Wat u moet weten!

2. Wat u moet weten! • Nieuwe regeling • Wat is vrijwilligerswerk ? • Wie mag vrijwilligerswerk doen ? • Welke administratieve verplichtingen • Verschil aansprakelijkheid en verzekeringen • Kostenvergoeding: fiscaal en sociaal bekeken • CD&V-standpunt

3. Nieuwe regeling • Voorgeschiedenis • 3 juli 2005: Wet op vrijwilligerswerk • dec. 2005: Wetswijziging met o.m. aansprakelijkheidsregeling • jan. 2006: Uitstel inwerkingtreding • Na vallen en opstaan • 8 juni 2006: goedkeuring nieuwe wet • 1 augustus 2006: inwerkingtreding • 1 januari 2007: luik aansprakelijkheid en verzekeringen

4. Wat is vrijwilligerswerk? • Een definitie is belangrijk • Wet is niet van toepassing op wat niet omschreven is • Het lidmaatschap volstaat niet • Je moet iets doen, een activiteit • Onverplicht en onbezoldigd • Voor anderen

5. Wat is vrijwilligerswerk? • Vrijwilliger engageert zich tot een bepaalde structuur • VZW of OCMW • Ook een feitelijke vereniging (vb. buurtcomité) • Vallen NIET onder de wet • Wie tewerkgesteld is bij de organisatie, • Brandweer, ambulanciers e.a. (semi-agoraal)

6. Welke vereniging valt onder nieuwe wet?

7. Welk vrijwilligerswerk valtonder de wet? • Het vrijwilligerswerk verricht in België • Het vrijwilligerswerk verricht in het buitenland Voorwaarde: • georganiseerd vanuit België • hoofdverblijfplaats vrijwillgers is in België

8. Wie mag vrijwilligerswerk doen? • Alle uitkeringsgerechtigen? • Voor zover ze onder de vergoedingsdrempels blijven • Werklozen? • Versoepeling • Ook voor feitelijke verenigingen • Eerst aan RVA signaleren, die kan weigeren • Houd alle documenten bij!

9. Wie mag vrijwilligerswerk doen? • Bruggepensioneerden? • Zelfde regeling als werklozen • Gepensioneerden? • geen toelating vereist • Invaliditeit? • toestemming adviserend geneesheer is vereist • Bewaar documenten !

10. Wie mag vrijwilligerswerk doen? • Inkomensgarantie voor Ouderen • in principe mogelijk • Genieters van een tegemoetkoming gehandicapten, leefloon, kinderbijslagen: • mogelijk maar let op voor de vergoedingsdrempels • Zelfstandigen: • Mogelijk maar let op verwantschap eigen activiteit

11. Verplichtingen voor de vereniging De vereniging heeft informatieplicht over: • Algemeen • Haar onbaatzuchtige doelstelling • het juridisch statuut van de vereniging • Informatie over verplichte/niet verplichte verzekering • Of en welke niet-verplichte verzekeringen gesloten zijn voor welke risico’s • Of en welke vergoedingen er zijn • Bijzonder • De feitelijke vereniging: overzicht verantwoordelijken • Wettelijke geheimhoudingsplicht

12. Verplichtingen voor de vereniging • Informatieplicht is • Vormvrij (mondeling, website, ledenblad, nota) • Vereniging heeft zelf de bewijslast • Verzekeringsplicht: • Enkel voor grote organisaties • Zie verder

13. Aansprakelijkheid – goed om weten! • aansprakelijkheid en verzekering geen synoniemen ! • Wat is aansprakelijk zijn? • Aangesproken kunnen worden voor vergoeding schade • Niet (correct) naleven van een contract leidt tot contractuele aansprakelijkheid • Schade toebrengen buiten ieder contract leidt tot buitencontractuele aansprakelijkheid

14. Aansprakelijkheid • De wet regelt uitsluitend buitencontractuele aansprakelijkheid • Type van de organisatie bepaalt regeling • De nieuwe, specifieke regeling geldt voor: • Rechtspersonen • Feitelijke verenigingen met personeel • Afdelingen van de vorige twee • De bestaande regeling blijft bestaan voor: • Andere feitelijke verenigingen

15. Aansprakelijkheid • Welke vereniging kan onder de wet vallen ?

16. Aansprakelijkheid • Vrijwilliger in grote organisatie (Nieuw): • Schade door een lichte fout? • koepelorganisatie is aansprakelijk • Schade door een zware fout, bedrog of herhaaldelijke lichte fout ? • vrijwilliger is zelf aansprakelijk • Vrijwilliger in kleine organisatie (bestaande regeling): • vrijwilliger is zelf aansprakelijk, organisatie kan dat verzekeren

17. Aansprakelijkheid • Verplaatsingen naar en van het vrijwilligerswerk? • Schade aan derden is voorzien • Strafrechtelijke aansprakelijkheid ? • De vrijwilliger • voor strafrechtelijke aansprakelijkheid is enkel een verzekering rechtsbijstand mogelijk

18. En de bestuurders? • Bezoldigd in een rechtspersoon: • Vrijwilligersstatuut niet van toepassing • tenzij op vrijwillige activiteiten andere dan bestuursactiviteiten • Onbezoldigd in een rechtspersoon • Vrijwilligersstatuut is van toepassing • Bestuurdersaansprakelijkheid gaat voor op vrijwilligersaansprakelijkheid

19. En de bestuurders? • Activiteiten (eender welke) in feitelijke vereniging • onder de nieuwe aansprakelijkheidsregeling van de vrijwilligerswet (indien een afdeling) • onder die van het gemeen recht (voor feitelijke verenigingen die geen afdeling zijn)

20. Verzekering • Verzekeringsplicht voor? • Rechtspersonen en feitelijke verenigingen met personeel • Koepelorganisaties van de feitelijke verenigingen-afdelingen • Voor welke risico’s: • Voorlopig enkel voor burgerrechtelijke aansprakelijkheid • In de toekomst misschien ook voor lichamelijke ongevallen en rechtsbijstand

21. Verzekering Een collectieve polis • Aanbod van overheid • tegen betaling van een premie • een collectieve polis • aan voor alle types vrijwilligersorganisaties, • afspraak is dat het gaat om een modelpolis, die door verschillende verzekeraars kan worden aangeboden

22. Verzekering • Een familiale verzekering • Vrijwilligerswerk wordt niet langer uitgesloten • Verplaatsingen van/ naar vrijwilligerswerk: • Zelfde uitzondering als bij werknemers • Strafrechtelijk: • Blijven individueel en niet-verzekerbaar • Verkeersovertredingen, diefstal, niet vermelden verantwoordelijke uitgever op publicaties, …) • Wat is dan wel verzekerbaar • De rechtsbijstand

23. Kostenvergoedingen sociaal en fiscaal • Voor alle duidelijkheid: • Vergoeden van kosten, niet bezoldigen • Keuze maken uit twee formules • Forfaitair bedrag • Reëel bedrag, afhankelijk van gemaakte kosten

24. Kostenvergoedingen sociaal en fiscaal Forfaitair bedrag: • Max 27,92 euro / dag • Max 1116,71 euro/ jaar • Geen bewijsstukken noodzakelijk • Organisatie houdt best register bij

25. Kostenvergoedingen sociaal en fiscaal • Reële kosten, afhankelijk van gemaakte kosten • Geen maxima • Geen aangifte fiscus • Belangrijk! Facturen en kastickets bijhouden • Geldt per vrijwilliger en per jaar • Eventueel verklaring op eer vragen • Fictieve onkostennota of overschrijding drempel: sanctie mogelijk

26. Arbeidsrecht • Vreemdelingen ? • De regering legt criteria vast • Toepassing van het arbeidsrecht op vrijwilligers? • Kan eventueel wanneer arbeid onder gezag wordt aangetoond

27. Gemeenten en Provincies • Een informatieplicht naar de organisaties • Zal worden vastgelegd door de Koning • Geen controleplicht • hiervoor was CD&V-druk nodig

28. Controle • Wet voorziet mogelijkheid van controle op de naleving van de wet • Regering moet dit vastleggen en de bevoegde ambtenaren aanduiden • Voorlopig is de regering niet zinnens een initiatief te nemen in dit verband

29. Standpunt CD&V • Verzekeringsplicht • Uitbreiden nodig tot schade door ongevallen en rechtsbijstand • Optrekken forfaitaire vergoeding • Tot 50 euro/dag • Tot 1250 euro/ jaar • Duidelijk uitsluiten vrijwilligers uit arbeidsrecht, tenzij anders bepaald bij KB

30. Praktische gevolgen • De uitvoeringsbesluiten • moeten nog verschijnen • Inwerkingtreding • 1 augustus 2006 • Aansprakelijkheid en verzekering • Vanaf 1 januari 2007

31. Versterken van Vrijwilligers • CD&V bereidt resolutie Vlaams Parlement voor • Aanpak administratieve lasten • Flankerende maatregelen • Rapportering opvolging “Verzekering en Vrijwilligerswerk” • Rampsspoedteams • Werkzoekenden en vrijwilligerswerk