikte giderek büyük ölçekli projelerin ortaya çıkması risklerin de büyümesine yol açtı.

  4. Riski paylaşmak riskler büyüdükçe daha da önem kazandı. Risk, inşaat firmaları tarafından ortaklık kurmada en önemli faktör olarak görülmeye başlandı. Esnek ve küçük bir yapıya sahip olan inşaat firmaları yatırımlarının boşa gitmesi riskini azaltmak istemesiyle, tek bir iş için bir araya gelerek, iş bittikten sonra ayrılacak şekilde bir birlikteliğe gittiler.

  5. İnşaat sektöründe bu stratejik işbirlikler kendilerini konsorsiyum ve iş ortaklığı şeklinde ortak girişim olarak gösterdi.

  6. ORTAK GİRİŞİM ORTAK GİRİŞİMİN TANIMI VE UNSURLARI

  7. Ortak Girişim (OG) ortak hedefleri başarmak, işi kazanmak ve riski azaltmak için uygun kaynakları kullanmak yoluyla en az iki firmanın ortak anlaşmalarıdır (Norwood ve Mansfield, 1991: 89).

  8. 4964 sayılı “Bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanun”un değişiklikleri adapte edilmiş haliyle KİK m. 4, ortak girişimi “ihaleye katılmak üzere birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumlar” olarak tanımlamaktadır. Bu tanımdan ortak girişimin iş ortaklığı ve konsorsiyum olarak iki türlü olduğu da anlaşılmaktadır.

  9. İŞ ORTAKLIĞININTANIMI İş ortaklığı (Joint Venture), çok genel bir tanımlamayla, iktisadi bir amaca ulaşmak için birden fazla kimsenin güçlerini birleştirmeleri olarak tanımlanabilir.

  10. İnşaat Sektöründe iş ortaklıkları; iki veya daha çok hukuken ve iktisaden bağımsız ve tüzel kişiliği bulunan şirketlerin, özellikle büyük çaplı ve belli bir işi ortaklaşa gerçekleştirmek ve kar elde etmek için kurdukları, başta risk, sermaye, teknoloji olmak üzere pek çok hususu paylaştıkları, ortaklaşa yönettikleri bir ortaklıktır.

  11. İŞ ORTAKLIĞININ UNSURLARI

  12. Ortaklık Unsuru: Joint Venture bir ortaklık sözleşmesiyle kurulur. Ortaklık için kuruculardan ayrı bağımsız bir organisazyonun varlığı gerekir. Bu bağımsız organisazyonun mutlaka tüzel kişilik çatısı altında kurulması zorunludur.

  13. Kişi Unsuru: İki veya daha fazla birbirinden hukuken ve iktisaden bağımsız ortakların bir araya gelmeleri.

  14. Ortak Amaç Unsuru: Ortakların kar etmek için işi ortaklaşa yapma amacı.

  15. Ortak Yönetim Unsuru: Ortakların şirketi birlikte yönetmesi ilkesi.

  16. Sınırlı Amaç ve Süre Unsuru: Ortaklığın, belirli bir amaçla ve/veya öngörülen süre ile sınırlı olması.

  17. Kişilerin belirli bir işi veya işler dizisini birlikte gerçekleştirmek amacıyla biraraya gelmeleri ve bunlardan her birinin diğerlerinden bağımsız olarak işin sadece bir bölümünün yerine getirilmesinin sorumluluğunu üstlenmeleri durumunda Konsorsiyum söz konusu olur. KONSORSİYUM

  18. Konsorsiyumda, teşebbüslerin birleşmesi şart değildir. Konsorsiyumlar belli işlerin belli teşebbüsler tarafından gerçekleştirilmesi için kurulur. Oysa iş ortaklığındabelli bir işin ortak gerçekleştirilmesi vardır. İş ortaklığındamal sahibi kendisine muhatab olarak doğrudan iş ortaklığınıgörmekte,konsorsiyumda ise mal sahibinin karşısında birden fazla yüklenici firma bulunmaktadır. İŞ ORTAKLIĞI İLE KONSORSİYUM ARASINDAKİ FARKLAR

  19. İŞ ORTAKLIĞI

  20. A C B

  21. D

  22. KONSORSİYUM

  23. A C B

  24. KİK m. 14 ortak girişimler hakkında şu şekilde bilgi vermiştir: • “Birden fazla gerçek veya tüzel kişi ortak girişim oluşturmak suretiyle ihalelere teklif verebilir. İhale aşamasında ortak girişimden kendi aralarında bir ortakgirişim yaptıklarına dair pilot ortağın da belirtildiği anlaşma istenir. İhalenin ortak girişim üzerinde kalması halinde ise, sözleşme imzalanmadan önce noter tasdikli ortaklık sözleşmesinin verilmesi gerekir.”

  25. Kamu ihalesi sözleşmeye bağlanırken müteahhidin ortak girişim olması halinde, sözleşme ortak girişimin bütün ortakları tarafından imzalanır (4734 sayılı KİK m46-4964 sayılı kanunun değişiklik içeren m.28).

  26. Firmaların OG yapmalarının ana nedenleri ve itici güçleri OG ile (Norwood ve Mansfield, 1991: 91): • yetkinliğe olan güvenilirliğin artması; • büyük projelerin daha yönetilebilir küçük parçalara ayrışması; • kaynakların, özel yeteneklerin birleştirilmesi ve yerel katılım talebinin karşılanmasıdır.

  27. OG’nin kurulma gerekçelerini Menter (2007) aşağıda belirtilen 5 ana başlıkta toplamıştır: • Kaynak birleştirme • Teknik alt yapının ortak kullanımı • Yönetim ve deneyimlerin paylaşımı • Hukuki  zorunluluklar • Rekabet gücünü arttırma ve riski paylaşma gayesi

  28. İnşaat OG’si kurmanın itici güçlerini Norwood ve Mansfield (1991: 91) ise şu şekilde tespit etmişlerdir: • uluslar arası projelere katılmak; • pazar daralması durumunda dış ülkelerdeki pazarlara geçebilmek; • finansal riski dağıtmak; • dış tecrübeyi içeriye almak; • yerel ortaktan daha çok iş gücü elde etmek.

  29. Benzer şekilde Naylor ve Lewis (1997: 678), inşaat sektörünün yetenek ve risklerin paylaşımına yöneldiğini vurgulayarak, inşaat sektöründe OG’nin başlıca nedenlerinin teknoloji; uluslararası anlaşma ve proje gelişimi olduğunu belirtmiştir.

  30. Risk azaltımı, finansal kaynaklardaki kolaylık, pazarlara giriş OG’yi avantajlı hale getirmiş olup bu durum özellikle müteahhidin büyük ve teknik çeşitlilik gösteren projelerde risk almak istemedikleri veya risk almaya çekindikleri durumlarda öne çıkmaktadır (Norwood ve Mansfield, 1991: 92).

  31. Norwood ve Mansfield (1991: 92) yaptıkları araştırmada OG tecrübelerinden elde edilen dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde özetlemiştir: • OG yönetimi OG’ yi her zaman kontrol etmelidir. • Yönetim OG içinde “biz ve onlar” davranışının gelişmesini önlemelidir. • OG ile teknik ve finansal olarak daha büyük bir kuvvet elde edilebilir. • OG ile daha yüksek geri dönüş oranı ve daha yüksek etkinlik başarılabilir.

  32. Uluslararası ortak girişimler tüm dünyayı potansiyel pazar olarak gören küresel stratejili şirketlerin yeni pazarlara girişi için giderek daha çok tercih ettikleri bir doğrudan yabancı yatırım aracı haline gelmiştir ULUSLAR ARASI ORTAK GİRİŞİMLER

  33. Yerli firmalar kendi başlarına altından kalkamayacakları büyük çaplı projelerde, risk, sermaye ve teknoloji paylaşımını sağlamak, rekabetten doğan aşırı fiyat indirimlerinden kaçınmak için ortak girişim kurarlar. YERLİ FİRMALAR ARASINDAKİ ORTAK GİRİŞİMLER

  34. Uluslararası inşaat işlerine giren firmalar için finansal riski aktarmanın en etkin yolu yerel bir OG ortağı bulmaktır. Bununla beraber uluslararası inşaat OG’nin de riskleri vardır. Bing ve Tiong (1999: 377) kaynak araştırmasına dayanarak riskleri aktarma tedbirlerini ortak seçimi, anlaşma, işe alma, kontrol, alt yüklenicilik, mühendislik sözleşmesi, iyi ilişkiler ve tekrar müzakere olmak üzere 8 grupta sınıflandırmıştır (Bing ve Tiong, 1999: 377).

  35. Tablo: Uluslararası OG’lerde risk aktarma tedbir grupları ve özellikleri (Bing ve Tiong: 380-382)

  36. Yabancı bir pazara OG olarak girildiğinde, • yabancı müteahhit yerel ortağını dikkatli seçerek, • iyi bir OG anlaşması hazırlayarak, • doğru çalışanları ve altyüklenicileri seçerek, • iyi proje ilişkileri kurarak ve • iş sahibi için adil bir inşaat sözleşmesini hazırlayarak riskini azaltabilir (Bing ve diğ., 1999: 277).

  37. Bing ve diğ. (1999: 277) risk faktörlerini • iç risk faktörleri (OG’ye özgü riskler), • projeye özgü risk faktörleri (inşaat sürecindeki zaman, maliyet ve performansı etkileyen beklenmedik gelişmeler) ve • dış risk faktörleri (OG’nin içinde bulunduğu rekabetçi makro çevreden oluşan riskler) olmak üzere üç ana grupta sınıflandırmış, • Uluslar arası çalışırken politika ve hukuki sistemlerin, ekonomik ve endüstriyel koşulların, toplum ve fiziksel çevrenin göz önünde bulundurulması gerekmektedir (Bing ve diğ., 1999: 277).

  38. Müteahhitleri incelemeleri sonucundaBing ve diğ. (1999: 277) en kritik risk faktörlerinin OG’lerin finansal özellikleri; hükümetin politikaları; ekonomik durumlar ve proje ilişkileri olduğunu bulmuştur. Bing ve diğ. (1999: 277) yaptıkları anket araştırmasında uluslararası inşaat OG’lerinin önde gelen 25 risk faktörünü iç, projeye özgü ve dış faktörler olarak sınıflandırmıştır (Tablo).

  39. Tablo: İnşaat OG’lerinin risk faktörlerinin sınıflandırılması [Bing ve diğ. (1999: 277)’dan uyarlanmıştır]

  40. Tablo: İnşaat OG’lerinin risk faktörlerinin sınıflandırılması [Bing ve diğ. (1999: 277)’dan uyarlanmıştır]

  41. Tablo: İnşaat OG’lerinin risk faktörlerinin sınıflandırılması [Bing ve diğ. (1999: 277)’dan uyarlanmıştır]

  42. Ortak girişim sözleşmesi öncesinde sorumlulukların paylaşımı çok iyi yapılmalıdır. Ortaklar arasında sorun çıkmaması için, sözleşme aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar; Ortak Girişim'den ayrılmak kolay olmamalıdır. Ortaklığın niteliğinde pratik yönetsel girdilere özel önem verilmelidir Denetimi yüzde 50/50 paylaşmak yerine adil ve eşitlikçi bir denetim yapısı oluşturmak üzere yaratıcı olunmalıdır . • ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAKLAR ARASI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE İZLENEN YOLLAR

  43. Adil ve makul bir net kazanç ve ekstra kazançlar. Suistimallerden kaçınılmalıdır. Ortaklık olağan ve normal bir iletişim yapısıyla sıkılaştırılmalıdır. Uygun ve paylaşılmış bir değerlendirme prosedürü belirlenmelidir. Gelecek tasarlanmalıdır. Sözleşmeler uyuşmazlık çözümü için bir dış otoriteyi kapsamalıdır. • ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAKLAR ARASI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE İZLENEN YOLLAR

  44. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ Taraflar arasında ihtilaf çıkarsa Ortak Girişim'in yok olması tehlikesi doğar. • ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAKLAR ARASI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE İZLENEN YOLLAR

  45. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ Uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümü için önerilecek barışçıl çözüm yollan şu şekilde sıralanabilir: Uzlaşma (conciliation) Arabuluculuk (mediation) Tahkim (arbitration) • ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAKLAR ARASI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE İZLENEN YOLLAR

  46. UZLAŞMA VE ARABULUCULUK Uzlaşma ve arabulucu yoluyla uyuşmazlık çözümü, tarafları anlaşma noktasına getiren ve bir şekle tabi olmayan gönüllü olmayı gerektiren aynı zamanda taraflar için cazip olabilecek seçeneklerdir • ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAKLAR ARASI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE İZLENEN YOLLAR

  47. TAHKİM USULÜ Tahkim usulünde hakemler tarafından uyuşmazlık çözülür. Hakemlerin pratikten gelen deneyimleri dolayısıyla kararlar daha adil ve konunun özü ile daha ilgili olurlar. • ORTAK GİRİŞİMLERDE ORTAKLAR ARASI SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE İZLENEN YOLLAR

More Related