Warsztaty 11.04.2008

1. Warsztaty11.04.2008 Wzrost innowacyjności regionu jako efekt rozwijania i upowszechniania dobrych praktyk w zakresie strategicznego zarządzania środowiskowego w organizacjach województwa lubuskiego • Mgr inż. Dominika Bandelak-Rosłonkiewicz

2. Temat wystąpienia • Turystyka zrównoważona województwa lubuskiego „teoria kontra praktyka” - szanse rozwojowe, czy „marzenia na wyrost”

3. Turystyka konwencjonalna • Turystyka – ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerw poza swoim codziennym otoczeniem /definicja Światowej Organizacji Turystycznej – WTO/

4. TURYSTYKA ZRÓWNOWAŻONA • Pojęcie turystyki zrównoważonej (ang. sustainable tourism) jest wieloznaczne i może być rozpatrywane w kilku aspektach. Najczęściej, wychodząc od definicji rozwoju zrównoważonego, autorzy interpretują turystykę zrównoważoną, jako każdą formę rozwoju turystycznego, zarządzania i aktywności turystycznej, która podtrzymuje ekologiczną, społeczną i ekonomiczną integralność terenów, a także zachowuje dla przyszłych pokoleń w nie zmienionym stanie zasoby naturalne i kulturowe tych obszarów.

5. Koncepcja turystyki w aspekcie rozwoju lokalnego CZYNNIK EKONOMICZNY • Z punktu widzenia gospodarczego – ekonomicznego zjawiska turystyki przejawiają się przede wszystkim w działaniach przygotowawczych regionu do percepcji ruchu turystycznego oraz w tworzeniu źródeł dochodów, nowych dziedzin usługowych i wytworzenia nowych produktów, zwiększając tym samym aktywność gospodarczą regionu. [1] por. Gołembiewski G.(red), Kompendium wiedzy o turystyce, wyd. PWN, Warszawa 2005, s. 21

6. Czynnik społeczny • Pod względem społecznym, ruch turystyczny w regionie również odgrywa istotna rolę. Zmienia zarówno ludzi przyjeżdżających, jaki i społeczność lokalną. W trakcie podróży turystycznych ludzie zmieniają otoczenie, nawiązują nowe znajomości, a także poszerzają własną wiedzę, a często nawet zmieniają lub utrwalają własny światopogląd, poznając życie i kulturę innych społeczności. Natomiast ludność lokalna ma możliwość rozszerzenia własnych horyzontów oraz zaprezentowania i rozreklamowania miejscowej kultury i tradycji. Nie można zaprzeczyć, bezspornemu faktowi, iż turystyka jest zjawiskiem przestrzennym, dla którego przekształcane jest środowisko na potrzeby infrastruktury turystycznej. Ochrona istniejących zasobów środowiskowych to nadrzędny problem rozwoju gospodarczego regionu opartego na ruchu turystycznym.

7. Czynnik środowiskowy Turystyka jest zjawiskiem przestrzennym, dla którego przekształcane jest środowisko na potrzeby infrastruktury turystycznej. Ochrona istniejących zasobów środowiskowych to nadrzędny problem rozwoju gospodarczego regionu opartego na ruchu turystycznym.

8. Sposoby korzystania ze środowiska przez turystów

9. Wpływ przemysłu turystycznego na zagrożenia ekologiczne i ich konsekwencje dla turystyki WZROST LICZEBNOŚCI POPULACJI • Wzrost liczby podróżujących i coraz częstsze podróże do krajów rozwijających się – wzrastające współzawodnictwo w wykorzystaniu zasobów naturalnych; wymagania turystów traktowane jako priorytetowe i pozbawianie możliwości dostępu do nich lokalnej społeczności; większa presja na środowisko

10. UTRATA JAKOŚCI I DOSTĘPNOŚCI ZASOBÓW WODNYCH • Wzrost podróży do miejsc ubogich w zasoby wodne, marnotrawstwo wody np. na pola golfowe itp., brak odpowiedniej infrastruktury do oczyszczania wody i ścieków, brak polityki wodno-ściekowej w miejscach o deficycie – efekty znaczne deficyty wody, obniżona jakość wód, obniżenie różnorodności i ilości życia wodnego, wzrost zakwitu alg, a w końcu zatrucia wśród turystów i redukcja lokalizacji o potencjale turystycznym

11. PUSTYNNIENIE I DEGRADACJA ZASOBÓW LĄDOWYCH ORAZ UTRATA BIORÓŻNORODNOŚCI Niekontrolowana konsumpcja zasobów środowiskowych i produkcja odpadów, niekontrolowana działalność turystów – efekty – redukcja ilości lokalizacji o potencjale turystycznym, utrata bioróżnorodności, zatrucie zbiorników wodnych, choroby wywoływane emisjami z nielegalnych lub źle zarządzanych składowisk odpadów, niestabilność ekonomiczna regionów dla turystyki spowodowana niedoborem zasobów środowiskowych

12. KWAŚNE DESZCZE • Emisja tlenków siarki i azotu ze spalania paliw kopalnianych w przemyśle energetycznym i transporcie – efekty – obniżona odporność, wyniszczenie i utrata terenów leśnych i zielonych, obumieranie fauny i flory w zbiornikach wodnych, obniżona produktywność roślin z potencjalnym skutkiem niedoboru żywności, erozja wapiennych i kamiennych budynków i rzeźb, niszczenie dziedzictwa kulturowego, zwiększona korozja metali zwiększająca koszty utrzymania transportu, wzrost występowania smogu i utrata atrakcyjności

13. DZIURA OZONOWA • Emisja gazów z klimatyzacji i instalacji chłodniczych, emisje tlenków azotu z silników lotniczych – efekty – wzrost ryzyka zachorowań na infekcje skórne, przewidywane obniżenie wydajności systemu immunologicznego u ludzi i zwierząt, obniżenie wydajności fotosyntezy, możliwości zmiany w bilansie cieplnym ziemi

14. EFEKT CIEPLARNIANY I ZMIANA KLIMATU • Spalanie paliw kopalnianych w transporcie i energetyce; wyrąb lasów i wykorzystywanie pól uprawnych na potrzeby ośrodków turystycznych – efekty – zmiana układów i nieprzewidywalność opadów atmosferycznych, wzrost zakwitów alg i glonów, klęski głodu – poprzez zmniejszoną wydajność pól, potencjalne rozprzestrzenianie się chorób tropikalnych,

15. Turystykazrównoważonaa konwencjonalna

16. Mechanizmy promocji zrównoważonego rozwoju turystyki

17. Rodzaje programów oferty turystycznej województwa lubuskiego

19. Ocena ochrony środowiska w województwie lubuskim w świetle Lubuskiej Strategii Rozwoju Turystyki • Ochrona środowiska dla celów turystycznych opiera się przede wszystkim na stosowaniu form ochrony w postaci parków narodowych, krajobrazowych oraz rezerwatów przyrody • Rutynowe kontrole stanu przestrzegania wymogów ochrony środowiska i bezpieczeństwa sanitarnego (miejscowości i tras turystycznych, hoteli, ośrodków wypoczynkowych, stanów sanitarnych kąpielisk i basenów, pól namiotowych i miejsc biwakowych, przejść granicznych

20. Aspekty zagospodarowania terenu i strategii rozwojowych miejscowości turystycznych z uwzględnieniem czynników krytycznych rozwoju agroturystyki, turystyki aktywnej, oraz pobytowej, kładąc nacisk na konieczność: • rozbudowy i modernizacji infrastruktury ośrodków wypoczynkowych w kierunku zapewniającym przestrzeganie norm emisji wody, gleb i powietrza • rozbudowa oraz modernizacja systemu odprowadzania ścieków • Uporządkowanie gospodarki odpadami i selekcja odpadów komunalnych • Wprowadzenie dyscypliny i przestrzegania prawa w zakresie działań kierunkowych minimalizujących zagrożenia z tytułu rozwoju turystyki

21. A w szczególności: • Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska w odniesieniu do nowopowstałych obiektów turystycznych • Selektywny dostęp do terenów cennych przyrodniczo, w tym ochrona przed przeinwestowaniem • Ograniczenie rekreacyjnego wykorzystania terenów o dużych walorach przyrodniczych • Odpowiednie zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, eliminujących dzikie zagospodarowanie obszarów przyrodniczo cennych • właściwa eksploatacja szlaków turystycznych, głównie rowerowych i konnych • Edukacja ekologiczna mieszkańców

22. Dobre praktyki w zarządzaniu turystyką • Zarządzanie zasobami ludzkimi – branża turystyczna jako pracodawca, miejsca pracy w województwie lubuskim (szkolenia, świadomość ekologiczna personelu, rotacja i sezonowość pracy • Marketing w turystyce – promowanie „zielonego turysty’, czy jest taka możliwość w województwie, a problem zatrzymania turysty na Ziemi Lubuskiej, turystyka przejazdowa, zakupowa, zdrowotna itp. • Zarządzanie inwestycjami w branży turystycznej, stosowanie metod planowania przestrzennego w oparciu o zasady turystyki zrównoważonej • Zarządzanie turystyką miejską – ożywianie przestrzeni miejskiej – rewitalizacja zasobów – przykłady miast Żagań, Żary, Bytom Odrzański, Brody •  Zarządzanie turystyką wiejską – agroturystyka na terenie województwa lubuskiego – przykład Stowarzyszenia Agroturystycznego Województwa lubuskiego • Zarządzanie środowiskiem w turystyce – zarządzanie zasobami materialnymi, ruchem turystycznym, przestrzenią, podejście systemowe • Sieciowość jako program działań dla rozwoju i upowszechniania dobrych praktyk turystyki zrównoważonej w województwie lubuskim

23. Koncepcja zarządzania turystyką miejską

24. Gminy, które wskazały turystykę • Gminy, w których turystyka ma największe znaczenie dla gospodarki

25. Skwierzyna Świebodzin Pszczew Słubice Łagów Cybinka Bytnica Skąpe Kargowa Bytom Odrzański Niegosławice Żagań Trzebiel Gminy z mapy

26. Czy gminy postrzegają rozwój turystyki jako istotny cel?

27. Zielony Turysta

28. DZIĘKUJE ZA UWAGĘ