การพัฒนาระบบบริการด้านผู้พิการ ขาขาด เขตบริการสุขภาพที่ 12

1. การพัฒนาระบบบริการด้านผู้พิการ ขาขาด เขตบริการสุขภาพที่ 12 จรงฤทธิ์ สังข์ประสิทธิ์ พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ B.PH, B.NS, M.ED กลุ่มงานส่งเสริมสุขภาพ สสจ.นราธิวาส

2. สถานการณ์ผลการดำเนินงานเขต ๑๒ ภาพรวม ๗ จังหวัดมีผู้พิการขาขาดจากการสำรวจรวม ๑,๖๘๔ คน (มีนาคม ๒๕๕๗) และได้รับบริการครบถ้วนแล้ว ๑,๑๔๐ คน คิดเป็นร้อยละ ๖๗.๗๐ ต่ำกว่าเป้าหมายที่กำหนดไว้ในปี ๒๕๕๗ (ร้อยละ ๘๐) และจากนโยบายของกระทรวงสาธารณสุข ทุกจังหวัดได้ขับเคลื่อนการดำเนินงานในด้านนี้ให้มีความชัดเจนมากยิ่งขึ้นโดยเฉพาะเรื่องการพัฒนาระบบฐานข้อมูล

3. สถานการณ์ผลการดำเนินงานจังหวัดนราธิวาสสถานการณ์ผลการดำเนินงานจังหวัดนราธิวาส จากการสำรวจข้อมูลในพื้นที่โดยความร่วมมือระหว่างหน่วยงานสาธารณสุข อาสาสมัครสาธารณสุขและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พบว่า มีผู้พิการขาขาดรวม ๓๑๗ คนคิดเป็นร้อยละ ๒.๘๑ ของผู้พิการทั้งหมด(๑๑,๒๕๘ คน) โดยผู้พิการขาขาดจำนวน ๑๗๘ คนได้รับบริการครบถ้วนคิดเป็นร้อยละ ๕๖.๑๕

4. ข้อมูลกำลังคน/ขีดความสามารถข้อมูลกำลังคน/ขีดความสามารถ โรงงานทำขาเทียม มีจำนวน ๓ แห่ง คือ โรงพยาบาลนราธิวาสราชนครินทร์ มีช่างกายอุปกรณ์ (ข้าราชการ) จำนวน ๑ คนและผู้ช่วยจำนวน ๔ คน โรงพยาบาลสุไหงโก-ลก มีช่างกายอุปกรณ์ (ลูกจ้างประจำ) จำนวน ๑ คน และโรงงานทำขาเทียมพระราชทานที่โรงพยาบาลตากใบ มีช่างกายอุปกรณ์ (ลูกจ้างชั่วคราว) จำนวน ๓ คน ทุกแห่งมีความสามารถในการทำขาเทียมทั้งแบบเหนือเข่า (ตามสภาพอุปกรณ์และเครื่องมือที่มีอยู่) และแบบใต้เข่า

5. รูปแบบการบริการที่ดำเนินการอยู่ในปัจจุบันรูปแบบการบริการที่ดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน ขั้นเตรียมการ ๑.เตรียมสถานบริการสาธารณสุขโดยชี้แจงคำนิยามและค่าเป้าหมายตั้งแต่ต้นปีงบประมาณ ๒๕๕๗ ๒.พัฒนาแบบรายงานผลการดำเนินงานทุก ๓ เดือนโดยปรับจากแบบรายงานที่มีอยู่เดิม ๓.ชี้แจงรายละเอียดตัวชี้วัด แนวทางการดำเนินงานและแผนยุทธศาสตร์ที่เกี่ยวข้องให้กับหน่วยงานในพื้นที่

6. ขั้นดำเนินการ ๑.แจ้งพื้นที่สำรวจสถานการณ์ อุปกรณ์เครื่องช่วยความพิการของคนพิการขาขาด ๒.ประสานความร่วมมือกับสำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นจังหวัดเพื่อตรวจสอบข้อมูลเพิ่มเติม ๓.ประชาสัมพันธ์การทำขาเทียมของโรงงานทำขาเทียมพระราชทานและประชาสัมพันธ์กิจกรรมหน่วยบริการทำขาเทียมเคลื่อนที่ของกรมการแพทย์

7. ขั้นดำเนินการ ๔.จัดทำ Flow Chart มาตรฐานขั้นตอนการดำเนินงานขึ้นทะเบียนและส่งต่อคนพิการ เพื่อรับบริการทำขาเทียม เน้นการติดตามเยี่ยมบ้านปีละ ๒ ครั้ง ๕.จัดทำคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการพัฒนาระบบการให้บริการและส่งต่อเพื่อจัดทำขาเทียมระดับจังหวัด ตามคำสั่งสสจ.นราธิวาสที่ ๑๘/๒๕๕๗ ลงวันที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๕๗ ๖.หน่วยบริการจัดบริการทำขาเทียมให้คนพิการ

8. ขั้นประเมินผล ๑.วิเคราะห์ข้อมูลผลการดำเนินงานตามแบบรายงานจำแนกรายอำเภอ และตรวจสอบข้อมูลจากแบบสำรวจสถานการณ์ฯแต่ละราย หากพบความผิดปกติของข้อมูลแจ้งกลับให้พื้นที่เพื่อตรวจสอบและวางแผนการจัดบริการต่อไป ๒.ติดตามผลการขึ้นทะเบียนคนพิการขาขาดผ่านระบบโปรแกรมลงทะเบียนผู้พิการขาขาด สปสช.

9. พักก่อน

10. ปัญหา/อุปสรรคในการดำเนินงานปัญหา/อุปสรรคในการดำเนินงาน ๑.การขาดแคลนช่างกายอุปกรณ์และมีข้อจำกัดในเรื่องศักยภาพของการทำขาเทียม (เหนือเข่า) ๒.การพัฒนาทักษะให้กับช่างกายอุปกรณ์ไม่ต่อเนื่อง ๓.บุคลากรในด้านนี้ขาดขวัญกำลังใจในการปฏิบัติงาน (บางแห่ง) ยังไม่ได้รับการบรรจุ ๔.ทีมสหวิชาชีพขาดองค์ความรู้ในการดูแลและติดตามคนพิการขาขาด ๕.ปฏิเสธการใช้ขาเทียม/บางรายมีอายุมาก

11. ความต้องการในการสนับสนุนความต้องการในการสนับสนุน ๑.การเสริมสร้างขวัญกำลังใจโดยเพิ่มกรอบอัตรากำลังและบรรจุแต่งตั้งช่างกายอุปกรณ์ในโรงพยาบาลทั่วไปและโรงพยาบาลชุมชนที่มีความพร้อมให้เป็นข้าราชการ ๒.สนับสนุนงบประมาณส่วนกลางในการจัดซื้ออุปกรณ์เครื่องมือในการทำขาเทียมทดแทนของเดิมที่ชำรุด

12. ข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนา ๑.จัดทำแผนการพัฒนาศักยภาพฝึกอบรมให้กับช่างกายอุปกรณ์อย่างต่อเนื่องทุกปี ๒.การพัฒนาองค์ความรู้ในการดูแลและติดตามคนพิการขาขาดให้กับทีมสหวิชาชีพ/ภาคีเครือข่าย

13. ด้วยความขอบคุณ