ทศวรรษการพัฒนาเด็กไทย

1. ทศวรรษการพัฒนาเด็กไทยทศวรรษการพัฒนาเด็กไทย YES NO

2. การพัฒนาระบบการส่งตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดโรคธาลัสซีเมีย (PND) ด้วยวิธีการเจาะน้ำคร่ำ โดย ศูนย์อนามัยที่ 7 อุบลราชธานี

3. เป้าหมายงาน Thal คือ : การลดทารกเกิดใหม่ให้ป่วยเป็นโรคธาลัสซีเมียชนิดรุนแรง 3 โรค 1.Bart’s Hydrops Fetalis 2.Homozygous-thalassemia 3.-thal/ Hb E

4. กรมอนามัยได้กำหนดแนวทาง • เพื่อลดโรคธาลัสซีเมียชนิดรุนแรง(3 โรค) ไว้ 4 ขั้นตอน ดังนี้ • ให้ความรู้และให้การปรึกษา • การตรวจทางห้องปฏิบัติการ • การวินิจฉัยก่อนคลอด (PND)*** • การให้ทางเลือกแก่คู่สมรส เมื่อทราบว่า • ทารกในครรภ์เป็นโรค

6. การประเมินผลดำเนินงานป้องกันและควบคุมโรคธาลัสซีเมีย (เขต 11,14) ปี 2549

7. ผลการดำเนินงานปี 2549 จำนวนหญิงตั้งครรภ์และสามีที่ส่งตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด 57 ราย (ที่ มข.)

8. ปัญหา-ความครอบคลุมในการตรวจคัดกรอง และการตรวจยืนยันเพื่อวินิจฉัย จนถึง ขั้นตอนสิ้นสุดค่อนข้างต่ำ- ระบบเครือข่ายไม่เอื้ออำนวยต่อการ ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด (PND)- ขาดการประสานงานที่มีประสิทธิภาพ ระหว่างผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้อง

9. การพัฒนาระบบบริหารจัดการเครือข่ายฯ ในปี 2550 โดยการพัฒนาศูนย์อนามัยที่ 7 เป็นศูนย์กลางเจาะน้ำคร่ำส่ง ตรวจเพื่อการวินิจฉัยทารกในครรภ์ นำไปสู่

10. ตรวจคัดกรองที่โรงพยาบาลต้นสังกัดตรวจคัดกรองที่โรงพยาบาลต้นสังกัด • OF/DCIP พบผลผิดปกติ • เป็นคู่เสี่ยงต่อ Hb Bart”s hydrop ให้ส่ง PCR for α 1 trait ที่ศูนย์วิทย์ฯ • ถ้าเป็นคู่เสี่ยงต่อ -thal diaease , Hb E disease ส่งตรวจ รพท./รพศ. • (รพ.ต้นสังกัด สามารถแบ่งเลือดส่งตรวจไปพร้อมกันทั้ง 2 กรณีได้ • ถ้าข้อจำกัดด้านอายุครรภ์ที่มากแล้ว) GA< 16 wk. รับบริการที่ สอ/ รพ.ต้นสังกัด หญิงตั้งครรภ์ และสามี เป็นคู่เสี่ยงต่อ -thal diaease / -thal /E- disease เป็นคู่เสี่ยงต่อ Hb Bart”s hydrop รพ.ที่มีสูติแพทย์สามารถทำ Serial U/S และพิจารณา ทำยุติการตั้งครรภ์ รพ.ที่ไม่มีสูติแพทย์หรือไม่สามารถ ดำเนินการต่อได้ เจาะน้ำคร่ำ ที่ ศูนย์อนามัยที่ 7 เพื่อส่งตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด (PND) (ก่อนเจาะน้ำคร่ำ จะเจาะเลือดคู่สมรสเพื่อส่งตรวจ PCR สาย ที่ มข.) ในปีแรก - แช่เย็นนำส่งโดยทาง รถยนต์ราชการ(ไป-กลับภายใน 1 วัน) มข ปีที่ 2 –นำส่งทางไปรษณีย์

11. ผลงาน ปี 2550: พบคู่เสี่ยง 33 คู่

12. ผลการดำเนินงานปี 2550 จำนวนคู่เสี่ยงที่ส่งต่อมาเพื่อมารับบริการตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด 33 ราย แยกรายจังหวัด

13. จำนวนหญิงตั้งครรภ์ที่เสี่ยงจริงที่มีโอกาสให้กำเนิดบุตร เป็นโรคธาลัสซีเมียชนิดรุนแรงแยกรายจังหวัด ปี 50 (รวม 16 ราย =48.5%)

14. ประเมินผล: โดย- ระบบรายงาน- ติดตามประเมินผลระบบการ ดำเนินงานใน รพศ/รพท. ศอ.7 ทำหนังสือแจ้งเวียนการดำเนินงานตามเครือข่ายใหม่ ให้กับ สสจ.ทุกแห่ง ประสานต่อให้ รพ.ได้พิจารณา/ถือปฏิบัติ

15. ผลพบว่า : 1. จากการนิเทศติดตามพบ : เกิดศูนย์บริการเจาะน้ำคร่ำฯ ที่ รพศ.สปส. เพียงแห่งเดียว 2. ข้อมูลการดำเนินงาน ส่วนใหญ่มีเฉพาะผลการ ตรวจคัดกรองฯ

16. ผลงานหลังจากสิ้นสุดการพัฒนาระบบฯ ที่ ศอ.7 ........ถ่ายทอดระบบสู่เครือข่ายฯ

18. ประเด็นที่พบ : จากการผลประเมินฯ ในปี 2551-2552 - พบมีการปรับเปลี่ยนแนวทางการบริหารจัดการงบประมาณของประเทศ ปี 2551 • การคัดกรองในหญิงตั้งครรภ์ พบปัญหา หญิงตั้งครรภ์มาฝากครรภ์ช้า ไม่คัดกรองกรณีอายุครรภ์เกิน 16 สัปดาห์ • ไม่ส่งตรวจยืนยันเพื่อวินิจฉัยพาหะกรณี แอลฟ่า (บุคลากรไม่ทราบว่าต้องตรวจ / งบประมาณจำกัด) • การให้คำปรึกษาไม่มีประสิทธิภาพ (ผู้ให้คำปรึกษาแปลผลไม่ได้ / ไม่ทราบว่าเป็นคู่เสี่ยง)

19. ประเด็นที่พบ: จากการผลประเมินฯ ในปี 2551-2552 (ต่อ) • ผู้รับบริการเข้าไม่ถึงบริการ /แบกรับค่าใช้จ่ายการเดินทางไปรับบริการฯ (ซึ่งอยู่ไกล) • ขาดการมีส่วนร่วมของนักเทคนิคการแพทย์ในการดำเนินงานฯ/ส่งต่อให้กับผู้เกี่ยวข้อง • การส่งต่อคู่สมรส/ติดตามคู่เสี่ยง ขาดการดำเนินงานอย่างเป็นระบบ • ระบบข้อมูลในขั้นตอนการส่งตรวจยืนยัน....การทำ PND ขาดการรวบรวมและส่งต่อข้อมูล ที่เป็นระบบฯ

20. เราจะก้าวต่อไป.....เพื่อการพัฒนาที่ดีขึ้นในงานธาลัสซีเมีย เพราะว่า....พวกเราชาว สา”สุข ได้ชื่อว่าเป็นบุคลากรที่มีคุณภาพมากที่สุด...เหนือกว่าบุคลากรของ กระทรวงใดๆ ในประเทศไทย