بسمه تعالي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتی درماني شهيد بهشتي دانشكده پرستاري و ماماي ي

2. بسمه تعالي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتی درماني شهيد بهشتيدانشكده پرستاري و مامايي عنوان: بررسی قدرت پروتئین واکنشی سی در تشخیص دیابت حاملگی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 91-1390 نویسندگان: زهرا اهی سرکار خانم نورالسادات کریمان جناب آقای دکتر صالح زاهدی اصل سرکار خانم دکتر نزهت شاکری

3. مقدمه

4. هدف كلي تعیین قدرت پروتئین واکنشی سی در تشخیص دیابت حاملگی

5. اهداف اختصاصي • تعیین میزان سرمی پروتئین واکنشی سیبه روش کیفی در زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد آنها 2. تعیین میزان سرمی پروتئین واکنشی سی به روش کمی در زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد آنها 3. مقایسه میزان سرمی پروتئین واکنشی سی به روش کمی در زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد آنها 4. مقایسه میزان سرمی پروتئین واکنشی سی به روش کیفی در زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد آنها 5. تعیین قدرت CRPدر تشخیص دیابت حاملگی

6. تعريف واژه ها ديابت بارداري تعریف نظری:دیابت بارداری به صورت شدت های مختلف عدم تحمل به کربوهیدرات که اولین بار در دوران حاملگی شروع شده یا تشخیص داده می شود، تعریف می گردد. برای تشخیص دیابت بارداری ابتدا آزمایش غربالگری گلوکز در هفته 24 الی 28 بارداری بدون توجه به زمان روز یا آخرین وعده غذا انجام می شود. میزان 130 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر این آزمایش مثبت تلقی شده و سپس آزمون تحمل گلوکز خوراکی انجام می گردد. جهت تشخیص دیابت حاملگی در سن 28-24 هفته حاملگی، تست تشخیصی تحمل گلوکز خوراکی با 75 گرم گلوکز انجام می شود و قند خون ناشتا، یک ساعت و دو ساعت بعد از دریافت 75 گرم گلوکز اندازه گیری می شود، در صورتیکه حداقل دو مورد از نتایج مذکورغیر طبیعی باشد دیابت حاملگی تشخیص داده می شود. نتایج تست به صورت :FBS (گلوکز پلاسمای ناشتا) برابر یا بیش از 92 میلی گرم در دسی لیتر، قند خون یک ساعت بعد از دریافت گلوکز برابر یا بیش از 180 و قند خون دو ساعت بعد از دریافت گلوکز برابر یا بیش از 153 میلی گرم در دسی لیتر تعریف می شود (کاستان و همکاران 2011). تعریف عملی: تعریف عملی منطبق بر تعریف نظری می باشد.

7. تعريف واژه ها پروتئین واکنشی سی (CRP) تعریف نظری: پروتئین واکنشی سییک ماده پروتئینی است که در مرحله حاد بیماریها در سرم ظاهر می شود. این ماده در پاسخ به عفونت های ویروسی و التهاب افزایش می یابد. روش های مختلف سرولوژی برای تشخیص CRP وجود دارد که در بعضی از روش ها می توان مقدار کمی CRP را نیز در سرم اندازه گیری نمود ( برایان و الشاکر 1999). از بین روش های مختلف روش لاتکس آگلوتیناسیون در ایران متداول تر می باشد (پاکزاد 1386).

8. تعريف واژه ها تعریف عملی پروتئین واکنشی سی به روش کیفی: برای اندازه گیری میزان سرمی پروتئین واکنشی سی به روش کیفی از کیت های پروتئین واکنشی سی به روش لاتکس که حد آستانه آن مساوی یا بیش از 6 میلی گرم در لیتر می باشد، استفاده می شود. نتیجه تست به صورت: عدم مشاهده اگلوتیناسیون (سوسپانسيون يكنواخت و شیری رنگ) =منفی، آگلوتیناسیون ریز =(1+) ، آگلوتيناسيون متوسط = (2+)، آگلوتيناسيون درشت = (3+) با واحد پلاس گزارش می شود. وجود آگلوتیناسیون، میزان پروتئین واکنشی سی برابر یا بیش از 6 میلی گرم در لیتر در نمونه را نشان می دهد. عدم وجود آگلوتیناسیون میزان پروتئین واکنشی سی کمتر از 6 میلی گرم در لیتر در نمونه را نشان می دهد.

9. تعريف واژه ها پروتئین واکنشی سی کمی: برای اندازه گیری پروتئین واکنشی سی به روشکمی از روش ایمونوتوربیدومتریک با استفاده از کیت های پروتئین واکنشی سی استفاده می شود. این کیت جهت اندازه گیری پروتئین واکنشی سی در محدوده 0/02 تا 40 میلی گرم در لیتر طراحی شده است.

10. نوع پژوهش این پژوهش از نوع تحلیلی و به روش موردی- شاهدی طراحی شده است. جامعه پژوهش دراین تحقیق جامعه پژوهش شامل کلیه زنان بارداری است که به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 91-1390 مراجعه می کردند. نمونه پژوهش زنان باردار 38-24 هفته مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که خصوصیات واحد های مورد پژوهش را دارا هستند، نمونه های پژوهش را تشکیل می دادند. محیط پژوهش در این مطالعه محیط پژوهش شامل؛ درمانگاه پری ناتال، بخش زنان، بخش غدد و درمانگاه غدد مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود.

11. مشخصات واحدهاي پژوهش مشخصات واحد های مورد پژوهش در این مطالعه عبارت بودند از: -سن آنها بین 35-18 سال بود. -سن حاملگی 38-24 هفته بارداری بر اساس اولین روز آخرین قاعدگی دقیق و قابل اعتماد و یا یک سونوگرافی سه ماهه اول بارداری داشتند. - مبتلا به دیابت آشکار در سه ماهه اول بارداری یا قبل از بارداری یا دیابت در بارداری قبلی نبودند. -سابقه تولد جنین 4000 گرم یا بیشتر، سابقه پره اکلمپسی، سابقه مرده زایی، سابقه نوزاد یا جنین نا هنجار، سابقه دیابت و سابقه سقط های مکرر در بارداری های قبلی نداشتند. - سابقه مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر قبل از بارداری و حین بارداری نداشتند.

12. مشخصات واحدهاي پژوهش - مصرف دارو های غیر روتین در حین حاملگی نداشتند. • سابقه فامیلی دیابت نوع 2 در بستگان درجه 1 نداشتند. • بیماری های شناخته شده ی ( فشار خون مزمن ، بیماری های قلبی و عروقی ، بیماری های مزمن کلیوی ، بیماری کبدی ، بیماری خونی ، بیماری تیروئید ، اتوایمیون و بیماری های التهابی مزمن) نداشتند. • سابقه ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و هیپرلیپدمی نداشتند. - مصرف آنتی بیوتیک 2 هفته قبل از نمونه گیری نداشتند. • عفونت فعال در زمان نمونه گیری نداشتند( ترشحات واژینال، عفونت دهان و دندان). • گلوکوزوری در اولین ویزیت پری ناتال نداشتند. • فشارخون بالا یا پره اکلامپسی در بارداری فعلی نداشتند.

13. تعداد نمونه حداقل تعداد نمونه گروه مبتلا به دیابت حاملگی بر اساس فرمول ذیل و با نظر استاد محترم آمار با سطح اطمینان 95 درصد، 60 نمونه و حداقل تعداد نمونه گروه غیر مبتلا به دیابت حاملگی 120 نمونه در نظر گرفته شد. احتمال خطای نوع اول توان آزمون تفاوت میانگین در دو گروه

14. بخش اول معیارهای ورود و خروج فرم اطلاعاتی بخش دوم خصوصیات دموگرافیک و مامایی چک لیست ثبت نتایج آزمایشات و معاینه ابزار گردآوري داده ها کیت و دستگاه اندازه گیری پروتئین واکنشی سی

15. روش گردآوری داده ها تکمیل پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و مامایی (هفته 24-38) تصویب عنوان پژوهش گرفتن 2 سی سی خون جهت تعیین میزان سرمی CRP به روش کیفی وکمی کسب مجوز از مسئولین دانشکده و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گرفتن معرفی نامه و ارائه به مراکز استخراج و طبقه بندی نتایج به دست آمده و بررسیتفاوت آماري بیان توضیحات کامل در باره پژوهش به مسئولین مربوطه و کسب مجوز گرفتن انتخاب زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد

16. روش تجزیه و تحلیل آماری در این پژوهش از نرم افزار آماری SPSS 16 برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. ضریب اطمینان در نظر گرفته شده 95 درصد بود. آزمونهای آماری : تی تست کای اسکوئر من ویتنی آزمون همبستگی کاپا آزمون راک

17. نتایج پژوهش

18. جدول 1- توزیع زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برحسب خصوصیات دموگرافیک و ابتلا به دیابت بارداری، سال 91-1390

19. جدول 2- توزیع زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برحسب خصوصیات مامایی و ابتلا به دیابت بارداری، سال 91-1390

20. جدول شماره (3) توزیع زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد آنها بر حسب میزان پروتئین واکنشی سی کیفی، مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 91-1390 بر اساس داده های جدول فوق حساسیت و ویژگی تست پروتئین واکنشی سی کیفی جهت پیشگویی دیابت حاملگی به ترتیب 33/3 و 98/3 بر آورد گردید. ارزش پیشگویی مثبت و ارزش پیشگویی منفی این تست به ترتیب 90درصد و 74درصد محاسبه شد.

21. جدول شماره (4) توزیع زنان مبتلا به دیابت بارداری و شاهد آنها بر حسب میزان پروتئین واکنشی سی کمی، مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 91-1390

22. جدول شماره (5) جدول مقادیر کمینه و بیشینه میزان سرمی پروتئین واکنشی سی کمی در واحد های پژوهش، مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 91-1390

23. جدول شماره (6) جدول توزیع فراوانی نسبی میزان سرمی پروتئین واکنشی سی به روش کمی بر اساس حد آستانه ای(نقطه برش)2/2 در دو گروه مبتلا به دیابت بارداری و غیر مبتلا، مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 91-1390 حساسیت: 71%=100*43/60 ارزش پیشگویی مثبت: 47%=100*(47+43)/43 ارزش پیشگویی منفی:81%=100*(17+73)/73 ویژگی: 60%=100*73/120

24. ناحیه قبولی است. نمودار شماره (1) منحنی میزان سرمی پروتئین واکنشی سی کمی برای پیشگویی دیابت بارداری در واحد های مورد پژوهش، مراجعه کننده به مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 91-1390 ناحیه زیر منحنی برابر با 0/70می باشد که نشان می دهد این شاخص برای پیشگویی دیابت بارداری شاخص قابل قبولی است.

25. نتیجه گیری نهایی

26. منابع - آذرگشب ا (1376) روش های تحقیق در علوم پزشکی. چاب اول. تهران. انتشارات لادن. ص. 11. - اکبر زاده پاشا ح، اکبر زاده پاشا ع (1386) اردر زنان، زایمان و مامایی. چاپ اول. تهران. انتشارات پاشا با همکاری گلبان. صص. 732-737. -آشتیانی م، بستان ط (1387) آزمایشگاه و نقش آن در تشخیص و کنترل دیابت قندی. چاپ اول. تهران. انتشارات حریر. ص. 16. -بکمن چ، لینک ف، لاب د، اسمیت ر، بارزانسکی ب، هربرت و. ترجمه (1384) باردارری و زایمان. ترکستانی ف و همکاران. چاپ چهارم. تهران. انتشارات رضویه. صص. 253، 255، 259. -بیدار پور ف، ملاشیخی م (1388) مروری بر بارداری و بیماری های زمینه ای. چاپ چهارم. کردستان. انتشارات فردوسی سنندج. ص. 93. -پاکزاد پ (1386) اصول و تفسیر آزمایش های سرولوژی بالینی. چاپ یازدهم. تهران. انتشارات نور دانش. صص.169، 170، 171. - تقی زاده ز (1389) درسنامه جامع مامایی. چاپ چهارم. تهران. انتشارات اندیشه رفیع. صص. 54، 55، 56. - جویس لفور ک. ترجمه (1380) تست های آزمایشگاهی و تشخیصی همراه با اقدامات پرستاری. آبگون م. چاپ اول. تهران. موسسه فرهنگی انتشاراتی نور دانش. صص. 133، 134، 135. -حامدی ب (1387) تازه هایی در دیابت بارداری. نشریه تخصصی زنان و مامایی ایران. 2: 6-11. - عابد سعیدی ژ، امیر علی اکبری ص (1390) روش تحقیق در علوم پزشکی و بهداشت.چاپ اول. تهران. انتشارات سالمی. 12-100.

27. - عابدی م (1377) تکنیک ها و تست های آزمایشگاهی. چاپ اول. تهران. موسسه فرهنگی انتشاراتی نور دانش. صص. 173، 174. - فیش‌باک ف. ترجمه (1387) رفرنس سریع پرستاری: تست‌های تشخیصی و آزمایشگاهی شایع.صفدریان م. چاپ اول. تهران. انتشارات سالمی. ص. 230، 231، 232. - قره خانی پ، ساداتیان ا (1384) تظاهرات اصلی و درمان بیماریها- اصول بارداری و زایمان. چاپ سوم. تهران. انتشارات نور دانش. صص. 529-532. -گوناشیلا س. ترجمه (1385) درمان عملی مشکلات مامایی. خسروی خ، شاهویی ر. چاپ اول. تهران. انتشارات شهراب. صص. 127-137. -لاریجانی ب (1378) دیابت و بارداری. چاپ اول. تهران. چاپخانه آوازه. صص. 217، 218. - ویلد اس. ترجمه (1390)غربالگری در بیماری های زنان و مامایی 2.ظاهری ف و همکاران. چاپ اول. قم. انتشارات فانوس اندیشه. صص. 127-135. -هکر ج، مور ن. ترجمه (1378) اصول بیماری های زنان و زایمان هکر- مور. نیرومنش ش و همکاران . تهران. موسسه فرهنگی انتشاراتی سیمیا. ص. 208.

28. References: - A Marrow D, Carlos kaski J (2011) C-reactive protein in cardiovascular disease. UpToDate Marketing Professional.85.133.188.197-4A676A8191-14 - Baraban E, McCoy L, Simon P (2008) Increasing Prevalence of Gestational Diabetes and Pregnancy-Related Hypertension in Los Angeles County.California, 1991–2003. Centers for Disease Control. 5(3): A77. - B Caughey A, F Greene M (2011) Obstetrical management of pregnancies complicated by gestational diabetes mellitus.UpToDate Marketing Professiona. 85.133.137.96-2B693AA253-14. - BrianC, Olshaker J (1999) The C-reactive protein. Journal OF Emergency Medicine. 17 (6): 1019–25. - Burnes N, Grove S (2005) Practice of Nursing Research Conduct Critique and Utilizatian. 5th edition. United state, Elsevier Saunders. p. 374-9, 424. - Coustan D, Jovanovic L (2011) Treatment and course gestational diabetes mellitus. UpToDate Marketing Professional. 85.133.137.136-7CBA809361-14. - Cunningham FG, J.Leveno K, L.Bloom S, C.Hauth J, J.Rouse D, Y.Spong C “et al” (2010) Williams Obstetrics. 23th edition. New York, twickler, wendel. p. 1104, 1106, 1107, 1108, 1109. - D’Anna R, Baviera G, De Vivo A, Facciola G, Di Benedetto A, Corrado F (2006) C-reactive protein as an early predictor of gestational diabetes mellitus. J Reprod Med. 51(1):55-8. - Dasanayake AP, Chhun N, Tanner ACR, Craig RG, Lee MJ, Moore AF “et al” (2008) Periodontal Pathogens and Gestational Diabetes Mellitus. j Dent Res. 87 (4) :328-333. - Dehghan A, Kardys I, de Maat MP, Uitterlinden AG, Sijbrands EJ, Bootsma AH “et al” (2007) Genetic Variation,C-reactive protein levels,and incidence of Diabetes. Diabetes.56 (3): 872–8. - Di Benedetto A, Russo GT, Corrado F, Di Cesare E, Alessi E, Nicocia G “et al” (2005) Inflammatory markers in women with a recent history of gestational diabetes mellitus. J Endocrinol Invest. 28(1):34-8. - Expert Committee on the diagnosis and classification of diabetes mellitus. Report of the Expert committee on the diagnosis and classification of diabetes mellitus. . Diabetes Care. 2002;25:S5-20. - Horvath K, Koch K, Jeitler K, Matyas E, Bender R, Bastian H “et al” (2010) Effects of treatment in women with gestational diabetes mellitus: systematic review and meta-analysis. British Medical Journal . 340: c1395.

29. - Keshavars M, Cheung NW, Babaee GR, Moghadam HK, Ajami ME, Shariati M (2005) Gestational diabetes in Iran: incidence, risk factors and pregnancy outcomes. Diabetes Res Clin Pres. 69(3):279-86. - Kushner I, E Furst D (2011) Acute phase reactants. UpToDate Marketing Professional. 85.133.188.197-24D51244DA-14. - Lau DC, Dhillon B, Yan H, Szmitko PE, Verma S (2005) Adipokines: molecular links between obesity and atheroslcerosis. Am J Physiol Heart Circ Physiol. 288 (5): H2031–41. - Li X, Lu X (2007) Study on correlation between C-reactive protein and gestational diabetes mellitus. Journal of Nanjing Medical University. 21(6):382-385. - Lopez-Garcia E, Schulze MB, Meigs JB, Manson JE, Rifai N, Stampfer MJ “et al” (2005) Consumption of trans fatty acids is related to plasma biomarkers of inflammation and endothelial dysfunction. J Nutr. 135 (3): 562–6. - Lowdermilk D, Perry S (2004) Maternity and Women’s Health Care.8th edition. United State, Mosby. P. 156. - L. Pande R, S. Perlstein T, A. Beckman J, A. Creager M (2008) The Association of Insulin Resistance and Inflammation with Peripheral Arterial Disease: the National Health and Nutrition Examination Survey 1999–2004. Circulation.118 (1) : 33-41. - Macnee CL (2003) Understanding Nursing Research: Reading and Using Research in practice. Philadelphia, Lippincott, Williams and Wilkins. P. 103-69 - Pepys MB, Hirschfield GM (2003) C-reactive protein: a critical update . ClinInves.t 111 (12): 1805–12. - Polit DF, Beck CT (2012) Essentials of Nursing Research. 6th edition. Philadelphia, Lippincott, Williams and Wilkins. P. 188, 260, 324-8. -Pradhan AD, Manson JE, Rifai N, Buring JE, Ridker PM (2001) C-reactive protein, interleukin 6, and risk of developing type 2 diabetes mellitus. JAMA. 286 (3): 327–34.

30. - Qiu CH, K. Sorensen T, A. Luthy D, A. Williams M (2004) A prospective study of maternal serum C-reactive protein (CRP) concentrations and risk of gestational diabetes mellitus. Paediatric and Perinatal Epidemiology. 1365-3016. - Retnakaran R, J. G. Hanley A, Raif N, W. Connelly PH, Sermer M, Zinman B (2003) C-Reactive Protein and Gestational Diabetes: The Central Role of Maternal Obesity. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. 88(8): 3507-3512. - Rota S, Yildirim B, Kaleli B, Aybek H, Duman K, Kaptanoglu B (2005) C-reactive protein levels in non-obese pregnant women with gestational diabetes. J Exp Med. 206(4):341-5. - S. Feig D, Zinman B, Wang XU, E. Hux J (2008) Risk of development of diabetes mellitus after diagnosis of gestational diabetes. Canadian Medical Association. 179(3): 229–234. - Stromborg M, Olsen S (2004) Instruments of Clinical Health Care Research.3th edition. Boston, Jones and Bartlett Publishers. 9. - Sudhindra Mohan B (2006) C-reactive protein in early months of pregnancy as a screening test for Gestational diabetes mellitus developing in later mouths of pregnancy. The Journal of Obstetrics and Gynecology of India. P. 131-133. • Thompson D, Pepys MB, Wood SP (1999) The physiological structure of human C-reactive protein and its complex with phosphocholine. Structure. 7 (2): 169–77. -Wolf M, Sandler L, Hsu K, Vossen-Smirnakis K, L.Ecker J, Thadhani R (2003) First-Trimester C-Reactive Protein and Subsequent Gestational Diabetes. Diabetes Care. 3: 819-824.

31. جدول متغیرها

32. جدول متغیرها

33. جدول متغیرها

34. جدول متغیرها

35. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتیدانشکده پرستاری و ماماییگروه ماماییفرم اطلاعاتی شماره 1عنوان پایان نامه : بررسی ارتباط میزان سرمی پروتئین واکنشی C و دیابت بارداریجهت بررسی معیارهای ورود

38. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتیدانشکده پرستاری و ماماییفرم اطلاعاتی شماره2

39. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتیدانشکده پرستاری و ماماییگروه ماماییفرم ثبت نتایج آزمایشات و معاینه

41. متشکرم