Mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen, naar Zijn beeld schiep Hij hen

1. Mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen, naar Zijn beeld schiep Hij hen • Drs. Cobi Wattez • 4 november 2011

2. Hoe ziet deze lezing eruit? • wie ben ik? • waar liep ik tegenaan? • wetenschappelijke inzichten over m/v • wat ik wil onderzoeken de komende jaren

3. Wie ben ik • Cobi Wattez • A&O psycholoog, Senior Projectleider Business Development Tinguely Xperts • onderzoeker gender effecten op leiderschap binnen organisaties (NSvP, Radboud Universiteit) • getrouwd met Martin Op ‘t Land • moeder van Sjoerd (23), Sifra (22) en Norbert (21) • co-auteur “Wat wil jij/wat wil ik”, “Samen Verder” • 15- jarige leeftijd: geraakt door de liefde van de God van de bijbel en gekozen Zijn richtlijnen voor het leven op te volgen

4. Waar liep ik tegenaan? • vaak na managementvergadering gefrustreerd naar huis • niet duidelijk kunnen maken wat ik belangrijk vind • moe van het 'aan het woord komen en blijven' • soort van niet-serieus genomen gevoel • in huwelijk, na 7 jaar • ik kan niet duidelijk maken wat ik voel • iedereen doet wat hij/zij belangrijk vindt • niemand 'zorgt' voor mij

5. Aafke Komter/Martine Delfos/Carol Gilligan e.a. • oosterschelde-gesloten kamer • zorg-rechtvaardigheidsethiek (millenium 1) • lichaamsbouw • ontwikkeling (waarnemen gezicht, kleien) • functie (gehoor, oxytocine-afbraak) • zelfbeeld: zelf-in-relatie, gefocust zelf • communicatie:tend and befriend, fight or flight • denkwijze: contextueel -formeel

6. Onderzoek onderhandelen in partnerrelaties

7. Andere drijfveren, andere communicatie

8. Mc Kinsey, 2008 De effectiviteit van vrouwelijk leiderschap

9. Zijn er wel specifieke mannelijke of vrouwelijke persoonseigenschappen? mannen vrouwen

10. Keuze Automatisch m/v metafoor

11. Bijbel over vrl. en mnl. leiderschap • God schiep de mens als zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep hij de mensen. Hij zegende hen en zei tegen hen: ‘Wees vruchtbaar en word talrijk, bevolk de aarde en breng haar onder je gezag. • (Gen 1: 27, 28)

12. Samenvatting Pat Heim • Power-dead-even role versus hierarchie (1.07-3.42) • Teamplayer: verschillende perceptie (4.28-6.15) • Leer winnen en verliezen en het spel te spelen (6.45-8.48) • Competitie: zie het als spel en neem risico’s (10.00-11.27) • Zelfpromotie: trackrecord-potential: vertel (12.57-13.15) • M: bottomline first, V: proces first, hersenfunctie (20:20-21:52) • Manage how you are perceived in terms of power (24:25-26:55)

21. Handvatten voor leven in overvloed als m/v M V • oefenen in persoonlijke vragen • waardering uitspreken • in de ‘wij’ vorm spreken • overleg oefenen • uitnodigen tot profileren • dienen door niet altijd te scoren • initiatief nemen om vrouwen/anderen platform te bieden • koppeling met ziel behouden • taakafbakening/focus afkijken • taak als ‘spel’ oefenen • oefenen in puntig spreken • werken aan zichtbaarheid • gevoel van eenzaamheid aanvullen • ik-vorm oefenen, alleen durven staan

22. Vrouwelijke kracht: Verbinden • na zelf verbonden te zijn • met jezelf • met God • zonder overname andermans verantwoordelijkheid • keuze • wat is de verantwoordelijkheid van de ander? • wat is de reactie? • zonder verwachting dat de ander (zich aan) jou ‘verbindt’ • keuze 'alleen' met God te willen/kunnen staan • benoemen en plaats vragen voor je eigen behoeften

23. Maria zocht verbinding met zichzelf • Zij ontroerde bij dat woord en overlegde, welke de betekenis van die groet mocht zijn Luc 1:29 • En allen die ervan hoorden, verbaasden zich over hetgeen door de herders tegen hen was gezegd. Doch Maria bewaarde al deze woorden, die overwegende in haar hart Luc 2:19 • Waarom hebt gij Mij gezocht?En zij begrepen het woord niet dat Hij tot hen sprak…En zijn moeder bewaarde al deze woorden in haar hart. Luc 2:51

24. Maria zocht verbinding met God • En Maria zeide: Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord. • Daarop sprak zijn moeder de bedienden aan: ‘Doe maar wat hij jullie zegt, wat het ook is.

25. Making organizations more social ambitious by increasing gender diversity drive • Research on social ambition, judgment formation and gender in Board Rooms • Cobi Wattez, oktober 2011

26. Context onderzoek • Nagedacht: wat wil ik de komende 9 jaar van mijn werkzaam leven met bevlogenheid nastreven? • Radboud Universiteit faculteit Managementwetenschappen biedt duaal promotietraject aan rond thema 'The Responsible Organisation' • Kader is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, ook wel Corporate Social Responsibility (CSR) and Sustainability Development (SD) genoemd • Eigen motivatie: bijdrage goede invulling m/v rollen in onze cultuur en inzichten voor vrouwelijk leiderschap voor onze christenvrouwen in het bijzonder • Na 1 jaar voor commissie onderzoeksvoorstel verdedigen, bij goedkeuring in drie jaar uitvoeren (vier wetenschappelijke artikelen) • Kans om mij te verdiepen wat ik zonder deze ondersteuning niet voor elkaar zou krijgen, verder zie ik wel en ga al biddend mijn weg

27. Twee opmerkingen bij gender ethiek: gelijkheid etc. gender als social construct: inzicht door onderzoek naar gender gerelateerde phenomenen i.p.v. gender als leidende variabele gender gelijkheid gender verschil efficientie interpretatie invalshoeken open en inductieve benadering Gen 1: mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen, naar Zijn beeld schiep Hij hen

28. Wat observeer ik? (relevantie) • Organisaties zijn matig succesvol in het behouden en ontwikkelen van vrouwelijk leiderschap, jammer want • Nederlandse en Europese economie en maatschappij hebben mannen en vrouwen nodig • Vrouwen zijn gelijk aan mannen opgeleid en hebben kans opgedane kennis en vaardigheden te gebruiken • Mannen hebben kans om vaderrol op te pakken • Genesis 1 beheer de aarde: opdracht aan beide

29. Waardoor komt dit? (hypotheses) • Vrouwen herkennen zich onvoldoende in de missie, strategie van organisatie • Vrouwen kiezen andere prioriteiten • Vrouwen ervaren onvoldoende toegevoegde waarde in formuleren van en realiseren van doelstellingen van organisaties

30. Wat kenmerkt vrouwelijke ambitie? • Onderzoek 'ambitie kent geen tijd' (2009): sociale ambitie krijgt bij vrouwen prioriteit • definitie sociale ambitie: het behartigen van de balans tussen verschillende belangen • in privé sfeer: bewaken werk-privé balans • in directieteams: bewaken balans tussen people-profit en planet • voorbeeld: outsourcen uitvoerend werk naar India • sociale ambitie in dit voor beeld = besluit medewerker met partner niet langer dan maand opdracht in India te geven en investeren in opleiding onderlaag Indiase samenleving Sociale ambitie Carriere ambitie Partnerrol Ouderrol Huishoudrol Gemeenschapsrol Intrinsiek Extrinsiek

31. Hoe meer sociale ambitie bij organisaties ontwikkelen? • Door het realiseren van meer vrouwelijke invloed in de strategische en bestuurlijke besluitvorming van organisaties • Mijn stelling: vrouwelijke deelname aan strategische en bestuurlijke besluitvorming binnen organisaties is matig effectief en leidt onvoldoende tot het sociale ambitieniveau waar vrouwen zich in herkennen • Nodig: inzicht in de manier waarop mannen en vrouwen tot besluitvorming komen, specifiek in context van een directieteam

32. Op welk onderzoek kan ik voortbouwen? • In privesfeer zijn onderhandelingstrategieen onderzocht (Komter, 1990, Pool en Lucassen, 2005, Wiesmann, 2010) • In onderwijs is onderzoek gedaan naar oordeelsvorming en gender (Magolda, ten Dam en Severiens, 2000)

33. Oordeelsvorming en gender absoluut weten ontvangpatroon beheerspatroon contextueel weten transitioneel weten interpersoonlijk patroon impersoonlijk patroon onafhankelijk weten connectief = weten door samenwerken en relatie met persoonlijk ervaringen te leggen autonoom = feiten, logica gericht op toepassen interindividueel patroon individueel patroon

34. Wat ontbreekt aan het bestaande onderzoek? • Exploratie en operationalisatie van onderzoek over Oordeelsvorming en Gender voor directieteam situatie • Exploratie en operationalisatie van begrip Sociale ambitie voor directieteam situatie • Empirisch onderzoek naar relatie tussen oordeelsvorming, sociale ambitie en gender

35. Wat is mijn beoogde onderzoeksvraag? • Wat is de relatie tussen wijze van oordeelsvorming, sociale ambitie en gender in directieteams • Design: • exploratie en operationalisatie sociale ambitie en oordeelsvorming in directieteams door • interviews, thinking aloud methode e.a. • kwantitatief meten bij directieteams

36. Opbrengst • empirisch getoetste theorie over onderzochte relaties • tool • advies • lange termijn opbrengst (niet in dit onderzoek) • meer vrouwen in directies en organisaties • meer sociale ambitie bij organisaties • meer mannen als vader