Mislingar

1. Mislingar Stúdentarapport 3. mars ´06 Pétur Sigurjónsson

2. Mislingar • Mislingar (rubeola) er bráðsmitandi exanthem öndunarfærasjúkdómur sem einkennist af útbrotum, háum hita, hósta og nefrennsli. • Er nú sjaldgæfur sjúkdómur á Vesturlöndum fyrir tilstilli bólusetninga en enn algengur í sumum þróunarlöndum.

3. Mislingar • Mislingaveiran er af ættkvísl Morbillivírusa af ætt Paramyxoviridae. • Paramyxovírusar og Pneumovírusar tilheyra sömu ætt. • Stór pleomorphic single stranded antisense RNA veira.

4. Mislingar • Úðasmit. • Veiran binst CD46 og CD150. • Sýkir epithelfrumur í öndunarvegi og dreifist þaðan með lymphocytum um blóðrás til reticulendothelial kerfis og áfram um líkamann. Sýkir frumur í conjunctiva, þvagrás, litlum æðum og MTK. • Fjölgar sér intracellulert og veldur syncitia myndun og kemst þannig fram hjá vessabundna ónæmiskerfinu. Sprengir einnig frumur. • Líkaminn vinnur á veirunni aðallega með frumubundnu ónæmi og á það þátt í einkennum.

5. Faraldsfræði • Áður en bólusetningar hófust voru 99% fullorðinna með mótefni gegn mislingum. Gekk í faröldrum á 2-5 ára fresti og lagðist á börn á skólaaldri. Aðrar aðstæður á Íslandi. • Bóluefni komu fram 1963 og á nokkrum árum fækkaði tilfellum um 99%. • Mislingar nú afar sjaldgæfir þar sem börn eru bólusett. • Talið að mislingar valdi um 30 milljónum sýkinga á ári og 875.000 dauðsföllum.

6. Gangur sýkingar • Klassískir mislingar fara í gegnum incubation, prodrome, exanthem og recovery stig. • Incubation: Veiran nær bólfestu, fjölgar sér og dreifist um líkamann, yfirleitt án einkenna. 10-14 dagar. • Prodrome: Einkenni byrja að koma fram. Hiti, slappleiki, lystarleysi og svo conjunctivit, nefrennsli og hósti. Þá geta einnig komið fram Koplik´s spots á slímhúðum innan á kinnum. 2-3 dagar.

7. Koplik´s spots

8. Gangur sýkingar • Exanthem: Maculopapuler útbrot koma fram. Byrja yfirleitt á andliti og dreifast á háls, niður búk og á útlimi. Getur orðið confluent. Sjaldan á lófum og iljum. Sjúklingum fer yfirleitt batnandi 48 klst eftir að útbrot koma fram. 3-4 dögum eftir að útbrot koma fram fölna þau, verða brúnleit og svo hreistur. Útbrot verða vegna frumubundins ónæmis gegn endothel frumum.

9. Exanthem

10. Gangur sýkingar • Recovery: Hiti yfirleitt horfinn á 3. degi útbrota. Hósti getur verið til staðar í 1-2 vikur. Talið að ónæmi sem myndast sé ævarandi eftir sýkingu.

11. Önnur birtingarform • Modified measles koma hjá þeim sem hafa ekki fullt ónæmi. Líkist klassíska forminu en mildara. • Atypical measles koma hjá þeim sem hafa verið bólusettir með inaktíveruðu bóluefni. Útbrot byrja perifert og geta verið urticarial, maculopapuler, hemorrhagísk og vesiculer. Þurr hósti og pleuritic brjóstverkur. • Mislingar hjá ónæmisbældum. Geta verið án útbrota, valdið giant cell pneumoniu og measles inclusion body encephalitis.

12. Greining • Greinum með mælingum á IgM. Kemur fram 3 dögum eftir að útbrot koma fram og lækkar aftur mánuði seinna. • IgG kemur fram 7 dögum eftir að útbrot byrja og nær hámarki á 14 degi. • Má einnig greina með immunofluorescent litunum á secreti frá öndunarvegi og á þvagi

13. Fylgikvillar • Fylgikvillum má skipta í þrjá flokka: • Öndunarfæri: Laryngitis, croup, bronchitis, otitis media og pneumonia. • Meltingarfæri: Gastroenteritis, hepatitis, appendicitis, ileocolitis og mesenteric eitlastækkanir. • Miðtaugakerfi: Postinfectious encephalomyelitis og subacute sclerosing panencephalitis.

14. Postinfectious encephalomyelitis • Demyelinisering vegna postinfectious autoimmune svörunar. • Kemur yfirleitt fram innan tveggja vikna frá útbrotum. • Hiti, höfuðverkur, hnakkastífni, krampar og breytingar á mental status. Einnig ataxia, myoclonus, para/tetraplegia, skyntap, tap á blöðru og hægðastjórnun. • 1/1000 sýktum og með 10-20% mortalitet. Stór hluti þeirra sem lifir með e-r eftirstöðvar þ.m.t. hegðunarbreytingar, mental retardation og flogaveiki.

15. Subacute sclerosing panencephalitis • Banvæn prógressív hrörnun á MTK. • Kemur venjulega fram 7-10 árum eftir mislingasmit. Aukin áhætta ef smit <2 ára. 1/100.000 • Pathogenesa ekki vel þekkt en talið að sé vegna krónískrar sýkingar. • Stig I-IV sem einkennast af stigvaxandi hrörnun MTK. • Breytingar á heilariti og CT sýnir atrophíu og örmyndun. Hækkaður mótefnatíter í blóði og mótefni í CSF