Salon "Entreprendre"

1. Salon "Entreprendre" Salon "Ondernemen" 2006

2. LAATSTE ONTWIKKELINGEN INZAKE CORPORATE GOVERNANCE: CODE LIPPENS VS. CODE BUYSSE LES DERNIERS DEVELOPPEMENTS DU CORPORATE GOVERNANCE: CODE LIPPENS VS. CODE BUYSSE RUTGER VAN BOVEN

3. Stand van zaken anno 2006 • Corporate Governance en nationale regelgeving • Wet van 2 augustus 2002 (B.S. 22 augustus 2002) • Code Lippens (december 2004) • Code Buysse (september 2005)

4. Stand van zaken anno 2006 • Corporate governance en Europese regelgeving • Aanbeveling van 14 december 2004 • (bekendmaking van bestuurdersbezoldigingen) • Aanbeveling van 15 februari 2005 • (samenstelling Raad van Bestuur en Comités)

5. Toekomstige ontwikkelingen • Corporate Governance en nationale regelgeving • Verschillende wetsvoorstellen • Auditcomité • Aansprakelijkheid • Bestuurdersbezoldigingen • Parlementaire vraag aan Minister Onckelinx • (Vr. en Antw. Kamer 2005 – 2006, 7 februari 2006, 9 (Vr.nr. 10166 Wathelet)) • Wettelijk kader voor de Code Lippens

6. Toekomstige ontwikkelingen • Corporate governance en Europese regelgeving • Voorstel tot wijziging 4de en 7de richtlijn • Corporate governance verklaring • Collectieve aansprakelijkheid bestuurders • Voorstel van een richtlijn versterking AH’s – rechten • (doel: faciliteren van grensoverschrijdende uitoefening van aandeelhoudersrechten)

7. Code Lippens vs. Code Buysse • Code Lippens • Sociétés Belges Cotées • Comply or explain (se conformer ou expliquer) • (European Corporate Governance Forum: 6 mars 2006)

8. Code Lippens vs Code Buysse • Code Buysse • Toutes les sociétés non-cotées • Appliquer les recommandations selon la nature, la • forme juridique et la dimension de l’entreprise

9. Recommandations pour les PME: pourquoi? • Pas de données chiffrées disponibles • Enquête MAES et SELS (août 2004) • Le système d’administration d’une entreprise a beaucoup d’impact sur l’expansion et • l’innovation potentielle • Les recommandations existantes de corporate governance visent surtout les grandes • entreprises • La réalisation des recommandations de bonne gouvernance est un grand défi des PME • L’application des principes de corporate governance favorise l’image de l’entreprise, • tant au point de vue interne qu’au point de vue externe

10. Recommandations pour les PME: pourquoi? • Corporate governance dynamise l’administration d’une entreprise • et peut donc influencer positivement les résultats d’exploitation • Corporate governance favorise le développement durable d’une • entreprise • Corporate governance crée des possibilités de croissance • Corporate governance garantit la continuité de l’entreprise (dans le • cadre de la succession familiale)

11. Recommandations pour les PME: pourquoi? • Donne une image professionnelle aux banques et autres financiers • Assure la continuité de l’entreprise (entreprises familiales) • Augmente la rentabilité • Constitue un atout sur le marché de recrutement

12. Application obligatoire? • Aucune obligation légale • Mais: il se peut que le juge utilise les recommandations en vue de concrétiser la conduite de l’administrateur «bonus pater familias» (cas HBG du 21 février 2003) • Principe de l’autorégulation

13. Champ d’application • Toutes les entreprises non cotées en Bourse => article 4 C. Soc. • Aussi bien les petites que les grandes sociétés • Toutes les formes de société (SA, SPRL, SCRL, …) • Quelle que soit la nature • ASBL, organisations non marchand, organisations publiques ou semi - publiques? • Champ d’application très vaste • Travail de précision • Le code distingue : • Recommandations pour toutes les sociétés non cotées en Bourse • Recommandations spécifiques pour les entreprises familiales • Recommandations pour les petites entreprises non-cotées en Bourse

14. Grandes sociétés: entre Code Buysse et Code Lippens? • Recommandations appropriées du Code Lippens • Internationalisation continue / préparation pour l’introduction en Bourse • Principalement des recommandations concernant le fonctionnement et la composition du conseil d’administration

15. Waarom specifieke aanbevelingen voor familiale ondernemingen? • Familiebedrijven 55% BBP • Onderhevig aan bijzondere gevoeligheden • Gestructureerd en georganiseerd aandeelhouderschap • Opvolgingsproblematiek • Beursgenoteerde familiale ondernemingen?

16. KMO’s die deel uitmaken van een groep • Rekening houden met de groepsstructuur • Bestuursorgaan in moeder en dochter • Auditcomité

17. Overzicht van de belangrijkste aanbevelingen 1. Aanbevelingen voor alle niet-beursgenoteerde ondernemingen • Mission statement • Actieve raad van bestuur • NV (maar ook andere rechtsvormen) • Niet-uitvoerende of externe bestuurders • Regelmatig vergaderen (min. 4x/jaar) • Tijdig verslagen opmaken • Performantie evalueren • Remuneratie • Voorzitter vervult capitale rol • Adviserende comités

18. Overzicht van de belangrijkste aanbevelingen 1. Aanbevelingen voor alle niet-beursgenoteerde ondernemingen • Senior Management • Uitv. Bestuurders, leden DC, topmanagement • Informeert RvB • Correcte en regelmatige actualisering rapportering • Jaarlijkse evaluatie • Benoeming gedelegeerd bestuurder • Remuneratiebeleid

19. Overzicht van de belangrijkste aanbevelingen 1. Aanbevelingen voor alle niet-beursgenoteerde ondernemingen • Rol van de externe bestuurder • Eén of meerdere niet-uitvoerende of externe bestuurders • = bestuurder die niet tot het management behoort en evenmin tot de controlerende aandeelhouders (<->Code Lippens) • Objectivering van de besluitvorming • Discipline en verantwoordelijkheidszin op het vlak van de rapportering • Crisissituaties (o.a. onverwacht overlijden,…) • Opvolging gedelegeerd bestuurder • Relaties en netwerken delen • Ervaring => kennisoverdracht

20. Aperçu des principales recommandations 1. Recommandations pour toutes les entreprises non cotées en Bourse • Actionnaires concernés • Mission du conseil d’administration • Stimuler l’engagement des actionnaires • Information périodique et à temps • Attention pour l’actionnaire minoritaire • Fonction des actionnaires • Valeurs de l’entreprise • Vision de l’entreprise • Objectifs financiers • Nomination des administrateurs • Fixer les règles du jeu (éventuellement sous forme d’une convention entre actionnaires)

21. Aperçu des principales recommandations 2. Recommandations spécifiques aux entreprises familiales • Forum familial • Charte familiale • Succession • Résolution des conflits

22. Overzicht van de belangrijkste aanbevelingen 3. Aanbevelingen voor kleine niet-beursgenoteerde ondernemingen • Vanuit een ruimere « stakeholdersbenadering » • Richtlijnen van goede praktijk • Hebben betrekking op: • De relatie met bank en financiers • De relatie met leveranciers • De relatie met klanten • De relatie met het personeel • De relatie met externe adviseur • De relatie met de overheidsinstellingen

23. Openbaarmakingsvereisten • Ontwerp van wijziging 4de en 7de richtlijn => jaarverslag • Code Lippens => jaarverslag • Code Buysse => jaarverslag ( CG – verklaring + jaarlijks geleverde inspanningen) => kleine vennootschappen?

24. Literatuur • R. Van Boven, “De Code Buysse onder de loep”, Acc & Tax 2005, Afl. 4, 14 – 22. • G. Delvaux en E. Vercammen, “De Code Buysse: Hoe kunnen externe accountants en adviseurs een rol spelen?, Acc & Tax 2005, Afl. 3, 37 – 44. • C. Van der Elst, “De Code Lippens versus de Code Buysse: een degelijk besturen over naleven of uitleggen tot afdwingen?”, T.A.A. 2006, afl. 2.

25. Litérature • R. Van Boven, “Le Code Buysse sous la Loupe”, Acc & Tax 2005, Afl. 4, 14 –22. • G. Delvaux en E. Vercammen, “Le Code Buysse: Quel rôle les expert-comptables externes et les conseillers peuvent-ils jouer?, Acc & Tax 2005, Afl. 3, 37 – 44. • C. Van der Elst, “Le Code Lippens contre le Code Buysse: respecter ou expliquer la bonne administration ou aller jusqu’a y contraindre?”, T.A.A. 2006, afl. 2.