ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

1. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΟΥΛΑ ΚΟΥΡΣΑΡΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΡΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2005

2. Η παρουσίαση θα επικεντρωθεί στα πιο κάτω σημεία: • Παιδαγωγική αξία V ανταγωνιστική μορφή • Ερμηνεία και παιδαγωγική ανάλυση • Ανάγκη εισαγωγής της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση • Διαθεματικές πρακτικές εφαρμογές στην τάξη και στη σχολική μονάδα

3. Στηρίζεται σε θεμελιώδεις μαθησιακές διαδικασίες : Αυτογνωσία Κριτική σκέψη Δυνατότητα της επιλογής Ανάληψη πρωτοβουλιών Λήψη αποφάσεων Διαχείριση χρόνου Διαχείριση επιλογών Συνεργασία Αναπτύσσεται σε όλες τις κοινωνικές ομάδες (διαφορετικών ή ταυτόσημων προσδοκιών, ενδιαφερόντων ικανοτήτων, κοινωνικής ή άλλης διαφορετικότητας κλπ) Εκδηλώνεται με ποικίλους τρόπους και ανάλογα με το ηθικό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο του ατόμου ή της ομάδας. Στόχος μετατροπής του ανταγωνιστικού κλίματος, σε κλίμα συνεργασίας, εποικοδομητικού διαλόγου, αλληλοσεβασμού και αποδοχής της διαφορετικότητας, ανεκτικότητας με την έννοια της ευρύτητας πνεύματος κλπ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΞΙΑ V ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΜΟΡΦΗ;

4. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ • Οι ρίζες και ο πολιτισμός μας • Ευρηματικότητα • Συνεργασία • Συναλλαγή • Διαπραγμάτευση • Χρήση του ρίσκου και αποδοχή της αποτυχίας • Ανάληψη πρωτοβουλιών • Ας βγάλουμε την επιχειρηματικότητα από το λήθαργο

5. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΤΟΜΩΝ Ή ΟΜΑΔΩΝ • Ανάληψη πρωτοβουλιών • Μετατροπή οποιωνδήποτε πόρων έχουν σε πρακτικές εφαρμογές • Κατανομή χρόνου • Ανάληψη ρίσκου • Συνεχής αξιολόγηση της πορείας και των μέσων • Αποδοχή της αποτυχίας • Επαναπροσδιορισμό της πορείας

6. ΣΚΕΦΤΕΣΤΕ ΚΙ ΕΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ;(Βρέστε τρόπο να ενώσετε τις 9 κουκκίδες χρησιμοποιώντας μόνο 4 ευθείες. Καμιά από τις 4 ευθείες δεν πρέπει να περνά από την ίδια κουκκίδα)

7. ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ » • Η δραστηριοποίηση στη διεύθυνση επιχειρήσεων • Η ικανότητα του ατόμου να αναλαμβάνει, να επιχειρεί, να τολμά, να οργανώνει, να αποφασίζει…

8. ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ «ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ» • Η επιχειρηματικότητα στην εκπαίδευση δεν συνδέεται αποκλειστικά και μόνο με την ίδρυση και ανάπτυξη μιας επιχείρησης. • Το επιχειρηματικό πνεύμα δεν είναι απαραίτητο μόνο στους επιχειρηματίες • Είναι η ανίχνευση και η κινητοποίηση των ταλέντων και των δυνατοτήτων για έκφραση και δημιουργία. • Είναι η υπέρβαση των αναστολών μπροστά στο ενδεχόμενο της αποτυχίας • Είναι οι επιστημονικές γνώσεις και οι έξυπνες ιδέες μεταμορφωμένες σε καινοτόμες εφαρμογές. • Είναι η τόλμη για συμμετοχή στο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι • Είναι αλλαγή στάσης ζωής και αξιοποίηση της γνώσης και της τεχνολογίας προς όφελος των ανθρώπων

9. ΣΑΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΟ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ… • Να δημιουργεί κάτι από το τίποτα • Να βλέπει τις ευκαιρίες όταν οι άλλοι βλέπουν το ακατόρθωτο και το χάος • Να κοινωνικοποιείται σε ομάδες ικανοποιώντας τις δικές του ικανότητες και αναγνωρίζοντας τα ταλέντα των άλλων • Να γνωρίσει και να εκφράσει τον τρόπο που θα ενεργήσει ιδιαίτερα στις δύσκολες περιπτώσεις • Να μάθει να εξοικονομά τα λεφτά του ιδιαίτερα όταν τα χρειάζεται πιο πολύ από κάθε άλλη φορά • Να εργάζεται έξυπνα

10. ΑΝΑΓΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΑΛΕΝΤΩΝ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

11. Από Συμβατικά άτομα …….. Έμφαση στο περιεχόμενο… Παθητικοί δέκτες…. Επιβολή από τους διδάσκοντες….. Έμφαση στο «τι γνωρίζω»… Προγράμματα άκαμπτα και βαρυφορτωμένα….. Τιμωρία λαθών….. Έμφαση στη θεωρία και παπαγαλία….. Μονοδιάστατη προσέγγιση… Σε επιχειρηματικά άτομα…….. Έμφαση στη διαδικασία….. Ενεργοί συμμετέχοντες…… Συνεργασία και συνεταιρισμός για την ανακάλυψη της γνώσης……. ΄Έμφαση στο «πώς γνωρίζω»…… Προγράμματα ευέλικτα και βασισμένα σε ανάγκες….. Ενθάρρυνση προς μάθηση.. Έμφαση σε πρακτική εφαρμογή και αιτιολόγηση.. Πολυδιάστατη προσέγγιση.. ΠΩΣ ΓΙΝΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ;

12. ΣΥΝΕΧΕΙΑ………………. Δεξιότητες και στάσεις : • Επικοινωνίας • Προσαρμοστικότητας • ανεκτικότητας /ευρύτητας πνεύματος • αποδοχής της διαφορετικότητας • συνεργασίας • γρήγορης αντίδραση σε προκλήσεις • Ευρηματικότητας • Ανάληψης πρωτοβουλιών και • διαχείρισης επιλογών

13. Η γνώση είναι το βασικό στοιχείο της προσωπικής εξέλιξης και της κοινωνικής ανάπτυξης • Ισόπλευρη ανάπτυξη του μυαλού και της καρδιάς • Υιοθέτηση σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων

14. Ανάπτυξη της λογικής και κριτικής σκέψης μέσα από λογοτεχνικά κείμενα ή κοινωνικά- ηθικά θέματα για συζήτηση 6 ΚΑΠΕΛΑ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ Ε. DE BΟΝΟ Ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης Αυτεπίγνωση Αυτοδιαχείριση Κοινωνική Επίγνωση Διαχείριση σχέσεων ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

15. ΤΑ 6 ΚΑΠΕΛΑ ΣΚΕΨΗΣ • Τα 6 καπέλα έχουν διαφορετικό χρώμα • Στο κάθε χρώμα αντιστοιχεί ένα διαφορετικό είδος σκέψης και αντίδρασης • Για τα παιδιά του νηπιαγωγείου και των μικρότερων τάξεων χρησιμοποιούνται μόνο τα τρία πρώτα καπέλα • H κάθε ομάδα έχει στη μέση ένα καπέλο με διαφορετικό χρώμα και αλλάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα • Πριν τα χρησιμοποιήσετε στην τάξη δοκιμάστε τη χρήση τους στο διδασκαλικό σύλλογο, παίζοντας…. Το παιγνίδι είναι το μυστικό της νεότητας

16. ΣΥΝΕΧΕΙΑ…. • Τα 6 καπέλα σκέψης είναι μια σημαντική τεχνική που βοηθά τα παιδιά : • στην απόκτηση σφαιρικής και όχι μονοδιάστατης αντίληψη των πραγμάτων • στην επιτυχή επίλυση προβλημάτων • στην κοινωνικοποίηση και στην απόκτηση δεξιοτήτων επικοινωνίας • στην ενεργό συμμετοχή για απόκτηση της γνώσης ….με το παιγνίδι τη χαρά της μάθησης και της δημιουργίας

17. Άσπρο καπέλο (δεδομένα και πληροφορίες) Πχ. • Περίγραψε τι πληροφορίες έχουμε… • Ποιές πληροφορίες λείπουν… • Τι πληροφορίες θα θέλαμε να είχαμε… • Πώς θα πάρουμε αυτές τις πληροφορίες…..

18. Μαύρο καπέλο (Αρνητικά στοιχεία και αντιρρήσεις- πραγματικότητες και πικρές αλήθειες) • Άσκηση κριτικής και επισήμανση στοιχείων που δεν μπορούν να υλοποιηθούν • Πχ Είναι αλήθεια… • Ταιριάζει να γίνει…. • Θα έχει επιτυχία…. • Ποιά προβλήματα ή κινδύνους θα δημιουργήσει….

19. Κόκκινο καπέλο(όχι για γεγονότα αλλά ανθρώπινα συναισθήματα) • εκφράζει συναισθήματα, διαίσθηση. • Πχ Τι σου άρεσε από αυτή την ιδέα… • Πώς νοιώθεις γι΄αυτό…. • Τι δεν σου αρέσει και θα ήθελες να αλλάξει…….

20. Κίτρινο καπέλο (αισιοδοξία, ενθουσιασμό, ελπίδα για καλύτερο αύριο. Λογικά επιχειρήματα) • εκπροσωπεί τις θετικές σκέψεις • Πχ. Ποιά είναι τα θετικά στοιχεία…. • Ποιές οι πιθανότητες να πετύχει ….

21. Πράσινο καπέλο ( εφαρμογής, ανάπτυξης, διαφοροποίησης, απόδειξη με επιχειρήματα της επιτυχίας) • Χαρακτηρίζεται από νέες ιδέες και δημιουργικό τρόπο έκφρασης • Πχ. Διερευνάτε αν οι ιδέες που εκφράστηκαν μπορούν να εφαρμοστούν και πως…. • Γράψετε τις δικές σας εισηγήσεις για την επίτευξη του στόχου… • Υπάρχουν υπαλλακτικές λύσεις….. • Έχει κανένας άλλος διαφορετικές ιδέες……. • Βρέστε τρόπο να μας πείσετε….

22. Γαλάζιο καπέλο (αξιολόγηση της πορείας, οργάνωση των διαδικασιών, υιοθέτηση μεθόδων για επίτευξη του στόχου) • συνοψίζει και, επιλέγει τις ορθές αποφάσεις • Πχ. Πού βρισκόμαστε τώρα…… • Ποιό είναι το επόμενο μας βήμα……. • Πού έχουμε ψάξει……. • Τι άλλο θα πρέπει να σκεφτούμε…..

23. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Διοικώντας με την καρδιά • Αυτεπίγνωση • Αυτοδιαχείριση • Κοινωνική Επίγνωση • Διαχείριση σχέσεων

24. ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ • Ειλικρίνεια και πειστικότητα • Αναγνώριση των δυνατοτήτων και αδυναμιών • Ανάληψη δύσκολων καθηκόντων

25. ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ • Διαχείριση ευχάριστων αλλά και ενοχλητικών συναισθημάτων • Παραδοχή λαθών • Ενασχόληση με διαφορετικές δραστηριότητες αλλά προσήλωση στο στόχο • Νέοι τρόποι βελτίωσης και διδασκαλία σε άλλους • Αξοποίηση ευκαιριών, ανάληψη πρωτοβουλιών • Θετική σκέψη μέσα από αρνητικές εικόνες

26. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ • Ενσυναίσθηση • Κατανόηση αρχών και εφαρμογή κανονισμών που διευκολύνουν • Εξυπηρετεί με φιλότιμο και ενθουσιασμό

27. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ • Έμπνευση, όραμα, πρότυπο,μέντορας • Πειθώ • Λογικά επιχειρήματα • Συνδιαλλαγή και χρυσή τομή • Ομαδικός «παίκτης»

28. ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ • http://www.celcee.edu/links/ • http://eweb.slu.edu/ • http://ecenter-sloan.mit.edu/europe.php • http://europa.eu.int/comm/enterprise/entrepreneurship/green_paper • Kirby, D.A. (2003). Entrepreneurship. London, McGraw Hill Education. • WWW.kurwongbss.gld.edu.au/thinking/hats.htm • www,entre-ed.org/_entre/criteria.htm • www.entre-ed.org/_teach/elem-ed.htm

29. Ευχαριστώ για την προσοχή σας και ιδιαίτερα την κ. Ελένη ΚωστέαΕπίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και ΔιοίκησηςΕπιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου