290 likes | 429 Views
“XÂY DỰNG HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT VỀ THỰC HÀNH THÍCH ỨNG VỚI BĐKH DỰA VÀO HST ( EbA ) TẠI LÀO VÀ VIỆT NAM”. R aji D hital, Quản lý dự án EBA , WWF-GMP. THÍCH ỨNG VỚI BĐKH DỰA VÀO HST.
E N D
“XÂY DỰNG HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT VỀ THỰC HÀNH THÍCH ỨNG VỚI BĐKH DỰA VÀO HST (EbA) TẠI LÀO VÀ VIỆT NAM” Raji Dhital,Quảnlýdựán EBA , WWF-GMP
THÍCH ỨNG VỚI BĐKH DỰA VÀO HST Thíchứngvới BĐKH dựatrênhệsinhthái (EbA) làviệcsửdụngvaitròcủađadạngsinhhọcvàdịchvụhệsinhtháitrongtoànbộchiếnlượcthíchứngđểgiúp con ngườithíchứngđượcvớicáctácđộngtiêucựctừBiếnđổikhíhậu (BĐKH). Development Development Nexus Nexus Ecosystem Ecosystem
THÍCH ỨNG VỚI BĐKH DỰA VÀO HST Thíchứngvới BĐKH dựatrênhệsinhthái (EbA) làviệcsửdụngvaitròcủađadạngsinhhọcvàdịchvụhệsinhtháitrongtoànbộchiếnlượcthíchứngđểgiúp con ngườithíchứngđượcvớicáctácđộngtiêucựctừBiếnđổikhíhậu (BĐKH).
CƠ SỞ CHO XÂY DỰNG HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH KỸ THUẬT VỀ EBA • Thíchứngvới BĐKH đượcxácđịnhlàvấnđềưutiêntrongpháttriểnbềnvữngtạicácnướctiểuvùngMêKông (GMS) • Cácgiảiphápthíchứngvềcôngtrình, cơsởhạtầngsẽgiatănghiệuquảvàtínhbềnvữngkhikếthợpvớisửdụngcáchệsinhthái • SựcầnthiếtcủamộtHướngdẫncụthể, cótínhchấtthựctiễncaovềthựchànhcácgiảipháp EBA • Sựcầnthiếtvềnhìnnhậntínhhiệuquảcủacácgiảipháp EBA vàsựghinhậntrongcácchínhsáchvàchươngtrìnhnghịsựquantrọng • NgânhàngThếgiớihỗtrợtàichínhvàhợptácvớiLàovàViệt Nam đểcùngnghiêncứuxâydựngmộthướngdẫnthựchànhkỹthuậtvề EBA
mụctiêuvàmụcđíchcụthểcủanghiêncứu Tăngcườngthựchiệncácgiảipháp EBA ở haiquốc giaLàovàViệt Nam vànhânrộngracácnướctrong khuvực GMS. Mụctiêucụthể • XâydựngvàthíđiểmHướngdẫnkỹthuật EBA trongbốicảnhcụthểcủatừngquốcgia • Thíđiểmmộtsốhoạtđộngquantrọngvề EBA vàkhuyếnnghịcáctácđộngchínhsách • Hỗtrợlồngghép EBA trongxâydựngchínhsáchvàlậpkếhoạch/quyhoạch goal!!
HƯỚNG DẪN EBA: TẬP TRUNG VÀO ĐỐI TƯỢNG HỆ THỐNG SINH THÁI-XÃ HỘI
ĐIỀU CHỈNH HƯỚNG DẪN EBA CHO VIỆT NAM VÀ LÀO (THÍ ĐIỂM TẠI TỈNH BẾN TRE, VIỆT NAM VÀ Champasak, LÀO
Cáckinhnghiệmtừhoạtđộngthíđiểm • Step 1: Xácđịnhphạm vi nghiêncứu: • Xácđịnhphạm vi sinhthái-xãhội: • KhuvựcđấtngậpnướcBeunKiatNong: HST nôngnghiệp, đấtngậpnước, rừngvàcáccộngđồngsinhsốngxungquanh • KhuvựcvenbiểntỉnhBếnTre, Việt Nam • Xácđịnhmụctiêuchung(?) • Mụctiêuvềthíchứng vs. mụctiêucủatoànbộnghiêncứu • Xâydựngbộcôngcụ • Xácđịnhnguồnlựcvàchuyênmôncầncó • Xâydựngkếhoạchthựchiện
Đánhgiátổnthương • Đánhgiátácđộng, rủirotiềntàngtừcácyếutốkhíhậuvà phi khíhậu • Xâydựngcáckịchbảntươnglaivàxácđịnhcácmốiđedọa
Phântíchtổnthươngtươnglai • Cónhiềuphươngphápkhácnhau- • Dựatrêncácmôhìnhtổnthương (tổnthươngđớibờ, venbiển, BếnTre) • Yêucầusốliệu, bảnđồvàchuyêngia • Xâydựngcáckịchbảnkhácnhauvàxácđịnhcácmốiđedọa, rủirođếntừthayđổikhíhậuvàcáchoạtđộngpháttriểntươngứngvớimỗikịchbản • Phươngphápnàytổnghợpđượcnhiềuvấnđềvànhấnmạnhvaitròthamgiavàthảoluậncủanhiềubênliênquan • Gia tăngcườngđộvàmứcđộcủalũlụt • Gia tănghạnhán • Tácđộngtớicanhtácnôngnghiệp, nuôitrồngthủysản, vv.
Tươnglai: XâydựngcáckịchbảntươnglaichotỉnhBếnTre KB Pháttriểnthôngthường KB Pháttriểnmạnh KB vềbảotồn Gia tăngxâmnhậpmặn, ngậplụt Dâncưphânbố ở khuvựcsátvenbiển
Môhìnhsóngđộcaovàxóilởbờbiển Gió: hướngvàtốcđộ Cấutrúcvậtliệubãibiển Thủytriều Sóng: độcaovàkhoảngcáchbờ Sinhcảntựnhiên (rừngngậpmặn: cácloài, cấutrúc, properties) DEM
Example of management actions- land point 1 Current BAU Xói mòn5.53 m3, Dịch chuyển175.0 m Xóimòn12.99 m3, Dịchchuyển583.0 m Development Conservation Xóimòn22.78 m3, Dịchchuyển766.0 m Xóimòn0 m3, Dịchchuyển0 m
PhầntrămnănglượngsónggiảmdướicáckịchbảnkhácnhauPhầntrămnănglượngsónggiảmdướicáckịchbảnkhácnhau Vềtrungbình, kịchbảnbảotồngiảmđược92-95% nănglượngsóngvàdướikịchbảnpháttriểnmạnhthìnănglượngsóngcũnggiảmtừ80-95%. Ởđiểmkhảosát7: Đêbiểnđượcxâydựngphíatrongdảirừngngậpmặn
CáckinhnghiệmghinhậnđượctừhoạtđộngthíđiểmCáckinhnghiệmghinhậnđượctừhoạtđộngthíđiểm Đánhgiá, phântíchdựbáotươnglailàkhôngdễdàng • Cònmangnhiềuyếutốchủquantrongquátrìnhphântích • Cácđánhgiá, xếphạngphụthuộcvàoquanđiểmcủangườiđánhgiá • Cácmôhìnhvề GIS – cònnhiềuđộthiếuchắcchắn do cácgiảđịnhvàđộchínhxác • Thiếudữliệuđầuvàovàcácbảnđồsố Tuynhiên • Cácđánhgiádựbáotươnglaicũnglàmộtcáchđểcungcấpthông tin, cơsởđểxâydựngkếhoạchhànhđộng • Thểhiệnđượcxuhướng-cáigì, aivà ở đâu • Thiếuhụttrongthíchứng(tạisaocáctháchthứchiện nay chưađượcgiảiquyết)) cũngđóngmộtvaitròquantrọng
Cácgiảiphápthíchứngdựavàohst • Điềuchỉnhquyhoạch, kếhoạchsửdụngđấtđểtăngcườngquảnlýcác HST/dịchvụ HST tốthơn • Quảnlývàsửdụnghợplýcácnguồntàinguyênnướcngọt • Khôiphụcvàbảotồncácsinhcảnhtựnhiên • Bảotồncácđiểmnóngvềđadạngsinhhọc • Khôiphụcvàbaovệcácnguồnlợithủysản • Cácmôhìnhcanhtácthíchứngvớithayđổikhíhậu • Tăngcườngchấtlượnghệthốngcảnhbảosớm
Phântíchđatiêuchí • CÁC GIẢI PHÁP THÍCH ỨNG • Tăngcườngnănglựcquảnlýđấtngậpnước (26.32) • Tăngcườngquảnlýrừng(25.42) • Nângcaonânglựcvàđánhgiácáctácđộng BĐKH (24.86) • Nângcaokỹthuậtcanhtácnôngnghiệp (24.74) • Thựchiệnlồngghépvàoxâydựngkếhoạch PT KT-XH củađịaphương(24.46) • Tăngcườngquảnlýkhaitháccáclâmsảnngoàigỗ (23.54) • ………. etc. CÁC TIÊU CHÍ • Tínhhiệuquả: Liệugiảipháplựachọncóđạtđượcmụctiêuvềthíchứngđãđềra? Chi phí: Các chi phíđầuvàovàduytrìcóhiệuquảnhưthếnào? • Tínhkhả thi: Liệugiảiphápđócódễdàngthựchiện? • Tínhhấpdẫn: Liệugiảiphápđócóđượcsựquantâmcủacôngchúngvàcácnhàtàitrợ? • Nănglựcyêucầu: Thực thi giảiphápnàycóphùhợpvớinănglựccủađịaphương?
Vídụvềphântích chi phí, hiệuquả ở lào • Chỉsốhiệuquả: Sốnămmàviệccungcấplươngthựckhôngbịngắtquãngnhiềuhơn 5 ngày do cáchiệntượngthờitiếtcựcđoan. • LàmộtphântíchtínhtoáncácchỉsốđolườngvềThướcđohiệuquả; Chi phítàichính; Tỷsốhiệuquả chi phítàichính; Lợiích hay chi phíkinhtếkhác TỶ SỐ HIỆU QUẢ CHI PHÍ KINH TẾ: • Canhtácnôngnghiệp: 1 (chi phíkinhtếbaogồmcảcác chi phítừviệcmấtrừngvàđấtngậpnước) • Tăngcườngquảnlýtàinguyênrừng: -592 • Tăngcườngquảnlýtàinguyênđấtngậpnước: -1526
Vídụvềphântích chi phí, hiệuquảở Việtnam Kịchbảnthấp (giátrị 10 năm): • Tínhtrungbình, chi phíchoviệcbảovệmộtcánhântrongkhuvựcdựkiếndo ngậplụtthông qua hệthốngđêbiểntrênđịabàntỉnhBếnTrelàkhoảng 138,8 triệuđồng/người • Chi phíthấphơnrấtnhiềuđốivớithíchứngdựavàohệ sinh tháivớirừngvenbiểnvớimứclàkhoảng 1,7 triệuđồng/người. • Kịchbảncao (giátrị 30 năm) • Chi phíchoviệcbảovệmộtcánhânđốivớitácđộngtiêucựccủarủiroBĐKH thôngqua kếthợpcácgiảiphápthíchứngcứngvàEBA chothấycó chi phíthấphơn so vớicácgiảiphápthíchứngcứngđơnthuầnvớimứctiếtkiệm chi phíkhoảng 10%, 121%, và 39% đốivớihuyện Ba Tri, BìnhĐạivàThạnhPhú Cácgiảiphápcôngtrình/cứng: Xâydựngvànângcấpđêbiển ở huyệnThạnhPhú, Ba Tri, vàBìnhĐại GiảiphápvềEbA:trồngrừngvàbảotồnhệ sinh tháirừngvenbiểnvớitổngdiệntíchrừng 5.100 ha (rừnghiệncó: 3.897 ha vàtrồngrừngmới: 1.203 ha) Thướcđohiệuquả: Sốngườiđượcbảovệkhỏbãolũ
Cácbàihọctừhoạtđộngthíđiểm • Tínhthựctế vs. mongđợi • Xácđịnhđốitượngsửdụng: cơquanchịutráchnhiệmvàcơquanthựcthiện • Cácmụctiêuthíchứngnênđượcxácđịnhlạicùngvớicácbênliênquansaukhitiếnhànhđánhgiátổnthương. • Nhữngkhókhăntrongđánhgiácáctácđộnglên HST-thờigian, sốliệuđầuvào, nghiêncứusẵncó • Linh hoạttrongtrườnghợpthiếucácsốliệu, thông tin đầuvàolàrấtquantrọng
Cơsởvàthông tin chocácnhàrachínhsách • EbAcungcấpcácgiảiphápdựavàohệsinhtháiđểgiảmthiểucáctổnthương, cảtrongtrườnghợpkịchbảnrủirocao. • EbAthườnglànhómgiảiphápthấpvề chi phíđầuvàonhưngmanglạihiệuquảlâudài. • EbAcungcấpnhiềucáclợiíchquantrọngcho con người. • EbAcầnđượcưutiên/cânnhắctrongcácchiếnlượcthíchứng • Lồngghépvàthựchiệnđược ở nhiềucấpđộ, nhưngcầnưutiênthựchiệnthựctếcấpđịaphương.