H i potermi Suda boğulma Anaflaksi

1. HipotermiSuda boğulmaAnaflaksi Doç. Dr. Lale YÜCEYAR

2. Hipotermi Tanım:Kor sıcaklığı < 35 °C (düşük okuyabilir termometre) • Hafif 32 - 35 °C • Orta 30 - 32 °C • Ağır < 30 °C (Özofageal, rektal,timpanik)

3. Hipotermi Nedenler: • Soğuk su içinde kalma • Soğuk havaya maruz kalma (Yaşlı – Çocuklar) • Yaralanma/hastalık • İlaçlar/alkol

4. Hipotermide klinik • Nabız: yavaş, düzensiz, zayıf • AKB: ya da ölçülemez • Pupiller: dilate • SSS: bilinç bozukluğu, koma

5. Hipoterminin klinik bulguları ölümü taklit eder “Sıcak ve ölü olana dek ölü değil” Resusitasyon uzun sürmelidir Ancak • Barizölümcül yaralanmalar • Donmuş vücut - resüsitasyon olanaksız • Hastanede - klinikdeğerlendirme ile • Resusitasyon sonlandırılır.

6. Dikkat! • Beyin ve vital organlarda koruyucu etki (18oC de 10 kez daha dayanıklı) Primer – Sekonder?

7. Tedavi: Isıtma (pasif) • Soğuk ortamdan uzaklaştır • Soğuk/ıslak giysileri çıkar • Daha fazla sıcaklık kaybını önle Hızla hastaneye naklet Hareket aritmileri artırabilir Isıtma süresi önemli

8. Aktifısıtma Eksternal • Güçlü sıcak hava ile ısıtan battaniyeler İnternal (kor) • Sıcak nemli 02 ile ventilasyon • Sıcak i.v. sıvılar (40 ºC) • Mide, periton, plevra, mesane lavajı • Devamlı veno-venöz hemofiltrasyon • Kardiyopulmoner bypass

9. Monitörizasyonvegirişimler • Devamlı hemodinamik monitörizasyon • Tekrarlanan arter kan gazı analizi • Elektrolitler • ısıtma sırasında hiperkalemi • Tiroid fonksiyonu (yaşlıda)

10. Tedavi: Havayolu ve solunum Temel – İleri Yaşam Desteği • Isıtılmış (40-46 °C), nemli, yüksek konsantrasyonda oksijen • Trakeal intübasyon • göğüs duvarı rijiditesi • Göğsün yükseldiğini görecek şekilde ventilasyon

11. Dolaşım • Ösefageal sıcaklık (Sürekli takip) • EKG- kan basıncı • Ciddi bradikardiden sakın • Doppler ultrasound prob kullan • Santral ya da geniş proksimal venler (ısınma sırasında vasodilatasyon)

12. Hipotermiye eşlik eden aritmiler Sinus bradikardisi Atriyal fibrilasyon Temp. Ventriküler fibrilasyon Asistol

13. Dolaşım • Kor sıcaklığı> 30°C olana dek defibrilasyon etkin değil • Isıtma ile diğer aritmiler spontan olarak gelişebilir • İlaç etkinliğinde azalma < 30 °C • Ciddi hipotermide bradikardi fizyolojik olarak gelişebilir

14. Suda boğulma

15. Boğulma • İmmersion – baş su üzerinde • hipotermi • kardiyovasküler instabilite • Submersion – baş su altında • asifiksi • hipoksi • Drowning – “submersion”a bağlı olarak 24 saat içinde ölüm kardiyak arest

16. Resüsitasyon kararı • Uzun süreli “immersion” dan sonra tümüyle düzelme olası • Suyun sıcaklığı < 25ºC ise hipotermi riski yüksek • Submersion epilepsi, alkol, MI, travma ?

17. Sudan kurtarma • Kurtarıcı için riskleri azalt • Spinal travmayı göz önünde tut Spinal immobilizasyon • Hastayı horizontal tut • Eğitimli olmadıkça suda resüsitasyon uygulama

18. Havayolu ve solunum Temel – İleri Yaşam Desteği • Dikkat: olası servikal travma • % 100oksijen ver • Akciğerleri boşaltmaya kalkma • Kusma sıktır • Bilinç kapalı ise erken intübasyon • Yüksek ARDS riski, YBÜ ye sevk

19. Dolaşım • Sıkıştırıcı etkiye bağlı hipovolemi Sudan çıkınca dolaşım kollapsı • İntravenözsıvılar • Nazogastrik tüp • Tuzlu/tatlısuolması resusitasyon yöntemlerini değiştirmez.

20. Girişimler • Arter kan gazı analizi • Elektrolitler • Glukoz • EKG • Akciğer grafisi

21. İleri girişimler Eğer kardiyak arest yoksa hastanede 6 saat izledikten sonra taburcu et, ancak: • Ateş, öksürük, solunum sıkıntısı vb anormal klinik belirtiler yoksa • Oda havası solurken Pa02 normal ise • Akciğer grafisi normalse • Diğer olumsuz bulgular yoksa Geç akciğer ödemi riski azdır

22. Anaflaksi

23. Anaflaksi • Anaflaksi – aşırı duyarlılıkyanıtları IgE ile düzenlenir • Anaflaktoid - aşırı duyarlılığa bağımlı olmayan benzeryanıtlar • Bulgular ve yönetim benzer

24. Olası Allerjenler Böcek , yılan vs Bazı ilaçlar Bazı gıdalar Kontrast maddeler Lateks

25. Ortak klinik bulgular • Anjioödem • Rinit, konjunktivit • Döküntü (ürtiker / eritem ) • Karın ağrısı, kusmave diyare • Larenks ödemi- dispne • Hipotansiyon (Kardiyovasküler kollaps) • vazodilatasyon vedamar geçirgenliği  • Bronkokonstriksiyon

26. Anafilaksi Vasovagal refleks Panik atak Karışabilir İyi bir anamnez ve muayene şart

27. Resusitasyon • Olası alerjenleri uzaklaştır • Yüksek akımlı O2 • adrenalin • şok, stridor, vb - 0.5 ml 1:1000 i.m. (5 dk sonra tekrarlanabilir) • Derin şok - titrasyon 1:10,000 –1: 100,000i.v. • sıvılar

28. Adrenalin • α – reseptör agonist: vasokonstrüksiyon • β – reseptör aktivite: bronkodilatasyon inotropi

29. Antihistaminik • H1 bloker (klorfeniramin) • H2 bloker (ranitidin) • Hidrokortizon • inhale 2 agonistler (salbutamol) Hava yolu obstrüksiyonu: Erken trakeal entübasyon Kardiyak arest CPR - İYD

30. Şiddetli alerjik tip reaksiyona uygun düşecek öykü ile birlikte solunum sıkıntısı ve/veya özellikle deri değişiklileri ile birlikte hipotansiyon Oksijen Stridor, wheezing, solunum sıkıntısıveyaşokun klinik belirtileri Adrenalin 1:1000 solüsyon 0.5 ml (500 mikrogram) i.m. Klinik düzelme yoksa her 5 dak.da bir tekrarla Antihistaminik (klorfeniramine) 10-20 mg yavaş i.v. EK OLARAK Tüm şiddetli ve tekrarlayan Reaksiyonlarda ve astımlı hastalarda Hidrokortizon ver 100-500 mg i.m./veya yavaş i.v. Eğer şokun klinik belirtileri ilaç tedavisine yanıt vermez ise 1-2 L iv sıvı ver hızlı infüzyon gerekebilir

31. erken yineleme • Yavaş başlangıçlı şiddetli reaksiyonlar • Şiddetli astmatik reaksiyon • Allerjen alınımına devam ediliyorsa • İki kademeli reaksiyona ait anamnez