Muhasebe Denetimi

1. Muhasebe Denetimi TC. Eskisehir Osmangazi �niversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fak�ltesi Isletme B�l�m� Muhasebe � Finansman Anabilim dali Yrd. Do�. Dr. Murat KIRACI

2. DENETIM AMA�LARI Mali tablolarin hazirlanmasi ve sunulmasi isletme y�netiminin sorumlugundadir. Isletme y�netimi bu mali tablolari genel kabul g�rm�s muhasebe ilkelerine g�re hazirlar. Bu mali tablolarda yer alan her t�rl� bilgi y�netimin sav�idir, yani iddialaridir. Denetim �z� itibariyle, bu savlarin yani iddialarin dogrulugunun arastirilmasidir. Her bir sav�i test etmek i�in y�netimin her bir saviyla ilgili olarak denetim ama�lari gelistirilir.

3. Y�netimin Iddialarina �rnekler Bilan�odaki b�t�n varliklar isletmede mevcuttur B�t�n satis islemleri kaydedilmistir Stoklar uygun sekilde degerlendirilmistir Bilan�odaki bor�lar isletmenin y�k�ml�l�kleridir Kaydedilen b�t�n islemler i�inde bulunulan d�nemde meydana gelmistir Finansal tablolarda yer alan b�t�n tutarlar dogru bir sekilde sunulmus ve a�iklanmistir.

4. Y�netimin Iddialar Varolma ve Olusma:Isletme y�netimi fin. Tablolarda yer alan varlik, yabanci kaynak ve �zkaynaklarin fiilen varoldugunu ve gelir/giderlerin fiilen olustugunu iddia etmektedir (kasa hs.da g�z�ken 2 000 TL�lik nakit para kasada fiilen bulunmaktadir) B�t�nl�k Y�netim ilgili d�nemde isletmede meydana gelen mali islemlerin tamaminin fin. Tablolara yansidigini iddia etmektedir.(Isletmenin ilgili d�nemde yaptigi t�m satislar, satislar hesabina kaydedilmistir) Haklar ve Y�k�ml�l�kler: Belirli bir tarihte bilan�oda yer alan varliklarin ger�ekten isletmeye ait oldugunu ve g�z�ken bor�larin ise fiilen isletmenin y�k�ml�l�kleri oldugunu ortaya koymaktadir.

5. Y�netimin Iddialar Degerleme ve Dagitim: Finansal tablolarda yer alan hesap bakiyelerinin olmasi gereken tutarlarda oldugu belirtilmektedir. (Mam�llerin dogru bir sekilde degerlendigi, MDV kalemlerinde ilgili yilda dogru tutarda amortisman ayrildigi) Sunus ve A�iklama: Ilgili hesaplarin finansal tablolarda uygun bir bi�imde siniflandirildigi, tanimlandigi ve a�iklandigi belirtilmektedir. (Vadesine 13 ay kalan bir borcun KVYK�da degil de UVYK�da g�sterildigi, olagan disi bir gelir kaleminin olagan gelirlerde yer almadigi iddia edilmektedir)

7. Denetim Ama�lari Ger�eklik: Bilan�oda yer alan varlik ve kaynaklar, bilan�o tarihinde m�steri isletmede ger�ekten mevcut olmali, ger�ek olmayan varlik ve kaynaklar mevcutmus gibi g�sterilmemelidir. Gelir tablosu da ger�ek islemleri kapsamalidir. B�t�nl�k: Bilan�oda yer alan varliklar ve kaynaklar, bilan�o g�n�nde m�steri isletmenin t�m varliklari ve kaynaklarini g�stermeli, hi�bir varlik ve kaynak kayit disi birakilmamalidir. Ger�ek hasilat gelir ve gider islemlerinin tamami kaydedilmeli ve gelir tablosuna yansitilmalidir.

8. Denetim Ama�lari Sahiplik ve y�k�ml�l�kler: Bilan�oda yer alan varliklar, bilan�o g�n�nde isletmenin m�lkiyetinde olan varliklari ile alacak haklarindan olusmalidir. Bilan�oda yer alan y�k�ml�l�kler ise o d�nemin bor�larini g�stermelidir.

9. Denetim Ama�lari Degerleme ve Gidere D�n�st�rme: Varliklar, bor�lar, hasilat ve giderler mali tablolarda uygun tutarlarla ifade edilmelidir. Mali tablolardaki her bir kalemin UYGUN tutarlariyla ifade edilmesi demek GKGMI�den maliyet, karsilastirma (gidere d�n�st�rme) ve tutarlilik ilkelerine g�re kayit yapilmasi demektir. Kasanin degerlemesi i�in stoklarin sayilmasi, S�pheli alacaklara y�nelik ayrilan karsiliklarin uygunlugu i�in �nceki d�nemlerle karsilastirma vb.

10. Denetim Ama�lari Siniflandirma: Islemlerin dogru hesaplara kaydedilmesi ve mali tablolarda dogru hesaplarda g�sterilmesini ifade eder. Denet�i, Tekd�zen hesap planini �l��t alarak bu siniflandirma amacini test eder.

11. Denetim Ama�lari Zamanlilik: Bilan�o tarihine yakin islemler dogru muhasebe d�nemine kaydedilmelidir. Bilan�o tarihinden �nce hen�z ger�eklesmemis hasilat, gelir, gider, kar ve zararlar ger�eklesmis gibi kaydedilmemelidir. A�iklama: Mali tablolarda veya dipnotlarinda yer alan bilgilerin gerektigi sekilde a�iklanip a�iklanmadigiyla ilgilidir. Varliklarin rehinli olup olmadigi dipnotlarda a�iklanmali. Denet�i i�in �l��t SPK mevzuati veya TMS�ndeki belirtilen kosullardir.

12. Denetim Ama�lari Kayitsal Dogruluk: Islemlerin dogru hesaplara, hesaplarin dogru tarafina ve dogru tutarda kaydedilmesini ile ilgilidir. G�nl�k defter toplami, b�y�k defter toplamlarinin, b�y�k defter hesaplari ile yardimci defter hesaplarinin bor� ve alacak tarafi toplamlarinin dogrulugunu inceler mizanlari, maliyet dagitim tablolarini arastirir.

13. Bir �nceki �rnekte, denet�i yapisal riski ve kontrol riskini maksimum d�zeyde belirlemis olsa idi (arzu edilen den. riski ayni); Mesela YR= %100 KR= %100 Arzu edilen denetim riski =%5 BR = 0.05 / 1.0 x 1.0 = 0.05 olur. Bulunan bulgu riski bir �nceki durumdan daha d�s�kt�r. Bu durumda denet�i daha siki �alisacaktir, daha fazla kanit toplamak durumunda kalacaktir, incelemelerin b�y�k bir b�l�m�n� d�nem i�inden d�nem sonuna kaydiracaktir.