Bilim üretmekten bilim satmaya bilimciden bilim teknisyenine

1. Bilim üretmekten bilim satmayabilimciden bilim teknisyenine Selçuk CANDANSAYAR

2. John Cade ve Lityum • Avustralyalı psikiyatr (1912-1980) • Babası I. Dünya Savaşı’nda Gelibolu’da • Savaş nevrozu ile dönüyor • Bütün çocukluğu akıl hastanelerinde • O da II. Dünya Savaşı’nda cerrah askeri doktor

3. Cade’den önce tıpta Lityum • 19. yy’da gut hastalığının tedavisinde • Ürik asit kristallerini çözüyor • Ürik asit mani ilişkisi- 1870 • Carl Lange (Danimarka) • Alexander Hammond (NewYork) • Ne ilişkisi var?

4. Carl Lange • W. James ile birlikte • James-Lange Emosyon Kuramı • Tüm emosyonlar uyarana verilmiş fizyolojik yanıtlardır

5. Emosyon kuramları ? • James-Lange • Cannon- Bard • Schacter ve Singer

6. William Alexander Hammond 1828 –1900 • Askeri cerrah • Baş Askeri doktor • Nörolog • Amerikan Nöroloji Derneği kurucusu • Annals of Neurology kurucusu • Hammond hastalığı

7. Lange,Hammond, Cade • Neden lityumla çalıştılar?

8. Lange,Hammond, Cade • Neden lityumla çalıştılar? • Hastalıkların kaynağı • Ya toksindir • Ya mikrop • Bedenin bütünlüğünü bozan bir dış etken!!!

9. ARKEOLOJİ Tarih öncesi ve eski çağlardan kalma eserleri tarih ve sanat açısından inceleyen bilim

10. Bilimsel bilgi inşa edilir, kurulur, üretilir • İnşa edilen, kurulan ve üretilen her şey gibi onun da bir tarihi vardır. • Bu tarihi yeniden okumaya çalışmak, arkeoloji bilgisi gerektirir.

11. 19.Yüzyıl: Bilimin altın çağı • Özgül bir etiyolojik etkenden kaynaklanan ve özgül ve gösterilebilir bir patolojik değişime yol açan durumlar • Bir bakteri belli bir hastalığın nedeni olmakta ve organizmada tanımlanabilir patofizyolojik değişimlere yol açmaktadır. • Her hastalık kendine özgü belirtilerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır ve bu belirtiler her hastada aynı olmaktadır. • Hastalık etkeni kavramı • Tüberküloz: Robert Koch: 1882 • Kuduz aşısı Louis Pasteur 1885

12. 19.Yüzyıl: Bilimin altın çağı • Hastalığın ontolojisi kavramı: • Her hastalık kendi başına, özgül bir antitedir. • Mekanikci yaklaşım: • İnsan organizmasındaki organların işleyişi birbirine bağlıdır. • Birindeki bozulma diğerlerini de etkiler. • Sınıflandırma ve açıklama çalışmaları: • Hastalıklar organ sistemlerine göre sınıflandırılırlar ve açıklanırlar

13. O sırada ABD’de • 1830 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan ilk resmi hastalık sınıflandırmasında ruhsal hastalıklarla ilgili tek bir madde vardır: • İdiocy. • Terim insanity (delilik, akıl hastalığı) anlamında kullanılmıştır. • 1840’lı yıllara gelindiğinde kategorilerin sayısı beşe çıkabilmiştir.

14. Cade’in buluşunun aşamaları • Hastalığa neden olan bir amil olmalı • Bu etkeni ortadan kaldıran bir diğer amil bulunmalı • Bu “amil” serumda ve idrarda vardır • Hastanın serumunu başkasına verirsek amil i de geçiririz

15. Cade’in buluşunun aşamaları • Şizofrenisi olan hastaların idrarını rodentlere enjekte ederek şizofreniye neden olan bir amil bulabilirim • Şizofreni idrarı verdiklerim, sağlıklı insan idrarı verdiklerimden daha çabuk ölüyorlar • Belki de şizofrenisi olanlarda daha fazla ürik asit var!!!! • Ürik asitin emosyonları değiştirdiğini biliyoruz….. • Çözünebilir ürat nasıl yapılabilir? • Lityum ürat çözünebilir • Rodentlere lityum ürat vereceğim

16. Cade’in dikkati ve akıl yürütmesi • Hasta idrar ekstresi verdiğim rodentlere Lityum ürat da eklediğimde ölümler azalıyor!!!!! • Bir dakika!!!! Lityum ürat verdiğim rodentler daha sedatize • Yoksa onlardaki sedasyon Lityuma mı bağlı? • Lityum verdiğim rodentler gerçekten sakinleşip, uyuşuyorlar!!!! • Mani de kullanabilirim….. • Ama ya Lityum insan da toksikse !!!!!!

17. Bleuler Kraepelin

18. Dementia ve dégénérescencé ayrımı Dementia: mental dilipitation yapısal hasar ve yıkım Dégénérescencé (soyun bozulması) ahlaki yozlaşma

19. Kraepelin • Topladığı ampirik verilerin sonucu ayrımı yapmamıştır. Önce teoriyi kurmuş ardından teorinin zorladığı varsayım/lar/ı düşünmüş ardından denencelerini oluşturarak ampirik veri toplamıştır. • Her veri toplama evresinden sonra da varsayımlarını gözden geçirerek değiştirmiş ancak teorisini değiştirmemiştir.

20. Kraepelin ve Bleuler in farkları Bleuler Freud’un öğrencisi Ruh hastalığının beynin işlevsel bir bozukluğu olduğuna inanıyor Çoğul nedene inanıyor Heterojen gidiş olabilir Sistematikçi Deneyci Kraepelin Wundt’un öğrencisi Ruh hastalığının beynin yapısal bir bozukluğu olduğuna inanıyor Tek neden tek hastalık arıyor Homojen gidiş olmalı Sistematikçi Deneyci Ekibi: Alzheimer, Nissl, Creutzfeldt

21. Kraepelin ve Bleuler ortak noktaları İkisi de Öjenikçi İkisi de Nazi Psikiyatrisinin öncüleri

22. KRAEPELİN 1896 5th Ed. I. Edinsel ruhsal hastalıklar 1. Aşırı yorgunluk durumları 2. Entoksikasyonlar (a. akut, b. kronik (alkolizm, morfinizm vb) 3. Metabolik hastalıklar a- Miksödem b- Kretenizm c- verblödungsprocesse (bunatıcı süreçler) 1. Dementia praecox 2. Catatonia 3. Dementia paranoides 4. Beyin hastalıklarından kaynaklanan delilik 5. İnvolusyonel hastalıklar (involusyonel melankoli, senil demans)

23. BLEULER 1911 Dementia praecox and the group of schizophrenias 4A Affektif bozulma Assosiayon bozulması Autism Ambivalans Üç gidiş tam iyileşme tekrar hastalanma hep hasta kalma

24. Seksenler psikiyatriyi de değiştirdi • İlaç endüstrisinin gelişimi ile psikodinamik, kültürelci ve sosyal psikiyatriden kopuş eş zamanlıdır. • Amerikan psikiyatrisinin hegemonyası Yeni Dünya Düzeni’nin bir bileşenidir.

25. Yeni Kraepelinci yaklaşımın temel özellikleri • Psikiyatri tıbbın bir dalıdır ve “bilimsel tıbbın” yöntemlerini kullanır. • Normal ve hasta arasında sınırları belli bir ayrım vardır. • Çeşitli ruhsal bozukluklar birbirlerinden farklı durumlardır. • Psikiyatri ruhsal bozuklukların biyolojik özelliklerine odaklanmalıdır. • Tanı ve sınıflama açık ve belirgin olmalıdır.

26. Klinik tanımlama Güvenirlik Yapılandırılmış görüşmeİşevuruk ölçütler Eğitim Geçerlik İç geçerlik Dışsal ilişki Etiyolojik varsayımların denenmesi Bilimsel Tıp I

27. Klinik gidiş ve sonlanımTedaviye yanıtLaboratuvar incelemeleriAile ve genetik çalışmalarEpidemiyolojik çalışmalarYaşam olayları, Kişilik ve diğer psikolojik değişkenler Bilimsel Tıp II

28. Hangi hekim gibiHangi hekimin yerinde olmak isterdiniz?

29. Seattle hastanesinde hastaları iyileştirmek için Uzay Yolu teknolojisi kullanılmaya başlandı • Harborview Tıp Merkezinde akciğer delinmelerini Ultrasonik dalgalarla cerrahi ve dikişe gerek kalmadan tamir eden bir aletin denemeleri yapılıyor • Science 2007

30. The EMH Mark I Emergency Medical Holographic Program AK-1 Diagnostic and Surgical Subroutine Omega 323,

31. Peki bu ikisinden?

32. Ünlü kalp doktoru Mehmet ÖZ, ABD'de anlattığı ve insan ömrünü uzattığı tespit edilen "gençlik iksirini" açıkladı • Günde 3-4 bardak içilmesi önerilen, doping etkisi yapan, kilo aldırmayan ve uzun bir yaşam sürmeyi sağlayan formül anti-aging ilacı olarak da kabul ediliyor. Sekiz farklı sebzeyle hazırlanan karışım, bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor, içindeki anti oksidanlar uzun ve genç bir hayat sürmeye destek oluyor. Çoluk çocuk herkes tarafından tüketilebiliyor. Diyet yapanlara bu karışım yardım ediyor, beslenme ihtiyaçlarını sağlıyor. Prof. Dr. Mehmet Öz "Aslında amacım dünyadaki ev kadınlarını eğitmek. Çünkü, onlar çocuklarına, eşlerine bakıyor. • Kadınları eğiterek toplumun geneline sağlık bilinci kazandırmak mümkün" diyor.

33. Gençlik iksiri nasıl hazırlanıyor? • * 2 kâse ıspanak (İyice yıkayıp karışımın içine çiğ olarak koyabilirsiniz).* 2 salatalık.* 1 kereviz.* Dörtte bir çay kaşığı zencefil kökü.* Maydanoz.* iki elma.* 1 tutam ıhlamur.* Yarım limon Bu sebzeleri karıştırıp,suyunu çıkardıktan sonra günde 3-4 bardak için.

34. Artık mümkün mü?

35. Biyomedikal tıbbın ekonomi politik işlevleri • Kar elde etme • Toplumsal denetim • Sınıf ve diğer güç ilişkilerinin yeniden üretimi • Kültürel hegemonya

36. Sağlık hizmetinde pazar ekonomisi • çok uluslu ilaç firmasından, • bilimciye, araştırmacıya, • sigorta şirketinden • doktora • ve hatta hizmeti talep eden hastaya kadar • sağlık hizmetinin tüm öznelerini, nesneleştirmektedir.

37. Pazar ekonomisinin temel ilkesi • Kâr maksimizasyonu • Değişim değeri> kullanım değeri • Girdi maliyetini azaltmak • Ham madde fiyatını düşürürken mamul fiyatını artırma • teknoloji kullanımında artış • ilaçta tekelleşme ve patent • Üretim süreci • Sağlık hizmetinde tekelleşme • Emek • Ücreti düşürmek • Tanı algoritması • Klinik tedavi rehberi

38. İşverenin temel arzusu/ zorunluluğu • En düşük maliyetle en yüksek kazancı elde etmek

39. İlaç endüstrisi ve tıbbi teknoloji kıskacı

40. Büyümenin Ekonomik Nedenleri • Vergi kolaylığı • Genel ortalama %27 • İlaç şirketleri %16 • Patent koruması • Agresif reklam teknikleri

41. FDA Uzmanları • 18 ilaç danışma komitesi: 300 uzman • %54’ü ilaç firmalarıyla para ilişkisi içinde. • 1998-2000 arasında yapılan 159 danışma komitesi toplantısının: • %92’sinde en az bir üye • %55’inde yarısı ya da daha fazlası • 102 ilaçla ilgili son karar toplantısına katılanların %33’ünde çıkar çatışması

42. Eski dönem • İlaç firmaları • Bünyesinde araştırma yapacak uzmanı yok • Hastaya erişemiyor • Akademik merkezler ve uzmanlar prestijli dergilerde çalışmanın yayınlanması için gerekliydi

43. Akademik Merkezler • Aşırı yavaş ilerliyor • Araştırmacının tek işi bu değil • Hasta güvenliği en ön planda • Metodoloji resmi bir birim tarafından denetleniyor.

44. Yeni dönem • İlaç firmaları • En iyi ! araştırmacıları doğrudan istihdam ediyor • Doktorlar hasta sağlıyorlar. • ABD’de klinik araştırma bütçelerinin; • 1991 de %80’i üniversite • 1998’de %40’ı üniversite

45. İlaç araştırmalarına destek • ABD de ilaç etkinlik ve emniyet çalışmalarının parasının • %70’i ilaç firmalarından • %30’u NIH fonlarından

46. İlaç etkinlik araştırmaları • Çok merkezli araştırmalar • Toplam veri yalnızca şirket ya da CRO’da • Araştırıcılar çalışmanın yalnızca bir bölümünü görüyor. • Metodolojiye müdahale edemiyor • Yorumlara müdahale edemiyor • Yazıma müdahale edemiyor • Yazar sırasına müdahale edemiyor • Hayalet yazara müdahale edemiyor

47. Hacettepe Üniversiteli 2 Araştırmacı Doktorun Ankara’dan Amerika’ya uzanan inovasyon yolculuğuPfizer Türkiye, geçtiğimiz yıl Türkiye’deki Ar-Ge ortamının geliştirilmesi ve ilaç keşfinin önünün açılması hedefiyle, Hacettepe Üniversitesi ile Türk ilaç sektöründeki ilk akademi-sanayi işbirliğine imza atmıştı. Proje kapsamında yürütülen bir dizi program çerçevesinde şimdi de Hacettepeli iki araştırmacı doktora, Pfizer’in en önemli biyomedikal Ar-Ge merkezlerinden ABD Connecticut’ta bulunan Groton’da ve protein bazlı yeni ilaç keşiflerinde öncü Ar-Ge merkezi San Francisco’daki Rinat’ta staj imkanı sağlandı. Hacettepe Üniversitesi ve Pfizer, ülkemizde ilaç alanında Ar-Ge ve inovasyonu desteklemek üzere 2009’dan bu yana pek çok projeye imza atıyor. Bilim insanlarımızın projelerine global bilim dünyasının kapılarını açan işbirliği kapsamında yürütülen çalışmalar, ülkemizde ilaç alanında inovasyon çalışmalarını destekleyecek bir ortamın geliştirilmesi ve yeni molekül keşfi alanında yürütülen çalışmaların desteklenmesi adına büyük önem taşıyor. Dünyada ve Türkiye’de Ar-Ge çalışmalarının geliştirilmesine öncülük eden projeleri ile Pfizer Türkiye, akademi-sanayi işbirliklerinde öncü bir rol üstleniyor. Hacettepeli araştırmacıların yeni ilaç molekülü keşfine yönelik Groton ve Rinat’da yapacakları projelerin ülkemizde ilaç alanında inovasyon çalışmalarını destekleyecek bir ortamın geliştirilmesine katkı sağlaması bekleniyor. “Ülkeme daha donanımlı ve daha üretken bir bilim insanı adayı olarak dönmeyi hayal ediyorum”

48. Tüketim metası olarak sağlık • Üreticinin doğrudan emeğinin piyasa süreçleri aracılığıyla ürününden kopması • Ne araştırmayı yapan ne veriyi analiz eden • ne makaleyi yazan ne de makalenin üstünde adı olan • ne klinik tedavi rehberini hazırlayan • Ne onu uygulayan bilimci, araştırmacı ve doktor • tanı- tedavi sürecinin tümünün bilgisine • hiçbir zaman sahip olamamaktadır.

49. Sözcük kavram ilişkisi • Bir sözcüğün anlamı ile • o sözcük ile gösterilen kavramın kapsamı farklı olabilir

50. Her kavram bir sınırlama eylemidir • “performance” • “competence”