Anna Marcinkowska Pełnomocnik Zarządu ds. Prawnych Krajowego Rejestru Długów

1. Rola i znaczenie informacji w zarządzaniu ryzykiem kredytowym w banku spółdzielczym w dobie kryzysu Anna Marcinkowska Pełnomocnik Zarządu ds. Prawnych Krajowego Rejestru Długów

2. Kryzys w gospodarce… i mediach „Jak przetrwać ten kryzys?” „Kryzys finansowy – porady” „Kryzys uderzył w polskich kredytobiorców” „Dziecko w kryzysie” „Jak przetrwać kryzys – porady Kwalifikowanego Specjalisty Feng Shui”

3. Szczególny moment • Kryzys to szczególny moment, w którym uczestnicy obrotu gospodarczego dążą do ograniczenia ryzyka kredytowego poprzez: • dostosowanie procedur wewnętrznych do zmieniającej się sytuacji na rynkach • wzmocnienie procesów oceny ryzyka • zapewnienie dostępu do jak najszerszej informacji o potencjalnym kontrahencie • uszczelnienie procesów zarządzania aktywami

4. Dlaczego wymiana informacji? • Rys historyczny – wspólne działania podmiotów gospodarczych w budowaniu wymiany informacji o niesolidnych kontrahentach: • XVII w. we Francji • XIX w. w Stanach Zjednoczonych i Niemczech • XX w. transformacja ustrojowa w Polsce • podstawy uchwalenia ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych w 2003 r. • poprawa bezpieczeństwa obrotu gospodarczego • stworzenie ram prawnych udostępniania informacji o zwłoce w wykonywaniu zobowiązań pieniężnych przez przedsiębiorców i konsumentów • zapewnienie wiarygodności udostępnianych informacji i ochrony słusznych praw osób, których dane te dotyczą Źródło: Ocena rozwoju polskiego rynku udostępniania informacji gospodarczych, Ekspertyza Instytutu BIEC, Warszawa 2008

5. Obawy bankowości w dobie kryzysu • O jakość portfela • O możliwości finansowania się • O wiarygodność nowych pożyczkobiorców • O stabilność systemu finansowego jako całości • O moment ożywienia gospodarczego • nie wiadomo jak długo będzie trwał kryzys światowy – przewiduje się, że w USA odbicie może nastąpić w 2010 roku • ożywienie w Polsce przyjdzie z opóźnieniem • przewidywania dla rynków finansowych po kryzysie: • trudniejszy dostęp do kredytów • wyższe podatki

6. Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Występowanie problemów z terminowym otrzymywaniem należności

7. Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Występowanie problemów z terminowym otrzymywaniem należności według podziału na branże

8. Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Okres przeterminowania należności w portfelu polskich przedsiębiorstw

9. Badanie portfela należności polskich przedsiębiorstw – KPF i KRD Odsetek nieuregulowanych w terminie należności

10. Badania Ministerstwa Gospodarki • W ramach przygotowań do procesu nowelizacji ustawy Ministerstwo Gospodarki przeprowadziło badania społeczne: • główne celem nowelizacji: • poprawa bezpieczeństwa • zwiększenie pewności • usprawnienie obrotu gospodarczego • „W ramach prowadzonej przez państwo polityki w zakresie wsparcia rozwoju rynku finansowego dostęp do informacji o dłużniku powinien stanowić komplementarne narzędzie na rynku szeroko rozumianej informacji gospodarczej.” • „Dochodzenie wierzytelności na drodze sądowej i komorniczej jest procesem długim i kosztownym. Dostęp do informacji sprzyja udrożnieniu systemu płatniczego dzięki pozyskiwaniu należności o niskiej wartości oraz na najwcześniejszym etapie, udaremniając wszczęcie postępowania egzekucyjnego.” Źródło: Założenia nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008 r.

11. Cele ogólnospołeczne nowelizacji • „Usprawnienie możliwości współpracy biur z instytucją kredytującą może pośrednio przyczynić się także do zwiększenia i ułatwienia dostępności produktów kredytowych na rynku.” • „Poprzez udostępnienie instytucji kredytującej informacji o przyszłym kredytobiorcy umożliwiona zostanie sprawniejsza ocena ryzyka kredytowego, co głównie dla sektora MSP stanowić może ułatwienie przy prowadzeniu działalności gospodarczej.” • „Kluczową sprawą jest jednak sprawne funkcjonowanie rejestrów, które to przyczyni się do poprawy kondycji przedsiębiorstw i wpłynie pozytywnie na etykę zachowań płatnika.” • „Skłonność konsumenta i przedsiębiorcy do terminowego i rzetelnego regulowania swoich zobowiązań wzrośnie.” Źródło: Założenia nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2008 r.

12. Świadomość społeczna Czy podmiot nieregulujący swych zobowiązań jest godny zaufania? Oceny negatywne takiej postawy: Źródło: Badania Pentora dla KRD ,XI 2007 r.

13. Potrzeba wymiany informacji • Cele Banku Spółdzielczego: • ocena wiarygodności kontrahenta: • dostęp do zewnętrznych źródeł informacji o zobowiązaniach potencjalnych klientów • dane o zobowiązaniach z wszystkich sektorów gospodarki – dane z sektora MŚP, dane przekazywane przez przedsiębiorców z branży telekomunikacyjnej, dostawców mediów, sektora mieszkaniowego, firm transportowych, w tym transportu publicznego, przedsiębiorców zagranicznych itp. • windykacja należności: • wymagalnych na każdym etapie postępowania • uznanych za nieściągalne w ramach bezskutecznego postępowania egzekucyjnego • co do których upłynął termin przedawnienia roszczenia • działania uzasadnione ekonomiką postępowania, zwiększeniem skuteczności i zmniejszeniem kosztów zarządzania aktywami

14. Potrzeba wymiany informacji • Cele ogólnogospodarcze: • Ograniczenie ryzyka związanego z zawieraniem kontraktów z niesolidnymi partnerami handlowymi • Penalizacja negatywnych praktyk nierzetelnych kontrahentów • Społeczna odpowiedzialność biznesu = powinność związana z udostępnianiem innym uczestnikom obrotu poszukiwanych na rynku informacji o kontrahentach

15. NUK ustanawia wytyczne dla Banków dotyczące zarządzania ryzykiem poprzez ocenę zdolności kredytowej klienta Dyrektywa o kredycie konsumenckim wprowadza obowiązek przeprowadzenia oceny zdolności kredytowej Oceny ryzyka kredytowego winno się dokonać w oparciu o wszelkie dostępne źródła informacji Inne Bazy

16. Priorytety spłacania zobowiązań przez konsumentów Priorytety spłat KRD BIK

17. Priorytety spłacania zobowiązań przez przedsiębiorców Priorytety spłat KRD ZBP

18. Dlaczego informacja z różnych źródeł? Dostęp do informacji z całego rynku Źródło: Ocena rozwoju polskiego rynku udostępniania informacji gospodarczych, Ekspertyza Instytutu BIEC, Warszawa 2008

19. Dziękuję za uwagęKrajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SAul. Armii Ludowej 21, 51-214 Wrocławwww.krd.pl