RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ I.BÖLÜM RİSK ALGILAMA

1. RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ I.BÖLÜM RİSK ALGILAMA

2. Tanımlar: (TS 18001 İSG Yönetim Sistemleri) 1-RİSK ALGILAMA TEHLİKE: İnsanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlem.(TS 18001)

3. Sağlığın Bozulması Bir iş faaliyetinin veya işle ilgili durumun yol açtığı ve/veya kötüleştirdiği belirlenebilir, olumsuz fiziksel veya ruhsal durum. (TS 18001)

4. Olay: Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan işle ilgili durum. Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olmadan gerçekleşen olaylara ise “Hasarsız olay- Ramak kaldı” denilmektedir..(TS 18001)

5. Kaza: Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan olaydır.(TS 18001)

6. RİSK: Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin birleşimi.(TS 18001) İ H T İ M A L Risk = İ x Ş İ: İhtimal Ş: Şiddet RİSK ŞİDDET(Yaralanma-Ölüm)

7. RİSK TEHLİKE VE RİSK

8. Tehlikelerden kaynaklanan riskin büyüklüğünü tahmin etmek ve mevcut kontrollerin yeterliliğini dikkate alarak riskin kabul edilebilir olup olmadığına karar vermek için kullanılan proses. (TS 18001)

9. Kabul Edilebilir Risk: Kuruluşun Yasal zorunluluklara ve kendi İSG politikasına göre, tahammül edebileceği düzeye indirilmiş risk. (TS 18001)

10. GÜVENLİK İşin yapılması ve yürütümü sırasında oluşan risk yada risklerin, tanımlanmış bir zaman aralığı süresince, kabul edilemez düzeyin dışında kalma yeteneği KABUL EDİLEBİLİR RİSK NORMAL ÇALIŞMA KOŞULLARI: …tasarımlanan amaç doğrultusunda ……… R R R R

11. RİSKLER İNSANLAR TARAFINDAN NASIL ALGILANIR ?

12. RİSK ALGILAMASI (I,II,III) Riskin nasıl algılandığını anlamak için; insanların riski nasıl tanımladıklarına bakmak gereklidir. Risk insanlarca oldukça farklı şekilde tanımlanmaktadır. • Üzerinde uzlaşılan manada risk; güvenliğin zıddı bir durumdur ve güvenlikle ters orantılı olarak değişir. • (Kumamoto ve Henley 1996)

13. RİSK ALGILAMASINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Korkutuculuk düzeyi Anlaşılabilirlik düzeyi Etkilenecek kişi sayısı Tehlikenin ve riskin ne ölçüde anlaşılabildiği Riskin ne derece eşit dağıldığı Riski ne derece önlenebileceği Riskin kişisel olarak kabullenilip kabullenilmediği

15. RİSKLER İNSANLAR TARAFINDAN NASIL ALGILANIR

16. RİSKİNGERÇEK ALGILANMASI 2 1

17. Risk algılama Zaman RİSK ALGILAMASININ ZAMANLA AZALMASI RİSK-1 Risk belirlendiğinde bir önem Seviyesinde algılanır. Ancak zamanla önem seviyesinde bir düşüş gözlenir. (kanıksama)

18. Ciddi kaza RİSK Risk algılama Zaman RİSK ALGILAMASI-KAZA İLİŞKİSİ Ciddi bir kaza sonrası risk algılama Seviyesi aniden yükselir.

19. Ciddi kaza Risk Algılama RİSK ? Zaman RİSK ALGILAMASI- KAZA İLİŞKİSİ Risk algı seviyesinin zamanla azalmasına KANIKSAMA denir.

20. RİSK ALGILAMASI İSTATİSTİĞİ

21. RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ • Gökdelenlerin ilk yapılmaya başlandığı yıllarda riski kabullenmek olumlu bir imaj olarak reklamlarda kullanılabiliyordu.

23. RİSK ALGILAMADA İNSAN FAKTÖRÜ JAPONYA TÜRKİYE

28. RİSK DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARINDA ÜST YÖNETİMİN ROLÜ NEDİR ? ÜST YÖNETİM; Kuruluşta İSG Yönetim Sistemi oluşturmak ve Risk Değerlendirme uygulamasına geçmek için, bu konuda üst yönetim stratejik bir karar almak zorundadır

29. RİSK YÖNETİMİ – YÖNETİCİNİN ROLÜ • Yönetici; yükümlülüklerinin ve sorumluluklarının neler olduğunu belirlemeli, dikkate alması gerekli hususları değerlendirerek, öncelik sıralaması yapmalı ve • Öncelikler arasında İSG konusuna hangi sırada yer vereceğine karar vermelidir

30. RİSK YÖNETİMİ –YÖNETİCİNİN ROLÜ Maliyet Kalite Güvenlik Üretim/ Hizmet

31. RİSK YÖNETİMİ – YÖNETİCİNİN ROLÜ İŞVEREN / YÖNETİM Azami Üretim ve Kar YÖNETİCİ DENETMEN HER İKİSİNİ BİRLİKTE SAĞLAMALIDIR. İş Tatmini İyi Maaş Konforlu Çalışma Ortamı İŞÇİLER / ÇALIŞANLAR

33. SORUMLULUK HERKESİNDİR • Suçlamayalım • Sorumluluk alalım • Sadece kendimiz için değil • Başkaları için de yapalım • İşyerini yaşanacak bir yer yapalım

34. RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ II.BÖLÜM

35. NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ? Çalışma ortamı gözle görünen veya görünmeyen tehlikelerle doludur TEHLİKE

36. NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ? Bu tehlikelerden kaynaklanan riskler; Acil kontrol altına alınması gereken yüksek risk midir?? c

37. NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ? Yoksa, alınan bir takım önleyici koruyucu tedbirler ile sadece kontrol önlemlerini gözden geçirmem gereken düşük risk midir?

38. TEHLİKELERDEN KAYNAKLANAN RİSKLERİ TAHMİN ETMEK ve KABUL EDİLEMEZ OLANLARI ORTADAN KALDIRMAK İÇİN RİSK DEĞERLENDİRMESİ

39. Neden Risk Değerlendirmesi? • YASAL NEDENLER • ETİK NEDENLER • FİNANSAL NEDENLER

41. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi YönetmeliğiResmi Gazete Tarihi: 29.12.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28512 • BÖLÜM Amaç • MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılacak risk değerlendirmesinin usul ve esaslarını düzenlemektir. Kapsam • MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki işyerlerini kapsar. Dayanak • MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10 uncu ve 30 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

42. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği c) Kanun: 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununu, ç) Önleme: İşyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü, d) Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olayı,

43. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği Tanımlar • MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını, b) Kabul edilebilir risk seviyesi: Yasal yükümlülüklere ve işyerinin önleme politikasına uygun, kayıp veya yaralanma oluşturmayacak risk seviyesini,

44. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği e) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini, f) Risk değerlendirmesi: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,

45. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği g) Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini, ifade eder

46. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi İşveren yükümlülüğü MADDE 5 – (1) İşveren; çalışma ortamının ve çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır

47. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi İşveren yükümlülüğü (2) Risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmiş olması; işverenin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz

48. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi İşveren yükümlülüğü • (3) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilere risk değerlendirmesi ile ilgili ihtiyaç duydukları her türlü bilgi ve belgeyi temin eder.

49. Risk değerlendirmesi ekibi MADDE 6 – (1) Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur. a) İşveren veya işveren vekili. b) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri. c) İşyerindeki çalışan temsilcileri. ç) İşyerindeki destek elemanları. d) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar

50. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği2. BÖLÜM-İşveren Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirmesi Ekibi (2) İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir 3) Risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu işveren veya işveren tarafından ekip içinden görevlendirilen bir kişi tarafından da sağlanabilir