BİLİŞİM AĞLARI VE VERİ HABERLEŞMESİ

1. BİLİŞİM AĞLARI VEVERİ HABERLEŞMESİ

2. AĞLARIN KISA TARİHÇESİ • 1969 yılında, ABD’de, savunma gayesiyle kurulan bir merkez, ARPANET adıyla bir bilgisayar ağını hazırladı. Bu hususta araştırma yapan strateji uzmanları, bu ağ yardımıyla görüşüp fikir alışverişi yapıyorlardı. • 1972’de bu ağ, bir konferans aracılığıyla kamuoyuna tanıtıldı. • 1980 tarihine kadar birçok hususi ağ ortaya çıkmıştı. Bu tarihte farklı ağların birbirleriyle irtibat kurmasına izin veren protokol imzalandı. ABD’de faaliyetler sürerken, Avrupa ve Uzak Doğu’da da, özellikle üniversiteler, araştırma merkezleri stratejik resmi kurumlar arasında bilgisayar ağları teşekkül etmeye başlamıştı. • 1983’de ARPANET, askeri ve sivil iki ağa ayrıldığında ortaya çıkan ferdi ağların bütününü ifade etmek için “Internet” ismi teklif edildi.

3. BİLGİSAYAR AĞLARI NEDİR? Bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlanarak bilginin iletildiği ve paylaşıldığı yapılara bilgisayar ağları denmektedir. Bu bağlantı sadece bakır teller aracılığıyla olmaz: fiber optik kablolar, kızıl ötesi dalgalar, iletişim uyduları ve vs. de kullanılabilir.

4. BİLGİSAYAR AĞLARI NEDEN VAR? Veri Paylaşımı? Bilgisayar Kaynaklarının Paylaşımı? Haberleşme? Merkezi Yönetim? Ortak Çalışma Grupları? Yüksek İşlem Hızının Sağlanması?

5. SORULAR? • Veriler nasıl kodlanacak? Örneğin bir “A” harfi nasıl bir elektriksel işarete dönüştürülebilecek? • Bir bilgisayar, başka bir bilgisayarın kendisine veri göndermek istediğini nasıl anlayacak? • Bir bilgisayar öteki bilgisayarın kendisine ne kadar veri gönderdiğini nasıl bilecek? • Verilerin iletilirken bozulma ihtimaline karşı ne yapılabilir? • Veri iletiminin denetimi nasıl olacak? • Çok bilgisayarın olduğu bir ağda veriler doğru bilgisayarı nasıl bulacak? • Aynı hattan nasıl daha fazla sistem haberleşebilir?

6. VERİ HABERLEŞMESİ verici alıcı İletişim Ortamı Kaynak Sistem Hedef Sistem

7. VERİ HABERLEŞMESİ • Bilgisayar ortamında veri haberleşmesi, sayısal kodlama ile yapılır. Aktarılan veri, 0 ve 1 biçiminde sayısal olarak kodlanarak aktarılır. Böylece, bilgisayar terminolojisinde veri haberleşmesi, sayısal olarak kodlanmış bir bilginin bilgisayarlar arasında değiş tokuşu olarak açıklanabilir.

8. SAYISAL SİNYAL KODLAMA TEKNİKLERİ • Unipolar– Tek kutuplu Kodlama Tek bir voltaj seviyesi bulunmaktadır.

9. Unipolar– Tek kutuplu Kodlama Kısa mesafe haberleşmelerde kullanılır. Bir biri ardına gelen o’lar ve 1’ler problem yaratmaktadır. Alıcı sistem birbiri ardına gelen sıfır ve birleri okurken hata yapabilir. İşaretin ortalama bir DC gerilim seviyesi vardır. İletim ortamında DC gerilim kapasitif bir etki yaratır.

10. SAYISAL SİNYAL KODLAMA TEKNİKLERİ • Bipolar– Çift Kutuplu Kodlama • Non-Return to Zero (NRZ) – Sıfıra Dönmeyen Kodlama 0 0 0 1 1 0 1 0 1 3V V 0 -3V Çift Voltaj seviyesi kullanılmaktadır. Bir biri ardına gelen o’lar ve 1’ler problem yaratmaktadır. RS-232D ara yüzü bu kodlamayı kullanmaktadır.

11. SAYISAL SİNYAL KODLAMA TEKNİKLERİ • Bipolar– Çift Kutuplu Kodlama • Non-Return to ZeroInverted (NRZI) – Ters Sıfıra Dönmeyen Kodlama 0 0 0 1 1 0 1 0 1 3V V 0 -3V Çift Voltaj seviyesi kullanılmaktadır. Sadece bir biri ardına gelen o’lar problem yaratmaktadır.

12. SAYISAL SİNYAL KODLAMA TEKNİKLERİ • Bipolar– Çift Kutuplu Kodlama • Return to Zero – Sıfıra Dönen Kodlama Çift Voltaj seviyesi kullanılmaktadır.

13. SAYISAL SİNYAL KODLAMA TEKNİKLERİ • Bipolar– Çift Kutuplu Kodlama • Manchester Kodlaması Çift Voltaj seviyesi kullanılmaktadır.

14. ASCII KOD TABLOSU 14

15. ASCII TABLODAKİ BAZI KODLAR VE AÇIKLAMALARI

16. EBCDIC (Extended Binary Coded Decimal Interchange Code = Genişletilmiş İkilik Kodlu Ondalık Değişim Kodu IBM tarafından kullanılan bir karakter kümesidir.

17. BİLGİ AKIŞI HIZINI BELİRLEYEN ETMENLER Tek Kabloda Çoklu-Düzey İşaretleme:Kanal boyunca veri iletiminin ikili (iki sembol durumu 1,0) olması gerektiği gibi bir sınırlama yoktur.İşaretleme herhangi sayıda voltaj düzeyinde veya sembol tipinde olabilir. Örneğin, 4 düzeyli voltaj kullanımı demek ;her seviyeyi ayrı ayrı iki bit ile kodlayabilmemiz demektir. (00 = level A, 01= level B, 10= level C, 11 = level D). Bu şu anlama gelir;sembol durumunu her değiştirişimizde, iki bitlik bir bilgi iletilir. (İkili işaretlemede bir bitlik bilgi iletiliyordu.) Aynı iletim hızında iki kat bilgi göndermiş olduk.

18. Çoklu-Düzey İşaretleme

19. Çoklu-Düzey İşaretleme Bit ve Sembol arasındaki ilişki Günümüzde modemler tasarlanırken ikili işaretleme (binary) kullanımı artık çok seyrekleşti.Çünkü aynı bandgenişliği ile daha hızlı iletişim sağlamak varken daha yavaş hızda haberleşmek verimi düşürmekten ibaret. Modern dial-up modemlerde 1024 işaretleme durumu ve/veya üzeri kullanılıyor. Sembol durum sayısını basit bir şekilde şöyle ifade edebiliriz. M = 2n sembol durumu n:bit sayısı Örneğin, 3 bitten oluşan bir grubun ifade edebileceği durum sayısı: M = 23 = 8 dir. (000,001,010,011,100,101,110,111)4 bit için M = 24 = 16 sembol durumu sayısı5 bit için M = 25 = 32 sembol durumu sayısı Ve bu şekilde devam eder.1024 sembol durumu için ihtiyacımız olan bit sayısı 10 dur.

20. Çoklu-Düzey İşaretlemenin Dezavantajları -Gürültüye daha fazla duyarlıdır. - Alıcıda ve vericide daha karmaşık sistemler gerektirir.