220 likes | 402 Views
Bitki Örtüsünde ve Havadaki Fiziksel Değişikliklerin Allerjik Hastalıkların Gelişimine Etkisi. Dr. Ayşe Bilge ÖZTÜRK. TTD 16. Yıllık Kongresi. Çıkar çatışması. Sunumumla ilgili hiçbir çıkar çatışmam yoktur. Küresel Isınma.
E N D
Bitki Örtüsünde ve Havadaki Fiziksel Değişikliklerin Allerjik Hastalıkların Gelişimine Etkisi Dr. Ayşe Bilge ÖZTÜRK TTD 16. Yıllık Kongresi
Çıkar çatışması • Sunumumla ilgili hiçbir çıkar çatışmam yoktur.
Küresel Isınma Dünyada ortalama sıcaklığın 1900-2100 yılları arasında 1.4-5.80C arasında yükseleceği tahmin ediliyor. P.J Beggs. Clin Exp Allergy 2004;34:1507-13.
Türkiye’de ise, 1961-1990 yılları ile karşılaştırıldığında 2071-2100 yılları arasında hava sıcaklığının; Kıyı bölgelerinde ortalama 4-50Cİç kesimlerde ise ortalama 5-60C artacağı tahmin ediliyor. Demir İ, ve ark. PRECIS bölgesel İklim Modeli ile Türkiye için İklim Öngörüleri: IV. Atmosfer Bilimleri Sempozyumu, 2008, Bildiriler Kitabı, 365-73. TC. Çevre ve Orman Bakanlığı. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. İklim Değişikliği ve Yapılan Çalışmalar 2008.
İklim Değişiminin Etkileri • Aşırı doğa olayları • Değişen deniz seviyeleri ve su kaynakları • Isı dalgaları • Biyoçeşitlilikte azalma • Çölleşme TC. Çevre ve Orman Bakanlığı. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. İklim Değişikliği ve Yapılan Çalışmalar 2008.
İklim Değişiminin Sağlık Üzerine Etkileri • Termal Stres • Seller ve Kuraklık • Hava Kirliliği • İnfeksiyonlar • Solunum Yolu Hastalıkları • Allerjik Hastalıklar TC. Çevre ve Orman Bakanlığı. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. İklim Değişikliği ve Yapılan Çalışmalar 2008.
Hava kirleticilerinde artış • Aeoroallerjenlerde değişiklik • Süresi • Dağılımı • Miktarı CO2 konsantrasyonunda artış Hava sıcaklığında artış Sağlık Etkileri AllerjikRinit Astım Atak Atopik Dermatit P.J Beggs. Clin Exp Allergy 2004;34:1507-13.
İklim değişiminin aeroallerjenler üzerine etkisi Polen sayısı • Polen sayımındaki artış ısı ve/veya CO2 seviyesindeki artış ile ilişkili • Danimarka ve İsviçre’de 1900’lerin sonlarındaki sıcaklık artışı- ortalama polen sayısında artış • Japonya’da 1983-1998 yıllarında Temmuz ayındaki sıcaklık artışı- yıl içindeki toplam polen sayısında artış Beggs PJ. ClinExpAllergy 2004;34:1507-13.
Polen Allerjenitesi • Huş Ağacı major allerjeni Bet v1 • Büyüme mevsiminde sıcaklık 1.0-2.50C arasında değiştirdiğinde • Yüksek ısıda daha güçlü bir allerjenite Ahlholm JU, et al. Clin Exp Allergy 1998;28:1384-8. • Aynı Huş ağacı içindeki polen proteinleri heterojenliği • Bölgesel farklılık • Güneye bakan dallardan elde edilen ağaç polenlerinin Ig-E bağlama kapasitesi yüksek • Hjelmroos M. et al. Int. Arch Allergy Immunol 1995;108:368-76.
Polen Mevsimi Ocak-Şubat ve Mart dönemindeki 5.50C üzerinde kümülatif ısı artışıyla birlikte; İngiltere’de huş ağacı polen mevsimi erkene kaymakta Emberlin J. et al. Int J Biometeorol 2002;46;159-70. İtalya’da 1981-2000 yılları arasında hava sıcaklığındaki artış ile birlikte • 20 gün daha uzun süreli ve erken başlangıçlı polen mevsimi Frenguelli G. Et al. Monaldi Arch Chest Dis 2002;57:141.
Bitki ve Polen Dağılımı İklim değişikliğine uzun dönem cevap (50-100 yıl) • Bazı türlerde yer değiştirme • Bazı türlerde yok oluş • Betula, Olea ve Parietaria dağılımında birkaç yüz km kuzey yarımküre yönüne genişleme • Amerika’da meşe, çam, ceviz ağaç türlerinde artış • Rüzgar hızı, yönü, nem oranı ve yağış miktarı • Kum fırtınaları, kasırgalar Beggs PJ. Clin Exp Allergy 2004;34:1507-13. Reid CE. et al. Ecohealth 2009; 12:1-13.
Bitki Özellikleri Beggs PJ. ClinExpAllergy 2004;34:1507-13.
Diğer Aeroallerjenler • Mantar sporlarında artış • İngiltere’de mevsimsel Alternaria sporu konsantrasyonu; 1970-1998 yılları arasında- belirgin artış trendi Başlangıç zamanı Haziran sonu- Haziran başı • Yüksek ısı- hamamböceklerinin sayısında artış Corden JM. et al. Aerobiologia 2001;17:127-36. Beggs PJ. Clin Exp Allergy 2004;34:1507-13.
CO2 Diğer sera gazları Sıcaklık Diğer iklim değişiklikleri İnsan Aktiviteleri Yüzüklerin Efendisi ‘Elbette dostlarım, kendi nihayetimize gidiyor olmamız muhtemeldir.’
Ekstrem Hava Olayları ve Aeroallerjenler • Artmış astım atak ve rinit sıklığı • Polenlerin alt solunum yollarına kolay ulaşımı • Didymella, Cladosporium ve Alternaria sporlarında artış • Binaların içinde- dışında yoğun küf oluşumu • Hava kirleticilerinde-toz yoğunluğunda artış Reid CE. et al. EcoHealth 2009;6:458-70.
Hava Kirleticileri, İklim Değişimi ve Aeroallerjenler • O3 inflamatuar etki • PM ve SO2 polenler için taşıyıcı • Allerjenlerin salınımında artış • Vücutta kalış sürelerinde artış • Havadaki O3 seviyesindeki artış- aeroallerjen konsantrasyonunda artış • Astıma bağlı acil vizitlerinde artış Reid CE. et al. EcoHealth 2009;6:458-70.
İklim Değişimi ve Allerjik Hastalıklar • DSÖ verilerine göre dünyada 300 milyon astımlı var ve her yıl bu hastaların ¼’ü yaşamını kaybediyor. • AllerjikRinitprevalansı: 1950’li yıllarda %5 1990’lı yıllarda %12 2000 yılında ise %15 Astım ve Allerji patlaması Shea KM. et al. J AllergyClinImmunol 2008;122:443-53.Nihlén U. et al. Allergy 2006; 61(11):1299-304.
Fırtınalar-Yangınlar-Termal Stres ve Allerjik Hastalıklar • Sıcak ve nemli ortamlar- artmış egzama oranı • Fırtına, kasırga gibi ciddi hava olayları-artmış astım ve allerjik rinit atakları • Termal stres-solunum yolu hastalığı olan yaşlılarda artmış mortalite Sardon JP. The 2003 HeatWave. Euro Surveill 2007;12: 694. Suarez-Varela MM, et al. Int J Biometeorology 2008; 52(8):833–40.
Hava Kalitesi-Astım ve Allerji İlişkisi NO2,O3, PM seviyesindeki artış • Astım ve allerjik hastalıkların prevelansında artış • Solunum fonksiyonlarında azalma • Solunum yolu infeksiyonlarında artış PM konsantrasyonundaki artış • Astıma bağlı hastane yatışlarında artış O3 seviyesindeki artış • Çocuklarda astıma bağlı acil başvurularında artış • Allerjenlere artmış yanıt • Yeni astım oluşumu • Mortalitede artış D’Amato G. et al. Clin Exp Allergy 2008;38:1264-74.
Türkiye’deki Durum? Yıllık ortalama sıcaklık artışı her iki cinste; • Astım ve hırıltı prevalansı ile ilişkili Kadınlarda; • Egzema prevalansı ile ilişkili Yıllık nem oranındaki artış kadınlarda; • Astım sıklığındaki artış ile ilişkili Metintas S, Kurt E. Int J Environ Health Res 2010:1-11.
Çözüm Önerileri • İklim değişikliğinin toplum sağlığı etkilerine dikkat çekilmesi • Sera gazları azaltma stratejileri • İç ve dış ortam havasının hava kalitesi standartları • İklim değişikliğine uyumu sağlayan politik girişimler • Sağlık çalışanlarının artabilecek infeksiyon ve solunum hastalıkları konusunda bilgilendirilmesi • Ülkemizdeki durumu yansıtacak yeni çalışmaların geliştirilmesi
TEŞEKKÜRLER Teşekkürler