Preventie van Verslavingsgedrag Implementatie van evidence based effectieve interventies ?

1. Preventie van VerslavingsgedragImplementatie van evidence basedeffectieve interventies ? Dr. Willy De Haes GGD Rotterdam

2. Even voorstellen… • Afgestudeerd in België • Vele jaren werkzaam in Nederland • Onderzoeker : o.a effect van drugvoorlichting • Beleidsmedewerker : “Gezonde Stad” • Visie-ontwikkelaar: “Gezond Effect bevorderen”

3. 1. Drugsvoorlichting Drie stereotype benaderingen: 1) afschrikwekkend 2) informerend 3) praten over HUN problemen

5. Effecten van Drugsvoorlichting • “Afschrikwekkend” werkt niet • Bang maken werkt eerder averechts. Het stimuleert het experimenteergedrag. • Feitelijke informatie werkt beter , maar geeft ook “een foutief idee van zekerheid” • Wat wél werkt : aandacht voor problemen van jongeren. Het vermindert het experimenteren • Dus: praten over hun problemen • En: voldoende tijd besteden / frequent genoeg

6. Reviewstudies Omdat RCT Een Ondeugdelijk design is Voor Health Promotion • Bevestigen deze resultaten • Gevolg: informatieprogramma’s met veel ruimte voor discussie en overleg • Noodzakelijk: relatie met alle schoolbeleid • Noodzaak: Schoolgezondheidsbeleid ! Maar … De Cochrane collaboration zegt: Nog onduidelijk wat effectief is Meer onderzoek nodig.

7. “The use of randomised control trials to evaluate health promotion initiatives is, in most cases, inappropriate, misleading and unnecessarily expensive “ http://www.euro.who.int/InformationSources/Publications/Catalogue/20010911_43

8. Gezond beleid Steunende omgeving Leer vaardigheden Voer brede actie En: Maak mogelijk Bemiddel Bepleit Ottawa Charter (1986)

9. 4 pijlers: Steun van het beleid Betrokkenheid van de doelgroep Intersectorale actie Gegevens als basis 2. Healthy Cities

11. Schoolbeleid Omgevingsfactoren Interactie met ouders Sociale relaties in de school: welbevinden Somatische aspecten Lessen Healh Promoting School

12. Beginvraag: welke evaluatiemethoden zijn het best om een effect aan te tonen? Resultaat: hoe kan een interventie zo worden opgezet, dat ze effectief is? 3. Visie-ontwikkeling

13. Vaststelling • Veel gegevens uit praktijkervaringen • Veel (tegenstrijdig) onderzoek • Veel doelgroepen • Veel uitvoerders • Wat kunnen we van het verleden leren? • Hoe integreren van kennis in een referentiekader?

14. Gezondheid + determinanten Determinanten Gezondheid Humane Biologie Kwaliteit van leven somatisch psychisch sociaal Gezonde leefstijl Voorzieningen Marc Lalonde, Canada 1974 Gezonde omgeving en milieu

15. Gezondheidsbevordering Determinanten Gezondheid Humane Biologie Kwaliteit van leven somatisch psychisch sociaal Gezonde leefstijl SOCIAAL Gelijke kansen (equity) Voorzieningen EQUITY SEGV verminderen Gezonde omgeving en milieu 1986

16. Interventies INTERVENTIES D E T E R M I N A N T E N G E Z O N D H E I D

17. Interventies INTERVENTIES D E T E R M I N A N T E N G E Z O N D H E I D 3.resultaat 2. proces CONTEXT 1.organiseren

18. 1 Organiseren Beleid strategie Menskracht deskundigheid Methoden materialen Investering Goodwill Kennis Organisatie netwerk Leiderschap Organiseren in context D E T E R M I N A N T E N G E Z O N D H E I D context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc

19. 2 Interventies Soorten interventies D E T E R M I N A N T E N G E Z O N D H E I D Informatie individu Participatie groep Beleid maatschappij

20. 3. Gezondheids- vaardigheid (health literacy) Sociaal draagvlak Beleid: wet, regels, financiering Tussen- en eindresultaten D E T E R M I N A N T E N G E Z O N D H E I D 1. O R G A S N I S E R E N 2. I N T E R V E N T I E S

21. Referentiekader Gezondheidsbevordering 1 Organiseren 2 Interventies 3a Interventie- uitkomsten 3b Determinanten Gezondheid Beleid strategie • Humane • Biologie: • Erfelijkheid • Vitaliteit Informatie voorlichting educatie Gezondheids- vaardigheid (health literacy) Kwaliteit van leven somatisch psychisch sociaal Menskracht deskundigheid Community Setting ontwikkeling Gezonde leefstijl Methoden materialen Sociaal draagvlak maatschappelijke context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc Sociale cohesie (Soc. capital) Organisatie ontwikkeling Investering Goodwill Gelijke kansen (equity) Voorzieningen Kennis Pleitbezorgen beleids- ontwikkeling Beleid: wet, regels, financiering Organisatie netwerk Gezonde omgeving en milieu Intersectorale actie Leiderschap winst en waardering kennis en inzicht

22. Gebruik Referentiekader 1 Organiseren 2 Interventies 3 + Interventie- uitkomsten Beleid strategie • Humane • Biologie: • Erfelijkheid • Vitaliteit Informatie voorlichting educatie Gezondheids- vaardigheid (health literacy) Kwaliteit van leven somatisch psychisch sociaal Menskracht deskundigheid Gezonde leefstijl Community Setting ontwikkeling Methoden materialen maatschappelijke context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc Sociaal draagvlak Sociale cohesie (Soc. capital) Organisatie ontwikkeling Investering Goodwill Voorzieningen Kennis Gelijke kansen (equity) Pleitbezorgen beleids- ontwikkeling Beleid: wet, regels, financiering Organisatie netwerk Gezonde omgeving en milieu Intersectorale actie Leiderschap winst en waardering kennis en inzicht

23. Middelen en het Referentiekader 1 Organiseren 2 Interventies 3 + Interventie- uitkomsten Genoeg Menskracht? Beleid strategie • Humane • Biologie: • Erfelijkheid • Vitaliteit voorlichting lessen Kennis over alcohol, drugs Weerstand tegen groepsdruk Meer Gezonfheid Beter Kwaliteit van leven Menskracht deskundigheid Geen drugsgebruik Niet roken Geen alcohol Community Setting ontwikkeling Evidence based methoden maatschappelijke context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc Sociaal draagvlak Sociale cohesie (Soc. capital) Organisatie ontwikkeling Investering Goodwill Vergeet deze niet ! Voorzieningen Kennis Gelijke kansen (equity) Pleitbezorgen beleids- ontwikkeling Beleid: wet, regels, financiering Organisatie netwerk En deze ! Gezonde omgeving en milieu Intersectorale actie Leiderschap En deze! winst en waardering kennis en inzicht

24. Middelen en het Referentiekader 1 Organiseren 2 Interventies 3 + Interventie- uitkomsten Beleid strategie • Humane • Biologie: • Erfelijkheid • Vitaliteit voorlichting lessen Kennis over drugs Weerstand tegen groepsdruk Meer Gezonfheid Beter Kwaliteit van leven Menskracht deskundigheid Geen drugsgebruik Niet roken Geen alcohol Is de organisatie er rijp voor? Community Setting ontwikkeling Evidence based methoden maatschappelijke context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc Sociaal draagvlak Sociale cohesie (Soc. capital) Organisatie ontwikkeling Investering Goodwill Voldoende voorbereiding? Voorzieningen Kennis Gelijke kansen (equity) Pleitbezorgen beleids- ontwikkeling Beleid: wet, regels, financiering Organisatie netwerk Gezonde omgeving en milieu Intersectorale actie Leiderschap Samen met andere org.? winst en waardering kennis en inzicht

25. 2 Interventies 1 Organiseren 3a Interventie- uitkomsten 3b Deter- minanten 3c Gezond- heid Informatie voorlichting educatie Beleid strategie • Humane • Biologie: • Erfelijkheid • Vitaliteit Gezondheids- vaardigheid (health literacy) Kwaliteit van leven somatisch psychisch sociaal Community Setting ontwikkeling Menskracht deskundigheid Gezonde leefstijl Methoden materialen Organisatie ontwikkeling Sociaal draagvlak maatschappelijke context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc Sociale cohesie (Soc. capital) Investering Goodwill Pleitbezorgen beleids- ontwikkeling Gelijke kansen (equity) Voorzieningen Kennis Intersectorale actie Beleid: wet, regels, financiering Organisatie netwerk Gezonde omgeving en milieu Leiderschap PROCESSEN RESULTATEN Feedback processen

26. Referentiekader Gezondheidsbevordering 1 Organiseren 2 Interventies 3 Interventie- uitkomsten Determinanten Gezondheid Beleid strategie • Humane • Biologie: • Erfelijkheid • Vitaliteit Informatie voorlichting educatie Gezondheids- vaardigheid (health literacy) Kwaliteit van leven somatisch psychisch sociaal Menskracht deskundigheid Community Setting ontwikkeling Gezonde leefstijl Methoden materialen Sociaal draagvlak maatschappelijke context: historie actualiteit trends demografie economie cultuur politiek etc TIJD !! Sociale cohesie (Soc. capital) Organisatie ontwikkeling Investering Goodwill Gelijke kansen (equity) Voorzieningen Kennis Pleitbezorgen beleids- ontwikkeling Beleid: wet, regels, financiering Organisatie netwerk Gezonde omgeving en milieu Intersectorale actie Leiderschap winst en waardering kennis en inzicht

27. Best Package: het is goed om materiaal te hebben dat volgens de regels der kunst goed is gemaakt. Best Policy is belangrijker. MAAK een interventie effectief door de aandacht voor de organisatorische voorwaarden goed uit te werken ! Best Practice ?

28. Conclusies • Een “effectieve interventie”in een onderzoek heeft potentie om ook elders effectief te zijn • Effectiviteit wordt elke keer opnieuw “gemaakt” • Het scheppen van de juiste condities (goodwill, voldoende personeel, voldoende tijd, leiderschap,intersectorale samenwerking..) bereidt de weg naar de effectiviteit !

29. Dank U !