ҮШТІЛДІК ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ Программа трехъязычия в КазНМУ

1. ҮШТІЛДІК ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ Программа трехъязычия в КазНМУ Директор Центра Мониторинга анализа качества образования и научного сопровождения реформы медицинского образования (МАКО и НСРМО), д.м.н. Сарсенбаева Сауле Сергазиевна 13.11.2012 г.

2. В Послании 2007 г. «Новый Казахстан в новом мире» Н.Назарбаев предложил начать поэтапную реализацию культурного проекта «Триединство языков», которая стала одним из приоритетных направлений развития высшего и послевузовского образования. • Идею триединства выражает простая формула: развиваем государственный язык, поддерживаем русский, изучаем английский. • В Послании Президента РК Н.А.Назарбаева 2011 г. был поставлен вопрос о дальнейшем развитии и совершенствовании трехъязычия.

3. Последовательно разрабатываемая в Казахстане стратегия развития полиязычного образования нашла выражение в документе «Государственная программа развития и функционирования языков на 2011–2020 годы», который является нормативно-организационной основой решения актуальных проблем в сфере функционирования и развития языков и создания условий для полномасштабного применения государственного языка во всех сферах общественной жизни.

4. Принципы Программы трехъязычного обучения в КазНМУ: • Принцип преемственности в формировании и оценке языковой компетенции студентов означает комплексное непрерывное формирование языковой компетенции студентов при помощи дисциплин, дополняющих и развивающих цели друг друга на разных курсах обучения. • Принцип «от простого к сложному» – формирование языковой компетенции с 1-го курса, с последующей интенсификацией на старших курсах университета. • Принцип систематичности подчеркивает важность регулярного контроля за ходом формирования языковой компетенции студентов.

5. «ҚазҰМУ бакалаврларын үштілді оқыту»Бағдарламасы Үштілді бағдарламаның кезеңдік құрылымы бар, бұл бағдарламаның қалыптасуы мен бағалауының жүйелігін болжайды. Бағдарлама тілді оқытуға 1-курстан есептелген және жоғары оқу орындарында оқитын кәсіби дайындықтың қыр-сырын, сонымен қатар, оқу жоспарлары мен бағдарламалардың беретін мүмкіндіктерін ескере отырып құрылған. Бағдарлама 2 кезеңнен тұрады. Программа трехъязычного обучения имеет поэтапную структуру, что предполагает последовательность формирования и оценки. Программа рассчитана на обучение языкам с 1-го курса и составлена с учетом специфики профессиональной подготовки обучающихся в вузах, а также возможностей, предоставляемых учебными программами и планами. Программа состоит из 2-х этапов: • Бірінші кезең келесі бағдарлама бойынша 1-2 курстарда жүзеге асырылады (1 схема): • Оқыту, мемлекеттік тілді дамыту және жетілдіру. • Білім беру үрдісінде бірінші (негізгі) тілді қолданатындығының кепілдігі. • Екінші тілде оқыту, арнаулы білім әлемін ұғыну түрі ретінде. • Ағылшын тілін оқыту халықаралық байланыс орнату ретінде. • Мамандықтың профилін ескере отырып, арнаулы тілді (латын) оқыту. • Первый этап реализуется на 1-2 курсах по следующей программе (схема 1): • обучение, развитие и совершенствование государственного языка. • гарантия использования первого (основного) языка в процессе образования. • обучение на втором языке, как способе постижения мира специальных знаний. • обучение английскому языку как средству международной коммуникации. • изучение специального языка (латинский) с учетом профиля специальности.

6. Иностранный язык в рамках ГОСО 1-2 курс • Кезеңнің қағидалары: • МЖМББС шеңберінде: «ағылшын тілі» пәні 1-2 курстарда 6 кредит көлемінде оқытылады; • Оқу негізгі тілде жүргізіледі (қазақша немесе орысша) - 80%. • Қазақ немесе орыс тілі екінші тіл ретінде оқытылады – «Мамандыққа кіріспе» категориясына қатысты пәндерде 20% көлемінде. «Коммуникативтік дағдылар» және «Клиникаға кіріспе» пәндері болашақ дәрігердің коммуникативтік құзыреттілігін құрайтын негізгі пәндер ретінде бірлестікке қосылған. • Ағылшын тілінде элективте оқыту. Обучение на основном языке (80%) Казахский (русский язык) в ГОСО 1 курс Внедрение в специальность на втором языке (20%) Внедрение в клинику (70%) Коммуникативные навыки (10%) Схема 1. Первый этап программы трехязычного обучения в КазНМУ

7. «Коммуникативті дағдылар-1» пәні бойынша келесі тақырыптар таңдалды: «Клиникаға кіріспе» пәні бойынша: • Емдеу-профилактикалық мекемелердің түрлері және бұл мекемелердегі медициналық қызметкердің жұмысын ұйымдастыру. • Емдеу мекемелеріндегі тазалау түрлері, құрал-жабдықтарды жөндеу. • Науқастарға күтім жасау: киімін ауыстыру, тері, шаш, көз, тырнақ гигиенасы. • Қызуы көтерілген науқастарға күтім жасау. • Науқастарды тамақтандыру. • Типы лечебно-профилактических учреждений и организация работы в них медицинского персонала. • Виды уборок в лечебном учреждении. Обработка инвентаря. • Уход за больными: смена белья, гигиена кожи, волос, глаз, ногтей. • Уход за температурящими больными. • Питание больных.

8. Бағдарламаның екінші және үшінші кезеңі болжайды (2 схема): Медицина университетінде білім алу үшінші және жоғарғы курстарда пәндер ықпалдастығына кіру, орталық әдістемелік комиссия мен білім беру бағдарламалары комитеті енгізуге тиісті тізім болып табылады. 3-інші курстан бастап, негізгі тілде оқыту 60% дейін қысқартылады және екінші тілде және ағылшын тілінде оқыту арттырылғандықтан, бұл кезең тілдік құзыреттілікті қалыптастыруды күшейтуді білдіреді. Кезеңнің мақсаты: мемлекеттік тілді кеңінен жетілдіре отырып, үшлингвалды оқытуды дамыту. • Міндеттері: • Мемлекеттік тілді жетілдіру және маңыздылығы мен қажеттілігін арттыру. • Білім беру үрдісінде бірінші (негізгі) тілді қолдану кепілдігі. • Екінші тілде оқытуды күшейту. • Мамандық профилін ескере отырып (пішіндеу заттары, элективтер) ағылшын тілінде оқытуды күшейту. • Задачи: • совершенствование и популяризация государственного языка. • гарантия использования первого (основного) языка в процессе образования. • интенсификация обучения на втором языке. • интенсификация обучения на английском языке с учетом профиля специальности (профилирующие предметы, элективы).

9. Принципы этапа: • обучение ведется на основном языке (казахский или русский) в объеме 60%. • казахский или русский язык изучаются в качестве второго языка в объеме 20% на специальных (профильных) дисциплинах; • выбор элективов бакалавриата на английском языке объемом не менее 20%. • Каждая дисциплина, предлагающая обучающемуся компоненты по выбору, должна разработать не менее 1 электива на английском языке. Жоғары курстар 2 схема. ҚазҰМУ үштілдік оқыту бағдарламасының екінші кезеңі

10. Жоғарғы курстарда (интернатура) үштілді бағдарлама бойынша оқыту қағидалары көптілді саясатты ескере отырып, конференцияларға қатыстыру, рефераттар, баяндамалар дайындату, ғылыми жобаларды жасауға жұмылдыру арқылы тілдік құзыреттілікті жетілдіруді мақсат тұтады (3 схема). Распределение между интернами пациентов по принципу совершен-ствования второго языка* Обучение на основном языке (60%) Элективы. изучаемые на английском языке (20%) Специальные (профилирующие) дисциплины, изучаемые на втором языке выполнение НИР, СРС, статьи, доклады на втором и иностранном языке, проведение полиязычных конференций *Примечание: казахоязычный интерн курирует русскоязычного пациента и наоборот.

11. В таблице 1 приводится обобщенная программа трехязычного обучения, разработанная сотрудниками КазНМУ имени С.Д.Асфендиярова, в которой наглядно показано развитие языковой компетенции на протяжении всего периода учебы в университете. Контроль формирования языковой компетенции осуществляется в течение обучения, т.е. студент экзаменуется на языке обучения по конкретной дисциплине или элективу. 1 кесте. ҚазҰМУ үштілді оқыту бағдарламасы.

12. «ҚазҰМУ оқытушыларын үштілді оқыту» Бағдарламасы • Бағдарламаны жасаудың негізі: • Болондық үрдістің қағидаларын енгізу (оқытушылардың академиялық ұтқырлығы, халықаралық білім беру кеңістігіне кіріктіру); • Шетелдік жоғары оқу орындарымен серіктестік; • Шетел профессорларының визитингі бағдарламасын жүзеге асыру; • Жоғары оқу орнына шетел студенттерін қабылдау; • Халықаралық конференцияларға қатысу, ұйымдастыру және өткізу; • IMPACT-факторы бар журналдарда мақалалар жариялау; • Әлеуметтік-мәдени даму және жетілдіру; • Университеттің өзіндік имиджін қалыптастыру; • Университет түлектерінің үштілділік бағдарламасын жүзеге асыру; • Шетел студенттеріне сабақтар өткізу; • Оқу материалдарын үш тілде жасау. • Обоснование разработки программы: • внедрение принципов Болонского процесса (академическая мобильность преподавателей, интеграция в международное образовательное пространство); • сотрудничество с зарубежными вузами; • реализация программы визитинга зарубежных профессоров; • прием в вуз инностранных студентов; • организация и проведение, участие в международных конференциях; • публикации в журналах с IMPACT-фактором • социально-культурное развитие и совершенствование; • формирование позитивного имиджа университета; • реализация программы трехязычия выпускников университета; • проведение учебных занятий для инностранных студентов; • разработка учебных материалов на трех языках;

13. Бағдарламаның мақсаты:ҚазҰМУ түлектерінің медициналық білім беру Үлгісін жүзеге асыру аясында педагогтардың тілдік құзыреттілігін дамыту және жетілдіру. ҚазҰМУ педагогтарына арналған үштілді оқыту бағдарламасы тілдік дайындау Орталығы арқылы жүзеге асырылады (3 схема). Цель программы:развитие и совершенствование языковой компетенции педагогов в рамках реализации Модели медицинского образования выпускников КазНМУ. Программа трёхъязычного обучения педагогов КазНМУ реализуется через создание Центра языковой подготовки (схема 3). Школа педагогического мастерства имени Х.С.Насыбуллиной Привлечение преподавателей специализированных языковых центров/школ за счет внутренних резервов вуза (3-6 уровни) Развитие и совершенствова-ние компетенций педагога в соответствии с концепцией «Компетенции преподавателя КазНМУ» Центр языковой подготовки казахский язык (кафедра казахского языка) английский язык (кафедра иностранного языка, 1-2 уровни) Экзамен (сертификат)

14. Ағылшын тілін оқыту келесі түрде өткізіледі: • Бастапқы деңгей - Beginner және Elementary (1-2 деңгейлер, ағылшын тілінің бастапқы және негізгі курстары) университеттің ішкі мүмкіндігінің есебінен жүзеге асырылады (шет тілі кафедрасы). • Pre-Intermediate деңгейі (3-жалғастырушы), Intermediate (4 - орташа), Upper-Intermediate (5- дамытылған курс), Advanced (6-жетілдіру үшін) кәсіби қарқынды бағдарлама бойынша тіл орталықтарында мамандандырылған (рейтингтік) оқытушыларды жұмылдырумен өткізіледі. • Оқу аяқталғаннан кейін оқытушыларға тест (емтихан) жүргізіліп, сертификат беріледі. • Beginner және Elementary бағдарламасы бойынша оқыту үшін, ҚазҰМУ оқытушыларынан топтар құрылады 12-15 адам; Pre-Intermediate, Intermediate, Upper-Intermediate бағдарламасы бойынша – топтар 10 адамға дейін; Advanced бағдарламасы бойынша – кем дегенде 5 тыңдарман. • ЖОО педагогымен қарқынды кәсіби бағдарлама бойынша оқу аяқталған соң, шет тілінде пәннің мамандық профиліне сәйкес оқытуды жүзеге асыру туралы келісімшарт жасалады. • Начальный уровень - Beginner и Elementary • Осуществляется за счет внутренних возможностей университета (кафедра иностранного языка). • Уровни Pre-Intermediate (3, продолжающий), Intermediate (4, средний), Upper-Intermediate (5, продвинутый курс), Advanced (6, для совершенствующих) проводится с привлечением преподавателей специализированных (рейтинговых) языковых центров по интенсивной профессиональной программе. • По окончании обучения проводится тестирование (экзамен) преподавателей с выдачей сертификата. • При обучение по программе Beginner и Elementary формируются группы преподавателей КазНМУ 12-15 человек; по программе Pre-Intermediate, Intermediate, Upper-Intermediate – группы до 10 человек; по программе Advanced – не более 5-ти слушателей. • С педагогом вуза заключается договор об осуществлении преподавания соотвествующей профилю специальности дисциплины на иностранном языке по завершению обучения по интенсивной профессиональной программе.

15. Заключение:

16. Подготовка англоязычных преподавателей университета Таблица 1. Список ППС, прошедших обучение за счет средств Университета в 2011-2012 уч.г.

17. Участие преподавателей в проведении занятий и методической работы на английском языке Таблица 2.

18. Таблица 3.

19. Таблица 3. Таблица 4. Рейтинг элективов по специальности «Стоматология»

20. Таблица 5. Рейтинг элективов по специальности «Фармация» Таблица 6. Рейтинг элективов по специальности «Менеджмент»

21. Таблица 7. Рейтинг элективов по специальности «Сестринское дело»

22. Таблица 8. Рейтинг элективов по специальности «Общественное здравоохранение»

23. Таблица 9. Рейтинг элективов по специальности «Медико-профилактическое дело» Общее количество студентов - 4348

25. Задачами следующего этапа оценки являются следующие: • Оценить удовлетворенность студентов обучением на английском языке (Центр МАКО и НСРМО). • Экспертиза качества методического сопровождения англоязычных элективов (Центру языковой подготовки рекомендуется провести выборочную оценку элективов) • Получение преподавателями сертификатов IELTS, TOEFL для документирования процесса обучения студентов на англоязычных элективах • Мониторировать преподавателей, прошедших обучение по програмамм поддержанным университетом (Центр языковой подготовки). • Мотивировать преподавателей университета на изучение иностранных языков. • Внедрять программы развития и совершенствования языковой компетенции у преподавателей и обучающихся (Центр языковой подготовки). • Внедрять в образоватльный процесс англоязычные вебинары Ассоциации медицинского образования в Европе (AMEE) и др. (ответственные за развитие дистанционного обучения). • Шире привлекать в качестве визитинг-профессоров англоязычных педагогов.