Giới thiệu “ chương trình phát thải bằng không ”

1. Giớithiệu“ chươngtrìnhphátthảibằngkhông” Ths. NguyễnThịNgọcAnh

2. Mục lục I. Khái niệm phát thải bằng không II. Lịch sử hình thành III. Lợi ích của phái thải bằng không IV. Các phương pháp tiếp cận “phát thải bằng không “ V.Một số tổ chức hoạt động hướng tới mục tiêu “ phát thải bằng không” VI.Một số nguyên cứu điển hình VII.Những định hướng lồng ghép các nguyên tắc nguyên lý để áp dụng cho các đối tượng sản xuất công nghiệp đã ,đang và sẽ đầu tư vào Việt Nam hướng tới “phát thải bằng không”

3. I.Phát thải bằng không Phátthảibằngkhông :làmộtchươngtrìnhkhuyếnkhíchviệcthiếtkếlạivòngđờicủatàinguyênđểchotấtcảsảphẩm, chấtthảiđượctáisửdụngcàtáichế. PTBK nhằmloạitrừthayvìquảnlýchấtthải. Đâylàcáchtiếpcậntoàndiệnnhấthướngtớinhữngthayđổitrênquymôrộnglớnthông qua xãhộitheo con đườngdòngvậtchất, kếtquảlàkhôngchấtthải(KCT). PTBK baohàmcảnhữnggiảiphápcuốiđườngốngvớinhữngkhuyếnkhíchchuyểnđổichấtthảitheohướngtáisinhvàtáitạotàinguyên.

4. Cơsởcủanguyênlý “phátthảibằngkhông” • PTBK dựatrênnguyênlýtáithiếtkếhệthốngcôngnghiệpmộtchiềuhiệntạithànhmộthệthốngkhépkínmôphỏngtheonhữngchutrìnhtựnhiênhoànhảonhằmgiúpcộngđồngđạtđượcmộtnềnkinhtếpháttriểnổnđịnhvàcungcấpphươngcáchtựcungứngđầyđủ.

5. Mụctiêucủaphátthảibằngkhông khôngchấtthảirắn không chất thải nguy hại không độc chất không phát thải Khôngchấtthải

6. Lý do nghiêncứuvàápdụng Hầuhếtmọivậtliệuchúngtasửdụngđểsảnxuấtsảnphẩmđềubắtnguồntừtàinguyênthiênnhiên Rấtnhiềuhệthốngsảnxuấtcủachúngtavẫngâyranhữngtácđộngtiêucựcđếnmôitrường Cácquytrìnhsảnxuấtcầnnhữngtàinguyên ban đầuhơnlàtàinguyêntáisinh. Hệthốngphânphốilàmgiatăngchấtthảivà ô nhiễm. Hệthốngthảibỏlàmlãngphítiềmnăngcóthểsửdụngtiếpnhữngsảnphẩmbỏđi Phầnlớnsảnphẩmsauquãngđờixuyênsuốtnềnkinhtếcuốicùngkếtthúctậptrung ở cácbãichônlấp, lòđốtchấtthải hay đượcthảibỏtheonhữngcáchthứckhác Chiếnlược PTBK giúphiệnthựchóanềnkinhtếnhưmộthệthốngvòngtròn hay xoắnốc. màtrongđómọicấuphầnđềuhỗtrợvàtácđộnglẫnnhauthayvìhệthốngtheođườngthẳnglạchậuhiệnhữukhôngthừanhậnmốitươngquangiữatácđộngvàchấtthải.

7. Nhữngxuhướngnổibậthỗtrợcho PTBK Thiếtkếvìmôitrường Thiếtkếđểcóthểtháorời Táisảnxuất Sảnxuấtsạchhơn Phi vậtchấthóa Đơnnguyênhóađộnghọc Tínhthuậnnghịchcủadâychuyềnchuyênchởvàphânphốisảnphẩm Bándịchvụthayvìbánsảnphẩm

8. II. Lịch sử hình thành Vào đầu thập niên 1980, một nhóm nhỏ những chuyên gia tái chế bắt đầu bàn luận về ý tưởng “Tái chế toàn bộ”. “tại sao không tạo nguồn tài chính từ những thứ mà chúng ta định rõ là bỏ đi và ứng dụng chúng nhằm tái tạo và tái chế tài nguyên.” “ Chúng ta có thể tái chế hoàn toàn đến mức độ nào”. Canberra trở thành thành phố đầu tiên trên thế giới đã xác lập một tầm nhìn là “ không chất thải đến năm 2010” vào năm 1996 và sau đó xu hướng PTBK đã ra đời. Kể từ đó ý tưởng xã hội không chất thải đã xuất hiện trên toàn thế giới và trở thành một giải pháp sáng kiến mạnh mẽ cho con người và môi trường.

9. Lợiíchcủaphátthảibằngkhông Tiếtkiệm chi phí. Tiếntriển / Tiếnbộnhanhhơn. Hỗtrợtínhbềnvững Táichếdòngvậtchất .

10. Lợiíchcủaphátthảibằngkhông So sánh hệ thống công nghiệp hiện hữu và hệ thống công nghiệp không chất thải

11. Cácphươngpháptiếpcận “phátthảibằngkhông “ Sảnxuấtsạchhơnvàhiệusuấtsinhthái. Cộngsinhcôngnghiệp , SinhtháicôngnghiệpvàNhómcôngnghiệp. Tậndụngvàtáichế. Hệthốngsinhtháitíchhợp. Tàinguyêntừnguồncóthểtáitạo. Thiếtkếsảnphẩm – dịchvụvàthayđổihành vi ngườitiêudùngtheohướngmangtínhsinhthái. Hóahọcxanh.

12. Mộtsốtổchứchoạtđộnghướngtớimụctiêu “ phátthảibằngkhông” Zero Waste trust – New Zealand. Liên minh Zero Waste Californian resource recovery Association GAIA- global anti incieration alliance Target Zero Canada Towards Zero Canada Zero Waste Alliance Zero Waste America Zero Waste Ireland

13. Mộtsốnguyêncứuđiểnhình 1. Fujitsu Group Mụctiêu :Giảmlượngphátsinhchấtthảiđến 3% so vớilượngthựctếcủanăm 2003 đếncuốinăm 2006. Phươngphápthựchiện

14. Nước sau xử lý Nước bùn cống rãnh Giãm lượng bùn dư đến mức không Dòng đang sử dụng Bễ điều hòa Bễ aerotank Bễ ổn định Chuyểnbùntừbểổnđịnhđếnbểarotanhvàbểổnđịnhkhôngsửdụng Bễ nén bùn Bễ nén bùn Dòng thải bùn Bùn hoàn lưu Bùn dư Cung cấp vi khuẩn vào bễ aerotank và bễ ổn định Bễ aerotank Bễ ổn định • Kết quả :Fujitsu Group đã ghi nhận lượng chất thải giảm là 22% sơ với năm 2002 (tính đến năm 2003)

15. Mộtsốnguyêncứuđiểnhình Sửdụngchấtxúctáctian silicate trongphảnứngammonximđểsảnxuấtcaprolactam- nguyênliệucủangànhtổnghợpsợi- nhằmtránhtạoraphụphẩmamonisulphategây ô nhiễm. Thaythế kerosene vàchấttẩyrửakhông ion bằngchấtlàmdày acrylic trong dung dịchkeonhuộm Hiệuquảmôitrường : giảmlượngphátthảihơiđộchại, cảithiệnmôitrườnglàmviệc, giảmnguycơcháynổ, giảmtảilượng COD trongnướcthảicủacôngđoạngiặt. Lợiíchkinhtế : tiếtkiệm 62% tínhtheokhốilượngcủalượng dung dịchkeo in sửdụng.( khoảng 1.4USD trên 100 Kg dung dịchkeo in) Thaythế phenol bằng DEG( Di-Ethylene Glycol) trongcôngđoạnnhuộmvà in nhằmloạitrừviệcsửdụnghóachấtđộchaitrongcôngđoạnchuảnbị dung dịchkeo in. Hiệuquảmôitrường: loạitrừhợpchấtđộc, giảmnguycơảnhhưởngsứckhỏe, giảm chi phíxửlýđồngthờigiúptổchứckhôngphảiđápứngcácyêucầuluậtlệvènồngđộ phenol trongdòngthảiramôitrường. Hiệuquảkinhtế : tiếtkiệm 0,25 USD vớimỗi kg Phenol đượcthaythế. Lợiíchchủyếulàsựloạitrừđộctínhtrongnướcthải

16. 2.Việt Nam • Thaythếhóachấtvàchấtphụtrợkhôngchứa APEO,EDTA,DTPA … trongmộtsốcôngđoạndệt,nhuộmđểgiảmlượngsửdụngvàhạnchếtáchạitiêucựcđếnmôitrường. Vídụ • TinoventinJU nênđượcthaythếbằngethoxylated fatty alcohols. EDTA đượcthaythếbằng NTA( trilon TA) HEDP(phosphoric acid) làmộtthànhphầnđặcbiệtđểtạosựphứchợp, phântánvàổnđịnh. Khócóthểthaythếhóachấtnàymộtcáchhoàntoàn, nhưngcóthểsửdụngvớilượngnhỏnhấtvàđượcthaythếbằng glycolic acid(theochứcnăngphứchợp); bằngPoloacryla (Dekol SN) khixmexetđếnchứcnăngphântán, bằngPressogenchochứcnăngổnđịnh. • Nênsửdụngnhữngchấttẩyrửakhônggâyhạichomôitrườngnhư: Basopal NA, Kieralon, Laventin….

17. 3.Trung quốc Mụctiêu :+giảmphátthảicácbonbằngkhông. + giảmnhucầutiêuthụnănglượngtrungbìnhxuống 2/3. Phươngphápthựchiện: - Táisửdụngchấtthải, chấtthảihữucơđượcdùngđểsảnxuấtphânbónhoặcsửdụngnhưsinhkhốiđểtạoranănglượngthànhphốsẽkhôngcócácđiểmchônlấpchấtthải. -Xungquanhthànhphốđượcthiếtkếmộtloạtcáckhuvựclâncậntheokiểulàngquê, tạochothànhphốthânthiệnvớingườiđibộhơnlà ô tô. - sảnxuấtnănglượnggầnnơitiêuthụđểnângcaohiệusuấtvàgiảmthiểusựhaohụtđiệnnăng.giảmphátthảitừcáctoànhàxuống 77%. 

18. Nhữngđịnhhướnglồngghépcácnguyêntắcnguyênlýđểápdụngchocácđốitượngsảnxuấtcôngnghiệpđã ,đangvàsẽđầutưvàoViệt Nam hướngtới “phátthảibằngkhông” 1.Đối tượngcôngnghiệpcũ (trước 1994) Ápdụngsảnxuấtsạchhơn Tậndụngvàtáichế Sửdụngnhữngkhuyếnkhíchkinhtếchongườitiêudùng ,côngnhânvànhàcungứng Cócácbiệnphápbảovệmôitrườnghiệuquả ,chấtthảikhôngtáichếđượcphảiđượcxửlýmộtcáchhợplý

19. Nhữngđịnhhướnglồngghépcácnguyêntắcnguyênlýđểápdụngchocácđốitượngsảnxuấtcôngnghiệpđã ,đangvàsẽđầutưvàoViệt Nam hướngtới “phátthảibằngkhông” 2.Đối tượngcôngnghệmới (1994-2005) SXSH vàhiệusuấtsinhthái Tậndụngvàtáichế Phântíchnộiquytrìnhtứcthờiđểngănngừa ô nhiễm Tàinguyêntừnguốncóthểtáitạo Tráchnhiệmthuhồisảnphẩmvàbaobì Cộngsinhcôngnghiệp

20. Nhữngđịnhhướnglồngghépcácnguyêntắcnguyênlýđểápdụngchocácđốitượngsảnxuấtcôngnghiệpđã ,đangvàsẽđầutưvàoViệt Nam hướngtới “phátthảibằngkhông” 3.Đối vớinhữngđốitượngsảnxuấtcôngnghiệpsẽđầutư. Ngănngừachấtthải Cộngsinhcôngnghiệp ,sinhtháicôngnghiêpvànhómcôngnghệ Thiếtkếhóachấtvàcácquytrìnhsảnxuấtcósửdụnghóachất Thiếtkếnhữngứngdụngchosảnphẩmvàquytrìnhsảnxuất Thiếtkếsảnphẩm –dịchvụvàthayđổihành vi ngườitiêudùng

21. Đềxuấthướngtớiphátthảibằngkhông (PTBK) chomộtsốnghànhcôngnghiệpsửdụngnhiềuhóachấtđộchạitiêubiểucủaViệt Nam tronggiaiđoạnsắptới Ngành sản xuất thuốc bảo vệ thực vật : .Sử dụng hóa chất tổng hợp ít nguy hại hơn, .Loại trừ dẫn xuất hóa học. .Gia tăng hiệu suất năng lượng. .Tối thiểu hóa tiền năng xảy ra rủi ro. .Trách nhiệm thu hối sản phẩm và bao bì ,có giải pháp xử lý chất thải thích hợp… Ngành hóa chất: .Ngăn ngừa ô nhiễm và hạn chế chất thải , .Loại trừ dẫn xuất hóa học, .Sử dụng dung môi và phản ứng an toàn, .Phân tích nội quy trình tức thời để phòng ngừa ô nhiễm, .Thiết kế hóa chất và sản phẩm an toàn hơn…

22. Ngànhhóadầu – côngnghiệpdầumỏ: • .Ngănngừa ô nhiễmvàhạnchếchấtthải , • .Loạitrừdẫnxuấthóahọc , • .Tốithiểuhóatiềmnăngrủiro, • Ngànhsảnxuấtgiấyvàbộtgiấy: • .Sửdụngcácnguồntàinăngtáisinh, • .Tậndụngvàtáichế, • .Loạitrừdẫnxuấthóahọc , • .Thiếtkếsảnphẩm – dịchvụvàthayđổihành vi ngườitiêudùngtheohướngmangtínhsinhthái.... • Ngànhdệtnhuộm: • .SXSH vàhiệusuấtsinhthái, • .Ngănngừachấtthải , • .Sửdụngchất dung môivàđiềukiệnphảnứng an toànhơn,