Deelnemersbijeenkomst BigScience For Business, 15 september 2010.

1. Deelnemersbijeenkomst BigScience For Business, 15 september 2010. • Themasessie • Internationaal Zakendoen • Virginie Heukensfeldt Jansen • Ministerie van Economische Zaken • 070 3797046 • v.a.m.j.heukensfeldtjansen@minez.nl

2. Ministerie van Economische Zaken • Kerngegevens Frankrijk • BBP (2008) - €2.209,6 mld (3x BBP Nederland) • Reële groei:na krimp van 2,5% in 2009 nu groei van 1,4% in 2010 • 25% BBP is overheid • Inflatie: 0.1% • Bevolking: 65 mio • Frankrijk is Nederlands’ derde handelspartner: • - €32.375 mln. naar Frankrijk, €16,884 mln. uit Frankrijk • Factoren die herstel Franse economie belemmeren: • - afnemende particuliere consumptie • - hoge werkloosheid • - kwetsbare sectoren (huizen, banken). • * Bron: EVD website, Economist Intelligence Unit

3. Ministerie van Economische Zaken • Kerngegevens Zwitserland • BBP (2008) - €352.9 • Reële groei: - 0,5% in 2010 • 25% BBP is overheid, 22,1 handel • Bevolking: 7,7 mio (2008, stijging van 1,4% t.o.v. 2007) • Zwitserland is Nederlands’ vijfde handelspartner: • - €4.7 mld. naar Zwitserland, €2.1 mld uit Zwitserland. Gemiddelde groei afgelopen jaren: 15% • Factoren die Zwitserse economie beïnvloeden; • - gebrek aan consumentenvertrouwen • - sterk afhankelijk van Duitsland en Frankrijk • * Bron: EVD website, Economist Intelligence Unit

4. Ministerie van Economische Zaken • Dienstverlening Ministerie van Economische Zaken • EZ is opdrachtgever aan de EVD: www.evd.nl • EVD: • landeninformatie: economie, cultuur, sectoren, wet- en regelgeving, aanbestedingen • nieuwsberichten (abonnement!): activiteiten, economische missies • informatie over projecten en regelingen • vraagbeantwoording • individuele marktbewerking/marktscan

5. Ministerie van Economische Zaken • Dienstverlening Ministerie van Economische Zaken • EZ is opdrachtgever aan de EVD: www.evd.nl • Postennetwerk: • Nederlandse ambassade in Parijs en Bern, • Netherlands Business Support Offices NBSO in Lyon en Lille en • Steunpunt Bordeaux, • - Technisch Wetenschappelijk Attaché in Parijs • Taken: • signaleren van kansen (product of dienst op lokale markt) • leggen van contacten van potentiële handelspartners • praktische tips over cultuur en gewoonten van het zakendoen • informatie bij drempels van lokale wet- en regelgeving (vergunning, douane) • toegang tot lokale autoriteiten • In andere woorden: economische diplomatie • Bron: www.internationaalondernemen.nl, campagne ‘Loop eens binnen in het buitenland.’

6. Ministerie van Economische Zaken Diplomatie … … is de kunst en kunde van het voeren van overleg tussen twee groepen om daarmee een bepaald doel te bereiken. Economische diplomatie… … is het overleg dat zich richt op het bereiken van economische doelen. Meer specifiek: … is een activiteit waarbij de Nederlandse overheid op enigerlei wijze voor een economisch doel onderhandelt met een buitenlandse publieke/private partij.

7. Ministerie van Economische Zaken • Doel van economische diplomatie • Trouble shooting – oplossen van problemen die Nederlandse bedrijven ondervinden met buitenlandse overheden (bijvoorbeeld via het crashteam) • Markttoegang – openen van buitenlandse markten voor het Nederlandse bedrijfsleven: • Vergroten van algemene markttoegang in een bepaald land; • Vergroten van markttoegang voor bepaalde sectoren of thema’s. • Marktordening – bevorderen van een level playing field. • Onderscheid: • Bilaterale economische diplomatie: ziet vooral op markttoegang. • Multilaterale economische diplomatie: ziet vooral op bevordering level playing field.

8. Ministerie van Economische Zaken Middelen van economische diplomatie - Holland Branding - Aantrekken internationale bedrijven (NFIA) - Technology scouting (TWA) - Instrument als 2g@there - Instrumenten als prepare2start & CPA - Individuele marktscans & matchmaking - Inzet crashteam - Strategisch accountmanagement (informatiebron) - Bilaterale en multilaterale onderhandelingen - Inzet van het postennetwerk - (landen)informatie EVD - Exportkredietverzekering

9. Ministerie van Economische Zaken • Succesvol zakendoen in Frankrijk • Nederlander heeft goed imago- soms té direct • Wees bereid tijd en geld te besteden • Kennis van de Franse taal is handig • De Fransen hechten aan hiërarchie – positie binnen bedrijf moet duidelijk zijn • Investeer in relatie – zakenlunch is goed middel/niet alleen zakelijk/bedankje!

10. Ministerie van Economische Zaken • Succesvol zakendoen in Zwitserland • Zwitserland bestaat uit 26 aparte landjes en vier taalgebieden. Spreek liefst de taal die bij het gebied hoort. Engels is ook acceptabel. • Overtuig met kwaliteit, stiptheid, service (presentatie, nazorg). Prijs is ondergeschikt aan kwaliteit! • Zwitsers zijn gereserveerd maar als het klikt zijn zij trouw aan relaties. • De Zwitsers zijn formeel in hun relaties (‘u’ en juiste titel) en in hun kleding (geen spijkerbroek of andere vrijetijdskleding). • Zwitsers hechten aan hiërarchie – positie binnen bedrijf moet duidelijk zijn.

11. Ministerie van Economische Zaken WIJZE RAAD De rector magnificus van de TU Eindhoven sprak onlangs bij de opening van het nieuwe studiejaar de wijze woorden: "De Nederlandse industrie haalt 70% van zijn inkomen uit het buitenland. Als ingenieurs moeten jullie een gevoel voor culturele verschillen ontwikkelen. Het is vaak een cultureel aspect dat bepaalt of een product succes heeft of niet".

12. Ministerie van Economische Zaken Contact: Virginie Heukensfeldt Jansen 070 3797046 v.a.m.j.heukensfeldtjansen@minez.nl Of WWW.EVD.NL Taco van Rooij, 088-6021210 taco.vanrooij@agentschapnl.nl Of Erci Meijer of Mariana Gomes Neto, 088-6028844 Zwitserland@info.agentschapnl.nl