1 / 59

HISTORIA POWSZECHNA

HISTORIA POWSZECHNA. XVI – XIX WIEK. XVI WIEK. Wielkie odkrycia geograficzne. XVI WIEK. Henryk Żeglarz – Wyspy Kanaryjskie, Azory, Zielony Przylądek; 1488 – Bartłomiej Diaz – Przylądek Dobrej Nadziei; 1498 – Vasco da Gama – dopłynięcie do Indii wokół Afryki;

lavender
Download Presentation

HISTORIA POWSZECHNA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. HISTORIA POWSZECHNA XVI – XIX WIEK

  2. XVI WIEK Wielkie odkrycia geograficzne

  3. XVI WIEK • Henryk Żeglarz – Wyspy Kanaryjskie, Azory, Zielony Przylądek; • 1488 – Bartłomiej Diaz – Przylądek Dobrej Nadziei; • 1498 – Vasco da Gama – dopłynięcie do Indii wokół Afryki; • 1492 – Krzysztof Kolumb – odkrycie Ameryki; • 1519 – 22 – wyprawa Ferdynanda Magellana dookoła świata

  4. WIELKIE ODKRYCIA GEOGRAFICZNE

  5. WIELKIE ODKRYCIA GEOGRAFICZNE

  6. Skutki wielkich odkryć • zakładanie kolonii i rozwój niewolnictwa; • wzrost znaczenia Hiszpanii, Portugalii; • wyniszczenie Indian; • potwierdzenie tezy o kulistości Ziemi; • napływ do Europy kruszców – spadek wartości pieniądza; • nowe rośliny: kukurydza, ziemniaki, pomidory

  7. Skutki wielkich odkryć • Kompanie handlowe – wielkie spółki, które przerwały monopol Hiszpanów i Portugalczyków na handel z koloniami

  8. Skutki wielkich odkryć Podział Europy wzdłuż Łaby: • na zachód od Łaby – handel i rzemiosło; • na wschód – rolnictwo Powstanie manufaktur – zakłady ręcznej produkcji (bez maszyn!) – zwiększenie produkcji i narodziny kapitalizmu

  9. REFORMACJA • Reformacja – proces odnowy Kościoła, który doprowadził do jego rozłamu i powstania wyznań protestanckich • 1517 – początek reformacji – wystąpienie Marcina Lutra – 95 tez przeciw odpustom, krytyka niemoralnego życia duchownych, handlowania odpustami, symonii i nepotyzmu

  10. SKUTKI REFORMACJI powstanie wyznań protestanckich: - luteranizm, - kalwinizm - anglikanizm odejście od Kościoła Katolickiego 1/3 wiernych • przetłumaczenie Biblii na języki narodowe i rozwój tych języków

  11. SKUTKI REFORMACJI Wojny religijne: • - Niemcy: 1555 – pokój w Augsburgu – wprowadzenie zasady „czyj kraj, tego religia” – panujący narzuca religię poddanym; • Francja – 1572 – noc św. Bartłomieja – rzeź hugenotów (kalwinów francuskich) dokonana przez katolików ( 1598 – edykt nantejski – wolność wyznania dla hugenotów poza Paryżem) • - rozpad Królestwa Niderlandów na katolicką Belgię i protestancką Holandię

  12. KONTRREFORMACJA • Kontrreformacja – dążenie Kościoła Katolickiego do reformy i walka z protestantyzmem • inkwizycja • indeks ksiąg zakazanych; • powołanie zakonu jezuitów (Ignacy Loyola) – misje i zakładanie szkół

  13. KONTRREFORMACJA Sobór Trydencki 1545 -1563: • potępienie protestantów i uznanie ich za heretyków; • przypomnienie, że „poza Kościołem nie ma zbawienia”; • potwierdzenie wszystkich dogmatów katolickich; • nakaz celibatu dla księży i nauki w seminariach duchownych

  14. KULTURA ODRODZENIA • zainteresowanie życiem, światem, człowiekiem; • hasło „Carpe diem” (Horacy) i „nic co ludzkie nie jest mi obce” (Terencjusz); • -wzorem człowiek – humanista (wszechstronnie wykształcony); • humanizm; • wynalazek druku –Gutenberg; • indywidualizm jednostek (antropocentryzm – człowiek w centrum zainteresowania);- • umiłowanie piękna

  15. PRZEDSTAWICIELE RENESANSU Michał Anioł (rzeźby: Mojżesz, Pieta, Dawid; freski i Sąd Ostateczny w kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie; projekt kopuły Bazyliki św. Piotra w Rzymie)

  16. PRZEDSTAWICIELE RENESANSU • Rafael Santi (obrazy: Madonna sykstyńska, Szkoła ateńska)

  17. PRZEDSTAWICIELE RENESANSU • Leonardo da Vinci (obrazy: Mona Lisa, Ostatnia Wieczerza, Dama z gronostajem)

  18. Wojna trzydziestoletnia 1618 – 1648 Walka w Niemczech między katolikami a protestantami; 1648 – pokój westfalski: podtrzymanie politycznego i religijnego rozdrobnienia Niemiec; ograniczenie prawa władców do narzucania religii poddanym

  19. Anglia w XVII wieku • Dążenia Karola I Stuarta do absolutyzmu – 1642 wybuch wojny domowej między królem a parlamentem (Izba Lordów i Izba Gmin) – stracenie monarchy – Anglia republiką • dyktatura Olivera Cromwella – dowódca armii • ponowne rządy Stuartów i kolejny konflikt z parlamentem – Anglia monarchią parlamentarną 1689: o armii i finansach decyduje parlament, (realna władza) ,król pełni funkcje reprezentacyjne

  20. Francja w XVII wieku • reformy kardynała Richelieu – Francja potęgą gospodarczą i militarną • absolutne rządy Ludwika XIV – „państwo, to ja” : król samodzielnie decyduje o sprawach kraju; Bastylia symbolem absolutyzmu

  21. Francja w XVII wieku • - reforma gospodarki francuskiej – Jean Colbert – merkantylizm: państwo więcej eksportuje niż importuje • - Wersal wzorem budowli barokowej

  22. XVIII wiek – oświecenie: • Absolutyzm oświecony – władca zapewnia szczęście poddanym narzucając im reformy i nie pytając ich o zdanie • Rosja – rządy Piotra I i Katarzyny II – rozwój gospodarczy, militarny i kulturalny • Reformy: Stolica w Petersburgu; 200 – tys. armia, rozwój floty; obowiązek szkolny; podział kraju na gubernie i prowincje zarządzane przez podporządkowanych carowi urzędników; europeizacja obyczajów i strojów (golenie bród)

  23. Rosja – rządy Piotra I i Katarzyny II – rozwój gospodarczy, militarny i kulturalny • Reformy: Stolica w Petersburgu; • 200 – tys. armia, rozwój floty; • obowiązek szkolny; • podział kraju na gubernie i prowincje zarządzane przez podporządkowanych carowi urzędników; • europeizacja obyczajów i strojów (golenie bród)

  24. Absolutyzm w Rosji • Piotr I Wielki Katarzyna II

  25. Absolutyzm w Prusach • Prusy (Brandenburgia i Prusy Książęce) - dynastia Hohenzollernów – Fryderyk Wilhelm I Fryderyk II • Reformy: obowiązek szkolny dla chłopców; obsadzanie stanowisk w administracji zaufanymi mieszczanami i szlachcicami; budowa manufaktur; wysokie cła na towary importowane;

  26. Absolutyzm w Austrii • Austria ( Austria, Czechy, Śląsk, Węgry, Belgia, płn. Włochy, część Niemiec) – dynastia Habsburgów – Maria Teresa i Józef II Reformy: • merkantylizm w gospodarce; • ograniczanie importu; • wolność religijna; • likwidacja klasztorów, • państwowe pensje dla księży)

  27. WOJNA PÓŁNOCNA • 1700 – 1721 – wojna północna: wojna sasko – szwedzka o Inflanty • 1709– klęska Szwedów z Rosjanami pod Połtawą • 1721– pokój w Nystad: utrata pozycji mocarstwa przez Szwecję, wzrost znaczenia Prus i Rosji

  28. WOJNA SIEDMIOLETNIA • 1756 – 1763 – wojna siedmioletnia: największe znaczenie w Europie zdobyło 5 państw: Francja, Austria, Wielka Bryt., Rosja i Prusy („koncert pięciu mocarstw”)

  29. AMERYKA • traktowanie kolonii amerykańskich przez Anglików jako zaplecza surowcowego i rynku zbytu; • podnoszenie ceł i podatków, • „bostoński picie herbaty”, • ustawa stemplowa

  30. WOJNA O NIEPODLEGŁOŚĆ USA • 4 lipca 1776 – Deklaracja niepodległości: Thomas Jefferson, Benjamin Franklin, John Adams czyli ogłoszenie niepodległości Stanów Zjednoczonych Ameryki – wybuch wojny z Anglią • Jerzy Waszyngton dowódcą armii amerykańskiej; pomoc francuska i polska • (Tadeusz Kościuszko, Kazimierz Pułaski – bitwa pod Savannah)

  31. WOJNA O NIEPODLEGŁOŚĆ USA • 1777 – bitwa pod Saratogą (sukces Amerykanów); - 1781 – kapitulacja Anglików pod Yorktown • 1783 – pokój paryski – Anglia uznała niepodległość USA • 1787 – konstytucja USA – trójpodział władzy, państwo federacyjne; • Jerzy Waszyngton pierwszym prezydentem

  32. WOJNA SECESYJNA Druga połowa XIX wieku: • - podział USA na przemysłową Północ i rolnicze Południe • - nastroje abolicjonistyczne na Północy (ruch dążący do zniesienia niewolnictwa) i sprzeciw Południa • - 1860 – wybór na prezydenta Abrahama Lincolna (zwolennik zniesienia niewolnictwa) przyczyną secesji (odłączenia się) stanów południowych

  33. WOJNA SECESYJNA • 1861- początek wojny secesyjnej : Południe (Konfederacja) contra Północ (Unia, jankesi) – atak Konfederacji na Fort Sumter • - 1863 – dekret Abrahama Lincolna o zniesieniu niewolnictwa • - 1865 – kapitulacja Konfederacji i zakaz opuszczania unii przez poszczególne stany

  34. REWOLUCJA BURŻUAZYJNA WE FRANCJI Przyczyny: • niezadowolenie z absolutnych rządów Ludwika XVI • dążenie burżuazji (stan III) do udziału we władzy • sprzeciw wobec uprzywilejowania stanu I (duchowni) i II (szlachta)

  35. REWOLUCJA BURŻUAZYJNA WE FRANCJI • 1789 – wybuch rewolucji burżuazyjnej we Francji • 14 lipca 1789 – zburzenie Bastylii – symbol absolutyzmu

  36. REWOLUCJA BURŻUAZYJNA WE FRANCJI • sierpień 1789 – Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (wolność, równość, braterstwo, prawo przeciwstawiania się uciskowi monarchy) • 1791– I konstytucja francuska: Francja monarchią konstytucyjną

  37. REWOLUCJA BURŻUAZYJNA WE FRANCJI • 1793 – ścięcie Ludwika XVI – Francja republiką

  38. REWOLUCJA BURŻUAZYJNA WE FRANCJI rządy jakobinów (Maksymilian Robespierre) : terror rewolucyjny, prześladowanie rojalistów (zwolenników monarchii)

  39. NAPOLEON BONAPARTE • 1799 – zamach stanu i przejęcie władzy przez Napoleona • 1804 – kodeks cywilny i koronacja cesarska Napoleona

  40. NAPOLEON BONAPARTE • 1805 rok – bitwa pod Austerlitz i utrata znaczenia Austrii • blokada kontynentalnaAnglii • 1807 – pokój w Tylży i utworzenie Księstwa Warszawskiego • 1812 – wyprawa do Rosji ( Borodino) i klęska Napoleona • 1813– bitwa pod Lipskiem i klęska Napoleona – zsyłka na Elbę • ucieczka z Elby – 100 dni Napoleona – marsz na Paryż • 1815 rok – ostateczna klęska Napoleona pod Waterloo

  41. KONGRES WIEDEŃSKI

  42. WIOSNA LUDÓW 1848 – wiosna ludów – powstania i rewolucje w Europie Przyczyny: • żądania chłopów dot. zniesienia pańszczyzny i uwłaszczenia; • żądania robotników dot. poprawy warunków życia i pracy; • dążenie do zjednoczenia Niemiec i Włoch ; • dążenie Polaków i Węgrów do odzyskania niepodległości

  43. WOJNA KRYMSKA Wojna krymska 1853 – 1856: Przyczyny: • dążenie Rosjan do odebrania Turkom cieśnin czarnomorskich - Bosfor i Dardanele; • Skutki: • pokój paryski: Morze Czarne uznane za obszar neutralny, ukazanie słabości militarnej i gospodarczej Rosji

  44. ZJEDNOCZENIE WŁOCH 1861 – zjednoczenie Włoch (pomoc francuska; bitwy pod Magentą i Solferino z Austriakami) „wyprawa tysiąca czerwonych koszul Giuseppe Garibaldiego na Sycylię i przyłączenie jej do Włoch) władca Piemontu Wiktor Emanuel II królem Włoch, Camillo Cavour – premierem

  45. ZJEDNOCZENIE NIEMIEC • 1871 – zjednoczenie Niemieci powstanie II Rzeszy Niemieckiej (rywalizacja Prus z Austrią o hegemonię; • 1834 . – Niemiecki Związek Celny bez Austrii; • klęska Austriaków pod Sadową w 1866 r; • utworzenie związku Północnoniemieckiego pod przewodnictwem Prus; • 1870 - wojna francusko – pruska: zwycięstwo Prus pod Sedanem) • Wilhelm I cesarzem; Otto von Bismarck kanclerzem

  46. KULTURA OŚWIECENIA • XVIII wiek – oświecenie: posługiwanie się rozumem, odkrycia naukowe, rozwój techniki: • Izaak Newton – prawo powszechnego ciążenia; • Anders Celsjusz – skala pomiaru temperatury

  47. FILOZOFIA OŚWIECENIA empiryzm – zmysły; (John Lock – wiedza płynie z doświadczenia) racjonalizm– rozum (Wolter, Denis Diderot)

  48. OŚWIECENIE Krytyka: • absolutyzmu, • religii, • Kościoła, • zabobonów, • nietolerancji,

  49. FILOZOFIA OŚWIECENIA • Jan Jakub Rousseau – umowa społeczna: ludzie powierzają królowi władzę, aby rządził dla ich dobra; jeśli król jest zły, naród ma prawo go zdetronizować i wybrać innego

  50. FILOZOFIA OŚWIECENIA • Monteskiusz: trójpodział władzy

More Related