1 / 44

TÜRK FOLKLORU VE YENİ YAKLAŞIMLAR

TÜRK FOLKLORU VE YENİ YAKLAŞIMLAR. “Ulusal oyunlarımızı öğrenmek bir şeref, öğretmek ise kutsallık kazanmaktır.” M. Kemal ATATÜRK. HALKOYUNLARI…. Tüm dünyada olduğu gibi Türk Halk Oyunları’nın çıkış kaynağı olarak da insanlık tarihinin varoluşuna bakmak gerekir.

gilda
Download Presentation

TÜRK FOLKLORU VE YENİ YAKLAŞIMLAR

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TÜRK FOLKLORU VE YENİ YAKLAŞIMLAR

  2. “Ulusal oyunlarımızı öğrenmek bir şeref, öğretmek ise kutsallık kazanmaktır.” M. Kemal ATATÜRK

  3. HALKOYUNLARI…

  4. Tüm dünyada olduğu gibi Türk Halk Oyunları’nın çıkış kaynağı olarak da insanlık tarihinin varoluşuna bakmak gerekir. İlk çağlardan beri insanlar gerek kendilerini korumak, gerekse doğaüstü güçlere isteklerini anlatabilmek için oyunu kullanmışlardır.

  5. Türkiye'de bugünkü halk oyunlarının oluşumunda da başlıca şu etkenleri görürüz. Orta Asya, İslamiyet, Anadolu ve Avrupa Kültürü.

  6. Halk oyunlarının oynanması için belli bir sebebin olması gerekir. Oyun isteğe bağlıdır. Türk halk oyunları da düğünlerde, nişanlarda, askere uğurlamada, yaylaya çıkış ve inişte, doğumda, dini ve milli bayramlarda, kazanılan zaferin sonunda, hıdırellez ve nevruz gibi mevsimlik bayramlarda, hasat sonunda, ferfene, barana, sıra gezmesi, yaren sohbeti gibi toplantılarda oynanmaktadır.

  7. Halk Oyunları, pek çok uygarlık görmüş geçirmiş Anadolu coğrafyasının, Anadolu mozaiğinin, Anadolu insanının doğa ve egemenler ile çatışmasının, Bolluk ve bereketi eğlence ile kutlamanın, Savaşın-açlığın-kıtlığın yasının tutulmasının, Kısaca binlerce yıllık Anadolu kültür birikiminin beden dili ve danslarla dile gelmesidir.

  8. OYUNUN TANIMI Oyun Öztürkçe bir kelimedir. Duygu ve düşüncenin hareketle ifadesidir. Bu ifade şeklinin yaşanılan toplumla sıkı bir ilişkisi vardır. Oyun hakkında değişik tanımlamalar aşağıda verilmiştir. - Kumar, Düzen, Hile, Üçkağıt - Belli kuralları olan eğlenceler - Piyes, Temsil, Tiyatro - Spor çeşitleri Ayrıca, - Oyuna gelmek, oyun etmek, çıkarmak, oyun bozmak

  9. Halk Oyunlarını seyrederken yurdumuzun değişik yörelerinde yaşayan insanların Örf, adet, ve geleneklerini, karakterlerini, duygu ve düşüncelerini, inanışlarını ifade ettikleri, tabiat ve diğer canlılarla yaptıkları mücadeleleri Anlatan özellikler taşıdıklarını görürüz.

  10. Ait oldukları toplumların coğrafi ve iklim yapısını, tarihini, müziğini, aksesuar-takı vb. olarak kullanılan araçlarını, giysisini ve kültürel yaşam biçimini bünyesinde taşıyarak, O toplumun insanının karakteristik yapısını, hareket ve figürlerle yansıtan halk kültürü ürünleri olarak tanımlanırlarken Kendine özgü yapıları içerisinde oynayan kişinin bedensel ve ruhsal açıdan tatmin olabilmesini de ön plana çıkartmaktadırlar.

  11. HALK OYUNLARININ OYNANIŞ NEDENİ, YERİ, OYUNCU SEÇİMİ, OYUNCU HAZIRLIĞI Halk oyunları düğünlerde, nişanlarda, askere uğurlamada, yaylaya çıkış ve inişte, doğumda, dini ve milli bayramlarda, kazanılan zaferin sonucunda, sıra gezmesi, yaren sohbeti gibi toplantılarda oynanmaktadır. Oyunlar genellikle oyun oynamaya elverişli açık alanlarda oynandığı gibi kapalı yerlerde oynanır.

  12. Özellikle düğünlerde, yörede iyi oynadığı bilinen kişiler davet edilir. Çünkü topluluğun başında yörenin müziklerini ve oyunlarını iyi bilen ve saygın kişiler bulunur.Halk oyunları figür bakımından zenginliğini bu kişilere borçludur. Onlar maharetini ustalığını göstermek için kendine özgü doğaçlama figürler yapar. Böylece oynayan ya da oynamayan insanlara özellikle gençlere oyunlar gösterilmiş, aktarılmış olur.

  13. HALK OYUNLARININ GELENEĞİ, İNANIŞI, EFSANESİ VE ÖYKÜSÜ Halk oyunları taklidi oyunlar (doğa oyunlarını,günlük yaşamı vb.) olabileceği gibi,toplumsal olayları, aşkı sevgiyi de konu alan oyunlar vardır. Mesela Urfa Kımıl oyunu, ekine zarar veren bir haşere yüzünden halkın yaşadığı sıkıntıyı dile getirir ve bu oyunda olduğu gibi diğer oyunlar için de çeşitli anlatılar vardır.

  14. KONULARINA GÖRE HALK OYUNLARI İnsan tabiat ilişkisini konu alan halk oyunları; Yağmur, sis, akarsuyu konu alan oyunlar. Bitkileri konu alan halk oyunları. Rakamlarla ifade edilen oyunlar. İnsan hayvan ilişkilerini konu alan halk oyunları.

  15. Toplumsal olayları konu alan halk oyunları; Kavgayı konu alan oyunlar, Savaşı konu alan oyunlar, Aşkı ve sevgiyi konu alan oyunlar, Kızla erkeğin birbirine kur yapmasını konu alan oyunlar.

  16. Askere uğurlamayı konu alan oyunlar, Tarımı konu alan oyunlar, Ekin biçimini konu alan oyunlar, Ürünün zarar görmesini konu alan oyunlar. Meslekleri konu alan oyunlar, çobanlarla ilgili oyunlar, Kadınların yapmış olduğu günlük işleri taklit ederek erkeklerin oynadığı oyunlar, Ekmek yapımı, inek sağılması gibi teşbih edilen oyunlar. Bir iş üretimi ile ilgili oyunlar, ip eğirme gibi oyunlar

  17. HALK OYUNLARININ TÜRLERİNE GÖRE DAĞILlMI Türkiye'de halk oyunları ülkenin kültürel yapısı gereği, oynanış şekli bakımından birbirinden farklılık gösteren türlere ayrılır. Bunlara örnek olarak;

  18. ERZURUM; BAR

  19. DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU; HALAY

  20. KARADENİZ; HORON

  21. TRAKYA; KARŞILAMA

  22. EGE; ZEYBEK

  23. MUSTAFA KEMAL ATATÜRK

  24. HALK OYUNLARININ SAHNELENMESİ(KOREOGRAFİ) Halk oyunları artık doğal ortamından çıkmış, yarışmalar, festivaller dolayısıyla sahnelenen bir sanat dalı haline gelmiştir. Bu nedenle de sahneye uygun düzenlemeler yapılmaktadır.

  25. SAHNENİN TANIMI Temel yapı olarak Yunanca Skhene, Arapça Sahn, Fransızca Scene ve Osmanlıca Sahne’den gelen sahne kelimesi “ Ev avlusu, oyuk, orta meydan, aralık, boş yer, büyük kase “ anlamlarına gelmektedir.

  26. Kullanım itibariyle sahne tanımı; “Seyircinin görüşüne açık olan ayrıca teknik unsurlarla desteklenerek her türlü sanatsal faaliyetlerin düzenlendiği açık veya kapalı mekan “ olarak ifade edilmektedir.

  27. SAHNE MODELLERİ: 1- Tek Yönlü Sahne 2- Üç Yönlü Sahne 3- Çok Yönlü Sahne

  28. SAHNELEMEDEKİ AMAÇ: 1- Uluslar arası ilişkilerin artması 2- Toplumların birbirlerini tanıması 3- Kendi kültürlerini tanıma ve tanıtma isteklerine yönelmeleri.

  29. SAHNELEMEDE ŞEKİL-ZEMİN İLİŞKİSİ: Sahnede işin esası dışında kalan yan unsurların hepsine zemin denir. Sahne sanatında esas olan şekildir. Yani seyirciye gösterilmek istenen düşünce ve davranışların tümüne şekil denir.

  30. HALK OYUNLARINDA MÜZİK: İnsanoğlunun varoluş dönemlerinden beri duygu, düşünce, imge ve sosyal yaşantı biçimlerini en geniş şekilde ifade ettiği araçlardan biri de müziktir. Müzik, düzensiz seslerin bilinçli veya bilinçsiz tam bir uyuma kavuşturma, belli bir kompozisyon içinde sunmaktır.

  31. HALK OYUNLARINDA GİYİM-KUŞAM: Vücudun bölümlerine göre giyim; A) Başa Giyilenler; kabalak, kalpak, papak vs. B) Üste Giyilenler; Cepken, fermene, sıkma vs. C) İçe Giyilenler; : Gömlek, bürümcük, iç köynek vs. D) Bele Giyilenler; Şal kuşak, acem kuşağı, yorgan kuşakvs. E) Alta Giyilenler; Şal, şalvar, potur vs. F) Ayağa Giyilenler; Edik, çapula Çarık vs. G) Aksesuarlar; Köstek, kama vs.

  32. HALK OYUNLARINDA MAKYAJ Yüze karşıdan ışık vererek incelersek, yükseklik ve derinliklerini ve ışığın yüzdeki etkisini görebiliriz. Ancak bu, bize çok fazla detay vermez. Işığı, çene altına oynatırsak, yüzdeki kas ve kemik yapısını tabii olmayan formda görürüz. Eğer, ışığı tam tepeden verirsek yüzün öğle saatlerindeki görüntüsünü alabiliriz.

  33. Eğer krem allık kullanılacaksa, bu, pudradan önce tatbik edilir. Krem allık süngerle sürülüp, dağıtılır. Eğer, toz allık kullanılacaksa, pudradan sonra fırça ile tatbik edilir. Pudra olarak genellikle transparan toz pudra kullanılır. Pudra puf' ile yüze küçük patlarla tatbik edilip fırça ile dağıtılıp fazlası alınır.

  34. Ruj , en son sürülen malzemedir. Fırça ile dudak şekli göz önüne alınarak sürülür. Dudaklar kalem ile çerçevelenecekse, kalemin rengi rujun rengine uygun olmalıdır.

  35. Türk Halk Oyunları Nasıl Tanıtılmaktadır Türkiye, halk oyunları yönüyle çok zengindir. Bu oyunların turizm sektöründe değerlendirilmesi kaçınılmazdır. Bir çok güzel uygulamaların yanı sıra gelişi güzel, özünden sapmış, halk oyunlarıyla hiç alakası olmayan gösterilere ne yazık ki sık sık rastlıyoruz. Turizmle halk oyunlarının iki temel ilişkisi bulunmaktadır. Bunlar yurt dışı festival vs. gösterilerle yurt içi Turistlere yönelik gösterilerdir. 

  36. Türk Folklorunun Turizm Açısından,Değerlendirilmesi Ulaşım ve iletişim araçlarının artması ve ucuzlaması sonucunda dünyada dış turizmde sayısal büyük artışlar gözlenmektedir. Turistler gittikleri yerin artık sadece deniz ve güneşiyle değil kültürüyle de yakından ilgilenmektedir.

  37. Ülkemize gelen bir turisti memnun edebilmenin yanı sıra ona kendi ülkesinde ülkemizi değişik yönleriyle tanıtabilmek, onu ülkemize çekebilmek açısından çok önemlidir.

  38. Türk Tanıtma Vakfı ve Anadolu Ateşinin Türkiye’yi Tanıtma Çalışmaları

  39. KAYNAKÇA 1- Ay, G. (1990), Folklora Giriş, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Mezunları Ve Pan Yayıncılık, İstanbul 2- Değerli, F., Kurtişoğlu, B., Bekar, C. Halk Eğitim Merkezi Halk Oyunları Usta Öğretici Yetiştirme Kursu Sahne Bilgisi Ders Notları 3- Ekmekçioğlu, İ. Halk Eğitim Merkezi Halk Oyunları Usta Öğretici Yetiştirme Kursu Giyim Kuşam Ve Süslenme Ders Notları 4- http://www.ankara.edu.tr/yazi.php?yad=1269 5- http://www.discoverturkey.com/kultursanat/halk-kiyafet.html 6- http://www.folkloredebiyat.com/folklor.htm 7- http://www.tiyatronline.com/gelenek108.htm 8- http://www.tufak.org.tr/bolgeleregorehalkoyunlari.htm 9http://www.voyagerbook.com/tr/kultur/h_oyunlari/ nedeni.asp

More Related