Bảo vệ thực vật và sự bền vững trong sản xuất nông nghiệp

1. Bảo vệ thực vật và sự bền vững trong sản xuất nông nghiệp PGs. Phạm Văn Kim Bộ môn Bảo Vệ Thực Vật

2. Nội dung chính: • Lược qua các quan điểm về BVTV • Mối quan hệ giữa biện pháp canh tác và BVTV • BVTV làm gì để đóng góp cho sự bền vững của sản xuất nông nghiệp • Lược qua một số thành tựu có liên quan đến BVTV tại VN

3. 1. Các quan điểm về bảo vệ thực vật • Bảo vệ thực vật vào giai đoạn khoa học chưa phát triển • Tác động rất ít lên sâu bệnh • Chính yếu là sử dụng dịch trích từ thực vật và phân chuồng để trị sâu bệnh • Giải pháp rất gần với tự nhiên, ít phá vở cân bằng sinh học • Hệ sinh thái trồng trọt tương đối bền vững • Sự mất cân bằng do sự thay đổi đột biến của môi trường (mưa, nắng, nhiệt, ẩm, vv…) hoặc do tác động thô bạo của con người.

4. 1. Các quan điểm về bảo vệ thực vật • Bảo vệ thực vật trong giai đoạn khoa học phát triển • Sử dụng hóa chất trong bảo vệ thực vật • Đi dần đến lạm dụng hóa chất trong BVTV • Là yếu tố gây mất cân bằng sinh học nghiêm trọng • Hậu quả là sản xuất nông nghiệp luôn trong tình trạng không bền vững • Hiện chúng ta đang ở trong giai đoạn nầy

5. 1. Các quan điểm về bảo vệ thực vật • Bảo vệ thực vật trong thời kỳ công nghệ phát triển cao • Con người bắt đầu nhận ra khuyết điểm của giai đoạn trước: sự thiếu bền vững trong nông nghiệp • Bắt đầu tìm cách sửa chữa khuyết điểm nầy

6. 1. Các quan điểm về bảo vệ thực vật • Bảo vệ thực vật trong thời kỳ công nghệ phát triển cao • Các nghiên cứu tìm lối thoát: • Nghiên cứu tìm biện pháp canh tác có quan hệ tốt đến BVTV • Nghiên cứu tìm các giải pháp sinh học cho BVTV • Nghiên cứu tìm các giải pháp sử dụng thuốc BVTV ít ảnh hưởng đến môi trường • Nghiên cứu tìm các giải pháp sử dụng thuốc BVTV ít ảnh hưởng đến sự bền vững của nông nghiệp • Chúng ta đang đứng ở bước đầu của giai đoạn nầy

7. 2. Mối quan hệ giữa biện pháp canh tác và BVTV • Sâu bệnh là hậu quả của biện pháp canh tác không đúng đắn • Sự kém đa dạng sinh học trong hệ sinh thái trồng trọt → rất dể mất cân bằng sinh học. • Sự kém đa dạng về gen trong sử dụng giống • Không sử dụng phân hửu cơ cho cây trồng cạn • Làm đất không thích hợp • Khoảng cách trồng không thích hợp • Bón phân không thích hợp • Sử dụng hóa chất kích thích cây

8. 2. Mối quan hệ giữa biện pháp canh tác và BVTV • Ảnh hưởng của biện pháp canh tác không đúng: • Làm mất cân bằng sinh học • Sâu bệnh bộc phát thành dịch • Sử dụng hóa chất BVTV để đối phó • Từ đó đưa đến: • Ố nhiễm môi trường sống • Nông nghiệp không bền vững

9. 2. Để có sản xuất nông nghiệp bền vững • Xin đừng vội chỉ qui trách nhiệm cho BVTV • Hãy xét lại những giải pháp của biện pháp canh tác có mang tính bền vững hay không? • Trong nghiên cứu cũng cần xem giải pháp có tính bền vững hay là đối phó tình huống

10. 3. BVTV làm gì để đóng góp cho sự bền vững • Trong nghiên cứu: • Chọn các giải pháp có tính bền vững để nghiên cứu • Biện pháp sinh học thường mang tính bền vững • Trong ứng dụng vào sản xuất: • Biện pháp canh tác vô cùng quan trọng đối với BVTV • Ứng dụng trên diện rộng tạo ra hiệu quả BVTV rất tốt

11. 3. BVTV làm gì để đóng góp cho sự bền vững • Kết quả nghiên cứu tìm giải pháp BVTV có tính bền vững trên thế giới và trong nước đã khá phong phú, như: • Sử dụng thiên địch hoặc vi sinh vật trong tự nhiên để khống chế dịch hại. • Sử dụng công nghệ sinh học để tuyển chọn các dòng vi sinh vật hiệu quả và bền vững cao. • Nghiên cứu sự biến động trong quần thể vi sinh vật, giúp dễ dàng hơn trong quản lý dịch hại bền vững. • Kích thích tính kháng bệnh trên cây trồng cũng đang là xu hướng của các công ty thuốc BVTV. • Sử dụng pheromone trong phòng trừ sâu hại là giải pháp đã phát triển ở mức khá cao.

12. 3. BVTV làm gì để đóng góp cho sự bền vững • Nếu được phối hợp đồng bộ với biện pháp canh tác thích hợp, có thể tạo ra sự bền vững cho sản xuất nông nghiệp.

13. 4. Một số thành tựu ở VN: • Đối với cây lúa: • Chương trình “Ba giảm ba tăng” là thành tựu mang tính bền vững của biện pháp canh tác • Nếu phối hợp thêm với các công nghệ cao của BVTV thì sẽ tăng tính bền vững nhờ giảm tối đa hóa chất BVTV. TD “vùng lúa an toàn” của Cai Lậy

14. 4. Một số thành tựu ở VN: • Đối với cây trồng cạn: • Bảo vệ và sử dụng thiên địch và vi sinh trong quản lý sâu hại • Sử dụng pheromone trong quản lý sâu hại • Các bệnh có nguồn gốc từ đất là nguyên nhân quan trọng gây mất bền vững của NN • Sử dụng phân hữu cơ ủ hoai mục là giải pháp vô cùng quan trọng giúp tạo sự bền vững cần thiết • Sử dụng vi sinh vật đối kháng tương thích hổ trợ sẽ giúp hiệu quả nhanh hơn.

15. Cám ơn sự quan tâm theo dõi