Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και η Συμμετοχή των Πολιτών

1. Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και η Συμμετοχή των Πολιτών

2. Η Συμμετοχή των Πολιτών Ένα από τα σύγχρονα αιτήματα είναι η συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις που λαμβάνει η Διοίκηση και οι οποίες συνδέονται με κοινωνικά ζητήματα και καθορίζουν τις συνθήκες ζωής, αποδεικνύοντας έτσι την έντονη επιθυμία των πολιτών να συμμετέχουν στις αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους

3. Η Συμμετοχή των Πολιτών Οι ομάδες συμφερόντων γνωρίζουν καλύτερα απ’ τον καθένα τη φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν και τις πιθανές λύσεις τους Έρευνες έχουν αποδείξει ότι όταν οι πολίτες δεσμεύονται σε μια σειρά δράσεων μετά από δική τους επιθυμία, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας και μακρόχρονων θετικών αποτελεσμάτων των δράσεων τους

4. Η Συμμετοχή των Πολιτών • ποιος συμμετέχει στην όλη διαδικασία (μια επίλεκτη ομάδα ή μια ευρύτερη ομάδα πολιτών) • σε ποιες αποφάσεις θα συμμετέχουν (σε ένα περιορισμένο ή ευρύτερο αριθμό αποφάσεων) • με ποιο τρόπο θα συμμετέχουν (ως αποδέκτες κάποιων προνομίων ή ως διαμορφωτές ενός σχεδίου πολιτικής) και • για ποιους λόγους θα συμμετέχουν (ως μέσο για την επίτευξη άλλων σκοπών ή για την επίτευξη της δικής τους ευημερίας)

5. Η συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης περιβαλλοντικών αποφάσεων • Η πολυπλοκότητα και η ιδιαιτερότητα των περιβαλλοντικών προβλημάτων έχουν αναδείξει τις διαδικασίες και τις μεθόδους συμμετοχής των πολιτών ως σημαντικά εργαλεία επίλυσης των προβλημάτων αυτών • η ικανότητα για συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις που αφορούν περιβαλλοντικά ζητήματα παρουσιάζεται περιορισμένη

6. Η συμμετοχή των πολιτών μέσα στο χρόνο • Στην αρχαία Ελλάδα η ιδιότητα του πολίτη σήμαινε τη συμμετοχή στις δημόσιες υποθέσεις • Η φιλοσοφία της δημοκρατίας της αρχαίας Αθήνας για την έννοια του πολίτη επιβάλλει τη παρέμβαση του στις νομοθετικές και δικαστικές λειτουργίες, μέσω της άμεσης συμμετοχής στις κρατικές υποθέσεις • Η διαδικασία της διακυβέρνησης στηριζόταν στον ελεύθερο διάλογο, στο ισότιμο δικαίωμα ομιλίας στην εκκλησία του δήμου, που αποτελούσε και το κυρίαρχο όργανο για τις κοινές υποθέσεις της πόλης

7. Η συμμετοχή των πολιτών μέσα στο χρόνο • Μετά την Αναγέννηση αναπτύσσεται η φιλελεύθερη ή αντιπροσωπευτική δημοκρατία • H φιλελεύθερηπαράδοση, που συνδέεται με το ιδανικό της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, στην οποία οι πολίτες εκλέγουν έναν αντιπρόσωπο για να φροντίσουν τα ενδιαφέροντά τους, διατυπώθηκε πλήρως το 17ο αιώνα στην Ευρώπη

8. Η συμμετοχή των πολιτών μέσα στο χρόνο • Οι ιστορικές εξελίξεις του δεύτερου μισού του 18ου αιώνα, με αποκορύφωμα την Γαλλική Επανάσταση έφεραν με δυναμικό τρόπο στο πολιτικό προσκήνιο το διάλογο γύρω από τα δικαιώματα του ανθρώπου • Η ανάπτυξη του αγγλικού φιλελευθερισμού τον 19ο αιώνα έχει ως αποτέλεσμα το περιορισμό του ρόλου του κράτους, ενώ ενισχύεται η λεγόμενη κοινωνία των πολιτών

9. Η συμμετοχή των πολιτών μέσα στο χρόνο • Τον 19ο αιώνα, οι σχεδιαστές του αμερικανικού Συντάγματος μεγαλώνουν την απόσταση ανάμεσα στην πολιτική ταυτότητα και τη δράση στο δημόσιο χώρο.Η ιδιότητα του πολίτη δεν οριζόταν πλέον από τον βαθμό συμμετοχής σε μια πολιτική κοινότητα, αλλά από την έννοια των ατομικών δικαιωμάτων, έννοια η οποία υποδηλώνει τη παθητικότητα • Στη μνημειακή ανάλυση της Δημοκρατίας στην Αμερική το 1848, ο Alexis de Tocqueville αποκάλυψε το ζωτικής σημασίας ρόλο των πολιτικών και αστικών ενώσεων στη πληροφόρηση και στη διατήρηση της δημοκρατίας

10. Η συμμετοχή των πολιτών μέσα στο χρόνο • Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η δημόσια περιβαλλοντική συμμετοχή θεσμοθετήθηκε το 1969, μέσα από το NEPA τον εθνικό νόμο-πλαίσιο για τη περιβαλλοντική πολιτική • H Παγκόσμια Τράπεζα εντάχθηκε στη φιλοσοφία της συμμετοχής το 1993, δημιουργώντας την Επιτροπή Επιθεώρησης, ένα μέσο των πολιτών των αναπτυσσόμενων κρατών για να εκφράσουν τις ανησυχίες τους για τα προτεινόμενα προγράμματα στην περιοχή τους • Τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθέτησαν πλήρως την έννοια της δημόσιας συμμετοχής το 1998, με τη διαπραγμάτευση και την υπογραφή της Συνθήκης του Aarhus.

11. Ορισμοί Εννοιών-Συμμετοχή • εμπλοκή ανθρώπων, που βρίσκονται έξω από τον επίσημο κυβερνητικό μηχανισμό, στη διαδικασία λήψης αποφάσεων • οποιαδήποτε παρέμβαση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων από τη Διοίκηση, από δικαστικές υποθέσεις μέχρι επιστολές διαμαρτυρίας στους αρμόδιους φορείς, καθώς και οι κινητοποιήσεις οργανωμένων ομάδων συμφερόντων ή η άμεση δράση πολιτών

12. Ορισμοί Εννοιών-Συμμετοχή • κάθε δραστηριότητα την οποία αναλαμβάνει ένα άτομο, μία ομάδα ατόμων ή μια οργάνωση χωρίς καμία σχέση με τους αιρετούς αντιπροσώπους του λαού ή τους αρμόδιους κρατικούς υπαλλήλους ή τους οργανισμούς του Δημοσίου, με σκοπό άμεσο ή έμμεσο να συμμετάσχει στις υποθέσεις και αποφάσεις της Διοίκησης ή των δημοσίων επιχειρήσεων ή ακόμη και στις πολιτικές αποφάσεις της κυβέρνησης, ή έστω να τις επηρεάσει.

13. Η έννοια της συμμετοχής αποτελείται από τρία σκέλη: • πρόσβαση σε πληροφορίες • έκφραση της άποψης και συμμετοχή στις διοικητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων • δυνατότητα για νομικές ενέργειες (σε περίπτωση διαφωνιών με τη Διοίκηση)

14. Η συμμετοχή μπορεί να διακριθεί σε δύο μορφές • επιλεκτική συμμετοχή διαθέτουν την επιστημονική ή την επαγγελματική ειδίκευση σχετική με το αντικείμενο της απόφασης -επιστημονική εγκυρότητα- αντιπροσωπεύουν διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις- επιδοκιμασία ενός μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος στις αποφάσεις της Διοίκησης) • δημοκρατική συμμετοχή

15. Η συμμετοχή των πολιτών περιλαμβάνει δύο διαστάσεις • τη θεσμική-πολιτική διάσταση και • την πολιτιστική-προσωπική του ίδιου του πολίτη

16. Ορισμοί Εννοιών-Οι πολίτες • ο όρος κοινό αντικαθίσταται από τους όρους ‘actors’ ή ‘stakeholders’ που στην ελληνική γλώσσα αποδίδονται ως εμπλεκόμενοι φορείς η ομάδες συμφερόντων • ο προσδιορισμός των προσώπων που μπορούν να αποτελέσουν φορείς συμμετοχής εμπεριέχει αρκετές δυσκολίες

17. 3 επίπεδα συμμετοχής πολιτών σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος: • στο καθαρά ατομικό επίπεδο • στο επίπεδο ομάδων ατόμων χωρίς αναγνωρισμένο νομικό καθεστώς, οι οποίες αναλαμβάνουν διάφορες πρωτοβουλίες και • στο επίπεδο οργανώσεων με αναγνωρισμένο νομικό καθεστώς, οι οποίες μπορούν να έχουν και δικαίωμα δικαστικής επιδίωξης των συμφερόντων τους όταν θίγεται το περιβάλλον τους

18. Επίπεδα Συμμετοχής • Λήπτες Αποφάσεων • Ενεργοί Συμμετέχοντες • Τεχνικοί ως κριτικοί • Σχολιαστές • Παρατηρητές

19. Μιλώντας για το κοινό, εννοούμε τα εξής: • Τους πολίτες, χωρίς οργανωμένες, συστημένες ομάδες • Τα δημόσια πρόσωπα που μπορούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη, • Τα εκλεγμένα συμβούλια / αντιπροσωπείες, και τοπικές διοικήσεις. • Τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ). • Ορισμένες τοπικές ομάδες, δημοτικές ή κοινοτικές, που ενδεχομένως θα εκπροσωπήσουν κάποια στιγμή τους πολίτες

20. Οι λόγοι που καθιστούν απαραίτητη τη συμμετοχή των πολιτών • Οι πολίτες προσδοκούν ότι θα συμμετέχουν • Η συμμετοχή του κοινού νομιμοποιεί τις αποφάσεις που λαμβάνονται και στηρίζει πολιτικές επιλογές • Η συμμετοχή των πολιτών εξασφαλίζει ότι τα προβλήματα που ανακύπτουν από την εφαρμογή μιας συγκεκριμένης πολιτικής θα προσδιοριστούν με κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτικούς όρους, καθώς και με τεχνολογικούς όρους • Η συμμετοχή ενός πληροφορημένου και ενημερωμένου κοινού αυξάνει τις ικανότητες των πολιτών, αλλά και των τοπικών κοινωνιών να διεκπεραιώνουν τρέχοντα και μελλοντικά προβλήματα.

21. Η συμμετοχή του κοινού σε σχέση με την ποιότητα της απόφασης Πλεονεκτήματα • Η σχέση των πολιτών με τον τόπο τους, τις ιδιαίτερες γνώσεις τους και τη βαρύτητα των όποιων συναισθημάτων • Αυξάνονται οι πιθανότητες να ακουστούν περισσότερες απόψεις και εναλλακτικές λύσεις και συμβάλλουν στην ομαλή και σύντομη κατάληξη της απόφασης • οι πολίτες νιώθουν ότι συμμετέχουν, ότι η γνώμη τους γίνεται γνωστή και ότι η κοινότητα τους σέβεται, και αυτό βοηθά στηνκαλύτερη έκφραση των απόψεών τους, πιο σωστά και ολοκληρωμένα, καθώς και στην ενεργή συμμετοχή τους στις διαδικασίες λήψης και εφαρμογής περιβαλλοντικών αποφάσεων

22. Η συμμετοχή του κοινού σε σχέση με την ποιότητα της απόφασης Μειονεκτήματα • η δημόσια αξιολόγηση μπορεί να οδηγηθεί με βάση το συναίσθημα και να προβεί τελείως αντί-επαγγελματική • Βέβαια η συμβολή του κοινού μπορεί να είναι επαγγελματικά ρηχή, αλλά μπορεί πολύ καλύτερα να πλησιάσει την πραγματικότητα. • οι ‘πολλές φωνές’ το ίδιο εύκολα μπορεί να μετατραπούν σε χαοτικές συγκεντρώσεις, και ανούσιες συναντήσεις.

23. Η συμμετοχή του κοινού σε σχέση με την διαδικασία της λήψης απόφασης Πλεονεκτήματα • Η δυνατότητα μιας δημόσιας διερεύνησης των αποφάσεων φαίνεται να είναι μια από τις ισχυρότερες εγγυήσεις για επιμελή χρήση και εφαρμογή των κανόνων που διέπουν κάθε περίπτωση, από τους λήπτες της απόφασης • μπορεί να εξασφαλίσει την καλύτερη εφαρμογή μιας περιβαλλοντικής απόφασης και μπορεί να προσφέρει συνεχόμενο έλεγχο, και απαραίτητη βοήθεια στους λήπτες αποφάσεων

24. Η συμμετοχή του κοινού σε σχέση με την διαδικασία της λήψης απόφασης Πλεονεκτήματα • αποτρέπει τις μελλοντικές αντιρρήσεις και τα προβλήματα μετά την εκάστοτε απόφαση • αποτρέπει την πιθανότητα σαμποτάζ από τους πολίτες, επειδή δεν είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν Μειονεκτήματα • συμμετοχή των πολιτών είναι χρονοβόρα και αντι-οικονομική

25. Παράγοντες που ενθαρρύνουν και καθορίζουν τη συμμετοχή Η συμμετοχή μπορεί να εφαρμοστεί σε όλη τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, • πριν ληφθεί η τελική απόφαση μέσα από τη συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, καθορισμό και κατανόηση των αναγκών και διατύπωση νέων προτάσεων και εναλλακτικών, • μετά τη λήψη της απόφασης, μέσω της ενημέρωσης του κοινού για τις αποφάσεις που ελήφθησαν, τους λόγους που οδήγησαν στην ανάγκη λήψης των συγκεκριμένων αποφάσεων και τα αναμενόμενα αποτελέσματα

26. Τρεις κύριες κατηγορίες εμποδίων στις διαδικασίες συμμετοχής • Ο τρόπος ζωής στις σύγχρονες κοινωνίες • Οι διοικητικές διαδικασίες και οι υφιστάμενες πρακτικές • Οι τεχνικές της συμμετοχής

27. Το αποτέλεσμα της συμμετοχής των πολιτών αναφέρεται στις τελικές κύριες αποφάσεις που έχουν ληφθεί και αξιολογείται με διάφορα κριτήρια όπως ο βαθμός ικανοποίησης των ομάδων συμφερόντων από την έκβαση της όλης διαδικασίας Η στενή αυτή ερμηνεία του αποτελέσματος παραλείπει κάποιες από τις σημαντικότερες συνέπειες της συμμετοχής και κυρίως εκείνες που δικαιολογούν την εφαρμογή της εξ’ αρχής. Μια ευρύτερη ερμηνεία του αποτελέσματος περιλαμβάνει το γεγονός κατά πόσο η διαδικασία της συμμετοχής έχει επιτύχει ένα σύνολο κοινωνικών στόχων, οι οποίοι υπερβαίνουν τα άμεσα ενδιαφέροντα των ομάδων που εμπλέκονται στην διαδικασία λήψης αποφάσεων

28. Προσδιορισμός των παραγόντων που καθορίζουν την επιτυχία της δημόσιας συμμετοχής στην λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων Μία τέτοια προσέγγιση, έχει δύο βασικούς στόχους: • να μετρήσει την αποτελεσματικότητα ποικίλων δημόσιων προγραμμάτων συμμετοχής ενάντια σε ένα σύνολο "κοινωνικών στόχων," και • να προσδιορίσει τις διαδικαστικές ιδιότητες που επηρεάζουν την εκπλήρωση ή όχι των στόχων αυτών.

29. Οι κοινωνικοί στόχοι που μπορούν να οδηγήσουν στη βελτίωση των δημόσιων προγραμμάτων συμμετοχής • Εκπαίδευση και πληροφόρηση του κοινού • Ενσωμάτωση των αξιών των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων • Βελτίωση της ουσιώδους ποιότητας των αποφάσεων • Ενίσχυση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς • Ελάττωση των συγκρούσεων και ανταγωνισμού • Αποδοτικότητα

30. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Πληροφόρηση του κοινού Η ροή και η ανταλλαγή πληροφοριών ενθαρρύνει τη συμμετοχή των πολιτών. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει η Διοίκηση: • να είναι πρόθυμη να παρέχει τη κατάλληλη πληροφόρηση στο κοινό, • η τεχνολογία και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη ροή της πληροφορίας να διασφαλίζουν την επιτυχή μετάδοση της και • όλοι οι πολίτες να είναι ενήμεροι για τις πηγές πληροφόρησης καθώς και να έχουν εύκολη πρόσβαση σε αυτές

31. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Ανάπτυξη αισθήματος ισχύος στους πολίτες Η ισχύς και η δυναμική που διαθέτει ο κάθε πολίτης ξεχωριστά, για να αναδυθεί, αποτελεί μια πολύπλευρη διαδικασία, που περιλαμβάνει τη συνειδητοποίηση της εξισορροπητικής δύναμης της συμμετοχής και συνεπάγεται τη βελτίωση των προσωπικών δεξιοτήτων, των διαχειριστικών και διοικητικών δυνατοτήτων, των αναλυτικών ικανοτήτων των μελών της τοπικής κοινωνίας

32. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Εκπαίδευση των πολιτών Το αίσθημα της ισχύος αναπτύσσεται μέσα από την εκπαίδευση. Εκπαιδεύοντας τους πολίτες, οι τελευταίοι έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, αισθάνονται ενημερωμένοι και καθοδηγούν τις προσπάθειες τους γύρω από ένα συγκεκριμένο στόχο, αντί να παραμένουν απαθείς και απλά να εκφράζουν παράπονα για τα προβλήματα που τους απασχολούν.

33. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Ενσωμάτωση των στάσεων, αξιών και του τρόπου ζωής των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων Οι τοπικές κοινωνίες διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές αξίες, στάσεις και συμπεριφορές των μελών τους

34. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Αναμόρφωση των διοικητικών δομών και διαδικασιών Οι αλλαγές πρέπει να περιλαμβάνουν τον κανονισμό λειτουργίας της Διοίκησης, με εισαγωγή της συμμετοχής ως καθοριστικού και υψηλής σημασίας παράγοντα στις κρίσιμες φάσεις λήψης αποφάσεων οι οποίες επηρεάζουν τη ζωή των πολιτών, αλλά και τους ίδιους τους εργαζόμενους, τους διοικητικούς αξιωματούχους, οι οποίοι οφείλουν να ενεργούν ως συμμετέχοντες και όχι ως απλά όργανα εξουσίας. Είναι σημαντικό η συμμετοχή των πολιτών να λαμβάνει χώρα στα πρώτα στάδια λήψης των αποφάσεων

35. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Επιμόρφωση των διοικητικών αξιωματούχων Oι διοικητικοί αξιωματούχοι πρέπει να εκπαιδευτούν στις διαδικασίες της επικοινωνίας, της ομαδικής δράσης και της συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων μαζί με τους πολίτες.

36. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Ελάττωση των συγκρούσεων και του ανταγωνισμού η διαδικασία της συμμετοχής οφείλει να βοηθήσει τους εμπλεκόμενους να κατανοήσουν τους στόχους και τις προοπτικές που υποστηρίζει η κάθε πλευρά, καλλιεργώντας την επικοινωνία και την ανάπτυξη σχέσεων μεταξύ τους

37. Κρίσιμοι και αναγκαίοι παράγοντες για επιτυχή συμμετοχή • Αποδοτικότητα Η διαδικασία της συμμετοχής οφείλει να εξασφαλίζει ότι επιλέχθηκε ο μηχανισμός με το λιγότερο κόστος σε χρόνο, χρήμα, με τη μεγαλύτερη αντιπροσωπευτικότητα και ισότιμη συμμετοχή των πολιτών

38. Μέθοδοι και τεχνικές συμμετοχής • πρώτο επίπεδο μέσω των εκλεγμένων αντιπροσώπων τους στη Βουλή • Η τοπική αυτοδιοίκηση παρόλο που παρέχει μεγαλύτερες δυνατότητες ικανοποίησης των αιτημάτων των πολιτών, παραμένει και αυτή σε ένα χαμηλό επίπεδο αποτελεσματικότητας

39. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις • διαθέτουν μεγαλύτερη ευελιξία από ότι η Διοίκηση, • ενθαρρύνουν και ζητούν τη συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού, • προτείνουν και ενίοτε εφαρμόζουν καινοτόμες λύσεις στα τοπικά προβλήματα, σε αντίθεση με τη στασιμότητα των αρμόδιων φορέων

40. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις • Τα μέλη των Μ.Κ.Ο. σπάνια αντιπροσωπεύουν αναλογικά και εναρμονίζονται με το τοπικό πληθυσμό • Συχνά οι Μ.Κ.Ο. έρχονται σε σύγκρουση με το ντόπιο πληθυσμό όταν οι επιδιώξεις των πρώτων ανατρέπουν τον τρόπο ζωής των τελευταίων • Υπάρχουν αμφιβολίες για το κύρος, την αξιοπιστία, αλλά και την ανεξαρτησία των Μ.Κ.Ο. από τη Διοίκηση, τη δημοκρατικότητα του εσωτερικού τρόπου λειτουργίας τους και την αποτελεσματικότητα των μεθόδων τους

41. Τα λαϊκά κινήματα είναι μορφές συλλογικής δράσης με ένα υψηλό βαθμό συμμετοχής του κοινού, τα οποία χρησιμοποιούν μη-θεσμικά κανάλια και τα οποία την ίδια στιγμή που διαμορφώνουν τις απαιτήσεις τους, βρίσκουν μορφές δράσης για να προάγουν τις απαιτήσεις αυτές και να καθιερωθούν ως συλλογικά όργανα, δηλαδή, μια ομάδα ή μια κοινωνική κατηγορία.

42. Τα λαϊκά κινήματα • Στοχεύουν στην συμμετοχή των πολιτών στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή μιας πολιτικής, • Είναι περιστασιακά, με κυμαινόμενη δυναμική και συλλογικότητα, δεν εξασφαλίζουν την ίση συμμετοχή και έκφραση όσων συμμετέχουν σε αυτά, ενώ δεν προνοούν για τις περιπτώσεις διαφοροποιήσεων από τη κοινή ιδεολογική γραμμή.

43. Συμμετοχή στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων αντιπροσώπων των ομάδων συμφερόντων Στα πλαίσια της συγκεκριμένης διαδικασίας, οι αντιπρόσωποι των ομάδων συμφερόντων καλούνται σε συνεδρίαση για να συζητήσουν το πρόβλημα μέσα από το οποίο θίγονται τα δικαιώματα ή τα προνομία τους και να προτείνουν κοινές λύσεις ή σχέδια δράσης

44. Συμμετοχή στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων αντιπροσώπων των ομάδων συμφερόντων • αρκετά παραδείγματα τέτοιων διαδικασιών κατέληξαν σε σημαντικές αλλαγές • οι συνεδριάσεις αυτές τείνουν να συγκεντρώνουν τους «συνήθεις εμπλεκόμενους», οι οποίοι είναι στενά συνδεδεμένοι με τη Διοίκηση • οι ομάδες συμφερόντων δεν αντανακλούν τη δημογραφική αναλογία της τοπικής κοινότητας ως σύνολο, μιας και τα μέλη των ομάδων αυτών δεν έχουν εκλεγεί ή επιλεγεί από την κοινότητα

45. Μέθοδοι συμμετοχής

46. Συμμετοχή με παρατηρήσεις και σχόλια • η Διοίκηση παρουσιάζει τις προτάσεις της στη τοπική κοινότητα και ζητά τις παρατηρήσεις και τα σχόλια των πολιτών • επιτρέπει σε μεγάλο αριθμό πολιτών να συμμετέχουν και να διατυπώνουν τις απόψεις τους • η μέθοδος αυτή καταλήγει με τη Διοίκηση να υπερασπίζεται τα σχέδια της στις επικρίσεις των πολιτών, αντί να λαμβάνει υπ’ όψη τα σχόλια των τελευταίων

47. Ρυθμιστική δημόσια συμμετοχή διαπραγμάτευσης • Θεωρείται ως η καλύτερη μέθοδος συμμετοχής γιατί ευνοεί τον διάλογο • Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς δουλεύουν μαζί στη διαδικασία λήψης της απόφασης, με αποτέλεσμα να ενισχύονται οι μεταξύ τους σχέσεις συνεργασίας, που είναι χρήσιμες και για το μέλλον

48. Ρυθμιστική δημόσια συμμετοχή διαπραγμάτευσης • Η μέθοδος επιτρέπει την άμεση συμβολή των εμπλεκόμενων φορέων στη διαμόρφωση των αποφάσεων που θα υποχρεωθούν να ακολουθήσουν • Η διαδικασία περιορίζεται ανάμεσα στη Διοίκηση και σε μεγάλες και καλά οργανωμένες ομάδες συμφερόντων, αποκλείοντας έτσι τους υπόλοιπους μικρότερους ή λιγότερο ευνοημένους φορείς.

49. Επιτροπή πολιτών με ρόλο συμβουλευτικό • Αποτελούνται από ένα σχετικά μικρό αριθμό πολιτών, οι οποίοι καλούνται να αντιπροσωπεύσουν τις ιδέες και τις θέσεις διαφόρων ομάδων ή/και κοινοτήτων • Ο ρόλος των επιτροπών είναι συμβουλευτικός, ωστόσο η παρουσία τους σαφώς ενσωματώνεται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων • Κύριες δραστηριότητες τους είναι η γνώση του προβλήματος, η παρουσίαση και η ανάλυση πιθανών λύσεων και των επιπτώσεων τους στη τοπική κοινωνία, με απώτερο στόχο το σχηματισμό μιας ομόφωνης λύσης που θα προταθεί στους τελικούς λήπτες της απόφασης

50. Επιτροπή πολιτών με ρόλο συμβουλευτικό • Οι συνεδριάσεις των επιτροπών είναι ανοικτές στο κοινό, το οποίο με τη σειρά του καλείται να συμμετάσχει στη συζήτηση. • οι συγκεκριμένες επιτροπές περιλαμβάνουν εκλεγμένα μέλη της τοπικής κοινωνίας, άτομα με οικονομική και κοινωνική δυναμική ή ανθρώπους, που ασχολούνται παράλληλα και σε μακρά χρονικά διαστήματα με πολλά από τα ζητήματα της τοπικής κοινωνίας και έχουν στενούς δεσμούς με τη Διοίκηση