440 likes | 573 Views
Αντισεισμικός σχεδιασμός μεγάλων χωμάτινων φραγμάτων με κριτήρια επιτελεστικότητας. Γ. Μπουκοβάλας (1) Αχ. Παπαδημητρίου ( 2 ) Κ. Ανδριανόπουλος (1) Κ. Αναστασόπουλος (3). Π .Θεσσαλίας ( 2 ). Ε . Μ.Π . (1). (3).
E N D
Αντισεισμικός σχεδιασμός μεγάλων χωμάτινων φραγμάτων με κριτήρια επιτελεστικότητας Γ. Μπουκοβάλας(1)Αχ. Παπαδημητρίου (2) Κ. Ανδριανόπουλος (1) Κ. Αναστασόπουλος (3) Π .Θεσσαλίας(2) Ε.Μ.Π. (1) (3)
Αντισεισμικός σχεδιασμός μεγάλων χωμάτινων φραγμάτων με κριτήρια επιτελεστικότητας
Fujinuma Dam (Fukushima, Japan Earthq. 2011) Coihueco Dam (Chile Earthq. 2010) Ρωγμές στην στέψη, βάθους 1.9m 8 νεκροί ! Ολίσθηση πρανούς (3.3m στέψη)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ • «ΨΕΥΔΟ-ΣΤΑΤΙΚΗ» ΑΝΑΛΥΣΗ • ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ • ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ • ΤΕΛΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Σεισμική απόκριση μεγάλων φραγμάτων 1700 m/sec 1300 m/sec 2400 m/sec) 2200 m/sec 1500m/sec 2300 m/sec Φράγμα ΔΕΗ στον Ιλαρίωνα (αριθμητικές αναλύσεις) Vs (m/sec) Γεωμετρία & κατανομή ταχυτήτων σεισμικών κυμάτων VS 120 m
Σεισμική απόκριση μεγάλων φραγμάτων Φράγμα ΔΕΗ στον Ιλαρίωνα (αριθμητικές αναλύσεις) ! Τυπικές χρονοϊστορίες επιταχύνσεων • TERZAGHI (1950) • 0.10 “significant” earthquakes • khE = 0.20 “violent” earthquakes • 0.50 “destructive” earthquakes
Σεισμική απόκριση μεγάλων φραγμάτων Μέσεςχρονοϊστορίες επιταχύνσεων amax=0.22g average amax=0.60g Μέσεςμέγιστεςεπιταχύνσεις
Σεισμική απόκριση μεγάλων φραγμάτων Η ευεργετική αυτή επίδραση οφείλεται στο γεγονός ότι, τα υψηλά φράγματα (π.χ. H > 30m) είναι σχετικά εύκαμπτα και επομένως η σεισμική κίνηση ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ σε όλο το σώμα του φράγματος: Η λ για συνήθη φράγματα (Η=30 ÷ 120m) & σεισμούς (Te=0.30 ÷ 0.60s) λ≈ (1.00 ÷ 2.00) H δηλ.
Σεισμική απόκριση μεγάλων φραγμάτων Και κάτι ακόμη …… αντίθετα με την ΣΤΑΤΙΚΗ ΑΣΤΟΧΙΑπου είναι επώδυνη, η ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΑΣΤΟΧΙΑ μπορεί να είναι ………ανώδυνη (!), γιατί συμβαίνει πρακτικά στιγμιαία (διαρκεί λιγότερο από 1s) . [Θεώρηση “ολισθαίνοντος στερεού”,Νewmark (1965)]
Σεισμική απόκριση & αστοχία μεγάλων φραγμάτων αστοχία: FSd≈ay/amax=0.40 (<< 1.0) ! σχετική ταχύτητα (σχετική) ολίσθηση ≈ 9cm [Θεώρηση “ολισθαίνοντος στερεού”,Νewmark (1965)]
Σεισμική απόκριση μεγάλων φραγμάτων ΑΡΑ . . . . Η Φύση είναι με το μέρος μας …… (εκτός και εάν έχουμε ρευστοποίηση !) • και έτσι, • κάνουμε ψευδοστατικές αναλύσεις • με την “ενεργό” (όχι την μέγιστη) σεισμική επιτάχυνση: • και FSd = 1.0(σεισμικότητα) • η ενεργός επιτάχυνση μικραίνει ………… • - όσο πιο υψίσυχνη είναι η διέγερση & πιο ψηλό το φράγμα • (αλληλεπίδραση διέγερσης-φράγματος) • - όσο μεγαλώνουν οι ανεκτές μετατοπίσεις • (σχεδιασμός επιτελεστικότητας)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ • «ΨΕΥΔΟ-ΣΤΑΤΙΚΗ» ΑΝΑΛΥΣΗ • ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ • ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ • ΤΕΛΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
cL [(W Fv )cosθ Fh sinθ] tanφ + - - FSd = (W Fv )sinθ Fh cosθ - + “Ψευδο-στατική” αναλυση …… F ah(t) v F h sliding slope W H Τ i θ Ν aV(t) ahW Fh = = khW g kh = ah/g kv = av/g avW Fv =+ = kvW g
cL [(W Fv )cosθ Fh sinθ] tanφ + - - FSd = (W Fv )sinθ Fh cosθ - + “Ψευδο-στατική” αναλυση …… F ah(t) v F h sliding slope W H Τ i θ Ν aV(t) ahW Fh = = khW g kh = ah/g kv = av/g avW Fv =+ = kvW g FV……. μπορεί και να αγνοηθεί
(kh,E)g z H EGA Υπολογισμός khE συναρτήσει της EGA (Εffective Ground Acceleration) • BRITISH STANDARDS • (Charles et al 1991) • khE ≈ EGA/g • EUROCODE EC-8 • khE = 0.50 ST (S EGAb/g) EGAb = eff. ground accel. at BEDROCK S = Soil Factor(1.0 ÷ 1.50) SΤ = Τopography Factor(1.0 ÷ 1.40) για βραχώδες έδαφος & Η>30m khE = (0.60 ÷ 0.80) EGA/g
MARCUSON (1981) • khE = 0.33÷0.50 (amax,crest/g) amax,crest kh,Eg z H πως υπολογίζεται το amax,crest ? z/H μ Υπολογισμός khE συναρτήσει της επιτάχυνσης στην ΣΤΕΨΗ • MAKDISI & SEED (1978) • khΕ = 2/3μ (amax,crest/g) [MARCUSON→ M&S για z/H = 0.50÷0.75]
Υπενθύμιση ………. πως υπολογίζεται το amax,crest ? . . . • Έτσι, εκτός και εάν έχουμε ρευστοποίηση (!), • Κάνουμε ψευδοστατικές αναλύσεις με την «ενεργό» (όχι την μέγιστη) • σεισμική επιτάχυνση: • και FSd = 1.0 (σεισμικότητα) • Η ενεργός επιτάχυνση μικραίνει ………… • - όσο πιο υψίσυχνη είναι η διέγερση • (αλληλεπίδραση διέγερσης-φράγματος) • - όσο μεγαλώνουν οι ανεκτές μετατοπίσεις • (σχεδιασμός επιτελεστικότητας) √ X X
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ • «ΨΕΥΔΟ-ΣΤΑΤΙΚΗ» ΑΝΑΛΥΣΗ • ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ • ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ • ΤΕΛΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Αριθμητικές αναλύσεις ………. • 2Δ μη-γραμμικέςαριθμητικές αναλύσεις ύψος φράγματος: Η = 20, 40, 80, 120m PGA = 0.05 – 0.50g σεισμικές διεγέρσεις: Texc = 0.14 – 0.49s έδαφος θεμελίωσης: Vb = 250 – 1500m/s 110 αναλύσεις 1084 επιφάνειες αστοχίας • FLAC+ Ramberg Osgood
Αριθμητικές αναλύσεις z1 Επίδραση βάθους z της επιφάνειας αστοχίας . . . . Deep, z2 Shallow, z1 resultant acceleration (g) resultant acceleration (g) Time (sec) Time (sec) amax,crest=0.68g z1 z2
Αριθμητικές αναλύσεις Τe=0.36s kh/amax,crest=0.52 Επίδραση της δεσπόζουσας περιόδου της διέγερσης Τe . . . Τe=0.14s resultant acceleration (g) resultant acceleration (g) time (sec) time (sec) (0.42g=) amax,rest(=0.68g) kh/amax,crest=0.45 PGA=0.25g
Νέα Μεθοδολογία ………. Υφιστάμενες σχέσεις (π.χ. Makdisi & Seed 1978) Αποτελέσματα αριθμητικών αναλύσεων
Νέα Μεθοδολογία ………. Προτεινόμενη (βασική) συσχέτιση με z/λd
Αριθμητικές αναλύσεις Upstream Επίδραση ταμιευτήρα (μόνιμη ροή) . . . . . Downstream resultant acceleration (g) resultant acceleration (g) Time (sec) Time (sec) amax,crest=0.77g
Νέα Μεθοδολογία ………. Επίδραση ταμιευτήρα (μόνιμη ροή) . . . . .
Αριθμητικές αναλύσεις Επίδραση γεωμετρίας διατομής . . . . . με βαθμίδα χωρίς βαθμίδα amax,crest=0.68g
Αριθμητικές αναλύσεις Vb = 500 m/s kh/amax,crest=0.52 Επίδραση δυστμησίας υποβάθρου Vb . . . . . . Vb = 250 m/s (0.54g= ) amax,crest (=0.68g) kh/amax,crest=0.65 PGA=0.25g
Αριθμητικές αναλύσεις kh/amax,crest=0.52 Επίδραση δυστμησίας υποβάθρου Vb . . . . . . (0.54g= ) amax,crest (=0.68g) kh/amax,crest=0.65 PGA=0.25g
Αριθμητικές αναλύσεις Επίδραση γεωμετρίας επιφάνειας αστοχίας . . . . . . . “βαθιά - περιστροφική” “επίπεδη - ρηχή” w t «Επίπεδη» επιφάνεια amax,crest=0.68g «Περιστροφική» επιφάνεια
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ • «ΨΕΥΔΟ-ΣΤΑΤΙΚΗ» ΑΝΑΛΥΣΗ • ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ • ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ • ΤΕΛΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Νέα Μεθοδολογία ………. amax,crest kh, khE PGAb PGA 3 2 1
Νέα Μεθοδολογία ………. • 3ο Βήμα: Υπολογισμός amax,crest Ελαστική ιδιο-περίοδος φράγματος amax,crest/PGA Τoe(sec) = 0.024 H(m)0.75 V = 1 5 0 0 m / s e c 4 b V = 2 5 0 m / s e c b 3 2 To/Texc Μη γραμμική ιδιο-περίοδος 1 0 0 2 4 6
Νέα Μεθοδολογία ………. amax,crest kh PGAb PGA 3 2 4 1 kh,max
Νέα Μεθοδολογία ………. • 4ο Βήμα: Υπολογισμός μέγιστου σεισμικού συντελεστή kmax,crest z/λd: αλληλεπίδραση φράγματος – διέγερσης Cw = επίδραση ταμιευτήρα Cb = επίδραση αναβαθμίδων Cf = επίδραση εδάφους θεμελίωσης Ct = επίδραση γεωμετρίας επιφανειας αστοχίας
Νέα Μεθοδολογία ………. • 4ο Βήμα: Υπολογισμός μέγιστου σεισμικού συντελεστή kmax,crest Η = 20 έως 120m PGA = 0.05 έως 0.50g Τexc = 0.14 έως 0.49sec Vb = 250 έως 1500m/s
Νέα Μεθοδολογία ………. amax,crest kh PGAb PGA 3 2 4 1 kh,max 5 khE Σχεδιασμός Επιτελεστικότητας
Νέα Μεθοδολογία ………. amax,crest kh PGAb PGA 3 2 4 1 kh 5 khE • εάν khE=khmaxκαι FSd = 1, τότε …..δ = 0 • πόσο μπορεί να μειωθεί ο khmaxπροκειμένου να έχω δ ≤ δall? • υιοθέτηση “συντελεστή ολίσθησης”q≥1.0 (khE=khmax/q) • & συσχέτιση q-δall (για FSd=1) βάσει θεωρίας“ολισθαίνοντος στερεού” (Νewmark, 1965)
Νέα Μεθοδολογία ………. Συσχέτιση “συντελεστή ολίσθησης” q (=khmax/khE > 1) μεδall khE = khmax/q
Νέα Μεθοδολογία ………. Συσχέτιση “συντελεστή ολίσθησης” q (=khmax/khE > 1) μεδall khE = khmax/q
Π α ρ ά δ ε ι γ μ α . . . . . Z=60m Φράγμα Ιλαρίωνα Η=120m Vs=360m/s Vs,b=1500 m/s “υγρή” “ξηρή” M&S 1.21g, TO=1.24s 0.41g 0.25g, Te=0.30s
Π α ρ ά δ ε ι γ μ α . . . . . Z=100m Φράγμα Ιλαρίωνα Η=120m Vs=360m/s Vs,b=1500 m/s “υγρή” “ξηρή” M&S 1.21g, TO=1.24s 0.41g 0.25g, Te=0.30s
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ • ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ • «ΨΕΥΔΟ-ΣΤΑΤΙΚΗ» ΑΝΑΛΥΣΗ • ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ • ΝΕΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ • ΤΕΛΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Τελικά σχόλια & παρατηρήσεις ………. • Κύριες παράμετροι που διαμορφώνουν τον σεισμικό συντελεστή: - σεισμικότητα (PGAb, PGA), • -αλληλεπίδρασηφράγματος-διέγερσης(amax,crest, z/λd), • - ανοχές σε μετακίνηση των πρανών (δall) • Πρόσθετη επίδραση έχει ο ταμιευτήρας, το έδαφος θεμελίωσης, οι σταθεροποιητικές βαθμίδες και η μορφή της επιφάνειας αστοχίας • Η προτεινόμενη αναλυτική μεθοδολογία . . . • - ισχύει για προκαταρκτικό σχεδιασμό • - είναι ολοκληρωμένη & απλή (εφαρμογή με worksheet) • Λογισμικό Eφαρμογής • http://apapad.users.uth.gr • www.georgebouckovalas.com
Πρόσθετες Αναφορές • Άρθρο συνεδρίου • Andrianopoulos et al. (2014), Computers & Geotechnics, 55(1) • Papadimitriou et al. (2014), Soil Dynamics & Earthq. Engineering • (in press) ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ για το ενδιαφέρον & την παρουσία σας