1 / 27

Διδάσκων: κος Σαράντος Καπιδάκης

«Στρατηγικές Βιβλιοθηκών για την Διατήρηση των ηλεκτρονικών-περιοδικών» εργασία για το μάθημα Ψηφιακές Βιβλιοθήκες. Διδάσκων: κος Σαράντος Καπιδάκης Φοιτήτρια: Άννα Διακάκη. Περιοδικά. Επιστημονικά-ποικίλης ύλης Συμβατικά-ηλεκτρονικά.

moe
Download Presentation

Διδάσκων: κος Σαράντος Καπιδάκης

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. «Στρατηγικές Βιβλιοθηκών για την Διατήρηση των ηλεκτρονικών-περιοδικών»εργασία για το μάθημαΨηφιακές Βιβλιοθήκες Διδάσκων: κος Σαράντος Καπιδάκης Φοιτήτρια: Άννα Διακάκη

  2. Περιοδικά • Επιστημονικά-ποικίλης ύλης • Συμβατικά-ηλεκτρονικά Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  3. Επιστημονικά Περιοδικά Συμβατική Βιβλιοθήκη: • Ποικιλία αντιγράφων, • Μεγάλο απόθεμα γνώσης, • Δημιουργία πρακτικών για την μακροχρόνια διατήρηση των περιοδικών (μικροφίλμ, κοινοπραξίες). Ψηφιακή Βιβλιοθήκη: • Τυπολογία περιοδικών όμοια με την συμβατική, • Ουσιαστικότερη πληροφόρηση επιστημονικής κοινότητας, • Διακίνηση μέσω του παγκόσμιου ιστού, • Αλματώδης ανάπτυξη των ψηφιακών συλλογών. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  4. Ηλεκτρονικά Περιοδικά/Τεχνικό Προφίλ Ποικιλία μορφής: • Γλώσσες κωδικοποίησης (HTML,SGML,XML) • Σύμβολα (μαθηματικά σύμβολα, χημικοί και φυσικοί τύποι, αρχαϊκά αλφάβητα, ιδεογράμματα, μουσικές νότες) • Διάφοροι τύποι αρχείων (στατιστικά, πολυμέσα, εικόνες, βίντεο κα.) • Διαφημίσεις (κωδικοποίηση μέσω ιδιόκτητων μορφότυπων) Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  5. Mellon/Clir Initiative 1η φάση: συναντήσεις εκδοτών, βιβλιοθηκονόμων, τεχνικών για τη διατήρηση: • Council of Library and Information Resources • Coalition for Networked Information • Society of Scholarly Publishers • National Science Foundation 2η φάση: 2000 ανάληψη δράσης: • Καθορισμός πλαισίου για την αποθήκευση ηλεκτρονικών περιοδικών, • Επιχορήγηση κάποιων προγραμμάτων. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  6. Ψηφιακά αποθετήρια/Λειτουργίες (1/2) 1.Περιγραφή αποστολής: • Καθορισμός είδους και ποσότητας της πληροφορίας που αποκτά το αποθετήριο. 2.Ανάπτυξη συλλογής • Είδη αποθετηρίων (αποθηκευμένα, εξυπηρετούμενα, με μεσιτεία), • Αξιολόγηση των προκτήσεων, • Διατύπωση στρατηγικών και μεθόδων ανάπτυξης της συλλογής, • Διαδικασία ανάπτυξης της συλλογής. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  7. Ψηφιακά Αποθετήρια/Λειτουργίες(2/2) 3. Διαχείριση της συλλογής • Καταλογογράφηση δεδομένων, • Διατήρηση (ακεραιότητα δεδομένων, αντιγραφή, μετανάστευση, εξέταση για επαλήθευση). 4. Πρόσβαση στο περιεχόμενο του αποθετηρίου. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  8. Ελάχιστα Κριτήρια για την αποθήκευση η-περιοδικών Κ.1: Συμμόρφωση στις απαιτήσεις που έχουν καταρτήσει από κοινού βιβλιοθήκες και εκδότες. Κ.2:Η αποστολή του είναι συνάρτηση των αναγκών εκδοτών και ερευνητικών βιβλιοθηκών. Κ.3:Διαπραγμάτευση με εκδότες για λήψη άρθρων σχετικών με τις πληροφοριακές ανάγκες Κ.4:Διενέργεια ελέγχων για την μακροχρόνια διατήρηση της πληροφορίας Κ.5:Ανάγκη για τεκμηριωμένες πολιτικές και διαδικασίες Κ.6:Διάθεση αποθηκευμένης πληροφορίας μετά από διαπραγματεύσεις με εκδότες Κ.7:Λειτουργία σε δίκτυο Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  9. Σχετικά Projects • Τρία Projects σε συνεργασία με εκδότες (Παν/μιο Harvard με John Wiley & Sons, Blackwell Publishing, University of Chicago Press- Παν/μιο Yale με Elsevier- Παν/μιο Πενσυλβάνια με Oxford University Press, Cambridge University Press • Δύο Projects προσανατολισμένα στο θέμα της συλλογής • Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασσαχουσέτης για τα «δυναμικά η-περιοδικά» • Lockss, Πανεπιστήμιο Stanford Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  10. Συστήματα Ψηφιακής Διατήρησης Στόχος: Πληροφορία Προσβάσιμη στο μέλλον. Απειλές: • Ανεπάρκεια μέσων, υλικού, λογισμικού • Απαρχαίωση μέσων, υλικού, λογισμικού • Σφάλματα επικοινωνιών • Σφάλματα υπηρεσιών διαδικτύου • Λάθη λειτουργίας Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  11. Συστήματα Ψηφιακής Διατήρησης Απειλές (συνέχεια): • Φυσικές καταστροφές • Ανθρώπινος Παράγων • Επιθέσεις • Απώλεια Περιεχομένου • Οικονομική Ανεπάρκεια • Εξάρτηση από τον οργανισμό Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  12. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 1. Αντιγραφή (replication): • Αποτελεσματικότερη στο ψηφιακό περιβάλλον σε σχέση με το συμβατικό, • Αντιγραφή πληροφορίας χωρίς απώλεια δεδομένων, • Αποθήκευση πολλαπλών αντιγράφων, • Αυτόματη δημιουργία νέων αντιγράφων, • Γεωγραφική διασπορά των αντιγράφων, • Μειονέκτημα: δυσκολία στην αποκατάσταση κατεστραμμένων αρχείων. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  13. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 2. Μετανάστευση (migration) Είδη μετανάστευσης: • Μετανάστευση στο ίδιο αποθηκευτικό μέσο (μαζική αποθήκευση δεδομένων από ένα site σε άλλο) • Μετανάστευση σε διαφορετικό μέσο αποθήκευσης (back-up σε δισκέτες) • Μετανάστευση μορφότυπου (καταπολέμηση απαρχαίωσης λογισμικού) Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  14. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης Είδη μετανάστευσης μορφότυπου: • Κατά την πρόσβαση • Ομαδικά, σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα • Κατά την είσοδο των δεδομένων στο σύστημα (κανονικοποίηση) Κανονικοποίηση: τα αποθηκευμένα αντικείμενα κανονικοποιούνται σε σύνολο προτιμώμενων μορφότυπων έτσι ώστε να αποφευχθεί η ποικιλία: • Διάταξη αρχείων (GIFF, JPEG σε TIFF) • Διάταξη κειμένων (κοινό DTD) Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  15. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 3. Εξομοίωση (emulation) • Προτείνεται ως μέσο διατήρησης της αυθεντικής όψης των ψηφιακών αντικειμένων, • Αποθηκεύεται το ψηφιακό αντικείμενο αλλά και το αυθεντικό λογισμικό που χρησιμοποιήθηκε για τη διαχείριση του, • Απόκτηση λογισμικού εξομοίωσης που επιτρέπει στο απαρχαιωμένο λογισμικό να τρέχει σε νέα περιβάλλοντα, • Ιδιαίτερα αμφισβητήσιμη τεχνική Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  16. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 4. Περιοδική Εξέταση για επαλήθευση (audit) • Ανάπτυξη μηχανισμών ελέγχου των συλλογών, σε τακτά χρονικά διαστήματα, • Έγκαιρη διαπίστωση σφαλμάτων, άμεση αντιμετώπιση, • Η πιθανότητα σφάλματος διατηρείται σε επιτρεπτά επίπεδα, • Δυνατότητα εντοπισμού κρυμμένων σφαλμάτων, • Προστασία Σ.Ψ.Δ. από κατάρρευση και οργανισμού από οικονομική ζημιά. • Λανθασμένη τεχνική: εξέταση κατά την πρόσβαση ( σκοτεινά αρχεία) Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  17. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης Τρόποι εξέτασης για επαλήθευση: • Κατά την απορρόφηση της πληροφορίας (audit during ingest) • Εξέταση από έμμεσα εμπλεκομένους (third party audit), δημιουργία και διατήρηση συνόψεων μηνυμάτων του περιεχομένου και σύγκριση τους με πιο πρόσφατες • Αμοιβαία εξέταση (mutual audit), σύγκριση διαμοιρασμένων γεωγραφικά αντιγράφων του ίδιου άρθρου. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  18. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 5. Διαφάνεια (transparency) • Θεμελιώδης πρακτική διασφάλισης της εμπιστοσύνης του χρήστη στο σύστημα, • Χρήση λογισμικού ανοιχτού κώδικα (για την αποφυγή ενδεχόμενης απαρχαίωσης του λογισμικού), • Δυνατότητα υλοποίησης μετανάστευσης μορφότυπου, • Χρήση ανοιχτών πρωτοκόλλων και διεπαφών (εφαρμογές διαφορετικών συστατικών του συστήματος), • Διαφάνεια ως προς την παραδοχή λαθών του παρελθόντος. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  19. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 6. Ποικιλία (diversity) • Αποθήκευση αντιγράφων σε off-line μέσα, • Γεωγραφική διασπορά on-line αντιγράφων, • Ποικιλία υλικού, • Ποικιλία λογισμικού (πχ. τα αντίγραφα θα τρέχουν νεότερες και παλαιότερες εκδοχές του λογισμικού που τα διαχειρίζεται), • Ποικιλία διαχείρισης του συστήματος (δημιουργία αποκεντρωτικών συστημάτων), • Ποικιλία χρηματοδότησης Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  20. Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης 7.Νωθρότητα (sloth) • Τα συστήματα διατήρησης πρέπει να είναι νωθρά. • Συμβολή στην ακεραιότητα της συλλογής, • Αργή εξάπλωση σφαλμάτων και ιών, • Αυξημένο επίπεδο ασφάλειας, • Έγκαιρος εντοπισμός σφαλμάτων, • Συμβολή στον προϋπολογισμό του οργανισμού Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  21. Κόστος Ψηφιακής Διατήρησης • Μεγαλύτερο από αυτό της διατήρησης του συμβατικού υλικού • Είναι αρκετά μεγάλο • Ποικίλει ανάλογα με την ή τις στρατηγικές που ακολουθούνται. Μείωση κόστους επιτυγχάνεται: • Περιορισμός κεντρικής διαχείρισης, • Συνεργατικά σχήματα βιβλιοθηκών (επιλογή, χρήση, διατήρηση του υλικού), • Καταβολή των απαιτούμενων ποσών για απόκτηση ενδεδειγμένου εξοπλισμού. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  22. Κόστος Ψηφιακής Διατήρησης Επιλογή του προς διατήρηση υλικού • Κριτήρια περισσότερο ακαδημαϊκά παρά οικονομικά, • Βαρύτητα στη συνάφεια του υλικού με το περιεχόμενο της συλλογής, • Απαραίτητη η πολιτική διαχείριση της συλλογής, • Ανάλυση ωφελειών και δαπανών από τη διατήρηση του ψηφιακού αντικειμένου, • Διατήρηση αναγκαίας για τους χρήστες πληροφορίας όσο δαπανηρή και αν είναι. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  23. Lockss Project • Πρόγραμμα του Παν/μίου του Stanford για την διατήρηση της πρόσβασης στα η-περιοδικά. • Lots of Copies Keep Stuff Safe, • Πρόσβαση στα περιοδικά μέσω των συνδρομών της βιβλιοθήκης, • Δημιουργία 6-80 γεωγραφικά διασκορπισμένων αντιγράφων, • Δημιουργία αποκεντρωτικού συστήματος βιβλιοθηκών με σκοπό την διατήρηση του υλικού και την πρόσβαση. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  24. Lockss Project Τεχνικές απαιτήσεις: • Λογισμικό ανοιχτού κώδικα, • Lockss virtual machine (600 MHz CPU, 128 MB RAM, 1ή 2 σκληροί δίσκοι, 60 GB), • Λειτουργικό σύστημα Open BSD. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  25. Lockss Project Λειτουργία Λογισμικού: • Σύστημα ίσος προς ίσο (peer-to-peer) • Ανατρέχει σε τακτά διαστήματα τα web sites των εκδοτών και συλλέγει υλικό, • Σύγκριση του περιεχομένου με αυτό στις προσωρινές μνήμες των άλλωνpeers, • δρα σαν web proxy για παροχή των άρθρων στους χρήστες, • Παροχή βασισμένης στο web διεπαφής για εντοπισμό προς συντήρηση τίτλων. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  26. Lockss Project Τεχνική της δημοσκόπησης: • Σύγκριση του περιοδικού στην προσωρινή μνήμη ενός ίσου με τα αντίγραφα των άλλων, • Αντικατάσταση λανθασμένου αντιγράφου, • Προστασία από ιούς, • Πρωτόκολλο LCAP ( Library Cache Auditing Protocol). Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

  27. Lockss Project Οφέλη για βιβλιοθήκες • Ελλάδα: Heal-Link, • Οφέλη για βιβλιοθήκες, εκδότες, χρήστες, • Απεξάρτηση αρχείου από εκδότες, • Ενίσχυση συνεργασίας μεταξύ βιβλιοθηκών. Ιόνιο ΠανεπιστήμιοΠΜΣ Επιστήμη της Πληροφορίας

More Related