Yntern Provinsjaal Taalbelied

1. kursussen Frysk yn wurktiid Yntern Provinsjaal Taalbelied ynterne oersetter passive funksje-eask gratifikaasjes foar beheljen kursus taalomtinkers brochje mei Frysk 25% Fryske stikken! Frysk as kompetinsje-elemint Jan Wibier, direkteur provinsje Fryslân

2. Ynlieding • Wêr is it mei begûn? • yntern taalbelied • ûndersyk Frysk taalgebrûk yn Provinsjehûs • plan fan oanpak Aktyf Frysk • Wy geane de goeie kant út!

3. Wêr is it mei begûn? • Utgongspunt nasjonaal belied Boargers, oerheden, organen en ynstânsjes moatte harren frij uterje kinne yn de Fryske as wol de Nederlânske taal (Bestjoersôfspraak, Europeesk Hânfêst) • Belied Provinsje: trije taalnota’s Fan Geunst nei Rjocht (1985), Ramtnota taalbelied (1991) Taalnota Ta rjocht komme: it fanselssprekkend plak fan it Frysk 2003 – 2007 (2003) • Utgongspunten eigen belied: • optimale kommunikaasje mei boarger • lykweardigens Frysk oan it Nederlânsk • it gebrûk fan it Frysk stimulearje • Moasje Provinsjale Steaten nei ferrin fan tiid 25% fan de stikken yn it Frysk

4. Yntern taalbelied 1. Passive behearsking alle meiwurkers • foar nije meiwurkers fan bûtenôf jildt termyn fan 2 jier • positive hâlding foar it Frysk oer (sollisitaasje-ûnderdiel)

5. Yntern taalbelied 2. Aktive behearsking Frysk 5 funksjegroepen • publyksfunksjes • guon kommunikaasjemeiwurkers • belieds- en beliedsstypjende funksjes behear Fryske- taalbelied en ynstellings • liedingjaanden • guon sikretariaatfunksjes

6. Yntern taalbelied 3. Frysk prate stimulearje by ynformele publyksfunksjes foarbylden: miljeu-ynspekteurs, brêgewipper 4. Frysk ûnderdiel fan kompetinsjeprofyl ûntwikkelôfspraken kompetinsje Frysk yn jierpetearen, beoardieling en beleaning.

7. Yntern taalbelied 5.Stimulearjende maatregels • it oanbieden en bekostigjen kursussen Afûk yn wurktiid • gratifikaasje by it heljen fan diploma • oanstelling ynterne oersetter • standertaspekt advertinsje nije funksje

8. Undersyk yntern taalbelied Nulmjitting n.o.f. PS-moasje 25% Fryske stikken Wichtichste resultaten: • 7,05% Fryske teksten (987 stikken) • 15% kin goed oant hiel goed Frysk skriuwe • 66% hat gjin kursus Frysk folge

9. Undersyk yntern taalbelied Dêrneist ferstiet hast elkenien it Frysk en 92% kin it Frysk ridlik oant hiel goed lêze. nee ja in bytsje ja, tigegoed ridlik wol aardich nee of net sa goed goed

10. Undersyk yntern taalbelied Der bestiet in gearhing tusken it skriuwen en it persintaazje teksten dat yn it Frysk skreaun is. 4% fan de meiwurkers skriuwe mear as 25% Fryske teksten.

11. Plan fan oanpak aktyf Frysk Doel: tanimming fan 7,05% (2004) nei 25% (2010) fan Fryske stikken 2008: 25% fan de stikken nei PS binne Frysk 2010: 25% fan alle stikken binne yn it Frysk Plan is basearre op 2 fraachstikken: • Liedt in tanimming fan it tal meiwurkers dy’t in kursus Frysk skriuwe folgje ta mear Fryske teksten? • Wat is de oarsaak dat net mear as 7,05% fan de stikken yn it Frysk skreaun wurdt?

12. Plan fan oanpak aktyf Frysk • Wat moat der barre? • Mear ienheid foar it brûken fan Frysk yn de organisaasje. • Trún it gebrûk fan kursussen mear oan. • Hâld alle jierren de stân fan saken by. • Jou mear tiid foar it meitsjen fan Fryske stikken.

13. Plan fan oanpak aktyf Frysk • taalomtinkers: fraachbaak, trochjoulûk en ambassadeur • in-companykursussen Frysk praten en skriuwen op ûnderskate nivo’s • it ynstellen fan taalomtinkersdagen en Fryske temadagen wichtich: gjin twang! in brochje mei Frysk!!

14. Wy geane de goeie kant út • Der binne al mear as 60 taalomtinkers! • Dit jier wiene der 94 kursisten Frysk. Yn 2004 wiene dat mar 9. • Oan ‘e ein fan dit jier wurdt wer in ynterne evaluaasje dien.