1 / 88

Nütrisyonel Anemiler

Nütrisyonel Anemiler. Dr. Mutlu Arat Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı. Hematopoez Anemi nedir? Dünyada ve Ülkemizde Anemi Problemi Anemi sınıflandırması Nütrisyonel a nemi nedenleri DEA FA eksikliği Vit B12 eksikliği Anemilerde tanısal yaklaşım. Poikilositoz.

gretel
Download Presentation

Nütrisyonel Anemiler

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Nütrisyonel Anemiler Dr. Mutlu Arat Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı

  2. Hematopoez • Anemi nedir? • Dünyada ve Ülkemizde Anemi Problemi • Anemi sınıflandırması • Nütrisyonel anemi nedenleri • DEA • FA eksikliği • Vit B12 eksikliği • Anemilerde tanısal yaklaşım AÜTF HBD

  3. Poikilositoz AÜTF HBD

  4. AÜTF HBD

  5. Kemik İliği Renal Doku O2 Algılayıcı Retikülosit Olgun Kırmızı Küre Kırmızı Küre Üretimi EPO KK Üretim Döngüsü AÜTF HBD

  6. AÜTF HBD

  7. AÜTF HBD

  8. AÜTF HBD

  9. AÜTF HBD N Engl J Med 1999;341:1986-1995

  10. AÜTF HBD Nat Rev Genet 2000;1:208-217

  11. AÜTF HBD Proc Natl Acad Sci U S A 2001;98: 8160-8162.)

  12. Eritropoez için gerekli faktörler • 1. Eritropoietin • 2. Fe • 3. Vitamin B12(siyanokobalamin) • 4. Folik Acid (folat) • 5. Ascorbik asid (Vitamin C) • 6. Piridoksin (Vitamin B6) • 7. Aminoasit AÜTF HBD

  13. Eritropoezin düzenlenmesi • EPO KK yapımını 3 yolla artırır • Pronormoblast yapımını artırır • Normoblast evresinden geçişi hızlandırır • Retikülositlerin erken salınımını sağlar AÜTF HBD

  14. AÜTF HBD

  15. KANSIZLIK (ANEMİ) • Anemi (Kansızlık) hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilen kriterlerin altında kalmasıdır. • erişkin E<13 g/dL, K<12 g/dL • 6 ay ile 6 yaş arası Ç<11 g/dL • 6-14 yaşlarda <12 g/dL • En sık rastlanan anemi türleri • demir eksikliğine bağlı anemi • Folik asit eksikliğine bağlı anemi • Vitamin B-12 eksikliği anemisi AÜTF HBD

  16. Anemi asla bir hastalık tanısı değildir, bir bulgudur. AÜTF HBD

  17. ANEMİ İÇİN MAKSİMUM DÜZEYDEKİ HEMOGLOBİN VE HEMATOKRİT DEĞERLERİ AÜTF HBD

  18. http://www.anemiainstitute.org/ AÜTF HBD

  19. AÜTF HBD

  20. AÜTF HBD

  21. AÜTF HBD Geneva, World Health Organization, 1992 (Document WHO/NUT/MCM/92.2).

  22. Sınıflandırma • Relatif/Mutlak • İzole/Diğer dizilerde değişiklikler • Kalıtsal/Edinsel • Gelişim hızına göre I.Akut (hemoraji, hemoliz) II.Kronik (diğerleri) AÜTF HBD

  23. Sınıflandırma Oluşum mekanizmasına göre • Kan kaybına bağlı • Kemik iliğinde yapım azlığına/bozukluğuna bağlı • Kemik iliği dışında yıkım/tutulum artışına bağlı Eritrosit indekslerine göre Mikrositik, normositik, makrositik AÜTF HBD

  24. Demir Eksikliği Anemisi • Tanım olarak düşük miktarda demire bağlı olarak kanın kırmızı hücrelerindeki azalmadır. Kansızlığın en sık görülen şekli budur. Demir, kanda oksijen taşıyan pigment olan hemoglobinin önemli bir parçasıdır. • Demir eksikliğinin nedenleri : • Diyette az miktarda alınma, • Vücut tarafından az miktardaemilimi • Kronik kanamalar (ağır adet kanaması dahil) • Yüksek risk grubu • doğurganlık çağında olan ve adet dönemi nedeniyle kan kaybı olan kadınlar • demir ihtiyacı artmış gebe veya emziren kadınlar, • çocuklar ve diyetinde yeterli oranda demir bulunmayan kişiler AÜTF HBD

  25. Demire bağlı aneminin kendine özel bulgular nelerdir ? • Yiyecek dışındaki şeylere istek. Örneğin: toprak, buz, kireç taşı, nişasta gibi… • Ağız kenarında ve tırnaklarda çatlaklar • Tırnaklarda biçimsizlik: kaşık biçimi almaları gibi… • Tahriş olmuş dil AÜTF HBD

  26. AÜTF HBD

  27. Demir Eksikliği Anemisi Günlük demir gereksinimi ve kaybı ne kadardır? • Günlük demir gereksinimi 1-3 mgr. kadardır. Hangi besinler demir açısından zengindir? • Kırmızı et, karaciğer, balık, kuru üzüm ve yumurta sarısı demir açısından zengin gıdalardır. Un, ekmek ve tahıllar demir ile zenginleştirilmiş olabilir. AÜTF HBD

  28. AÜTF HBD

  29. Artmış demir gereksinimi • Özellikle düşük doğum ağırlığı olan bebeklerde, • adölesan devresinde • gebelik ve emzirme dönemlerinde olmaktadır. • Gebelikte hafif demir eksikliği olması anne karnındaki bebeği etkilememekte, ancak orta veya ağır demir eksikliği olan annelerin bebeklerinde demir eksikliği anemisi gelişebilmektedir. AÜTF HBD

  30. Kan Kaybı • Erişkin hastalarda > çocukluk yaş grubu • mide ülseri • barsak kanserleri • NSAID kullanımı • Çocuklarda inek sütü verilmesi • inek sütü ile yapılan mamalar nedeni ile sıklıkla demir eksikliği gelişmektedir. • İnek sütünde demir içeriği azdır ve barsaklardan kanamaya da yol açar • Barsak kurtları • kıl kurdu ve solucanlar demir eksikliğine yol açmaz • ancak kancalı kurtlar barsaklardan kanamaya neden olur • Kanama Diatezi • von Willebrand hastalığı • Hemofili AÜTF HBD

  31. Folik Asit Eksikliği • Folik Asit Eksikliğine Bağlı Anemi • Folik asitin emilimini ve metabolizmasını etkileyen en önemli madde alkoldür. • Ayrıca keçi sütü ile beslenmekte folik asiti düşürür. • Bağırsak hastalıkları • Kanser için alınan çeşitli ilaçlar ve anti epileptikler • Folik Asit Eksikliğine Bağlı Aneminin kendine özgü bulguları nelerdir ? • İshal • Depresyon • Şişmiş ve kırmızı bir dil AÜTF HBD

  32. Vit B12 Eksikliği • Vitamin B-12 Eksikliği Anemisi • B-12 vitamininin emilimi mide de gerçekleşir. • Bu Aneminin kendine özgü bulguları ? • Eller ve ayaklarda ürperme • Bacaklarda, ayaklarda ve ellerde duyu kaybı • Sarı ve mavi renklerle ilgili olarak renk körlüğü • Şişmiş ağrıyan ve yanan bir dil • Kilo kaybı • Kararmış cilt • İshal • Düzensizlik • Depresyon • Entellektüel fonksiyonların azalması AÜTF HBD

  33. AÜTF HBD

  34. AÜTF HBD

  35. http://www.who.int/ AÜTF HBD

  36. HASTAYA YAKLAŞIM • Anamnez • Fizik inceleme • Öz geçmiş • Soy geçmiş • Sistem Sorgusu • Pozitif Bulgular/Değerlendirme/Ön Tanı • Tetkik ve Tedavi Planı • Laboratuvar incelemeler • Tanıya yönelik invaziv girişimler AÜTF HBD

  37. ÖYKÜ Muhtemel Tanı Bilinen normal tam kan değerleri Çocukluktan beri bilinen anemi Splenektomi,safra taşı,sarılık Ailede safra taşı,sarılık,splenektomi öyküsü Kötü diet,malnütrisyon,ciddi alkolizm Parestezi,dengesizlik,mental statusda bozulma Gastrektomi,iliektomi,kronik malnutrisyon Kronik gastrit,P.Ü,ASA-NSAID kullanımı,melena menoraji,epistaksis,gastrektomi Kronik immunolojik,romatolojikhast,infeksiyon,malinite Azalmış idrar • Muhtemel herediter olmayan anemi • Kalıtsal hemolitik anemi-kemik iliği hipoplazisi • Kronik hemolitik anemi,Karaciğer hastalığı • Herediter hemolitik anemi • K.İ hipoplazi,Folat eksikliği • B12 eksikliği • B12 eksikliği • Fe eksikliği • Kronik hastalık anemisi • KBY ye sekonder anemi AÜTF HBD

  38. MUHTEMEL TANI • Hemolitik anemi(intravaskuler hemoliz) • K.Hipoplazi/aplazi,Lösemi,MDS,Myelofitizis • K.Hipoplazi/aplazi,Lösemi,MDS,Myelofitizis • İlaçla indüklenen hemolitik anemi • Oksidanla indüklenen hemolitik anemi(G6PD eksikliği) • K.İ supresyonu • Kanser aplazi/hipoplazi, megaloblastik anemi • MDS, Akut lösemi ÖYKÜ • Kahverengi idrar • Yeni başlayan enfeksiyon,kanama diatezi • Mesleksel/çevresel toksin maruziyeti • İlaçlar • Kanser KT(yeni) • Kanser KT (Eski) AÜTF HBD

  39. Öykü Sorgulama • Anemi ile ilgili belirtiler ve bunların gelişim hızı • Halsizlik, • Çabuk yorulma, • Kaslarda güçsüzlük, • Çarpıntı, • Nefes darlığı, • Baş ağrısı, baş dönmesi • Uykuya eğilim, • Göğüs ağrısı • İştahsızlık AÜTF HBD

  40. Süreç & Yakınma & Hb Düzeyi Hb Zaman AÜTF HBD

  41. Öykü/Sorgulama I/IV • Kan kaybı • Hematemez, melena, hematokezya • Hematüri, • Epistaksis, hemoptizi • Menoraji, metroraji • Operasyon/doğumda kanama AÜTF HBD

  42. Öykü/Sorgulama II/IV • Kanama eğilimi • Travma sonrasında kanama • Spontan peteşi, ekimoz • Hemartroz • Menoraji, menometroraji AÜTF HBD

  43. Öykü/Sorgulama III/IV • İlaç/toksinler • Alkol • İlaçlar (halen kullanılanlar, önceden kullanılanlar) • Ortamda karşılaşılanlar (halen, geçmişte, işte, evde) AÜTF HBD

  44. Öykü/Sorgulama IV/IV • Beslenme alışkanlıkları, diyet • Hastalıklara özel belirtiler PİKA, glossit, paresteziler, yürüme güçlüğ, idrar renginde koyulaşma, iştahsızlık, bulantı, kusma, kabızlık, kilo kaybı, sarılık AÜTF HBD

  45. Özgeçmiş • Daha önceden anemi, tedavi, yanıt • Aneminin kronikliği, epizodların varlığı • Operasyon (özellikle mide, safra kesesi) • Menstrüel siklus • Obstetrik anamnez • İlaç Kullanımı: Demir, polivitamin, vb. AÜTF HBD

  46. Aile Öyküsü • Anemi • Sarılık, erken yaşta safra kesesinde taş, splenomegali • Splenektomi, kolesistektomi • Köken (coğrafya) AÜTF HBD

  47. Fizik İnceleme • Vital bulgular • Deri/ekleri muayenesi • Solukluk, ikter, purpura, telenjiektazi, ayak ülserleri, kaşık tırnak • Konjunktiva-sklera • Solukluk, ikter, kanama • Ağız ve dudaklar • Çeliitis, dişeti hipertrofisi, kanama, solukluk, stomatit, glossit, üremik/hepatik koku AÜTF HBD

  48. Laboratuvar • Tam kan sayımı& Formül Lökosit • Periferik yayma • Retikülosit sayımı AÜTF HBD

  49. AÜTF HBD

  50. İndekslerin Alt ve Üst Sınırları AÜTF HBD

More Related