มาตรการเฝ้าระวังและควบคุมโรคปากและเท้าเปื่อย รวมทั้งมาตรการอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

1. มาตรการเฝ้าระวังและควบคุมโรคปากและเท้าเปื่อย รวมทั้งมาตรการอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

2. วัตถุประสงค์ • เพื่อนำแผนการปฏิบัติงานที่กำหนดไว้มาปฏิบัติซักซ้อมเตรียมความพร้อมในการดำเนินงานของสำนักงานปศุสัตว์จังหวัด สำนักงานปศุสัตว์อำเภอในพื้นที่ • เพื่อให้บุคคลากรที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานในระดับจังหวัด สำนักงานปศุสัตว์เขต และสำนักงานปศุสัตว์อำเภอ มีความเข้าใจเกี่ยวกับการดำเนินงานตามมาตรการเฝ้าระวังและควบคุมโรค

3. วัตถุประสงค์ • เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมในการปฏิบัติงานของสำนักงานปศุสัตว์เขต สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดและสำนักงานปศุสัตว์อำเภอ รวมทั้งประเมินการปฏิบัติงานที่ผ่านมาโดยการรวบรวมปัญหา อุปสรรคที่เกิดขึ้นในการดำเนินงานเพื่อนำไปปรับปรุงหรือแก้ไขการปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นต่อไป • เพื่อปรับปรุงด้านการประสานงานระหว่างหน่วยงานภายในสำนักงานปศุสัตว์เขต สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดและสำนักงานปศุสัตว์อำเภอ ในการดำเนินงานด้านต่างๆให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน และมีประสิทธิภาพมากขึ้น

4. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(1)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(1)

8. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 1. ให้สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดและสำนักงานปศุสัตว์อำเภอชะลอการเคลื่อนย้าย โค กระบือ แพะ แกะ ตั้งแต่บัดนี้ จนถึงวันทีธันวาคม 2556 ยกเว้นกรณี 1.1 สัตว์ที่จะเข้าโรงฆ่า จะต้องปฏิบัติตามระเบียบว่าด้วยการอนุญาต การตรวจโรคและการทำลายเชื้อโรคในการเคลื่อนย้ายสัตว์หรือซากสัตว์ภายในราชอาณาจักร พ.ศ. 2546 อย่างเคร่งครัด และให้สัตว์แพทย์ท้องที่ปลายทางเข้าตรวจสอบสัตว์ที่โรงฆ่าว่ามีการเคลื่อนย้ายสัตว์ถูกต้องตามระยุในใบอนุญาตเคลื่อนย้ายหรือไม่ หากพบความผิดปกติให้แจ้งดำเนินคดีตามกฎหมายทันที 1.2 พื้นที่ที่มีการเกิดโรคให้งดเคลื่อนย้ายเข้าและออกโค กระบือ แพะ แกะในพื้นที่ดังกล่าวจนกว่าโรคสงบ โดยสามารถตรวจสอบสถานการณ์โรคปากและเท้าเปื่อยได้ที่ www.dld.go.th/dcontrol/th/หรือสอบถามที่พื้นที่ปลายทาง

9. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 2. ให้ด่านกักกันสัตว์ชะลอการเคลื่อนย้ายสัตว์นำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้าน และภายหลังจากมีการกักสัตว์ตามแนวชายแดน ตั้งแต่บัดนี้ จนถึงวันที่ 5 ธันวาคม 2556 ถึงแม้ว่าสัตว์ดังกล่าวจะมีการกักครบตามกำหนดแล้ว 3. ให้ด่านกักสัตว์ชะลอการส่งออก โค กระบือ แพะ แกะ ไปยังประเทศเพื่อนบ้าน ตั้งแต่บัดนี้จนถึงวันที่ 5 ธันวาคม 2556 ยกเว้น การส่งออกโคนมให้สามารถกระทำได้

10. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 4. ให้กลุ่มด่านกักสัตว์ตั้งจุดตรวจเคลื่อนย้ายสัตว์ ที่กำหนดไว้ในแต่ละกลุ่มด่าน เพื่อตรวจอาการและรอยโรคของสัตว์ที่ผ่านจุดตรวจตลอด 24 ชั่วโมง โดยระดมอัตรากำลังภายในกลุ่มด่านในพื้นที่รับผิดชอบ ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป 5. ให้ปศุสัตว์อำเภอทุกอำเภอร่วมกับเครือข่ายการเฝ้าระวังโรคเข้าดำเนินการค้นหาโรคปากและเท้าเปื่อยในทุกพื้นที่ หากพบสัตว์มีอาการป่วยให้ดำเนินการตามแนวทางการควบคุมโรคอย่างเข้มงวด 6. ให้สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดดำเนินการพ่นน้ำยาฆ่าเชื้อให้เปียกชุ่มทั่วถึงพื้นที่เสี่ยง เช่น โรงฆ่าสัตว์โค กระบือและสุกร ตลาดนัดค้าสัตว์ และแหล่งรวมสัตว์อื่นๆ เช่น สถานกักสัตว์ต้นทาง สถานกักสัตว์ปลายทาง คอกสัตว์และสนามโคชน

11. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 7. ให้สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดเร่งฉีดวัคซีนโรคปากและเท้าเปื่อยในพื้นที่รับผิดชอบ โดยเฉพาะพื้นที่เสี่ยงตามหนังสือที่ กษ 0610.06/ว 26516 ลงวันที่ 13 พฤศจิกายน 2556 โดยไม่ต้องรอรอบรณรงค์ 8. ให้ทีมสอบสวนโรคระบาดสัตว์ AHI ประจำเขตทำการสอบสวนโรคทางระบาดวิทยาเพื่อหาสาเหตุการเกิดโรค และป้องกันการเกิดโรคในพื้นที่ครั้งต่อไป 9. ให้สำนักงานปศุสัตว์เขตติดตามและตรวจสอบการดำเนินงานตั้งแต่ข้อ 1 ถึงข้อ 9 หากพบว่าหน่วยงานใดมีข้อบกพร่องสามารถปรับปรุงแก้ไขได้ ให้ดำเนินการแก้ไขอย่างรวดเร็ว แต่ถ้าข้อบกพร่องนั้นร้ายแรงหรือซ้ำซากให้ดำเนินการทางวินัยโดยไม่ละเว้น กรณีความจำเป็นต้องให้เจ้าหน้าที่ของกองสารวัตรและกักกัน สำนักควบคุม ป้องกันและบำบัดโรคสัตว์ หรือสำนักกฎหมายเข้าร่วมตรวจสอบด้วยให้เสนอความเห็นชอบจากกรมปศุสัตว์

12. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 10. ให้สำนักงานปศุสัตว์เขตและสำนักงานปศุสัตว์จังหวัดเรียกประชุมผู้ที่เกี่ยวข้อง เช่น เกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์กีบคู่ ผู้ประกอบการโรงฆ่าและตลาดนัดค้าสัตว์ เพื่อชี้แจงและขอความร่วมมือในการควบคุมโรค เช่น การทำลายเชื้อโรคในจุดเสี่ยง การชะลอเคลื่อนย้าย การฉีดวัคซีน A Lopburiเพิ่มเติมในโคเนื้อและกระบือในพื้นที่เสี่ยง โดยเฉพาะอย่างยิ่งขอความร่วมมือผู้ประกอบการตลาดนัดค้าสัตว์ให้หยุดดำเนินการ ตั้งแต่วันนี้ถึงวันที่ 15 มกราคม 2557 11. ให้สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดดำเนินการฉีดวัคซีนป้องกันโรคปากและเท้าเปื่อยในข้อ 1 โดยประเมินยอดสัตว์ที่มีความจำเป็นต้องฉีดวัคซีนให้ปศุสัตว์เขต และให้ปศุสัตว์เขตบริหารจัดการวัคซีนตามความเหมาะสมต่อไป ทั้งนี้การรายงานผลการฉีดวัคซีนให้ดำเนินการตามระบบกคร.4 กคร.5 หรือกรณีสัตว์ที่มีเบอร์หูและบัตรประจำตัวสัตว์ให้ลงข้อมูลตามระบบ NID ด้วย

13. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 12. ค้นหาโรคเพื่อจะได้ทราบสถานการณ์โรคที่แท้จริง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการวางแผนควบคุมโรค โดยให้เข้มงวดเรื่องความปลอดภัยทางชีวภาพ เช่น ใช้น้ำยาฆ่าเชื้อทำลายเชื้อโรคที่รองเท้าบู๊ทและอุปกรณ์ต่าง ๆ ภายหลังปฏิบัติงานเสร็จในแต่ละฟาร์มและหากพบสัตว์ป่วยให้หยุดเข้าฟาร์มอื่นทันทีและรายงานให้สคบ.ทราบตามแบบฟอร์ม กคร.1-6 13. เมื่อพบสัตว์ป่วยในพื้นที่ใดให้ปฏิบัติตามหมวด 2 ในระเบียบกรมปศุสัตว์ว่าด้วยการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมโรค พ.ศ. 2547 อย่างเคร่งครัด ดังนี้ (1) รายงานโรคตามระบบ กคร.1 – กคร.6 (2) ประกาศเขตโรคระบาดชั่วคราว พร้อมทำบันทึกสั่งกักสัตว์ป่วยรวมทั้งสัตว์ที่คาดว่าได้รับเชื้อโรคและประสานด่านกักสัตว์เพื่อควบคุมการเคลื่อนย้าย หากมีปัญหาการขาดแคลนอาหารสัตว์ขณะกักสัตว์ให้ประสานปศุสัตว์เขตเพื่อขอสนับสนุนจากสถานีพัฒนาอาหารสัตว์ในพื้นที่ต่อไป (3) เก็บตัวอย่างรอยโรคสัตว์ป่วยในแต่ละหมู่บ้านส่งศูนย์อ้างอิงโรคปากและเท้าเปื่อยโดยเร็วที่สุด เพื่อตรวจแยกชนิดเชื้อไวรัส เนื่องจากขณะนี้มีการระบาดของเชื้อไวรัสชนิด A และ O

14. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย (4) ประสานด่านกักสัตว์ในพื้นที่ เพื่อควบคุมการเคลื่อนย้ายสัตว์ (5) จัดทีมหรือหน่วยรักษาสัตว์ป่วยให้ปฏิบัติงานโดยเน้นระบบความปลอดภัยทางชีวภาพ มีการใช้น้ำยาฆ่าเชื้อหลังปฏิบัติงานจากแต่ละฟาร์มเช่นเดียวกับข้อ 12 และให้เข้ารักษาเฉพาะฟาร์มที่พบสัตว์ป่วยแล้วเท่านั้น หน่วยงานดังกล่าวจะไม่เข้าไปปฏิบัติงานในฟาร์มที่ไม่มีโรค และสื่อสารให้เจ้าของสัตว์เข้าใจว่าขณะนี้ห้ามมีการซื้อขายสัตว์หรือต้องมีการขออนุญาตจากสัตวแพทย์ท้องที่ทุกครั้ง (6) ฉีดวัคซีนโรคปากและเท้าเปื่อยให้สัตว์กีบคู่รอบพื้นที่จุดเกิดโรคในรัศมี 5 กิโลเมตร โดยเริ่มดำเนินการจากพื้นที่ด้านนอกเข้าด้านในและป้องกันการแพร่กระจายโรคจากผู้ปฏิบัติงานฉีดวัคซีนเช่นเดียวกับข้อ 12 โดยทำแผนการฉีดวัคซีนและสามารถขอเบิกวัคซีนเพิ่มเติมได้ (7) ให้ประสานงานหรือประชุมร่วมกับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน เพื่อตั้งจุดรับแจ้งสัตว์ป่วย ประชาสัมพันธ์เตือนภัยเกษตรกร เรื่องการระบาดและการควบคุมโรคปากและเท้าเปื่อย

15. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 14. ประกาศเขตสงสัยโรคระบาดชนิดโรคปากและเท้าเปื่อยทั้งอำเภอ(ปากช่อง) เพื่อให้เจ้าหน้าที่ด่านกักสัตว์ จังหวัดและอำเภอ ควบคุมการเคลื่อนย้ายสัตว์ได้อย่างมีประสิทธิภาพตามพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์จนกว่าโรคจะสงบ เนื่องจากพื้นที่ที่ได้ประกาศเขตโรคระบาดชั่วคราวแล้วนั้นยังไม่ครอบคลุมพื้นที่มีโรคและหากพื้นที่ใดที่พบว่ามีโรค ให้ประกาศเขตโรคระบาดชั่วคราวในพื้นที่นั้น ๆ ด้วย 15. ให้ประสานงานหรือประชุมร่วมกับศูนย์รวมนมหรือสหกรณ์โคนมในพื้นที่ เพื่อขอความร่วมมือให้ศูนย์/สหกรณ์ เป็นเครือข่ายในการแจ้งข่าวการระบาดของโรค และชี้แจงถึงมาตรการควบคุมโรคที่จำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากศูนย์/สหกรณ์ และเกษตรกรเป็นอย่างดี รวมถึงการทำจดหมายข่าวเพื่อประชาสัมพันธ์เรื่องการระบาดและการควบคุมโรคปากและเท้าเปื่อย โดยขอให้ศูนย์/สหกรณ์ช่วยกระจายจดหมายข่าว

16. แนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อยแนวทางการแก้ไขปัญหาการเกิดโรคปากและเท้าเปื่อย 16. เก็บตัวอย่างรอยโรคส่งศูนย์อ้างอิงโรคปากและเท้าเปื่อย จังหวัดนครราชสีมา กรณีที่พบสัตว์ป่วยในหมู่บ้านใหม่ 17. งดการผสมเทียมในพื้นที่ที่มีโรค และหากเจ้าหน้าที่ผสมเทียมจะปฏิบัติงานในพื้นที่ไม่มีโรคต้องเพิ่มมาตรการความปลอดภัยทางชีวภาพ มีการใช้น้ำยาฆ่าเชื้อในอุปกรณ์และเครื่องแต่งกายทุกครั้งหลังปฏิบัติงานในแต่ละฟาร์ม เพื่อลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายโรค 18. ให้มีการประชาสัมพันธ์สถานการณ์และการควบคุมโรคในทุก ๆ กิจกรรมผ่านสื่อท้องถิ่น เพื่อสร้างความรู้และความเข้าใจให้เกษตรกรและประชาชน

17. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)

18. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)

19. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)

20. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)

21. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)

22. การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)การเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค(2)

23. เหตุการณ์จำลอง

24. วันที่ 15 มิถุนายน 2557 สำนักงานปศุสัตว์อำเภอ A ได้รับแจ้งจากเจ้าของสัตว์ (โคเนื้อ) พบสัตว์ป่วยจำนวน 5 ตัว มีอาการ น้ำลายไหลยืด มีไข้ เบื่ออาหาร มีอาการทางระบบทางเดินหายใจ คาดว่าป่วยมาแล้ว 7 วัน จากการลงพื้นที่พบว่าสัตว์ป่วยจำนวน 2 ตัว เป็นโคที่เคลื่อนย้ายเข้าตามใบอนุญาต ร.4 จากจังหวัด B จากทั้งหมด 10 ตัวเมื่อวันที่ 30 พ.ค. 2557 แต่จากการตรวจสอบพบว่าหมายเลขสัตว์ที่ติดมานั้นไม่ตรงกับรายละเอียดในใบ ร.4 และพบว่าโคเนื้อที่เลี้ยงอยู่เดิมจำนวน 8 ตัว ของเกษตรกรมีอาการป่วยเหมือนกันจำนวน 3 ตัว หากท่านปฏิบัติงานในตำแหน่งต่อไปนี้ ท่านจะวางแผนการปฏิบัติงานอย่างไรบ้าง • ปศอ. • หัวหน้ากลุ่ม • ปศจ. • ปศข. • ด่าน • สคบ.

25. วันที่ 21 เมษายน 2557 สำนักงานปศุสัตว์อำเภอ Xได้รับแจ้งจากเจ้าของสัตว์ พบสัตว์ป่วย (โคเนื้อ) มีอาการซึม ไม่กินหญ้า มีน้ำลายไหลฟูมปาก มีแผลที่เหงือก คาดว่าป่วยมาแล้ว 1 วัน ในพื้นที่ หมู่ที่ 1 ตำบล Y โดยท่านเป็นเจ้าหน้าที่ซึ่งได้ดำเนินการควบคุมโรคในพื้นที่แล้วและได้เก็บตัวอย่างส่งตรวจพบว่าเป็นFMDไทป์ A แต่พบว่าใน 1 สัปดาห์ต่อมา วันที่ 28 เม.ย.2557 พบสัตว์ป่วยในพื้นที่ หมู่ที่ 2 ตำบล Y ซึ่งเป็นพื้นที่อยู่ติดกันแต่ไม่ได้อยู่ในเขตที่มีการประกาศเขตโรคระบาดสัตว์ ตามพรบ.โรคระบาดสัตว์ พ.ศ.2499 เก็บตัวอย่างส่งตรวจพบว่าเป็นFMDไทป์ O หากท่านปฏิบัติงานในตำแหน่งต่อไปนี้ ท่านจะวางแผนการปฏิบัติงานอย่างไรบ้าง • ปศอ. • หัวหน้ากลุ่ม • ปศจ. • ปศข. • ด่าน • สคบ.