Download
1 / 42
450 likes | 974 Views
Griekse mythologie. Door: Kyra Vollebergh Thera van Kesteren A4b. ZEUS. Mythe over Zeus.
E N D
Griekse mythologie • Door: Kyra Vollebergh • Thera van Kesteren • A4b
Mythe over Zeus • Gaea vertelde Cronus dat zijn kind hem, net als hij dat bij z’n vader had gedaan, zou ontronen. Daarom verslond hij alle kinderen van Rhea meteen na de geboorte. Rhea was hier natuurlijk kapot van en het lukte haar om het zesde kind, Zeus, verborgen te houden door inplaats van Zeus een steen in doeken gewikkeld aan Cronus te geven. Zeus werd op gevoed door zijn oma Gaea en maakte plannen om zijn vader van de troon te stoten. Gaea’s voorspelling kwam dus uit.Eerst gaf de godin Metis Cronus een drankje zodat hij al de verslonden broers en zussen van Zeus (Dementer, Hades, Hera, Hestie en Poseidon) zou uit spugen. Met zijn zessen versloegen ze hun vader. Cronus ging naar de onderwereld waar hij volgens sommige mythen heerser van het Elysium werd.
Mythe over Hera • Zeus was verliefd geworden op Io en had haar verleid. Maar toen Hera er aankwam wilde hij zijn ontrouw verbergen door Io in een koe te veranderen. Als Hera aankomt vraagt ze aan Zeus van wie die koe is. Zeus liegt dat de koe geboren is uit een aardkluit. "Geef haar dan aan mij," vraagt Hera. Zeus kan niet anders dan de koe aan haar te schenken om geen argwaan te wekken. Hera is echter nog niet gerust gesteld en laat de koe bewaken door Argos. Argos, een reus, was volledig bezet met honderd ogen. Om de beurt bleven er twee ogen open. Zo hield hij Io constant in de gaten. Ook als hij afgewend was, kon hij haar zien. Zeus kon het verdriet van Io niet aanzien en stuurt Hermes om Argos te doden. Hermes vermomt zich als geitenherder en blaast op zijn herdersfluit. Argos wordt getroffen door de klanken en vraagt Hermes bij hem te komen zitten.
vervolg • Hermes gaat zitten en vertelt verhalen en speelt op zijn fluit tot alle ogen gesloten zijn. Hij pakt zijn zwaard en steekt op de grens van hoofd en nek. Hera die dit ziet gebeuren wil niet dat de mooie ogen verloren gaan en zet de ogen op de veren van haar pauw.
Mythe over Poseidon • Zo had koning Minos eens een gunst aan Poseidon gevraagd. Hij vroeg hem een teken te geven als het een goed moment was om de troon te bestijgen. En Poseidon liet een prachtige stier uit de zee komen. Hij verwachtte dat Minos de stier zou offeren, maar dat deed Minos niet. Als wraak strafte hij de vrouw van Minos, met een grote hartstocht voor het dier. • Nog een mythe is dat van Odysseus. Hij had een oog van de zoon van Poseidon uit gestoken. Om aan hem te ontsnappen. Poseidon was hier zo boos over dat hij Odysseus tien jaar op zee liet drijven. Zodat zijn Vrouw dacht hij nooit meer terug zou komen en al op zoek was naar een nieuwe vrijer.
Mythe over Hades • Hades kreeg de heerschappij over de onderwereld, die onder de aarde lag. Daarmee was hij ook de god van de rijkdommen, want de edele metalen zitten in de aarde. Als Hades op aarde kwam, was het om iemand mee te nemen naar zijn rijk of om te controleren of er geen spleet was in de aarde, waardoor zonlicht zou kunnen stralen in zijn duistere rijk. Hij verplaatste zich in een wagen getrokken door vier pikzwarte paarden. Als er een obstakel was, ruimde hij die op door erop te tikken met zijn tweetand, zijn symbool van macht. Hades leefde alleen in zijn duistere rijk. Hij had enkele malen geprobeerd een godin over te halen zijn vrouw te worden, maar niemand had zin om in het donkere rijk, waar niets groeit, te wonen. Hij was hierdoor zo gekwetst, dat hij maar alleen bleef.
vervolg • Hier wilde Eros verandering in brengen en vuurde zijn liefdespijl op hem af. Hades werd verliefd op Persephone (Proserpina), de godin van de plantengroei en de dochter van Demeter, godin van de landbouw en de beschaving. Toen Persephone op een veld speelde bij de Etna op Sicilië, spleet opeens de aarde open, waaruit Hades in zijn wagen verscheen. Hij pakte Persephone en nam haar mee in zijn wagen. Hij vluchtte weg met zijn wagen, maar werd bij de oevers van de Cyane tot staan gebracht. Deze rivier was gaan koken en borrelen en bang dat hij Demeter tegen zou komen, sloeg hij met zijn vork een spleet in de aarde, waarin hij in de onderwereld verdween. Net voordat ze in de aarde verdwenen, gooide Persephone haar gordel in de Cyane en vroeg aan de riviernimf alles aan haar moeder te vertellen.
vervolg • Toen Demeter ontdekte dat haar dochter weg was, ging ze op zoek. Met twee fakkels in haar handen doolde ze over de aarde, maar nergens kon ze haar dochter vinden. Ze verwaarloosde haar taken, waardoor er niets meer op de aarde wilde groeien, de mensen kregen honger en baden Demeter om de grond weer vruchtbaar te maken. Toen Demeter bij een rivier kwam, werd uit het water de gordel van Persephone gegooid. De bron, die de oorsprong is van de rivier, vertelde haar dat ze Hades in de onderwereld had zien verdwijnen met Persephone. Demeter wist nu waar haar dochter was, maar kon niets aan de situatie veranderen. Ze ging in een grot zitten en liet de aarde aan haar lot over.
vervolg • Er dreigde een grote ramp en de mensen smeekten Zeus om een oplossing. Zeus besloot dat Demeter Persephone terug zou krijgen als Persephone geen voedsel in de onderwereld had gegeten. Ze had echter zes zaadjes van een granaatappel gegeten. Zeus begreep dat de situatie niet door kon gaan. De aarde zou uitsterven als Demeter niet terug haar taken zou oppakken. Hij maakte daarom een compromis: Persephone zou voor ieder zaadje een maand in de onderwereld, als echtgenoot van Hades, moeten verblijven. De rest van het jaar mocht ze bij Demeter op de aarde doorbrengen. • Hermes bracht haar elk half jaar naar de onderwereld of naar de aarde. Als Persephone in de onderwereld verblijft, is het op de aarde koud en sterft alles af, dan is het herfst en winter. Maar als Persephone weer op de aarde bij haar moeder is, bloeit alles weer op en wordt het weer warm, dan wordt het lente en zomer.
Mythe over Athene • Gaea had tegen Zeus gezegd dat zijn kind van Metis slimmer dan hem zou zijn en hem zou onttronen net als hij zijn vader had onttroond. Zeus schrok hier ontzettend van at zonder na tedenken de zwangere Metis op. En vergat haar vervolgens totaal. Tot hij op een ochtend wakker werd met ontzettende hoofdpijn. Hij vroeg zijn Hephaestus ,de kreupele smid, om zijn hoofd open te maken en te kijken wat er aan de hand was. Toen Hephaestus het hoofd van Zeus had open gemaakt kwam Athene er uit in volornaat uit ze had haar gewaad enzovoort al aan.
Mythe over Apollo • De tempel van Apollo is gebouwd door Krentensische zeelui. Die ook zijn orakel bewaakte.Zij waren daar gekomen door dat Apollo aan hen was verschenen als dolfijn (Apollo kon in een dolfijn veranderen) hij vroeg hen of ze mee gingen naar Delphi en dat deden ze. Ze moesten daar een Tempel bouwen ter ere van Apollo Delphinius (Apollo van de dolfijn)
Mythen over Artemis • Kallisto was een nimf uit het gevolg van Artemis. Artemis ging geregeld met haar nimfen in de bossen baden. Zeus werd verliefd op Kallisto en toen Kallisto met Artemis en de andere nimfen ging baden, zagen ze dat Kallisto zwanger was van Zeus. Artemis werd woedend, omdat ze zelf, en dus ook haar nimfen, altijd maagd moesten blijven. Ze was zo kwaad dat ze Kallisto wegjaagde en veranderde in een beer. Kallisto beviel van haar zoon Arkas, maar kon niet voor hem zorgen. Hij groeide op bij een normaal gezin tot een flinke jongen. Op een dag ging hij op jacht. Hij zag een grote beer en probeerde deze met zijn pijl te raken. Zeus zag dat Arkas zijn eigen moeder wilde vermoorden zonder dat hij dit wist en zorgde ervoor dat Kallisto in een sterrenbeeld veranderde. Hera echter wist van het overspel en zorgde ervoor dat het sterrenbeeld de grote beer nooit meer onder zou gaan. Arkas werd de kleine beer.
Mythe over Hephaestos • Er zijn twee verschillende versies over het feit hoe hij mank is geworden. • Volgens de eerste hadden Hera en Zeus (zijn ouders) erge ruzie, maar toen hij daartussen wilde komen en partij koos voor zijn moeder, pakte Zeus hem bij zijn been en wierp hem van de Olympus naar beneden. Hephaestus viel op de grond van Lemnos, waar een volk uit Thracië, de Sintiërs, dat met een volksverhuizing op Lemnos was terechtgekomen. Ondanks dat hij daar verpleegd werd bleef hij mank. Toen hij terugkeerde op de Olympus kreeg Zeus spijt van zijn daad en schonk hij Aphrodite aan hem. • De andere versie is dat hij met een kreupelbeen werd geboren en dat Hera hem toen uit schaamte van de Olympus gegooid heefd in de Oceanus, waar Thetis hem uit redde. Hij werd opgevoed in een grot bij de zee.
vervolg • Uit vergelding maakte hij een gouden troon voor Hera, waaruit ze niet meer vandaan kon komen als ze eenmaal zat, behalve door Hephaestus zelf. Hij negeerde de smeekbeden van zijn moeder en de andere goden en bevrijdde haar pas toen hij, tot grote hilariteit van alle Olympiërs, dronken gevoerd werd door Dionysus en op een ezel naar de Olympus werd teruggebracht. Een ander verhaal hoe hij Hera heeft los gemaakt is dat hij met kunstgrepen terug naar de Olympus keerde en daar Hera bevrijdde. Bij deze versie wilde Zeus met hem op goede voet komen, hij schonk hem Aphrodite.
Mythe over Demeter • Toen Persephone door Hades was ontvoerd was Demeter eg bedroefd hierdoor weigerde ze terug te keren naar de goden op de Olympus. Al zittend bij de Maagdenbron, vlakbij Eleusis, verwaarloosde ze haar uiterlijk en het koren. Op een gegeven moment komen de meisjes van Keleos, water halen bij de bron en zien de inmiddels oud uitziende Demeter. Ze vragen wat er is en Demeter vertelt dat ze een plaats zoekt, waar ze op een kind kan passen en het huishouden kan doen. De kleine kinderen leiden Demeter naar Metaneira, die op oude leeftijd nog een zoontje gekregen heeft. Als zij door heeft dat de oude vrouw een godin is, krijgt Demeter het laat geborene kind Demophon. Ze probeert hem onsterfelijk te maken door hem in het vuur te leggen, maar op een dag kwam Metaneira kijken hoe het met haar zoontje was, en zag ze hem in het vuur liggen. Ze rende al krijsend naar binnen en haalde het jonge kind uit het vuur.
vervolg • Het onsterfelijk worden was mislukt. Demeter rijst op in haar ware gedaante van godin en Demeter laat haar gekregen zoontje bij de ouders liggen. • Hierdoor had ze dus eigenlijk nog een kind. Op een gegeven moment leerde de mensheid zelfstandig denken. Hierdoor kwamen er leidinggevende functies voor het gewone volk. Omdat dit weer nieuwe problemen bracht, werd er meer aandacht aan godsdienst besteed. Demeter had Demophon opgevoed en indirect ook ’t hele volk hierdoor. Daarom werd Demophon de middelaar tussen de goden en het gewone volk.
Mythe over Eros • Eros betekent lichamelijke liefde. Ondanks dat Eros veel lichamelijke liefde verspreidde was hij zelf trouw aan een vrouw. Het verhaal hier van zal ik vertellen in de volgende Mythe: • Eros had ervoor gezorgd dat Aphrodite verliefd werd op Adonis. Samen met hem kreeg ze drie kinderen. Eén van deze kinderen was Psyche. Het meisje was beeldschoon, waardoor niemand meer haar hand durfde te vragen. Zo kwam het dat Psyche geen man had. Aphrodite beval het orakel te zeggen dat Psyche alleen naar de hoge bergen moest gaan, en dat ze daar een man zou ontmoeten. Haar ouders waren verdrietig, maar zo gezegd, zo gedaan. Toen Psyche alleen werd achtergelaten in de bergen, kwam Eros om ervoor te zorgen dat er een man kwam. Maar in plaats van iemand anders te raken, raakte hij zichzelf met zijn pijlen en werd hij op slag verliefd op haar. Elke avond kwam hij naar haar toe en verleidde hij haar.
vervolg • Psyche wist dat ze met een god te maken had, maar Eros wilde niet zeggen wie hij was. Na flink wat nachtjes wilde Psyche toch wel weer eens terug naar huis. Uiteindelijk had ze Eros overgehaald. Thuis aangekomen vertelde ze haar zussen wat er was gebeurd. Zij haalden haar over om een olielampje bij haar bed te zetten, zodat ze zou kunnen zien wie het was. Zo kwam het dat op een nacht Eros gloeiend hete olie over zijn schouder kreeg. Na hun nachtelijke ontmoeting was hij in slaap gevallen en Psyche deed de lamp aan, maar ze schrok zo erg door Eros schoonheid dat ze olie knoeide. Eros werd met een gil wakker en vluchtte weg. Psyche zocht hem overal, maar kon hem niet vinden. Uiteindelijk vroeg ze om hulp bij Aphrodite, die haar drie opdrachten liet doen. De dieren hielpen haar, want een gewone sterveling zou deze opdracht anders nooit uit gevoerd kunnen hebben.
vervolg • Eros had Psyche ondertussen al lang vergeven. Hij ging bij smeken om Aphrodite gunstig te stemmen tegenover Psyche. Zeus had veel medelijden en gaf Psyche de godennectar, zodat ze onsterfelijk zou worden. Voor Aphrodite was het zinloos geworden om Psyche nog te kwellen met onmogelijke opdrachten. Psyche werd daarna in de godenwereld opgenomen. En Eros en zij bleven elkaar voor altijd trouw
Mythe over Ares • Op de berg Olympus was de kreupele smid Hephaesthus de man van Aphrodite. Toen Aphrodite Ares een keer in haar bed uitnodigden. Had hij een fijnmazig metalen net gespannen dat boven op de twee minnaars viel. Hephaesthus nam andere goden mee naar hun slaapkamer om Ares en Aphrodite eens flink voor gek te zetten. Nadat Ares aan Hephaesthus had beloofd een boete te betalen, liet de Smid hen vrij. Aphrodite vertrok beschaamd naar Cyprus en Ares naar zijn heiligdom in Thracië
Mythe over Aphrodite • Adonis is de knappe zoon van Myrrha. Aphrodite werd verliefd op hem, doordat Eros haar per ongeluk met een pijl in haar borst stak, toen hij op haar schoot sprong. Aphrodite waarschuwt hem voor de jacht en zegt dat hij zijn krachten moet sparen voor de lafaards en niet voor everzwijnen en leeuwen. Maar de honden hadden met hun feilloos speuren een wild zwijn zijn schuilplaats uitgejaagd, het dier wou juist het bos uitrennen, toen het geraakt werd door de speer van Adonis. Snel trok het zwijn met gekromde snuit de speer eruit en stortte zich woedend op Adonis. Hij zette zijn tanden in Adonis' buik en liet hem stervend achter. Aphrodite die zijn doodsklacht van ver hoorde, ging er dadelijk heen. Aphrodite zag het lichaam badend in een plas bloed en verwijtend riep ze tot de schikgodinnen:"Jullie macht zal toch niet alles krijgen, mijn verdriet wordt nu voor eeuwig een eerbewijs aan jou, Adonis.
vervolg • Jaarlijks zal jouw dood worden vertoond en herbeleefd, een naklank van mijn klagen. Bovendien zal je bloed in een bloem uitbloeien; want als ooit Persephone de kans kreeg om een nimf te transformeren tot geurig pepermuntblad, is het mij dan niet vergund mijn jonge held een nieuwe vorm te geven?" Bij die woorden drupte zij zoete nectar in zijn bloed. Nog geen uur daarna is uit dat bloed een nieuwe bloem ontsproten Adonis: de windroos.
Mythe over Dionysus • Hij was een kind van Zeus en Persephone. Hij werd op aandringen van de jaloerse Hera verslonden door de Titanen. Nog net op tijd kon de Godin Athene het hartje van Dionysus redden. Het hartje werd ingeslikt door Semele, een sterfelijke minnares van Zeus, die het kindje opnieuw verwekte.Toen zij stierf naaide Zeus het ongeboren aan zijn dij en werd het opnieuw geboren.
Mythe over Hermes • Hermes is de jeugdig uitziende god van de herders. Hij moet door list zorgen dat er geen schapen van hem geroofd worden. Vandaar dat hij ook wel god van de sluwheid of god van de dieven heet. Overal in het land lagen steenhopen met in het midden een grote steen. Hierdoor konden reizigers de weg vinden. Vooral bij de Romeinen, bij wie Hermes de naam Mercurius had, werd hij ook wel god van de reizigers genoemd. Maar in die tijd waren reizigers alleen handelaren en kooplieden dus werd hij al gauw god van handel en verkeer. Daar waar steenhopen zijn, zijn doden begraven. Hermes is de reisleider der doden en heeft een toverstaf, waarmee hij de mensen laat inslapen en daarna berooft. Die gouden toverstaf heeft hij gekregen om zijn taak als heraut en bode van de goden te vervullen.
Vervolg • Hermes was de zoon van Zeus en de nimph Maia. Hij was al op jonge leeftijd zeer ondeugend. Op de eerste dag wilde Hermes al niet in de wieg in de grot van het Cyllene-gebergte blijven liggen. Zodra er niemand op hem lette, kroop hij uit de wieg en ging naar buiten. Daar zag hij een schildpad en bij gebrek aan speelgoed was hij van plan om van dit beest iets moois te maken. Hij kleedde de schildpad uit en spande over het schild schapendarmen, die in de grot genoeg te vinden waren. Hij spande de snaren en had een lier gemaakt, waarmee hij de prachtigste geluiden kon voortbrengen. Al gauw kreeg hij honger en kroop weer uit de grot. Hij kroop zo ver totdat hij de veestapel der goden tegenkwam. De mensen offerden soms honderd runderen aan Apollo, Hermes zijn broer. Apollo moest de kudde bewaken, maar door Hermes zijn slimheid lukte het hem om vijftig van de honderd runderen te stelen.
vervolg • Hij liet de schapen achteruit lopen, zodat Apollo nooit kon achterhalen waar de schapen heen gelopen waren. Hermes zelf bond loof om zijn sandalen, zodat ook hij geen vreemde voetsporen achterliet. Aan een oude man, die alles gezien had, zei hij dat hij zijn mondje dicht moest houden. Dicht bij Arcadië, bij de rivier de Alpheus, dreef hij de dieren in een grot. Hij slachtte twee runderen en braadde ze aan het spit. Maar eenmaal klaar merkte hij dat de geur zijn honger al gestild had. (Dit geldt in het algemeen voor goden.) Hij verborg alles en de volgende morgen kwam hij weer thuis in zijn grot. Maar helaas, de deur was dicht. Hij glipte door het sleutelgat naar binnen en ging heel onschuldig in de wieg liggen.
vervolg • Maia die alles gezien had, was bang dat Zeus of Apollo hem zou straffen. De tekenen der toekomst hadden de orakelgod Apollo laten zien dat onder de goden de dief geboren was. Hij merkte dat hij de helft van zijn kudde miste en ging op onderzoek uit. De oude man die hij tegen kwam, vertelde hem wat hij gezien had. Dat een baby van een dag oud, de kudde achterstevoren had meegeleid. Apollo zocht verder en kwam uiteindelijk in de grot. Hij vond Hermes en nam hem mee. Maar onderweg had de eerlijke Apollo het zeer moeilijk tegen de listige Hermes en ten einde raad werd Hermes naar vader Zeus gebracht. Zeus die zijn kleine kind natuurlijk niet wilde straffen en die alle list, die de kleine in zich had, wel doorhad, zei tegen beide dat ze samen de kudde moesten gaan zoeken. Hermes deed alsof hij nietsvermoedend bij de grot, waar hij de kudde achter gelaten had, kwam en de kudde gevonden had.
