Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları

1. Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları Yaşar Tonta H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html

2. Bilgi Belge Bilgi Yönetimi (Information Management) Bilgi Yönetimi (Knowledge Management) Türkiye’de Bilgi Yönetimi (Information Management) Sonuç Plan

3. Bilgi Bilme etkinliği Bu etkinlik sonucu elde edilen çıktı Bilgi etkinlikleri algılama anlama düşünme muhakeme etme yorumlama açıklama doğrulama değerlendirme Felsefede Bilgi (Knowledge) Kaynak: Kuçuradi, 1995, s. 97

4. Süreç olarak bilgi (information-as-process) Bilgi olarak bilgi (information-as-knowledge) Nesne olarak bilgi (information-as-object) Bilgi Araştırmalarında Bilgi (Information)

5. Bilgiye Farklı Bakış Açıları Kaynak: Buckland, 1991, s. 6

6. docere: öğretmek, bilgilendirmek –ment: araçlar “bir fiziksel ya da entellektüel olguyu temsil etmek, yeniden yaratmak ya da ispatlamak için korunan ya da kaydedilen tüm somut ve sembolik dizinsel işaretler” (Suzanne Briet) Belge örnekleri: kil tablet, yontu, papirüs, harita, yazma, kitap, dergi, resim,film, kaset, CD-ROM, DVD, Web sayfası, dijital belgeler, vs. Belge

7. Belge: biçim + işaret + ortam Biçim: Hattatlar, müzik ve sinema yapımcıları, örüntü tanıma uzmanları, kütüphaneciler, arşivciler, müzeciler İşaret: Dilbilimciler, bilgisayarcılar, yapay zeka uzmanları Ortam: Arşivciler, tarihçiler, hukukçular, diplomatik bilimciler, yayıncılar, kütüphaneciler, vd. Farklı Disiplinlerde Belge

8. her türlü örgütün etkin olarak işletilmesiyle ilgili bilginin sağlanması, düzenlenmesi, denetimi, yayımı ve kullanımına yönetim ilkelerinin uygulanması “doğru karar vermek için doğru formda, doğru kişiye, doğru maliyetle, doğru zamanda, doğru yerde, doğru bilgiyi sağlamak” Bilgi Yönetimi (Information Management)

9. bir örgütün misyonunu gerçekleştirmesi için örgütün entellektüel sermayesinin kullanımına dayanan bir yönetim uygulaması Entellektüel sermaye: örgüt çalışanlarının geliştirdiği ya da biriktirdiği deneyim, hizmet ve ürünlerden sağlanan bilgi (knowledge). Bilgi (knowledge): Belirtik (nesne olarak bilgi) Örtük (bilgi olarak bilgi) Bilgi Yönetimi (Knowledge Management)

10. İnsan beyninde saklı örtük bilgileri mi? Üzerinde bilgi taşıdığı varsayılan nesneleri (belgeleri) mi? Yoksa her ikisini de mi? Kütüphanecilik Arşivcilik Dokümantasyon - Belge yönetimi – Kayıt yönetimi - İdari dokümantasyon (records management, document management) Veri yönetimi, Bilgi kaynakları yönetimi, Bilgi teknolojisi yönetimi Bilgibilim, bilgi araştırmaları Bilgi yönetimi(üzerinde bilgi taşıyan belgelerin yönetimi) Bilgi Yöneticisi Neyi Yönetir?

11. Belgelerin sağlanması, düzenlenmesi, yaşatılması, kullanımı, korunması, arşivlenmesi Kullanıcıların bilgi gereksinimlerinin saptanması ve karşılanması Bilgi sistemlerinin tasarlanması, kurulması ve işletilmesi Bilgi teknolojisi yönetimi Bilgi Yönetimi (Information Management)

12. Bölüm adlarındaki değişiklikler Kütüphanecilik (Kütüphanecilik ve Enformasyon) Kütüphanecilik (Kütüphanecilik, Arşivcilik ve Dokümantasyon-Enformasyon ABD) Bilgi ve Belge Yönetimi Bilgi Yönetiminin kavramsal tanımına farklı yaklaşımlar Bilgi Yönetimi (Knowledge Management)- “Enformasyon” Yönetimi Bilgibilim (Information Science) – Bilgi Yönetimi (Knowledge Management) Bölümlerin İngilizce adları: Information Management, Information and Records Management Türkiye’de Bilgi Yönetimi (Information Management)

13. Bilgi sorunlarını çözmek için uğraşan farklı disiplinlere mensup birçok “paydaş” var (hesaplama, işletme yönetimi, teknoloji yönetimi vd.) Daha çok kodlanmış ve belgeler üzerine aktarılmış bilgi üzerinde odaklanıyorlar BBY Bölümlerinin ortak özelliği “nesne olarak bilgi” yönetimine ağırlık vermeleri “Kozmetik” değişikliklere odaklanmak yerine bilgi yönetimi kavramının hakkını veren eğitim programları geliştirilmeli Sonuç

14. Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları Yaşar Tonta H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html