Podsumowanie 10 lat funkcjonowania ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie

1. Podsumowanie 10 lat funkcjonowania ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie Dr Andrzej BulzakRadny Województwa Małopolskiego Członek Małopolskiej Rady Pożytku Publicznego II kadencji

2. Od początku swojego istnienia Samorząd Województwa współpracuje z organizacjami pozarządowymi. Znaczenie współpracy pomiędzy samorządem a organizacjami pozarządowymi nabrało znaczenia wraz z wejściem w życie ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie w 2003 roku, która to stworzyła podstawy prawne i procedury takiego partnerstwa. • Oprócz ustawy OPP podstawą programową wszelkich działań podejmowanych przez Województwo Małopolskie jest Strategia Rozwoju WM na lata 2011-2020, Wieloletni program współpracy na lata 2013-2017 oraz roczne Programy współpracy. • Od 1999 r. Województwo Małopolskie, przekazało ponad 130 mln zł na wsparcie działań prowadzonych przez organizacje pozarządowe w ramach otwartych konkursów ofert. Województwo Małopolskie przekazuje również środki finansowe organizacjom pozarządowym w ramach innych programów tj.: "Małopolska Nasz Region, Nasza Szansa"; Program INTERREG IVC, PO KL, MRPO, PROW oraz inne. • W ramach współpracy pozafinansowej Województwo Małopolskie podejmuje szereg przedsięwzięć i inicjatyw, mających na celu promocję działalności sektora pozarządowego w Małopolsce, oraz zwiększenie udziału NGO w realizację zadań publicznych, na rzecz rozwoju dialogu obywatelskiego oraz wolontariatu. • Do najważniejszych przedsięwzięć należą: Małopolskie Forum Organizacji Pozarządowych , Małopolska Rada Pożytku Publicznego, Kampania 1% - promująca ideę odpisu 1 % podatku na rzecz małopolskich organizacji , Nagroda AMICUS HOMINUM dla osób czyniących dobro oraz KRYSZTAŁY SOLI dla najlepszych organizacji pozarządowych. Strategy for Malopolska 2011 – 2016

3. Co zmieniła ustawa ?

4. Najważniejszą kwestią w ustawie o pożytku jest uregulowanie relacji organizacji pozarządowych z administracją – zwłaszcza samorządową i nazwanie jej współpracą. • Ustawa zmieniła pozycję organizacji obywatelskich. Takie działania jak wymiana informacji, konsultacje społeczne, rady pożytku publicznego czy inicjatywa lokalna są jedną z form współpracy z NGO. • Ustawa wprowadziła również inne, ważne dla organizacji instrumenty współpracy, przede wszystkim finansowej. Ustawa zobowiązała samorządy do przekazywania organizacjom środków publicznych w drodze konkursowej na ważne społecznie projekty. • Program współpracy - Ustawa zobowiązuje również samorząd do tworzenia i konsultowania z lokalnymi organizacjami rocznych programów współpracy, które regulują współpracę tych dwóch sektorów. Rok po wejściu w życie ustawy- 2004 ten obowiązkowy dokument uchwaliło niespełna 50% samorządów, w ubiegłym roku (2012) - prawie 90%. 2. Inną kwestią, która reguluje ustawa są same organizacje pozarządowe i ich prawa tj. wolontariat, status OPP czy możliwość odpisu 1 % podatku na NGO Strategy for Malopolska 2011 – 2016

5. Wolontariat • 55 % stowarzyszeń i fundacji korzysta ze wsparcie wolontariuszy • po kilkuletnim kryzysie powoli odradza się zainteresowanie wolontariatem w Polsce • najczęściej w wolontariat angażują się osoby z wyższym wykształceniem oraz uczniowie i studenci Województw o Małopolskie promuje ideę wolontariatu m.in.: poprzez otwarty konkurs ofert z dziedziny promocji i organizacji wolontariatu oraz konkurs AmicusHominum.

6. Dynamika III sektora • W ciągu 10 lat (2002 - 2012) liczba zarejestrowanych organizacji pozarządowych wzrosła o ponad 100 % 2002 2012 Polska 41 859 83 000 Małopolska 3 853 7 500 2002 2004 2006 2008 2012

7. 1 % podatku na NGO • Województwo Małopolskie od kilku lat realizuję Kampanię 1 % – poświęconą popularyzacji mechanizmu odpisu 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego • Z roku na rok coraz więcej podatników i więcej środków finansowych w ramach odpisu 1 % podatku jest przekazywanych na organizacje pozarządowe

8. Inicjatywa Lokalna • Sejmik Województwa Małopolskiego w 2012 r. przyjął uchwałę w sprawie trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej

9. Ustawa umożliwiła mieszkańcom lokalnych społeczności podejmowanie działań z pomocą władz w najbliższym otoczeniu W dniu 24 września 2012 r. Sejmik Województwa Małopolskiego podjął uchwałę przyjmującą tryb i szczegółowe kryteria oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej. Inicjatywa lokalna jest jedną z dostępnych form współpracy przy realizacji zadań publicznych określonych w ustawie o pożytku. Katalog zadań możliwych do realizacji w ramach inicjatywy lokalnej jest określony w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Istotą tych działań jest wykorzystanie potencjału społecznego i zaangażowania mieszkańców. Inicjatywa lokalna jest więc z jednej strony nowym narzędziem realizacji zadań publicznych, a z drugiej strony wspieraniem lokalnej energii i aktywności obywatelskiej. Zgodnie z zapisami ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz przyjętej przez Województwo Małopolskie uchwały, mieszkańcy Małopolski mogą samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji pozarządowych złożyć wniosek do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego o realizację zadania publicznego. Strategy for Malopolska 2011 – 2016

10. Konsultacje społeczne • Dzięki nowym zapisom organizacje pozarządowe mają możliwość wypowiedzenia się na temat ważnych spraw, które mają wpływ na życie mieszkańców. • Sejmik Województwa Małopolskiego w 2010 r. przyjął uchwałę w sprawie określenia szczegółowego sposobu konsultowania projektów aktów prawa miejscowego z Małopolską Radą Pożytku Publicznego lub organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami działającymi w sferze działalności pożytku publicznego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej • W 2012 roku Województwo Małopolskie skonsultowało z sektorem pozarządowym ponad 50 aktów prawnych, strategii, programów oraz innych ważnych dokumentów

11. Małopolska Rada Pożytku Publicznego • Małopolska Rada Pożytku Publicznego powstała w 2005 roku z inicjatywy Samorządu Województwa Małopolskiego, wyprzedzając tym samym zapisy z ustawy • Rada była pierwszym tego typu zespołem w województwie, i jedna z pierwszych w kraju • Rada jest zespołem o charakterze opiniodawczo-doradczym w zakresie współpracy samorządu województwa z organizacjami pozarządowymi

12. Małopolska Rada Pożytku Publicznego Współpraca samorządu województwa z NGO

13. Małopolska Rada Pożytku Publicznego Profesjonalizacja sektora pozarządowego

14. Rada na swoich posiedzeniach oraz na Małopolskich Forach Organizacji Pozarządowych dyskutowała również na tematy związane z profesjonalizacją III sektora mi.in.: • promocja organizacji pozarządowych, • public relation w III sektorze, • Wizerunek organizacji pozarządowych • kampanie społeczne, • społeczna odpowiedzialność biznesu a współpraca BIZNES – NGO, • czy kwestie zw. z wolontariatem. Strategy for Malopolska 2011 – 2016

15. Małopolska Rada Pożytku Publicznego Wieloletni Program współpracy z NGO • , WM w 2012 roku przyjęło Wieloletni program współpracy z organizacjami pozarządowymi na lata 2013-2017, który jest dokumentem regulującym długofalowe kierunki współpracy WM z organizacjami pozarządowymi w pięcioletnim horyzoncie czasowym. • Prace nad Wieloletnim programemrozpoczęły się we wrześniu 2011 r, kiedy to MRPP przeprowadziła analizę stanu trzeciego sektora w Małopolsce oraz powołała zespół zadaniowy. • Zakończeniem prac zespołu zadaniowego było zorganizowanie Warsztatów dot. wieloletniego programu współpracy, na których wspólnie z MRPP, przedstawicielami NGO, radnymi SWM, pracownikami Urzędu oraz przedstawicielami wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych stworzono wizję i cele szczegółowe, które stały się podstawą tego programu. • Program został przyjęty w listopadzie 2012 r. po konsultacjach społecznych, w których wzięło udział ponad 200 organizacji pozarządowych.

16. Małopolska Rada Pożytku Publicznego Rada doceniając wagę wolontariatu postanowiła utworzyć zespół ds. wolontariatu. Podczas spotkań rozmawiano na temat sytuacji wolontariatu w Małopolsce. Na podstawie zgłoszonych uwag i propozycji został opracowywany Raport – Wolontariat w Województwie Małopolskim, który jest swego rodzaju punktem wyjścia i kierunkiem działań mających na celu podkreślenie najważniejszych obszarów działania w zakresie rozwoju wolontariatu w Małopolsce. Raport został przedstawiony jako rekomendacja rady dla Zarządu Województwa Małopolskiego. Sytuacja Wolontariatu w Małopolsce

17. Małopolska Rada Pożytku Publicznego Konsultacje społeczne z udziałem członków Rady

18. Małopolska Rada Pożytku Publicznego Przedstawiciele MRPP w innych zespołach i komisjach • Przedstawiciele Rady uczestniczyli również w pracach zespołów i komisji tj.: • Kapituła AmicusHominum, • Kapituła Kryształy Soli, • Rada Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, • Małopolska Rada ds. Społeczeństwa Informacyjnego, • komisja oceniająca projekt „Konserwator”

19. Dziękuję za uwagę