MEZOTERAPİNİN KOMPLİKASYONLARI

1. MEZOTERAPİNİN KOMPLİKASYONLARI DR. ZEHRA AŞİRAN SERDAR

2. Yan etkilerin ortaya çıkmasını sağlayan faktörler • Kullanılan cihazın tipi • Tek iğne, multiponksiyon yapan iğneler, mekanik veya pnömatik tabancalar • Enjekte edilecek maddeler • Hidrosolubl olmalı ve çoğunlukla 5’ten fazla ilaç kullanılmamalıdır • Enjeksiyon lokalizasyonu • Kullanılan teknikve doğru uygulama • Enjekte edilen madde miktarı ve enjeksiyon derinliği

3. Erken görülen reaksiyonlar • Lokal reaksiyonlar • İnjeksiyon noktalarında eritem ve/veya ödem, kaşıntı • İlaçların geç absorpsiyonu, sık seanslar • Her noktaya aşırı miktarda kokteyl verilmesi • Lokal flushing • Prokainden dolayı gelişir, Lidokain veya mezokainle değiştirilebilir • Vagal semptomlara neden olabilen ağrı • Kötü teknik, hastanın ağrı eşiğinin düşük olması etkendir • Topikal analjezikler kullanılabilir • İnjeksiyonuyavaş yapmak ve kokteyle lidokain katmak faydalı olabilir

4. Erken görülen reaksiyonlar….. • Hematom ve ekimoz • Kötü teknik, dokunun tipi ve aşırı derin injeksiyon • Uygulamadan beş gün önce aspirin, nonsteroidantienflamatuar ilaçlar, dipiridamolkesilmeli • Seans sıklığı azaltılmalı • Kontakt dermatit

5. Erken görülen reaksiyonlar….. • Sistemik alerjik reaksiyonlar • Ürtiker • Nadir görülür • Özellikle atopik öyküsü olan hastalarda görülebilir • Uygulamadan birkaç gün önce oral antihistaminik başlanması önerilir • Generalizeflushing • Yüksek doz vazodilatörkullanıma bağlı gelişebilir • Bulantı • Kalsitoninin yüksek dozda veya derine injeksiyonu sonucu gelişir • Anti-emetik verilebilir

6. Geç ortaya çıkan reaksiyonlar Hipo ve hiperpigmentesikatrisler, lokalatrofi • Kalıcı olarak ortaya çıkabilir • Kötü teknik ve aşırı künt iğne kullanılması etkendir

7. Likenoiderüpsiyon • Piroksikam enjeksiyonundan bir ay sonra likenoidpapüller gelişen bir olgu bildirilmiştir • Psoriasisköbnerizasyonu • İnfeksiyonlar: • Bazı vakalarda stafilokok enfeksiyonu tespit edilmiştir • Viral enfeksiyon ; HIV, B ve C hepatiti hiç bildirilmemiştir

8. Granülomatöz lezyonlar • Literatürde yaklaşık 30 olgu bildirilmiştir • Seyri uzun, nekrozlarla veya fistüllerle komplikedir • Cerrahi eksizyongerekebilir • Atrofikve/veya pigmente sikatrislerkalmaktadır • Olguların yarısında bakteriyolojik tetkik mikobakteri varlığını ortaya çıkarmıştır • Bir olguda M. fortuitum, ondört olguda ise M.chelonae saptanmıştır • Kütanöznekroz: • Kafeinin çok yüzeyelinjeksiyonusonucu gelişebilir • Adenopati: • Tek bir noktaya aşırı yüksek doz verilirse gelişir. • Lipodistrofiiçin tek bir alana 10 cc’den fazla madde injekte edilmemelidir:

9. Mezoterapiye bağlı gelişen enfeksiyonlar Kolombiya’da yapılan bir çalışmada 6 aylık süre içinde mezoterapiden kaynaklanan 15 atipikmikobakteri olgusu bildirilmiştir. • İşlemden 1-12 hafta sonra nodül ve abseler görülmüştür • Mycobacteriumchelonae tespit edilmiştir • Klaritromisin, amikasin, moksifloksasin ve cerrahi drenaj uygulanmıştır • 1993 yılında Kolombiya’da mezoterapi sonrası Mycobacteriumabscessus patlaması bildirilmiştir Sañudo A, Vallejo F, Sierra M. Nontuberculousmycobacteriainfectionaftermesotherapy: Preliminary report of 15 casesInternational Journal of Dermatology2007; 46: 649–653.

10. M. Chelonae’dendolayı gelişen multiplsubkutanabseler Carbonne A, Brossier F, Arnaud I, et al. Outbreak of nontuberculousmycobacterialsubcutaneousinfectionsrelatedtomultiplemesotherapyinjections. J ClinMicrobiol. 2009; 47: 1961-4.

11. Aynı klinikte kozmetik işlem gören 68 hastanın 5’inde eritemli, pürülasyon gösteren nodüller gelişmiştir • Beş hastada da kültürde M. abscessus saptanmıştır. Da Mata Jardín O, Hernández-Pérez R, Corrales H, Cardoso-Leao S, De Waard JH. [Follow-up of an outbreak of Mycobacteriumabscessussoft-tissueinfectionassociatedwithmesotherapyin venezuela.]EnfermInfeccMicrobiolClin. 2010; 25:

12. Hastada mezoterapi sonrası sağ kalçada gelişen 3x5 cm çapında eritemli ortası ülsere plak • M. abscessus üretilmiştir. • Klaritromisin500 mg 2x1 ve siprofloksasin500 mg 2x1 4 ay süreyle kullanılmıştır. • Tam iyileşme saptanmıştır Garcia-Navarro X, Barnadas MA, Dalmau J, Coll P, Gurguí M, Alomar A. Mycobacteriumabscessusinfectionsecondarytomesotherapy.ClinExpDermatol. 2008; 33: 658-9.

13. Lima’dan yapılan bir bildiride 2 aylık süre içinde mezoterapi yaptıran 35 hastanın 4’ünde Mycobacteriumchelonaesaptanmıştır • Bir prokain şişesinden Mycobacteriumchelonae üretilmiştir Munayco CV, Grijalva CG, Culqui DR, et al. Outbreak of persistentcutaneousabscessesduetoMycobacteriumchelonaeaftermesotherapysessions, Lima, Peru.RevSaudePublica. 2008; 42: 146-9.

14. Sağ kalçada ve bacakta nodül, abse ve sinüsleri olan hasta • KülturdeM. fortuitum • Siprofloksasin 500 mg 2x1 3 hafta, • Daha sonra 250 mg 2x1 bir 3 hafta. Difonzo EM, Campanile GL, Vanzi L, Lotti L. MesotherapyandcutaneousMycobacteriumfortuituminfection.Int J Dermatol. 2009; 48: 645-7.

15. Hastanın her iki dizine artroz tedavisi için mezoterapi yapılıyor • 5 seans triamsinolonasetonid + prokain + distile sudan oluşan kokteyl injekte ediliyor • Kültürde Sporothrixschenckii • 8 ay günlük 900 mg potasyum iyodür tedavisi alıyor Gamo R, Aguilar A, Cuétara M, et al. Sporotrichosisfollowingmesotherapyforarthrosis.ActaDermVenereol. 2007; 87: 430-1.

16. Quiñones C, Ramalle-Gómara E, Perucha M, et al. An outbreak of Mycobacteriumfortuitumcutaneousinfectionassociatedwithmesotherapy. J EurAcadDermatolVenereol. 2010 ; 24: 604-6.

17. Sol siyatik nevraljisi için • aminofilin + nikotinat ve lidokainden oluşan kokteyl injeksiyonu ve • 2 hafta sonra hastada köbneryanıtı gelişiyor ve diğer bölgelerdeki lezyonlar da şiddetleniyor • Hastaya 4 mg/kg / gün siklosporin, 14 hafta alıyor ve iyileşiyor Rosina P, Chieregato C, Miccolis D, D'Onghia FS. Psoriasisandside-effects of mesotherapy.Int J Dermatol. 2001; 40: 581-3.

18. Karın ve bacaklarında multipllividi renkte yaklaşık 0.5 cm çapında noduler lezyonları olan hasta • Histopatolojisikütanözgranulomatöz reaksiyon • 4 ay günlük 60 mg deflazakortkullanmış,yanıt alınamamış • 1 ay günlük 100 mg dapson tedavisine yanıt alınmış Gokdemir G, Küçükünal A, Sakiz D. Cutaneousgranulomatousreaction frommesotherapy.DermatolSurg. 2009; 35: 291-3.

19. 6 ay önce hastaya bir hemşire tarafından deoksikolat içeren bir karışım injekte ediliyor • İnjeksiyondan bir ay sonra ağrılı, hassas, kırmızı nodüller gelişiyor • Biyopsi sonucu fibrozla giden granülomatözinflamasyon • Kültür negatif • Oral prednizona yanıt yok • Günlük 100 mg dapsona yanıt iyi • Sikatrisle iyileşme Davis MD, Wright TI, Shehan JM. A complication of mesotherapy: noninfectiousgranulomatouspanniculitis.ArchDermatol. 2008; 144: 808-9.

20. Bir hastanın sadece sol yanağına vitamin karışımı injekte edildikten 2 hafta sonra ülsere nodüller gelişiyor • Kültür negatif • Doksisiklin100 mg/gün, lokal olarak %2’lik fusidik asit ve %1’lik hidrokortizon asetat uygulanmış • 3 hafta sonra hipertrofikskar bırakarak iyileşmiş Al-Khenaizan S. Facialcutaneousulcersfollowingmesotherapy.DermatolSurg. 2008; 34: 832-4.

21. Tip I DM’u olan hasta • Zayıflaması için yapılan mezoterapiden 2-3 hafta sonra karnında kırmızı plaklar gelişiyor • Biyopsi sonucu granülomaannulare tanısı konuyor. Strahan JE, Cohen JL, Chorny JA. Granulomaannulare as a complication of mesotherapy: a casereport.DermatolSurg. 2008; 34: 836-8.

22. Ludwig Tip II AGA’si olan hastaya mezoterapi yapılmış • İşlemden birkaç gün sonra sağ parietal alanda alopesi gelişmiş • Biyopsi sonucu sikatrisyelalopesi ve anagen kıl kaybı saptanmış • Heparinoid bir vazodilatör olan “mesoglycan” içeren bir kokteyl kullanılmış Duque-Estrada B, Vincenzi C, Misciali C, Tosti A. Alopeciasecondarytomesotherapy.J AmAcadDermatol. 2009; 61: 707-9.

23. 18 aydır kırmızı kahverengi döküntüleri ve pruritusu olan hasta • Prokain + hamamelis + melilot karışımında 2-3 hafta sonra yakınmalar oluşmaya başlamış • Darier belirtisi pozitif • Biyopsi sonucu “ürtikaryapigmentosa” olarak sonuçlandı Bessis D, Guilhou JJ, Guillot B. Localizedurticariapigmentosatriggeredbymesotherapy.Dermatology. 2004; 209: 343-4.

24. 7 aydır gittikçe artan bulantı, kusma, epigastrik ağrıları olan ve batında şişlikten yakınan hastaya • 11 seans mezoterapi uygulandığı öğrenildi • Epigastrik alanda 10 cm çapında ağrılı kitle • Abdominalhematom • Cerrahi olarak hematom boşaltılıyor. Brandão C, Fernandes N, Mesquita N, et al. Abdominalhaematoma a mesotherapycomplication.ActaDermVenereol. 2005; 85: 446.

25. Komplikasyon ve yan etki riskininasıl azaltırız • İyi bir anamnez ve fiziksel muayene yapılmalıdır. • Kokteyle katılacak ilaçların birbirleriyle geçimine dikkat edilmelidir • Uygun hastalarda doğru endikasyonlar seçilmelidir • Vazovagal reaksiyonları önlemek açısından hastalar sırt üstü yatar pozisyonda tedavi edilmelidir • Tedaviden en az 1 hafta önce aspirin ve NSAID ilaçlar kesilmelidir • Tedavi sonrası temiz giysiler tercih edilmelidir

26. Komplikasyon ve yan etki riskininasıl azaltırız……. • Tedavi edilecek alan tercihen %70’lik alkol ile dezenfekte edilmelidir ve injeksiyondan önce 3 dakika beklenmelidir • Steril ve tek kullanımlık iğne ve injektörler tercih edilmelidir • İnjeksiyontekniği ve derinliği açısından yeterli bilgiye sahip olmalıdır

27. Sonuç • İlaçlar; FDA onaylı olmalarına rağmen, mezoterapi amaçlı kullanımları için onayları bulunmamaktadır • Son zamanlarda mezoterapi populer olmasına rağmen birçok dermatolog günlük pratiklerine mezoterapiyi katmak için daha çok tıbbi çalışmaya gereksinim duymaktadır • Mezoterapinin güvenilirlik ve etkinliğinin kabul edilmesi için ilave klinik ve deneysel çalışmalara ihtiyaç vardır • Hastalar mezoterapide kullanılacak ilaçların etkinliği, güvenilirliği ve yan etkileri konusunda bilgilendirilmelidir • Mezoterapi uygun şartlar altında, uygun dozlarda, doğru endikasyonlarda yapılırsa faydalı olabilir