Najważniejsze zmiany legislacyjne dla rozwoju obszarów wiejskich Warszawa, 21 września 2010 r.

1. Najważniejsze zmiany legislacyjne dla rozwoju obszarów wiejskich Warszawa, 21 września 2010 r. Bernard Błaszczyk Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska

2. Procedowane zmiany w przepisach prawnych: - założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw, • założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw, • założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, • projekt ustawy o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw.

3. Zobowiązania Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Przepisy Unii Europejskiej zobowiązują Polskę: • do 2015 r. wprowadzenia selektywnego zbierania odpadów przynajmniej takich jak papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło; • do 2020 r. osiągnięcia min. 50 % poziomu odzysku i recykling odpadów, przynajmniej takich jak papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło pochodzących z gospodarstw domowych; • do dnia 16 lipca 2020 r. ograniczenia do nie więcej niż 35 % wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

4. Wprowadzane zmiany w przepisach Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Główne cele wprowadzenia zmian w obowiązujących przepisach: • uszczelnienie obecnie funkcjonującego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi; • prowadzenie selektywnego zbierania odpadów komunalnych „u źródła”; • zmniejszenie ilości odpadów komunalnych; • zapewnienie powstania odpowiednich instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych; • monitorowanie sposobu postępowania z odpadami komunalnymi przez właścicieli nieruchomości, przedsiębiorców oraz gminy.

5. Przejęcie przez gminę obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi w drodze uchwały/referendum będzie wiązało się z nałożeniem na gminę następujących obowiązków: ustalenie przez radę gminy w drodze uchwały stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, przeprowadzenie przetargów na odbieranie odpadów komunalnych, zgodnie z ustawą - Prawo zamówień publicznych, przeprowadzenie kampanii informacyjnej dla mieszkańców, sporządzanie i przekazywanie marszałkowi województwa oraz WIOŚ rocznych sprawozdań z realizacji nałożonych na gminę zadań. Obowiązki gmin Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw

6. Opłaty za gospodarowanie odpadami Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Wysokość miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest obliczana przez właściciela nieruchomości przy uwzględnieniu: • liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość, • stawki opłat określonej przez gminę w uchwale rady gminy. Wysokość miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wytworzonymi na terenie nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy jest obliczana przez właściciela nieruchomości przy uwzględnieniu: • szacunkowej masy wytwarzanych odpadów komunalnych, • stawki opłat określonej przez gminę w uchwale rady gminy.

7. Obowiązki podmiotów odbierających odpady komunalne Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Obowiązki podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości: • odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zebranych w sposób selektywny, • odpowiedniego zagospodarowania odebranych od właścicieli nieruchomości odpadów komunalnych, • przekazanie odebranych zmieszanych odpadów do instalacji do zagospodarowania odpadóww danym regionie, wskazanej w wojewódzkim planie gospodarki odpadami, • sporządzania i przekazywania wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta sprawozdania z realizacji powierzonych temu podmiotowi zadań, m.in. o masie poszczególnych rodzajów odebranych odpadów komunalnych, • osiągnięcie określonych przez gminę poziomów odzysku i recyklingu oraz zmniejszenie masy odpadów ulegających biodegradacji.

8. Administracyjne kary pieniężne Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Na wszystkie podmioty biorące udział w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi będą nakładane administracyjne kary pieniężne za brak realizacji zadań nałożonych na te podmioty. Środki finansowe pochodzące z administracyjnych kar pieniężnych, nałożone na właścicieli nieruchomości oraz przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne, zasilą budżet gminy. Natomiast, środki finansowe pochodzące z administracyjnych kar pieniężnych, nałożone przez WIOŚ na gminną jednostkę organizacyjną, gminę oraz prowadzącego instalację do unieszkodliwiania odpadów komunalnych wnoszone będą na rachunek bankowy NFOŚiGW.

9. Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Projekt założeń projektu ustawy o odpadach stanowiącej transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r.w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy(Dz. U. L 312 z 22.11.2008, str. 3)

10. Przyczyny zmian Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Konieczność transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. L 312 z 22.11.2008, str. 3).

11. Przyczyny zmian Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Termin transpozycji „nie później niż do dnia 12 grudnia 2010 r.” Ze względu na dużą liczbę koniecznych zmian ustawy, zdecydowanie czytelniejsze będzie przygotowanie w całości nowego aktu normatywnego niż dokonywanie kolejnej nowelizacji ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. W związku z tym, planowane jest opracowanie nowej ustawy o odpadach oraz uchylenie dotychczas obowiązującej ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.).

12. Projektowane rozwiązania Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Projektowana ustawa o odpadach ma dotyczyć ogólnych zasad i wymagań związanych z gospodarką odpadami (takich jak: hierarchia sposobów postępowania z odpadami, zasada bliskości, zasada „zanieczyszczający płaci”).

13. Projektowane rozwiązania Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Ustawa regulować będzie tak istotne zagadnienia, jak plany gospodarki odpadami, ewidencja odpadów, sprawozdawczość i zadania zlecone samorządu województwa. Zostaną też w niej zawarte szczegółowe uregulowania dotyczące bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami (BDO) wraz z rejestrem podmiotów wprowadzających opakowania, produkty w opakowaniach, baterie, akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, pojazdy oraz gospodarujących odpadami, stanowiącym integralną jej część.

14. Projektowane rozwiązania Projektowane rozwiązania Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw Ustawa zawierać będzie wymagania dotyczące postępowania z niektórymi specyficznymi odpadami, w tym: • PCB i azbestem, • olejami odpadowymi odpadowych, • odpadami medycznymi i weterynaryjnymi, • komunalnymi osadami ściekowymi, • odpadami pochodzącymi z produkcji dwutlenku tytanu, • odpadami z wypadków, • odpadami ulegającymi biodegradacji, • bioodpadami.

15. Projektowane rozwiązania Założenia do projektu ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw W ustawie uregulowane zostaną następujące zagadnienia: • zmiana statusu odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne, • uznanie przedmiotów lub substancji za produkty uboczne, • utrata statusu odpadu, • zbieranie i transport odpadów, • magazynowanie odpadów, • usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, • przekazywanie odpadów i przenoszenie odpowiedzialności za gospodarowanie odpadami, • zakaz odzysku i unieszkodliwiania poza instalacjami i urządzeniami, • wstrzymywanie działalności niezgodnej z prawem, • postępowanie z odpadami niebezpiecznymi.

16. Założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Projekt założeń na etapie prac rządu. Przepisami projektowanej ustawy objęte zostaną następujące grupy przedsiębiorców: • wprowadzający produkty w opakowaniach; • produkujący opakowania oraz produkty w opakowaniach; • dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy oraz eksportu opakowań, produktów w opakowaniach oraz odpadów opakowaniowych; • dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia i importujący opakowania oraz produkty w opakowaniach; • produkujący, importerzy oraz wewnątrzwspólnotowi nabywcy torebek foliowych; • dystrybuujący opakowania oraz produkty w opakowaniach; • prowadzący recykling odpadów opakowaniowych lub inne niż recykling procesy odzysku; • eksporterzy odpadów opakowaniowych oraz wewnątrzwspólnotowi dostawcy odpadów opakowaniowych; • organizacje odzysku opakowań.

17. Założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Przedsiębiorcy zobowiązani będą uwzględnić w osiągniętym poziomie łącznego odzysku i łącznego recyklingu do dnia 31 grudnia 2015 r. docelowo co najmniej 50% odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych w łącznym odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, jakie przedsiębiorcy wprowadzający produkty w opakowaniach będą zobowiązani uzyskać w poszczególnych latach do końca 2015 r.

18. Założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Rezygnacja z kaucji na opakowania środków niebezpiecznych. Porozumienia dobrowolne dla opakowań po środkach niebezpiecznych opakowań wielomateriałowych.

19. Założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Projekt przewiduje wprowadzenie, od roku 2015, opłaty recyklingowej na torby foliowe. torba foliowa – torba z tworzywa sztucznego, przeznaczoną do pakowania produktów w jednostkach handlowych i służącą do przenoszenia tych produktów.

20. Założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Stawka opłaty wyrażona byłaby jako procent ceny 1 kg torebek foliowych oferowanych przez ich wprowadzających. Projektowana ustawa określi maksymalną stawkę tej opłaty na poziomie 50% ceny 1 kg torebek.

21. Założenia nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Wpływy z tytułu opłaty produktowej oraz opłaty recyklingowej, powiększone o środki z oprocentowania rachunków bankowych, marszałek województwa przeznacza na finansowanie działań w zakresie: • selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych; • edukację ekologiczną dotyczącą selektywnego zbierania i recyklingu odpadów opakowaniowych.

22. Potrzeba zapewnienia pełnej transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz skierowania całego strumienia powstających odpadów do legalnych stacji demontażu (wyeliminowanie szarej strefy w przetwarzaniu pojazdów wycofanych z eksploatacji). Projekt ustawy o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw

23. Projekt ustawy o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw • Zmiana systemu finansowania przetwarzania pojazdów wycofanych z eksploatacji. • Rezygnacja z wnoszenia opłat zarówno przez podmioty niebędące przedsiębiorcami, jak i wprowadzających pojazdy, którzy nie mają obowiązku zapewnienia sieci (a więc wprowadzających, którzy nie wydają karty pojazdu). • Wszyscy wprowadzający będą zobowiązani do zapewnienia sieci poprzez własne stacje demontażu i punkty zbierania pojazdów lub podpisując umowy ze stacjami demontażu.

24. DZIEKUJĘ ZA UWAGĘ Bernard Błaszczyk Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska