680 likes | 886 Views
پایش کیفیت اختصاصی. روندکلی بررسی «خوب بودن ». گام نخست:. شناختن معیارهای کارخوب. معیارهای کیفیت. معیارهای کیفیت. انتخاب مجری. جستجوی مجری جدید. ارزیابی اجرا. بهبود اجرا. تصمیمگیری. ناپذیرفته. پذیرفته. اگر. حفظ اجرای خوب. حفظ اجرای خوب. شناسایی تهدیدها. سدکردن راه خطرات.
E N D
پایش کیفیت اختصاصی
روندکلی بررسی «خوب بودن» گام نخست: شناختن معیارهای کارخوب معیارهای کیفیت
معیارهای کیفیت انتخاب مجری جستجوی مجری جدید ارزیابی اجرا بهبود اجرا تصمیمگیری ناپذیرفته پذیرفته اگر ... حفظ اجرای خوب
حفظ اجرای خوب شناسایی تهدیدها سدکردن راه خطرات احتمال خطر = صفر قطعا کار اینجوری پیش میره هنوز احتمال خطر هست! ممکنه گاهیکار اینجوری پیش نره تصمیمگیری آسودگی خیال کامل! گذاشتن زنگ هشدار برای خطر باقیمانده
پایش کیفیت • حفظ اجرای خوب: • پیشگیری از خرابی • زنگ هشدار برای خطر باقیمانده؛Residual Risk
ویژگیهای کیفیت جمعبندی: انتخاب مجری ارزیابی اجرا تصمیمگیری پذیرفته پایش کیفیت: پیشگیری، سامانهی هشدار
کیفیت: ISO: همهی جنبهها و ویژگیهای یک فرآورده، فرآیند یا خدمت که توانایی برآورده کردن نیازهای بیان شده یا فرض شدهدر بردارد. کیفیت مورد نظر
5.5.1.1: آزمایشگاه شیوههایی را برای آزمایش خواهد برگزید که از نظر کاربرد مورد نظر ارزشیابی شده باشند. ISO 15189: تضمین کیفیت: آزمایشگاهباید نشان دهد که کیفیت مورد نظر برای نتیجهی آزمایشها تامین میشود: 5.5.1.2: آزمایشگاه شیوههایی را برای پایش کیفیت طراحی خواهد کرد که به دستآمدن کیفیت موردنظر برای نتیجهها را تایید میکند.
خوب باشه یعنی چی؟ 1) چقدر «کم و زیاد» اشکال نداره؟ • مثال؛ حلقهی بازی بچهها: تا 10% اشکال نداره • رینگ موتور: تا 0.1% اشکال نداره خطای کل مجاز Allowable Total Error; TEa ATE
مثال: CLIA: RBC, Hb, Hct, MCV: 6% Biodatabase 2014: Hb4.2%, MCV: 2.4%, MCH: 1.3%, A2: 2.5%
مثال: • مقدار واقعی MCV= 100؛ ATE (CLIA) = 6% 100× 6% = 6 94تا106پذیرفتنی است • مقدار واقعی = 80 80 × 6% = 4.8 75.2تا 84.8 پذیرفتنی است • مقدار واقعی MCV= 80؛ ATE (Bio.) = 2.4% 80 × 2.4% = 1.9 78.1 تا 81.9 پذیرفتنی است
خوب باشه یعنی چی؟ • چقدر کم و زیاد اشکال نداره؟TEa • چند درصد از تولید باید درون محدودهی TEa باشد؟ دست کم 95%
محدودهیمجازخطا؛ TEa تعداد مجاز بیرون از TEa نتیجه؛ تعریف کیفیت سنجش: (فعلا) سنجش با کیفیت یعنی: دستکم 95%از جوابها درون محدودهی خطای کل مجاز باشد. • پیشنویس FDA-2014 برای کیفیت گلوکومترها: • 99% درون TEa • حداکثر اختلاف 20%
کیفیت: • TEa • 95% • ارزشیابی • تعیین برنامهی پایش کیفیت • بهبود بخشیدن به عملکرد
گامهای ارزشیابی روش: • بررسی نوسان؛ تکرارپذیری • بررسی نامیزانی • خطی بودن روش؛ گسترهی قابل گزارش • بررسی مداخلهگرها یا بررسی بازیافت • بررسی مرز تشخیص روش • بررسی محدودهی طبیعی؛گواهی کردن یا تعیین محدودهی طبیعی آیا دست کم 95% از نتیجهها درون محدودهی خطای کل مجاز است.
تصمیمگیری در بارهی روش TEa = 10% Bias = 2% CV = 3% 99.7% ±3SD 95% ±2SD 68% ± 1SD 2% هدف 10% - 10% +
مثال: • نمودارتوزیع وزن یک کودکان مدرسه گاسی است؛ • میانگین وزن کودکان: 50 کیلوگرم؛ • انحراف معیار: 1.5 کیلوگرم؛ • وزن 68% کودکان از *** تا *** است. • وزن 95% کودکان از *** تا *** است. • وزن 99.7% کودکان از *** تا *** است.
X = 50; SD = 1.5 • وزن 68% کودکان از 48.5 تا 51.5 است. • وزن 95% کودکان از 47 تا 53 است. • وزن 99.7% کودکان از 45.5 تا 54.5 است. پرسش: اگر معیار وزن مناسب چنین باشد: وزن 95% از کودکان 6±52 باشد؛ آیا وضعیت این کودکان پذیرفته است؟ 46 - 58
آزمایشگاه: مقدار واقعی: 52 mg/dL؛ خطای مجازCLIA: 6 mg/dL X = 50; SD = 1.5 • 95% از نتایج گلوکز این آزمایشگاه بین 47تا 53است. 50 53 47 عملکرد آزمایشگاه Bias معیار 58 46 52 TV
تصمیمگیری در بارهی روش TEa = 10% Bias = 2% CV = 3% پذیرفته! 6% 6% 2% هدف 10% - 10% +
تصمیمگیری در بارهی روش TEa = 30% Bias = -10% CV = 7% ALP پذیرفته! 14% 14% 10% هدف 30% + 30% -
تصمیمگیری در بارهی روش ناپذیرفته! TEa = 6% Bias = 0% CV = 5% A1C 10% 10% هدف 6% - 6% +
تصمیمگیری در بارهی روش TEa = 6% CV = 0.5% Bias = -7.5% A1C ناپذیرفته! 1% 1% هدف 6% - 6% +
خطای سنجشی کل Total Analytical Error A1C B = -2% CV = 1.5% TAE = B + 2CV حداکثر خطایی که ممکن است یک نتیجه به دلیل حاصل جمع خطاهای ناشی از نامیزانی و نوسان داشته باشد. هدف 6% - 6% +
تصمیمگیری در بارهی روش B + 2CV < TEa TE< TEa
مثال: • 1) ارزشیابی سنجش Hb: • B = 4% • CV = 1.5% • TE = 7% • TEa = 6%; TE > TEa • ×ناپذیرفته • 2) ارزشیابی سنجش TSH: • B = 10% • CV = 3% • TE = 16% • TEa = 20%; TE < TEa • پذیرفته تصمیمگیری در بارهی روش • پذیرفته
مثال: • 3) ارزشیابی سنجش PT: • B = 5% • CV =6% • TEa = 15% • ×ناپذیرفته • 2) ارزشیابی سنجش Na: • B = 1% • CV = 0.2% • TEa = 3% • پذیرفته تصمیمگیری در بارهی روش • پذیرفته
عیار سیگما Six metrics • روش مدیریت 6-سیگما • اطلاعاتی بیش از گزارش «قبول/مردود» گزارش «چقدر خوب/چقدربد» مقدار عددی کیفیت! SM = (TEa – B) / CV ALP TEa = 30% Bias = 10% CV = 4 SM = 5
عیار سیگما Six metrics 3sigma 7sigma
عیار سیگما Six metrics 3sigma 7sigma
عیار سیگما Six metrics اجرای سطح جهانی
SM = (TEa – B) / CV TEa = 30% Bias = 10% CV = 4 % TE = 18% SM = 5 ALP ALP TEa = 30% Bias = 10% CV = 4 SM = 5 √ عالی
SM = (TEa – B) / CV ALP TEa = 30% 1) Bias = 1% CV = 8.5 SM = 3.4 2) Bias = 10% CV = 3 SM = 6.7 کلاس جهانی مرزی 1 2 6.7 3.4
داوری بارهی قابل قبول بودن یک روش بر پایهی عیار سیگما • از راه خطای کل: TAE < ATE • از راه عیار سیگما: SM ≥ 2
پاییدن خوبیت روش مثال: سنجش TSH • TEa = 20% آسانی نگهداری خوبیت ناپذیرفته
مثال: معدل یک ماه اول سه دانشآموز به ترتیب: 18- 17-14 نوسان: حدود 2 نمره نمرهی قبولی در آخر سال: 12 عیار سیگما Six metrics • کدام یک حاشیهی اطمینان بیشتری دارد؟ • قبولی کدامیک مطمئنتر است؟ • مراقبت از کدام یک آسانتر است؟ مرز اقدام افت نمره برای هر دانشآموز: 4؛ 3؛ 2 تناوب بررسی؟ تعداد افت نمره برای اقدام؟
تهیهی دستورکار اجرای معیار • SOP • آموزش • مستند کردن • مراقبت از اجرای خوب • سدکردن راههایخراب شدن کار • نصبزنگ هشدار پایش کیفیت گزینش روش سنجش • ج اُ وستگارد: • دست یافتن به کیفیت نیازمند طراحی و برنامهریزی است: • نخست: تعیین کیفیت مورد نظر • سپس: وارد نمودن آن کیفت به درون فرآیند انجام آزمایش • بعد از ایجاد کیفیت... • ...فکر پایش کیفیت باش ارزشیابی روش پذیرفته! راه انداختن روش
5.5.1.1: آزمایشگاه شیوههایی را برای آزمایش خواهد برگزید که از نظر کاربرد مورد نظر ارزشیابی شده باشند. ISO 15189: تضمین کیفیت: آزمایشگاهباید نشان دهد که کیفیت مورد نظر برای نتیجهی آزمایشها به دست میآید. معیار 493.1256 CLIA برای شیوههای کنترل: آزمایشگاه باید بر پایهی ویژگیهای اجرایی که به وسیلهی آزمایشگاه تایید یا تعیین شده است تعداد، نوع، و تناوبآزمایش مواد کنترل را تعیین کند. 5.5.1.2: آزمایشگاه شیوههایی را برای پایش کیفیت طراحی خواهد کرد که به دست آمدن کیفیت مورد نظر برای نتیجهها را تایید میکند.
طراحی برنامهی پایش کیفیت • پایش کیفیت: • گذاشتن سد سر راه خطرهای خراب شدن کار • گذاشتن زنگ هشدار • پایش کیفیت آماری SQC
پایش کیفیت بد یعنی چی؟ خوب: دست کم 95% از تولید درون مرزهای TEa باشد؛ حداکثر 5% از تولید بیرون از مرزهای مجاز باشد. بد:بیش از 5% از تولید بیرون از مرزهای TEaباشد.
خرابشدن کارکرد: افزایش نامیزانی - TEa + TEa هدف SM = 2 SM = 3 SM = 4
خرابشدن کارکرد: افزایش نوسان - TEa + TEa هدف SM = 2 TE SM = 2.5 TE SM = 5 TE
هدف + TEa - TEa حاشیهی امنیت و "درخطربودن" کیفیت SM Msafe 2
هدف پرسش! + TEa - TEa حاشیهی امنیت و "درخطربودن" کیفیت حفظ کیفیت کدام یک از این روشها مراقبت (یعنی هزینه و زحمت) بیشتری نیاز دارد؟ 1:2s/1:3s/2:2s/R4s/4:1s/8x مراقبت از کیفیت کدام روش کمدردسرتراست؟ برای نگهداری کیفیت، آیا باید هر 4 روش روبا یه چوب روند؟ SM Msafe 2
پاییدن خوبیت روش مثال: سنجش TSH • TEa = 20% حفظ کیفیت ناپذیرفته
جادهیTSH 3.8 سیگما پاییدن خوبیت روش مثال: سنجش TSH • TEa = 20% 2.1سیگما آسانی نگهداری خوبیت 6.5سیگما 1.75سیگما ناپذیرفته 8.5سیگما 20% - 20% +
پاییدن خوبیت روش مثال: سنجش TSH • TEa = 20% حفظ کییفت ناپذیرفته
پاییدن خوبیت روش با گذاشتن زنگ اجزای زنگ آماری: • ماده کنترل • مرزهای پذیرش/رد • معیارهای تفسیر
پاییدن خوبیت روش با گذاشتن زنگ ویژگیهای یک زنگ هشدار ایدآل: 1) هرگاه اشکالی رخ داد زنگ بزند؛ احتمال خطایابی آن 100% باشد Ped = 100% 2) وقتی اشکالی در کار نیست هرگز زنگ نزند؛ احتمال هشدار کاذب آن 0% باشد Pfr = 0% نداریم!