390 likes | 965 Views
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่ โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ. แผนการทดลองแบบพื้นฐาน. แผนการทดลองแบบ ลาตินสแควร์ (Latin Square design ,LSD) 1. ลักษณะของแผนการทดลอง เนื่องจากหน่วยทดลองที่ใช้มีความแปรปรวนสองสาเหตุ จึงจัดกลุ่มในสองทิศทาง เรียกว่าความผันแปรในแนวนอนและแนวตั้ง
E N D
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ แผนการทดลองแบบพื้นฐาน แผนการทดลองแบบลาตินสแควร์(Latin Square design ,LSD) 1. ลักษณะของแผนการทดลอง เนื่องจากหน่วยทดลองที่ใช้มีความแปรปรวนสองสาเหตุ จึงจัดกลุ่มในสองทิศทาง เรียกว่าความผันแปรในแนวนอนและแนวตั้ง โดย จำนวนแถวนอน = จำนวนแถวตั้ง =จำนวนทรีทเมนต์
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ แถวตั้ง : ตามรูปร่าง จัดเป็นพวก แถวนอน : ตามลักษณะ (สี)
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 1.2 จำนวนลาตินสแควร์ในแต่ละขนาด มีดังนี้ 1) 2 x 2 : มี 2 ชนิด 2) 3 x 3 : มี 12 ชนิด 3) 4 x 4 : มี 576 ชนิด 4) 5 x 5 : มี 161,280 ชนิด
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 2. วิธีการสุ่ม 2.1 สุ่มจากผังตารางลาตินสแควร์ทั้งหมดที่เป็นไปได้ 2.2 สุ่มที่ละแถวตั้งและแถวนอน โดยมีข้อกำหนด ตั้งนี้ 1 ในแต่แถวตั้งและแถวนอนต้องมีครบทุกทรีทเมนต์ 2. แต่ละทรีทเมนต์จะต้องปรากฏเพียงครั้งเดียวในแถวตั้งและแถวนอน
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ B C D A A B C D D A B C C B D A • ผังการทดลอง • ตัวอย่างผังการทดลอง 4 x 4 มีหน่วยทดลอง 16 หน่วย (โดยให้ A B C และ D เป็นทรีทเมนต์)
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 4. แบบหุ่นทางคณิตศาสตร์ Yijk = ค่าสังเกตที่ได้จากหน่วยทดลอง • = ค่าเฉลี่ยรวม Ci= อิทธิพลของcolumn ที่i Rj = อิทธิพลของ row ที่ j k = อิทธิพลของ trtที่ k ijk = ความคลาดเคลื่อนของการทดลอง
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 5. วิธีวิเคราะห์ ค่า Correction term, CT = (Y…ij)2 /r2 (1) Total SS = (2) Column= (3) Row SS = (4) Treatment SS= (5) Error SS = (1) - (2) – (3) – (4)
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 5. วิธีวิเคราะห์ จะได้ตารางวิเคราะห์ ดังนี้ ค่าทดสอบ F ซึ่งมี df = r-1, (r-1)(r-2)
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 6. วิธีทดสอบสมมุติฐาน รูปแบบที่ 1 เมื่อ ทรีทเมนต์เป็นอิทธิพลกำหนด Ho : 1 = 2 = …= r = 0 HA : มี rอย่างน้อย 1 ค่าที่ 0 รูปแบบที่ 2 เมื่อ ทรีทเมนต์เป็นอิทธิพลสุ่ม Ho : 2i = 0 HA: 2i 0
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 6. วิธีทดสอบสมมุติฐาน นำค่า F ที่คำนวณได้ เปรียบเทียบกับค่า F ในตาราง ที่ df = r-1,(r-1)(r-2) หาก F ที่คำนวณได้ <ค่า F ในตาราง = ยอมรับ Ho หาก F ที่คำนวณได้ > ค่า F ในตาราง = ยอมรับ HA
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 7. ตัวอย่างการวิเคราะห์การศึกษาเปรียบเทียบระดับพลังงานในอาหาร 4 ระดับต่อจำนวนลูกต่อครอก สำหรับแม่สุกร 4 พันธุ์ ซึ่งมีอายุต่างกัน ดังนี้
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ T3 T4 T2 T1 T1 T3 T4 T2 T2 T1 T3 T4 T4 T3 T2 T1 7.1 ผังการทดลอง
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 7.1 ตารางผลรวมของทรีทเมนต์
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 7.2 วิธีวิเคราะห์ จะได้ตารางวิเคราะห์ ดังนี้ ค่าทดสอบ F ซึ่งมี df = r-1,(r-1)(r-2)
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 7.3 วิเคราะห์ จะได้ดังนี้ C.T. = Total SS = 62+82+…+62 – C.T. = 1420 -1369 = 51.0 Column SS = Row SS = Treatment SS = Error SS = 51.0 – 9.5 – 1.5 – 36.5 = 3.5
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 7.4 วิธีวิเคราะห์ จะได้ตารางวิเคราะห์ ดังนี้ ค่าทดสอบ F0.05 (3,6)จากตาราง = 4.67, F0.01 (3,6) = 9.78
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ = = • ขั้นตอนการวิเคราะห์ • จัดเรียงค่าเฉลี่ยจากค่าน้อยไปหามาก หรือ มากไปหาน้อย • T1 T2 T4 T3 • 6.75 9.5 10.0 10.75 • 2. คำนวณหาจำนวนคู่ที่สามารถเปรียบเทียบได้
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ขั้นตอนการวิเคราะห์ โดยวิธี lsd 3. คำนวณหาค่า lsd โดย เป็นค่า t จากตาราง t ที่ dfเท่ากับ df (error) หรือ (r-1)(r-2)
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 4. คำนวณผลต่างของค่าเฉลี่ยของทรีทเมนต์ทุกคู่ คู่ที่ 1T3 –T1 = 10.75- 6.75 = 4.00** > 2.002 คู่ที่ 2T3 – T2 = 10.75 – 9.5 = 1.25ns < 2.002 คู่ที่ 3T3 – T4= 10.75 – 10.0 = 0.75ns < 2.002 คู่ที่ 4T4 – T1 = 10.0 – 6.75 =3.25**> 2.002 คู่ที่ 5T4 – T2 = 10.0 – 9.5 = 0.5ns < 2.002 คู่ที่ 6T2 – T1 = 9.5 – 6.75 = 2.75** > 2.002
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 5. สรุปผล T1 T2 T4 T3 6.75ข 9.5ก 10.0ก 10.75ก
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ขั้นตอนการวิเคราะห์ โดยวิธี DMRT 3. คำนวณค่า (1) SY (2) SSR และ (3) LSR 3.2 หาค่า SSR จากการเปิดตาราง Significant StudentizedRange (SSR) 3.3 คำนวณค่า LSR จากสูตร LSR = SSR x SY
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ วิธีวิเคราะห์ 1.3 คำนวณค่า LSR
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 4. คำนวณผลต่างของค่าเฉลี่ยของทรีทเมนต์ทุกคู่ คู่ที่ 1T3 –T1 = 10.75- 6.75 = 4.00** > 2.158 คู่ที่ 2T3 – T2 = 10.75 – 9.5 = 1.25ns < 2.105 คู่ที่ 3T3 – T4= 10.75 – 10.0 = 0.75ns < 2.002 คู่ที่ 4T4 – T1 = 10.0 – 6.75 =3.25**> 2.105 คู่ที่ 5T4 – T2 = 10.0 – 9.5 = 0.5ns< 2.002 คู่ที่ 6T2 – T1 = 9.5 – 6.75 = 2.75** > 2.002
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ 5. สรุปผล T1 T2 T4 T3 6.75ข 9.5ก 10.0ก 10.75ก
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ การประมาณประสิทธิภาพของแผนการทดลอง • เปรียบเทียบระหว่างการใช้แผนการทดลอง Latin กับ RCBD • โดยการคำนวณหาประสิทธิภาพสัมพัทธ์ (Relative Efficiency) • Relative Efficiency จะบอกให้ทราบว่าการทดลองแบบ Latin จะใช้จำนวนซ้ำต่างกัน RCBD กี่เท่า ซึ่งคำนวณจากสูตร
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ การเปรียบเทียบมี 2 กรณี 1) การแถวนอนเป็นบล๊อก 2) การแถวตั้งเป็นบล๊อก โดย Ec =MSC , Er =MSR , Ee(LSD) = MSEของ LSD
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ หากค่าประมาณได้มากกว่า 1 แสดงว่าการใช้แผน Latin Square ดีกว่า ในกรณีที่ df error ของ LSD น้อยกว่า 20 ต้องปรับค่า R.E. โดยการคูณด้วยค่า precision ตามสูตร โดย n1 = df error ของ แผน LSD n2 = df error ของ แผน RCBD
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ตัวอย่าง จงประมาณของประสิทธิภาพสัมพัทธ์เปรียบเทียบ 1) ใช้แถวนอนเป็นบล๊อกจากสูตร แทนค่า
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ตัวอย่าง จงประมาณของประสิทธิภาพสัมพัทธ์เปรียบเทียบ 1) ใช้แถวนอนเป็นบล๊อกจากสูตร หมายความว่า หากต้องการให้มีความแม่นยำเท่ากันแล้ว แผน LSD จะใช้จำนวนซ้ำ 100 ซ้ำ ในขณะที่แผน RCBD จะต้องใช้จำนวนซ้ำถึง 197 ซ้ำ
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ตัวอย่าง จงประมาณของประสิทธิภาพสัมพัทธ์เปรียบเทียบ 2) ใช้แถวตั้งเป็นบล๊อกจากสูตร แทนค่า
สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ตัวอย่าง จงประมาณของประสิทธิภาพสัมพัทธ์เปรียบเทียบ 2) ใช้แถวตั้งเป็นบล๊อก จากสูตร หมายความว่า หากต้องการให้มีความแม่นยำเท่ากันแล้ว แผน LSdจะใช้จำนวนซ้ำ 100 ซ้ำ แต่แผน RCBD จะใช้ซ้ำ 90 ซ้ำ