راهبردهای توسعه با IT در حوزه جوانان

1. وضعيت فناوری اطلاعات در حوزه جوانان (گزارش کشوری) راهبردهای توسعه با IT در حوزه جوانان محمود حاجيلی – انجمن فناوری اطلاعات جوانان کشور www.hajili.com

2. فهرست مطالب مقدمه - وضعيت آماري جمعيت جوانان کشور - وضعيت فناوري اطلاعات در بين جوانان -ارائه راهبردهاي توسعه با فناوري اطلاعات و توانمند سازي جوانان - چشم انداز آينده

3. مقدمه • تحولات اساسی در جهان در هزاره سوم - جهانی شدن • فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) امروزه فنـّاوري اطلاعات به مدد فنـّاوري ارتباطات فراگيرشده و جهان را دگرگون ساخته است. مهمترين تغييراتي كه اين فنـّاوري در جهان بوجود آورده بوسيله مارشال مك‌لوهان در يك عبارت خلاصه شده است و آن «تبديل جهان به يك دهكده جهاني» است. جوانان امروزه به‌عنوان بزرگترين توليدكنندگان دانايي و اطلاعات در جامعه و هم بيشترين مصرف‌كنندگان آن هستند؛ اين در حاليست كه جوانان ايراني از احساس عقب‌ماندگي در رنج بوده و به‌دنبال پيشرفت و توسعه از طريق تحصيل هستند، بنابراين دسترسي به فنـّاوري اطلاعات مهمترين بستر براي برخورداري از دانايي است. ، اگر سياست فناوري اطلاعات برپايه منابع انساني و زيرساخت قابل‌اعتماد بنا گردد، در واقع ابزارها و وسايل لازم براي ارزيابي، برنامه‌ريزي، مديريت تغييرات توسعه و دستيابي به رشد پايدار را نيز در اختيار قرار مي‌دهد. به همين خاطر شاهديم كه تمامي كشورهاي پيشرفته داراي يك سياست ملي فناوري اطلاعات و استراتژي براي پياده‌سازي آن هستند تا پاسخگوي وقايع جهاني نوظهور بوده, و در نتيجه نگذارند كه كشورهايشان به قربانيان «شكاف ديجيتال» تبديل گردند. كشورهاي در حال توسعه‌اي همچون ايران كه در آرزوي مشاركتي اثربخش و داشتن نقشي كليدي در عصر نوظهور اطلاعات هستند، در جاي خود، نيازمند يك سيستم فناوري اطلاعات بسيار كارا هستند كه محرك آن، يك سياست ملي فناوري اطلاعات تكان‌دهنده، خواهد بود. روند رو به گسترش دسترسي جوانان به فنـّاوري‌هاي نوين اطلاع‌رساني طي سال‌هاي اخير، شکل‌گيري پديده وبلاگ نويسي در ميان جوانان، جلب اعتماد اينترنت به‌عنوان دومين رسانه مورد اعتماد جوانان کشور بعد از صدا و سيما، شکل‌گيري جامعه اطلاعاتي در جامعه ما و جهان و همچنين ضرورت‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي و مديريتي، ضرورت اهتمام دولت‌ها به تدوين برنامه‌اي جهت ارتقاء و توانمندسازي جوانان در حوزه فنـّاوري اطلاعات را در راستاي ساماندهي مديريت، هدايت و بهره‌وري ظرفيت‌هاي ايجاد شده مضاعف ساخته است.

4. وضعيت آماری جوانان: روند تغييرات رشد جمعيتكشوروجوانان طي برنامه دوم و سوم ماخذ :سنتز ملي نتايج پيش بيني جمعيت استان هاي كشور 1375-1390 سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور نمودار روند تغييرات رشد جمعيتكشوروجوانان طي برنامه دوم و سوم

5. روند تغييرات رشد جمعيتكشوروجوانان طي سال هاي1383-1376 ماخذ : سنتز ملي نتايج پيش بيني جمعيت استان هاي كشور 1375-1390 سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور نمودار روند تغييرات نرخ رشد جمعيتكشور و جوانان طي سال هاي1383-1376

6. وضعيت IT در حوزه جوانان :ميزان استفاده از رايانه

7. ميزان استفاده از اينترنت

8. محل استفاده از اينترنت

9. موضوعات مورد علاقه جوانان در اينترنت

10. توزيع فراوانی بر حسب تماشای فيلم از طريقويدئو / CD

11. ارزيابي وضعيت موجود توصيف وضعيت موجود • 5/98 درصد جوانان 29-15 ساله کشور باسواد مي باشند. • تعداد کاربران اينترنت در کشور، 5/6 ميليون کاربر مي باشد که حدود 70 درصد آنان را جوانان تشکيل مي دهند. ضريب نفوذ اينترنت در کشور، 5/9 درصد مي باشد. • تعداد رايانه موجود در پايان سال 1383، 7 ميليون برآورد شده است که 4/10 عدد به ازاي هر صد نفر جمعيت مي باشد. در حال حاضر در امريکا (در سال 2003) حدود 5/27 ميليون نفر و در همين سال در سراسر دنيا 137 ميليون نفر به دورکاري اشتغال دارند. در فنلاند 17 درصد و در امريکا 9 درصد از نيروي کار فعال را دورکاران تشکيل مي دهند و در سال 2020، 64 درصد از نيروي کار امريکا را دورکاران تشکيل خواهند داد.

12. ادامه توصيف وضعيت موجود • آمار نشان مي دهد که در امريکا به ازاي هر 7 نفر يک کامپيوتر (PC)، در اروپا به ازاي هر 20 الي 30 دانش آموز يک کامپيوتر و بين 50 تا 80 نفر دانش آموز يک خط اينترنتي وجود دارد و 73 درصد از معلمان در انگلستان از فنآوري اطلاعات استفاده مي کنند. • تعداد صفحات موجود فارسي در وب حدود 8 ميليون مي باشد. تعداد کل صفحات موجود در وب بيش از 8 ميليارد است. لذا سهم صفحات فارسي از وب حدود 1/. درصد مي باشد. اين در حالي است که نسبت جمعيت فارسي زبان به کل جمعيت دنيا حدود يک درصد است. • آمار نشان مي دهدحدود3850 هزار خانوار (24 درصد) به رايانه دسترسي دارند. • 7/1 درصد (33 هزار) دانشجويان مشغول به تحصيل در دانشگاههاي دولتي و غير دولتي کشور در حوزه فنآوري اطلاعات مشغول به تحصيل هستند. • 23 مرکز از 32 مرکز انکوباتور موجود کشور در حوزه فنآوري اطلاعات و ارتباطات فعالند. علاوه براين، 11 پارک فناوري نيز در حال فعاليت يا اينکه در مرحله تاسيس هستند.

13. ادامه توصيف وضعيت موجود • تعداد جايگاه هاي اينترنتي فارسي،10 هزار مورد مي باشد. طبق نظرسنجي هاي بعمل آمده: • بيشترين زمان گذران اوقات فراغت جوانان تهران را استفاده از کامپيوتر و اينترنت (در منازل و اماکن عمومي) بخود اختصاص مي دهد. • 43 درصد جوانان در منزل از رايانه استفاده مي کنند. • 27 درصد جوانان امکان دسترسي به اينترنت را دارند. • بالاترين محل براي بهره برداري از اينترنت و کامپيوتر با 2/69 درصد در منازل و 16 درصد در کافي نت مي باشد. • اينترنت با 9/15 درصد بعد از صدا و سيما، دومين رسانه مورد اعتماد جوانان در سال 1383 بوده است.

14. رسانه هاي ديجيتالي(اينترنت) ميزانافزايش درصد واحد 1383 1376 بر اساس گزارش رسمي حدود 80 درصد از بهره مندان جدول فوق را جوانان تشکيل مي دهند.

15. بخش دوم :ارائه راهبردهاي توسعه با فناوري اطلاعات در حوزه جوانان

16. چالشها و تنگناهاي اساسي ابهام و ناهماهنگي در نظام مديريت عاليه (سياست گذاري، برنامه ريزي، هماهنگي، اجرا، نظارت و ارزشيابي) در حوزه فناوري اطلاعات جوانان کمبود امکانات و منابع و عدم بهره گيري مطلوب از ظرفيت هاي موجود فناوري اطلاعات کشور در ساماندهي امور جوانان نهادينه نشدن فرهنگ استفاده بهينه از فنآوري اطلاعات و سيستم هاي اطلاع رساني در ميان جوانان عدم تناسب نظام آموزشي (رسمي و غيررسمي) با دانش و مهارت مورد نياز بهره مندي از خدمات فناوري اطلاعات مصرف زدگي در حوزه فناوري اطلاعات در ميان جوانان بويژه در عرصه محتوا

17. اصول پايه و مباني نظري 1 - فناوري اطلاعات في نفسه توانمندساز است. براي بهره گيري از جنبه توانمندسازي آن، توسعه در اين زمينه بايد مطابق با نيازهاي فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي جامعه صورت گيرد. 2 - توفيق دولت ها در رسيدن به اهداف مختلف خود و اعمال هر نوع سياست توانمند سازي در کشور و متقابلاً سياست هاي جلب مشاركت مردم، مستلزم توسعه فناوري اطلاعات و افزايش دسترسي افراد جامعه خصوصاً جوانان به آن است. 3 - نفوذ روز افزون‌ فناوري اطلاعات‌ در بخش‌ها و ابعاد مختلف‌، موجب ارتقاء منافع‌ ناشي‌ از كاربرد خدمات‌ الكترونيکي‌ ارزش‌ افزوده‌ مي شود.4 - با ترويج فناوري اطلاعات نه تنها زندگي مادي و مجسم دگرگون مي‌شود بلكه عرصه تفكر و پندار دچار تحول گسترده و عميق شده و انسان‌ها به پهنه گسترده اطلاعات روان مي‌شوند.5 - فناوري اطلاعات به عنوان شاخص اقتدار كشورها محسوب شده و ارتباطات به عنوان نبض توسعه كشورها محسوب مي شود. 6 - فناوري اطلاعات يکي از محورهاي اصلي توسعه در کليه جوامع توسعه يافته و در حال توسعه محسوب مي شود

18. راهبرد ها 1 -هماهنگ سازي نظام مديريت عاليه در حوزه فناوري اطلاعات جوانان با رويکرد تقسيم کار ملي 2 -توانمندسازي جوانان در زمينه فناوري اطلاعات با رويکرد ارتقاء دانش و مهارت 3 -فرهنگ سازي در زمينه فناوري اطلاعات جوانان با رويکرد نوآوري و ترويج فرهنگ جويندگي 4 -بسترسازي با رويکرد بهره گيري مطلوب از ظرفيت ها 5 -ظرفيت سازي در زمينه فناوري اطلاعات با رويکرد خصوصي سازي 6 -شفاف سازي در زمينه فناوري اطلاعات با رويکرد اطلاع رساني

19. سياستها و خط‌مشي‌هاي اجرايي اصلاح ساختار ها در حوزه فناوري اطلاعات جوانان استفاده حداکثري از فنآوري اطلاعات در ساماندهي امور جوانان ارتقاء قابليت ها و توانايي هاي جوانان در زمينه فناوري اطلاعات زمينه سازي جهت استفاده حداکثري از ساختارها و امکانات بخش هاي غير دولتي در زمينه فنآوري اطلاعات جوانان نهاينه نمودن فرهنگ بهره گيري مطلوب از فناوري اطلاعات در ميان جوانان بهره گيري مطلوب از ظرفيت هاي موجود در جهت توسعه فنآوري اطلاعات جوانان

20. سياستها و خط‌مشي‌هاي اجرايي 1 - اصلاح ساختار ها در حوزه فناوري اطلاعات جوانان از طريق: اصلاح فرآيندها، رويه‌ها، بهبود وضعيت سياست گذاري، برنامه ريزي، هماهنگي، اجرا، نظارت و ارزشيابي در حوزه فناوري اطلاعات جوانان بسيج همگاني کليه نهادها و دستگاههاي ذيربط در خصوص حمايت از جوانان در حوزه فناوري اطلاعات حمايت از ايجاد سازمانهاي غيردولتي براي توسعة كاربردهاي فناوري اطلاعات در حوزه جوانان 2 - ارتقاء قابليت ها و توانايي هاي جوانان در زمينه فناوري اطلاعات از طريق: توسعه آموزش‌هاي كاربردي در زمينه فناوري اطلاعات منطبق با نياز بازار كار به منظور مقابله با بيكاري جوانان تحصيل‌ كرده ارتقاي‌ سطح دانش‌ و مهارت فناوري اطلاعات در ميان جوانان روزآمد کردن نظام آموزشي فناوري اطلاعات

21. از طريق: آگاهسازي جوانان نسبت به قابليت ها و تهديدهاي فنآوري اطلاعات اطلاع رساني به خانواده ها در خصوص اثرات مثبت و منفي فنآوري اطلاعات تشويق و حمايت‌ جوانان در بكارگيري فناوري اطلاعات حمايت از جوانان جهت تعامل، همکاري و تبادل اطلاعات با مجامع بين المللي 3 - نهادينه نمودن فرهنگ بهره گيري مطلوب از فناوري اطلاعات در ميانجوانان 4 - بهره گيري مطلوب از ظرفيت هاي موجود در جهت توسعه فنآوري اطلاعات جوانان از طريق: اصلاح قوانين موجود و تدوين قوانين جديد براي انطباق با نيازهاي فناوري اطلاعات استفاده از جوانان براي توسعه فناوري اطلاعات برنامه ريزي مناسب براي مقابله با فرار مغزها افزايش حمايت مالي از طرف دولت و متولي فناوري اطلاعات براي جوانان بهره گيري مناسب از راهکارهاي قانوني موجود گذران بهينه اوقات فراغت و ايجاد سرگرمي سالم توام با ارتقاء فرهنگي و علمي جوانان با استفاده از خدمات فناوري اطلاعات

22. از طريق: بهبود وضعيت سخت‌افزاري، ايجاد شبكه‌هاي مجازي، آموزش، توسعه منابع انساني و تهيه محتويات الكترونيكي مرتبط با امور جوانان ارتقاي‌ خدمات‌ الكترونيکي‌ در ميان جوانان توسعة مراكز عمومي دسترسي جوانان به فناوري اطلاعات افزايش ظرفيت و ارتقاي كيفيت مراكز آموزشي در حوزه فناوري اطلاعات جوانان 5 - زمينه سازي جهت استفاده حداکثري از ساختارها و امکانات بخش هاي غير دولتي در زمينه فنآوري اطلاعات جوانان 6 - استفاده حداکثري از فنآوري اطلاعات در ساماندهي امور جوانان از طريق: ارتقاء کيفيت و سطح زندگي جوانان تأكيد بر نقش‌ فناوري اطلاعات ‌در توسعه‌ امور فرهنگي‌، اجتماعي‌ و اقتصادي‌ جوانان ايجاد فرصت هاي شغلي براي جوانان

23. برنامه‌ها و اقدامات اجرايي برنامه توانمندسازي جوانان و محيط در زمينه فناوري اطلاعات برنامه هدفمندسازي نظام آموزشي (رسمي و غير رسمي) کشور در زمينه فناوري اطلاعات در راستاي نيازهاي محيط کار برنامه ارتقاي فرهنگ بهره وري از فناوري اطلاعات در ميان جوانان و تقويت فرهنگ عمومي و اطلاع رساني برنامه توسعه کمي و کيفي امکانات و منابع مربوط به فناوري اطلاعات در حوزه جوانان با استفاده از توان بالقوه بخش غير دولتي

24. شاخصهاي كمي

25. چشم انداز آينده

26. E-life is our wish for youth in Iran Iran ICT NGO for youth WWW.hajili.COM