تسعير ارز استاندارد حسابداري شماره 16

1. تسعير ارزاستاندارد حسابداري شماره 16 • اهداف آموزشي • مرور عمليات ارزش توسط شرکتها • آشنايي با روشهاي حسابداري تسعير • توصيف حسابداري عمليات خارجي • افشا

2. معاملات ارزي • معامله اي است که به ارز انجام مي شود يامستلزم تسويه به ارز است. از قبيل: • خريد و فروش کالا و خدماتي که بهاي آن به ارز دريافت يا پرداخت مي شود. • استقراض يا اعطاي تسهيلاتي که قرار است تسويه آنها به ارز صورت گيرد.

3. شناخت اوليه • معاملات ارزي در زمان شناخت اوليه به نرخ ارز در تاريخ معامله تسعير مي شود. • براي تعيين نوع ارز(صادراتي، شناور، واريزنامه اي)، بايد با توجه به مقررات حاکم، نرخي انتخاب شود که قرار است مبناي تسويه معامله قرار گيرد.

4. تسعير اقلام ارزي در تاريخ ترازنامه اقلام پولي نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه اقلام غير پولي نرخ تسعير در تاريخ انجام معامله

5. اقلام پولي عبارت است از وجه نقد و داراييها و بدهيهايي که قرار است به صورت مبلغ ثابت يا قابل تعييني از وجه نقد دريافت يا پرداخت شود.

6. شناخت تفاوت تسعير معاملات ارزي شرکتهاي دولتي شرکتهاي غير دولتي طبق ماده 136 قانون محاسبات عمومي حساب سود وزيان دوره

7. متن ماده 136: سود و زيان حاصل از تسعير داراييها و بدهي هاي ارزي شرکتهاي دولتي، درآمد يا هزينه تلقينمي گردد. مابه التفاوت حاصل از تسعير داراييها و بدهيهاي مذکور بايد در حساب ذخيره تسعير داراييها و بدهي هاي ارزي منظور شود. در صورتي که در پايان سال مالي، مانده حساب ذخيره بدهکار باشد، اين مبلغ به حساب سود و زيان همان سال منظور خواهد شد.

8. ج= نرخ جاري ارز ت= نرخ تاريخي ارز م = نرخ ميانگين ارز ب = مبلغ باقيمانده

10. شناخت تفاوت تسعير (رويه مجاز جايگزين) در مواردي ممکن است تفاوت تسعير در نتيجه کاهش رسمي شديد يا افت قابل ملاحظه در ارزش ريال باشد به نحوي که عملا در مقابل |آن هيچ گونه حفاظي وجود نداشته باشد و کاهش يا افت مزبور بدهي هايي را تحت تآ ثير قرار دهد که اخيرا و به طور مستقيم در ارتباط با تحصيل داراييهاي ارزي در حسابها ايجاد شده است و واحد تجاري قادر به تسويه آنها نيست. اين گونه تفاوتهاي تسعير به مبلغ دفتري دارايي اضافه مي شود به شرطي که مبلغ دفتري پس از تعديل، از اقل بهاي جايگزيني و مبلع قابل بازيافت ناشي از فروش يا کاربرد آن دارايي تجاوز نکند.

11. صورتهاي مالي عمليات خارجي روش مورد استفاده براي تسعير صورتهاي مالي عمليات خارجي، به رابطه عملياتي و تامين مالي بين واحد تجاري گزارشگر و عمليات خارجي بستگي دارد. عمليات خارجي عمليات خارجي لاينفک از عمليات تجاري گزارشگر واحد مستقل خارجي

12. نشانه هاي تشخيص عمليات خارجي مستقل • استقلال فعاليت • پايين بودن حجم معاملات واحد خارجي با واحد گزارشگر • تامين مالي خارجي • پرداخت هزينه ها با استفاده از ارز • فروش بر اساس ارز • استقلال جريانهاي نقدي • با اين وجود تشخيص عمليات خارجي مستقل مستلزم قضاوت است.

13. عمليات خارجي لاينفک از عمليات واحد تجاري گزارشگر صورتهاي مالي اين دسته از عمليات با استفاده از روشهاي مورد استفاده براي معاملات ارزي تسعير مي شود. عمليات تسعير مبتني بر اين فرض است که معاملات انجام شده توسط عمليات خارجي عملا به وسيله واحد تجاري گزارشگر صورت گرفته است.

15. واحدهاي مستقل خارجي • صورتهاي مالي اين واحدها به شرح زير تسعير مي شود: • داراييها و بدهيها اعم از پولي و غير پولي، با نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه • درآمدها و هزينه ها با نرخ تسعير در تاريخ انجام معاملات( به استثناي صورتهاي مالي که واحد پول آن مربوط به اقتصادهاي با تورم حاد است که در اين صورت پس از ارائه مجدد، از نرخ تسعير در تاريخ ترازنامه استفاده مي شود). • تفاوتهاي تسعير در سرفصل حقوق صاحبان سهام طبقه بندي و در صورت سود وزيان جامع منعکس مي شود. براي تسعير در آمدها و هزينه ها در عمل از نرخ ميانگين استفاده مي شود.

16. نحوه برخورد با سرقفلي و تعديلات ناشي از کاربرد ارزش منصفانه الف. به عنوان داراييها وبدهيهاي واحد مستقل تلقي و با نرخ تاريخ ترازنامه تسعير مي شود. ب. به عنوان داراييها و بدهي هاي واحد گزارشگر تلقي شده که قبلا به ريال تسعير شده و يا به عنوان اقلام غير پولي ارزي با نرخ تسعير در تاريخ معامله تسعير مي شود. • در تلفيق صورتهاي مالي، تفاوتهاي تسعير اقلام پولي درون گروهي نيست و به عنوان درآمد يا هزينه شناسايي مي شود. • در مواردي که تاريخ صورتهاي مالي واحد خارجي با واحد گزارشگر متفاوت باشد،ازنرخ تسعيردرتاريخ ترازنامه واحدخارجي استفاده ميشود.

17. واگذاري واحد مستقل خارجي در زمان واگذاري، مبالغ انباشته تفاوتهاي تسعير اقلام ارزي که در سرفصل حقوق صاحبان سهام است به حساب سود وزيان انباشته منتقل مي شود. زماني که طبقه بندي عمليات خارجي تغيير مي کند، روشهاي تسعير قابل اعمال به طبقه بندي جديد از تاريخ تغيير طبقه بندي به کار گرفته مي شود. تغيير طبقه بندي عمليات خارجي

19. ساير اطلاعات: • داراييهاي ثابت مشهود در مقاطع مختلف خريداري مي شودو بنابراين در تسعير آنها نرخهاي متفاوت بکار مي رود. به منظور تسهيل تسعير در اين مثال فرض شده است که مبلغ 100.000 مارک از داراييهاي ثابت مشهود در تاريخ 2/5/1379 تحصيل شده است. در اين تاريخ نرخ مارک3.481 ريال فرض شده است. مابقي داراييها ثابت مشهود که در سهولت قابل تحصيل شده است با نرخ فرضي 2.900 ريال تسعير مي شود. • نرخ مارک مورد استفاده براي تسعير صورتهاي مالي به شرح زير است: • سرمايه بر اساس نرخهاي تاريخي تسعير ميشود و سود انباشته يک رقم باقيمانده است. در اين مثال، سرمايه با نرخ 2000 ريال تسعير ميشود و ضمنا فرض بر اين است که معادل ريالي سود انباشته در اول دوره 140994508 ريال مي باشد.

21. (1) از اين رقم حدود 64.000 مارک مربوط به استهلاک مي باشد. فرض کنيد 38000 مارک آن مربوط به داراييهاي تحصيل شده در تاريخ 2/5/1379 و مابقي مربوط به ساير داراييهاي ثابت مشهود است. مابقي هزينه ها با نرخ ميانگين تسعير شده است.